30 Eylül dakika
Bir çalışanın kendi isteğiyle ya da işveren tarafından iş akdi sonlandırıldığında işten çıkış sürecinin doğru uygulanması son derece önemlidir.
Bu sürecin birden fazla detayı olmakla beraber en önemli aşaması SGK sistemine çalışanın işten çıkış sebebinin doğru şekilde girilmesidir. SGK işten çıkış kodları çalışanın hangi sebeple iş akdinin sonlandırıldığını özetleyen kodlar olmakla beraber, iş akdinin sonlanmasından sonraki süreçte çalışanın sahip olacağı ya da kaybedeceği hakları da belirlemektedir.
SGK işten çıkış kodları hem işveren hem de işçinin hak ve sorumlulukları açısından oldukça fazla önem arz etmektedir. Bir çalışanın iş akdinin resmen sonlanması için formalite gereği tamamlanması beklenen sıradan bir aşama değil, aksine iş akdi feshi sürecinin doğu ve eksiksiz tamamlanması için yerine getirilmesi gereken en önemli adımdır.
İşten çıkış kodları bize iş akdinin neden, hangi sebeple ve hangi tarafın isteğiyle sonlandığını anlatmakla beraber, fesih sürecinden sonra çalışanın hangi haklara sahip olup olmayacağını da belirler.
İşten çıkış kodlarına göre çalışan kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve işsizlik maaşı alıp almayacağı belirlenir. Bu yüzden SGK işten çıkış kodu, iş akdi sonlanan her çalışan için doğru olarak girilmelidir. Zira olası bir yanlışlıkta ya da kasıtlı olarak farklı bir kod girme durumunda hem işçi hem de işveren zor durumda kalabilir, işveren için ciddi yaptırımlar söz konusu olabilir.
SGK İşten Çıkış Kodları ve Açıklamaları | Kıdem Tazminatı | İhbar Tazminatı | İşsizlik Maaşı |
---|---|---|---|
Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi | |||
Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi | |||
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) | Hak kazanır | ||
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi | Hak kazanır | Hak kazanır | |
Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle | Hak kazanır | ||
Malulen emeklilik nedeniyle | Hak kazanır | ||
Malulen emeklilik nedeniyle | Hak kazanır | ||
Ölüm | Hak kazanır | ||
İş kazası sonucu ölüm | Hak kazanır | ||
Askerlik | Hak kazanır | Hak kazanır | |
Kadın işçinin evlenmesi | Hak kazanır | ||
Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması | Hak kazanır | ||
Toplu işçi çıkarma | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer iş yerine nakli | |||
İş yerinin kapanması | Hak kazanır | Hak kazanır | |
İşin sona ermesi | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu kod kullanılır) | |||
Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu kod kullanılır) | |||
Statü değişikliği | |||
Diğer nedenler | |||
İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | |
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | |
İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | |
Disiplin kurulu kararı ile fesih | |||
İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | |
İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | |
İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih | |||
Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu kod kullanılır) | |||
Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
sayılı Kanunun maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi | Hak kazanır | Hak kazanır | |
İş yerinin devri, işin veya iş yerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız
SGK SİGORTA İŞTEN ÇIKIŞ KODLARI
ÇIKIŞ KODLARINA GÖRE
KAZANILAN KAYBEDİLEN HAKLAR
Sosyal Güvenlik Kurumu – SGK işten çıkan ya da çıkarılan her personel için işveren tarafından sisteme bir İşten Çıkış Kodu eklenmesini istemekte ve bu kod üzerinden İşsizlik Maaşı, Kıdem Tazminatı ve İhbar Tazminatı gibi ödemelerin takibi yapmaktadır.
Firma tarafından bilerek veya bilmeden yapılan bir Yanlış Kodla İşten Çıkarma süreci özellikle Kıdem tazminatı ve İşsizlik Maaşı gibi birçok konuyu direkt olarak etkilemektedir.
Bu sebeple de işten çıkarılacak olan personelin Doğru İşten Çıkış Kodu ile işten çıkarılması oldukça önemli bir konudur.
İstifa Eden Personel İşsizlik Maaşı Alamaz
İşsizlik maaşı son yıllarda oldukça fazla ön plana çıkmaya başlamış ve birçok personel çalıştıkları yerlerde yaşadıkları sıkıntılar sonrasında birkaç ay kafayı dinlemek ve işsizlik maaşı almak için işten ayrılma yoluna gitmişlerdir.
Ancak İstifa etmeniz durumunda İşsizlik Maaşı Alamayacağınız bilgisini baştan vermiş olalım. İşsizlik Maaşı alabilmeniz için son 4 ay – gün Sigorta Ödemenizin tam olarak yapılmış olması ve firmanın sizi makul bir sebeple işten çıkarmış olması gerekmektedir.
Aynı şekilde istifa eden personeller eğer bir yasal dayanağa sahip olmadan istifa ediyorlarsa bu durumda Kıdem tazminatı ve İhbar tazminatı gibi süreçlerden de feragat etmiş olurlar.
Burada daha detaya inildiğinde Haklı Fesih işlemleri ve Noterden İhbarla İstifa gibi bazı süreçlerde işin içerisine girmektedir. Bu gibi durumlarda da yasal süreci iyi bilmeniz ve adımlarınızı ona göre atmanız gerekecektir.
Sosyal Sigortalar Kurumu – SGK İşten Çıkış Kodları
SGK İŞTEN ÇIKIŞ KODLARI VE AÇIKLAMALARI | KIDEM | İHBAR | İŞSİZLİK |
Deneme süreli iş sözleşmesinin işverence feshi | – | – | – |
Deneme süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi | – | – | – |
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işçi tarafından feshi (istifa) | – | Hak Kazanır | – |
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin işveren tarafından haklı sebep bildirilmeden feshi | Hak Kazanır | Hak Kazanır | Hak Kazanır |
Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
Emeklilik (yaşlılık) veya toptan ödeme nedeniyle | Hak kazanır | – | – |
Malulen emeklilik nedeniyle | Hak kazanır | – | – |
Ölüm | Hak kazanır | – | – |
İş kazası sonucu ölüm | Hak kazanır | – | – |
Askerlik | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
Kadın işçinin evlenmesi | Hak kazanır | – | – |
Emeklilik için yaş dışında diğer şartların tamamlanması | Hak kazanır | – | – |
Toplu işçi çıkarma | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
Sözleşme sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer iş yerine nakli | – | – | – |
İş yerinin kapanması | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
İşin sona ermesi | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu kod kullanılır) | – | – | – |
Kampanya bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu kod kullanılır) | – | – | – |
Statü değişikliği | – | – | – |
Diğer nedenler | – | – | – |
İşçi tarafından zorunlu nedenle fesih | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
İşçi tarafından sağlık nedeniyle fesih | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
İşçi tarafından işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
Disiplin kurulu kararı ile fesih | – | – | – |
İşveren tarafından zorunlu nedenlerle ve tutukluluk nedeniyle fesih | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
İşveren tarafından sağlık nedeni ile fesih | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışı nedeni ile fesih | – | – | – |
Vize süresinin bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır. Tekrar başlatılmayacaksa “4” no’lu kod kullanılır) | – | – | – |
Borçlar Kanunu, Sendikalar Kanunu, Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında kendi istek ve kusuru dışında fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
sayılı Kanunun maddesine göre özelleştirme nedeni ile fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
Gazeteci tarafından sözleşmenin feshi | Hak kazanır | – | Hak kazanır |
İş yerinin devri, işin veya iş yerinin niteliğinin değişmesi nedeniyle fesih | Hak kazanır | Hak kazanır | Hak kazanır |
İşten Çıkış Kodunuzun yanlış girildiğini düşünüyorsanız bu durumda süreci SGK üzerinden kontrol ettirmeli ve işveren ile görüşmelisiniz.
Eğer süreci işveren bilerek yanlış yönlendiriyorsa ve sizin ikazınız sonrasında da süreci kendi istediği gibi yönetiyorsa bu durumda elinizdeki belge ve tanıklarla beraber İş Mahkemelerine başvuru yapabilirsiniz.
Özellikle İşsizlik Maaşı ve Kıdem Tazminatı gibi konularda gerek işçiler gerekse de işverenler kendi çıkarları doğrultusunda hareket etmeye çalışmaktadırlar. Bu durumda da yasal olarak sorunlar ortaya çıkmakta ve birçok usulsüz durum oluşmaktadır.