kaynağı değiştir]
Kök içerisindeki bir hece ünsüz harfle bitiyorsa ve kendinden sonraki hecenin ilk harfi de ünsüz ise, bu harfler ünsüz benzeşmesine uyarlar:
Ünsüz benzeşmesi nedir? Ünsüz benzeşmesi (ünsüz sertleşmesi) örnekleri, ünsüz benzeşmesi ses olayına uğramış 30 tane ünsüz sertleşmesine örnek kelimeler.
Ünsüz Benzeşmesi / Sertleşmesi
Türkçe dilinde sert ünsüzle (f, s, t, k, ç, ş, h, p) biten bir sözcüğe, yumuşak ünsüzlerden c, d, g harfleri ile başlayan bir ek geldiğinde, bu ekin başındaki yumuşak ünsüz sert ünsüze dönüşür.
Bu olaya ünsüz sertleşmesi ya da ünsüz benzeşmesi denir.
Ünsüz sertleşmesi olayında yeni bir ses türemez. Var olan yumuşak ünsüz, kendini sert ünsüze benzetmek için sertleşir. Bu nedenle bu olaya sertleşme ya da benzeşme denir.
Bunları Unutmayın:
» Birleşik kelimelerde, terimlerde ve yabancı kelimelerde ünsüz benzeşmesi aranmaz. Yani bu tür kelimelerde ünsüz sertleşmesi kuralına uyulmamış diyemeyiz. (beşgen, akciğer)
» Bağlaç olan dahi anlamındaki da, de ek olmadığı ve kelimelerden ayrı yazıldığı için sertleşmeye uğramaz. (Hemen koşsak da yetişemeyiz.)
» Rakamların yazımında da bu kural geçerlidir. Rakama gelen ekin kesme işareti ile ayrılması sizi yanıltmasın. (3te, 5te)
Aşağıda ünsüz sertleşmesi (ünsüz benzeşmesi) örnekleri verilmiştir.
Not: Örnekler alfabetik sıraya göre listelenmiştir.
➥ –de → ’te
➥ Aç –dır → açtır
➥ Ağaç –dan → Ağaçtan
➥ As –gı → askı
➥ Ayak –da → ayakta
➥ Biç –di → biçti
➥ Coş –gu → coşku
➥ Çalış –gan → çalışkan
➥ Çift –ci → çiftçi
➥ Dolap –da → dolapta
➥ Güneş –den → güneşten
➥ Hafif –dir → hafiftir
➥ Heves –den → hevesten
➥ Irmak –dan → ırmaktan
➥ Kalk –dı → kalktı
➥ Kat –gı → katkı
➥ Kebap –cı → kebapçı
➥ Kes –gin → keskin
➥ Merak –dan → meraktan
➥ Saat 5 –de → saat 5’te
➥ Sarmak –da → sarmakta
➥ Ses –deş → sesteş
➥ Silah –cı → silahçı
➥ Türk –ce → Türkçe
➥ Üç –de → üçte
➥ Yap –dı → yaptı
➥ Yavaş –ca → yavaşça
➥ Yayıldık –ca → yayıldıkça
➥ Yemiş –ci → yemişçi
➥ Yurt –daş → yurttaş
İlgili İçerikler:
ÜNSÜZ YUMUŞAMASI ÖRNEKLERİ (30 TANE)ÜNLÜ DÜŞMESİ ÖRNEKLERİ (30 TANE)ÜNSÜZ DÜŞMESİ ÖRNEKLERİ (20 TANE)ÜNLÜ TÜREMESİ ÖRNEKLERİ (10 TANE)ÜNSÜZ TÜREMESİ ÖRNEKLERİ (20 TANE)ÜNLÜ DARALMASI ÖRNEKLERİ (30 TANE)ULAMA ÖRNEKLERİ (30 TANE)*** Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi) Örnekleri içeriği hakkında söylemek istediklerinizi aşağıdaki yorum alanına yazabilirsiniz.
Ünsüzler bilindiği gibi sert ünsüzler ve yumuşak ünsüzler olarak iki kısımda incelenir. Sert ünsüzler "f,s,ş,h,p,ç,t,k" harflerinden oluşur. Bunların dışındaki ünsüzlerimiz ise yumuşak ünsüzler olarak adlandırılan "b,c,d,g,ğ,j,l,m,n,r,v,y,z" harfleridir.
Ünsüz Benzeşmesi (Ünsüz Sertleşmesi): Sonu "p,ç,t,k,f,s,ş,h" ünsüz harflerinden biri ile biten bir kelimeye "c,d,g" ünsüzlerinden biri ile başlayan bir ek geldiğinde c-ç'ye, d-t'ye, g-k'ye dönüşür. Bu ses olayına ünsüz benzeşmesi veya ünsüz sertleşmesi adı verilir.4. Kitabın sayfası yapışkanla tutturduk.
5. Kulakta çekiç kemiği olduğunu yeni öğrenmiş oldum.
6. Kaşıkçı adlı oyun çok eğlenceliydi.
7. Ulusça biz ne badireler atlatmışız.
8. Yarın öğleden sonra üçte maçımız var.
9. En sevdiğim öğretmenim bana doğum günümde hediye almıştı.
Bu kazağı altı yılda eskittim.
Tags Sınıf6. Sınıf Konu Örnekleri
Daha yeni Daha eski
").addClass("theiaStickySidebar").append(seafoodplus.infoen()),seafoodplus.info(seafoodplus.infoSidebar)}seafoodplus.infoBottom=parseInt(seafoodplus.info("margin-bottom")),seafoodplus.infogTop=parseInt(seafoodplus.info("padding-top")),seafoodplus.infogBottom=parseInt(seafoodplus.info("padding-bottom"));var n=seafoodplus.info().top,s=seafoodplus.infoeight();function d(){seafoodplus.infocrollTop=0,seafoodplus.info({"min-height":"1px"}),seafoodplus.info({position:"static",width:"",transform:"none"})}seafoodplus.info("padding-top",1),seafoodplus.info("padding-bottom",1),n-=seafoodplus.info().top,s=seafoodplus.infoeight()-s-n,0==n?(seafoodplus.info("padding-top",0),seafoodplus.infoSidebarPaddingTop=0):seafoodplus.infoSidebarPaddingTop=1,0==s?(seafoodplus.info("padding-bottom",0),seafoodplus.infoSidebarPaddingBottom=0):seafoodplus.infoSidebarPaddingBottom=1,seafoodplus.infousScrollTop=null,seafoodplus.infocrollTop=0,d(),seafoodplus.infoll=function(e){if(seafoodplus.info(":visible"))if(i("body").width()
Ünsüz Sertleşmesi Konu Anlatımı
Ünsüz sertleşmesinde kelimenin sonuna gelen sert ünsüz yanına gelen yumuşak ünlüyü sertleştirmesine ünsüz benzeşmesi veya ünsüz türemesi denilmektedir.
Sert ünsüzler; f, s, t, k, ç, ş, h, p
Yumuşak ünsüzler; c, d, g, b, ğ, j, l, m, n, v, y, z
Sert ünsüzlerin karşısına yumuşak ünsüzler geldiği zaman onları da sert hale getirmektedir.
C ünsüz harfi ç harfine dönüşür.
D ünsüz harfi t ünsüz harfine dönüşür.
G ünsüz harfi k ünsüz harfine dönüşür.
Sert ünsüzler yumuşak ünsüz harfleri de kendilerine benzeterek ünsüz benzeşmesi haline getirirler.
Ünsüz Sertleşmesi (Ünsüz Benzeşmesi) İle İlgili Örnekler
Hafifce- hafifçe
Kitapda- kitapta
İşcilik- işçilik
Yavaşca- yavaşça
Kitapcı- kitapçı
Yurtdaş- yurttaş
Bicti-biçti
Dikdi- dikti
Aktıkca- aktıkça
Çiçekci- çiçekçi
Kalıpcı- kalıpçı şeklinde birçok örnek bulunmaktadır.
Ünsüz Sertleşmesi (Ünsüz Benzeşmesi) Cümle İçinde Kullanımı İle İlgili Örnekler
Ünsüz sertleşmesi cümle içindeki örnekleri şöyledir;
Okuldaki herkes depremden çok korktu. Cümlesindeki korktu kelimesi ünsüz benzeşmesine uğramıştır.
O çiçekçilik yapmakla ünlenmiş bir ressamdı. Cümlesindeki çiçekçilik kelimesinde ünsüz sertleşmesi bulunmaktadır.
Alevler yayıldıkça herkes dehşet düşerek koştu. Cümlesinde yayıldıkça ve koştu kelimelerinde sertleşme bulunmaktadır.
Ayşe dolapta eşyalarını unutmuş. Cümlesinde dolapta kelimesinde sertleşme bulunur.
Ahmet bazen çocukça davranıyor. Cümlesinde çocukça kelimesinde sertleşme bulunmaktadır.
Yağmur yağdıkça evin önünde sel oluştu. Cümlesinde yağdıkça ve oluştu kelimelerinde ünsüz sertleşmesi görülmektedir.
Dalgalar büyüdükçe gemi yana yattı. Cümlesinde büyüdükçe ve yattı kelimelerinde ünsüz sertleşmesi görülmektedir.
Ünsüz Sertleşmesi İle İlgili Örnek Sorular Ve Cevaplar
Ünsüz sertleşmesi ile ilgili örnek soru ve cevaplar şöyledir;
Aşağıdaki kelimelerden hangisinde ünsüz sertleşmesi görülmektedir?
Cevap olarak ünsüz benzeşmesine uğramış kelime kalktı kelimesidir. Kalk-tı şeklinde sertleşmeye uğramıştır.
Üçgenin iç açılarının toplamı dir. Cümlesindeki ünsüz sertleşmesi olan kelime var mıdır?
Cevap; üçgen kelimesi bir terim olduğu için bu kelimelerde ünsüz sertleşmesine bakılmamaktadır.
Aşağıdaki cümlelerin hangilerinde ünsüz benzeşmesi bulunmamaktadır?
Cevap; Kuruyemişçi, çiftçi ve katkı kelimelerinde ünsüz sertleşmesi görülmektedir.
Çocukluğumda okula yürüdükçe koşasım gelirdi. Cümlesindeki ünsüz sertleşmesi olan kelimeleri bulunuz.
Cevap; yürüdükçe kelimesinde ünsüz sertleşmesi bulunmaktadır.
Ders çalıştıkça okulu sevdim. Okulu sevdikçe başarılı oldum. Cümlesindeki ünsüz benzeşmesi olan kelimeler nelerdir?
Cevap; çalıştıkça ve sevdikçe kelimelerinde ünsüz sertleşmesi görülmektedir.
Arkadaşlarım bu hediyeyi kitapçıdan almışlar. Cümlesindeki ünsüz sertleşmesi olan kelime nedir?
Cevap; kitapçı kelimesinde ünsüz sertleşmesi görülmektedir.
Tarttıkça ağırlaşan bir şeydi o. Cümlesindeki ünsüz sertleşmesi olan kelime nedir?
Cevap; Tarttıkça kelimesinde ünsüz sertleşmesi bulunmaktadır.