Sivas Ziraat Odası Başkanı Hacı Çetindağ, Türkiye'nin önemli hububat üretim merkezlerinden Sivas'ta, aşırı yağışlar ve mart nisan aylarındaki zirai donun etkisiyle buğday rekoltesinin geçen yıla göre yüzde 50 azaldığını söyledi.
Konya, Ankara ve Adana'dan sonra buğday üretiminde 4. sırada yer alan Sivas'ta, 3 milyon 885 bin dekarlık alanda hububat üretimi gerçekleştiriliyor. Kentte 2 milyon 500 bin dekarlık alanda da buğday ekiliyor. Bu yıl mart ve nisan ayında hava sıcaklığının sıfırın altında seyretmesi, ilerleyen dönemde de aşırı yağışlar nedeniyle buğdayda ciddi verim ve kalite kaybı yaşandı.
Sivas Ziraat Odası Başkanı Çetindağ, Sivas'ta rakım ve yükseklikten dolayı hasadın ancak temmuz sonu ağustos başı gibi yapılabildiğini söyledi.
İklim şartlarından dolayı geçen yıla göre, bu yıl buğdayın kalitesinde ve rekoltede düşüş yaşandığına dikkati çeken Çetindağ, "Bu yıl geçen yıla oranla rekoltede yaklaşık yüzde 50 düşüş var. Ayrıca son 10 yılın en düşük rekoltesi bekleniyor. Son 10 yıla bakıldığında rekoltede yüzde 30 düşüş var." dedi.
Çetindağ, şu ana kadar ekili alanların yüzde 60'ında hasadın tamamlandığını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Sivas buğday üretiminde Türkiye'de 4. sırada ancak bu yıl verim kaybı beklendiği için daha geri sıralara, 11-12. sıraya düşebilir. Çünkü geçen yıl 2,5 milyon dekar alanda 1 milyon 285 bin ton buğday hasadı yapılırken bu yıl yaklaşık yüzde 50 kayıpla 600 bin ton hasat bekleniyor. Bu da Türkiye ortalamasını önemli ölçüde etkileyebilir. Yani hem Sivas hem ülkemiz açısından da bir kayıp."
Buğdayda geçen yıl dönüm başı 400 kilogram ürün elde edilirken, bu yıl ortalamanın 200 kilograma düştüğünü aktaran Çetindağ, "Ayrıca başaktaki buğday tanesi sayısında da önemli ölçüde azalma var. Önceki yıllarda bir başakta 50 buğday tanesi bulunurken bu yıl bu sayı 10 ila 20 arasında değişiyor." diye konuştu.
Kalite yüzde 40 düştü
Çetindağ, bu yıl iklim şartları ve yoğun yağış nedeniyle ilaçlamanın etkisini göstermemesi sonucu kalitede de düşüş yaşandığını dile getirdi.
"Geçen yıla oranla kalitede en az yüzde 40 kayıp var" diyen Çetindağ, "Protein oranı düşük, bu da ekmek üretim kalitesini düşürebilir. Buğdaylarda süne olayı yok ancak soğuk, aşırı yağış ve otla mücadele edilememesinden dolayı buğday zayıf çıkıyor. Ayrıca bu yıl buğdayda 'kara pas' hastalığı da gözüküyor. İlimizde ekilen buğday çeşitlerinin tamamı bu durumdan etkilendi ve tamamının kalitesinde sıkıntı var." değerlendirmesinde bulundu.
Çetindağ, çiftçinin buğday konusunda eğitilmesinin önemini vurgulayarak, tarımın Avrupa ülkeleri seviyesine çıkarılması gerektiğini sözlerine ekledi.
Bir dönümden kaç kilo buğday çıkar, 1 dönümden ne kadar buğday çıkar, 1 dekardan ne kadar buğday alınır gibi aramalar buğday yetiştirmeyi düşünen çiftçilerin çoğunlukla cevabını aradığı sorulardan biridir.
1 dönümden kaç ton buğday çıkar derseniz yağışın bol olmadığı ya da zamansız olduğu vakitlerde ve de sulama yapılmayan tarlalarda, gübrelemeye bağlı olarak değişmekle beraber yaklaşık olarak 1 dekardan asgari 10 kile yani 300 kilo civarında buğday alırsınız. Kısaca 10 dönümden genel olarak 3 ton ve 100 dekardan ise 30 ton civarı buğday alınır.
Sulama yapılması ve hava koşullarının iyi olması ve kaliteli tohum ve gübreleme ile bir dönümden 750 kiloya kadar buğday alınabilir. Dönümden nadir de olsa iklime ve arazi yapısına bağlı olarak 1000 kiloya kadar alanlar da bulunmaktadır.
1 dönümden ne kadar kuru fasulye çıkar?
Buğday tek yıllık bir bitki olup, her türlü toprak çeşidinde ve iklim tipinde yetiştirilir. Ayrıca buğday tanesi uygun beslenme değeri, kolay işlenmesi ve saklanması sebebi ile de ülkemizde ve dünyada neredeyse en fazla üretilen tarım ürünüdür. Biz de buğday ekenler için detaylı rehberi hazırladık. Rehber içeriğinde buğday ekimi, toprak hazırlığı, yetiştirme aşamaları, gübreleme, ilaçlama, sulama dönemi ve satışı gibi ekim aşamasında ürün hasadına kadar buğday ekenler için ipuçları yer almaktadır. Buğday Ekenler İçin Detaylı Rehberi inceleyerek detaylı bilgi alabilirsiniz.
1 dönüm buğday ne kazandırır diyenler için 1 dönüm buğday getirisini hesapladık. 2023 yılında 1 dönüm buğday kazancı ve 1 dönümden ne kadar buğday çıkar hesaplaması sizlerle.
Hesaplama sosyal medyadan alıntıdır.
1 dönüm buğday maliyet hesaplaması ve gelir gider hesaplaması aşağıdaki gibidir:
BUĞDAY GİDERLERİ | Birim Fiyatı | Birim Miktarı | Dönüm Fiyatı |
Tarla kira ise ortalama kirası | 500 | – | 500 TL |
Buğday tarlası ilk sürümü (mazot litre) | 22,35 TL | 1 | 22,35 TL |
Tarla İkileme (Lt mazot) | 22,35 TL | 0,5 | 11,18 TL |
Buğday tarlası üçleme (Lt mazot) | 22,35 TL | 0,5 | 11,18 TL |
Tarla ara sürüm gideri (Lt mazot) | 22,35 TL | 0,5 | 11,18 TL |
Buğday Ekim maliyeti (Lt mazot) | 22,35 TL | 0,5 | 11,18 TL |
Sürgü veya Tırmıklama (Lt mazot) | 22,35 TL | 0,5 | 11,18 TL |
Ekilen Tohumu Kapatma (Lt mazot) | 22,35 TL | 0,5 | 11,18 TL |
Çapalama (Lt mazot) | 22,35 TL | yok | 11,18 TL |
Toprak İşleme işçiliği (saat) | 20 TL | 1 | 20 TL |
Tohum Bedeli (kg/TL) | 7 TL | 25 | 175 TL |
Gübre bedeli (kg/TL) | 30 TL | 60 | 1.800 TL |
Gübre işçiliği (saat) | 20 TL | 1 | 20 TL |
Zirai Mücadele ilaç fiyatı | 50 TL | 2 | 100 TL |
Zirai mücadele işçilik ücreti (saat) | 20 TL | 0,5 | 10 TL |
Zirai Mücadele Yakıt parası (Lt mazot) | 22,35 TL | 0,5 | 11,18 TL |
Su Bedeli | 50 TL | 6 | 300 TL |
Sulama işçilik bedeli | 20 TL | 10 | 200 TL |
Hasat Biçerdöver /Ot balya ücreti | 65 TL | 1 | 65 TL |
Buğday nakliye ücreti | 0,25 TL | 600 | 150 TL |
Gider ekstra giderler | 100 TL | 1 | 100 TL |
Amortisman %5 | 0,05 TL | yok | 114 TL |
Sermaye maliyeti | 0,09 TL | yok | 216 TL |
Gelirler | Birim Fiyatı | Birim Miktarı | Dönüm Fiyatı |
---|---|---|---|
Buğday satış geliri (kg/da/TL) | 4 TL | 500 | 2.000 TL |
Sap Saman Balya satış geliri | 0,50 TL | 350 | 175 TL |
Diğer gelirler | – | – | 0 TL |
Ürün desteklemesi (TL) | 0,10 TL | 5.000 | 5.000 TL |
Mazot gübre destekleme (TL) | 42 TL | 1 | 42 TL |
Sertifikali tohum destekleme (kg/TL) | 0,12 TL | 25 | 3 TL |
1 dönüm buğday kazancı aşağıdaki gibidir:
Tout le monde connaît la fameuse pilule bleue nommée Sildenafil viagra. 25 ans après son apparition sur le marché pharmaceutique, ce médicament ne perd pas sa popularité. Les urologues en France prescrivent également souvent ce médicament aux hommes diagnostiqués avec la dysfonction érectile, car les inhibiteurs de la PDE5 restent le groupe des médicaments les plus efficaces et sûrs pour soulager les symptômes d’impuissance
Dekar başına toplam gelir tutarı | 2.270 TL |
Dekar başına toplam gider tutarı | 26 TL |
1 Kg buğday maliyeti | 6 TL |
1 Dekarın çiftçiye net getirisi | -341 TL |
Buğday yetiştiriciliği kuru ve sulu koşullarda yapıldığı için her iki ekim türü için de toprak hazırlığı farklı olmaktadır.
Kuru koşullarda toprak hazırlığı aşağıdaki gibi yapılmaktadır:
Sulu Koşullarda toprak hazırlığı aşağıdaki gibi yapılmaktadır:
Buğday ekim zamanı toprağın sıcaklığına bağlı olduğu için her bölgede ekim tarihleri değişiklik göstermektedir. Ülkemize buğday ekim zamanları şu şekildedir:
Buğday yetiştiriciliği sürecinde ekimden hasat zamanına kadar ay ay uygulanması gereken adımları Tarım Takvimi‘ni inceleyerek öğrenebilirsiniz.
Buğday, yazlık ve kışlık olarak 2 ekim nöbeti ile yetiştirildiğinden öncelikle bir önceki hasadın ardından toprağın pulluk ile sürülmesi ve karıştırılması gerekir. Kışlık ekim yazlık ekime oranla daha verimli olur. Yüksek verimli ve kaliteli ürün elde edebilmek için buğday ekiminde uygulanması gereken adımlar:
Buğday ekiminde yörenin toprak koşullarına bağlı olarak disk veya balta ayaklı ve tohum miktarı kolay ayarlanabilen ekim makineleri kullanılmalıdır.
ÖNEMLİ! Ekim nöbeti ile yetiştirilen buğdayda kök hastalıklarının, sineğin ve ekin kurdunun oluşmaması ve korunması için her yıl veya en az iki yılda bir ayçiçeği, kavun, karpuz, Macar fiği, kanola, soğan, fasulye ve mısır gibi tarım ürünleri ekilmelidir.
Buğdayda dönüme/dekara ekilecek olan tohum miktarı 18 ile 24 kg arasında değişiklik göstermektedir. Dekara atılacak olan buğday tohumu miktarı, ekim zamanına, bin tane ağırlığına, çimlenmesine, çıkış gücüne ve tohumun sağlığına bağlı olarak değişiklik gösterir.
Örneğin dekara ekilecek buğday tohum miktarları aşağıdaki gibidir:
Ayrıca yazlık ekimlerde tohumun yaz koşullarına uygun karakterde olması önemlidir.
Bir buğday ortalama olarak 8 ayda yetiştirilmektedir. 8 ay boyunca buğdayın yetişme aşamalarını görsel üzerinden inceleyebilir ve aşamalar hakkında detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Buğdayın yetişme aşamalarının yanında arpanın, kuru soğanın, mısırın ve patatesin de nasıl ekildiğini, sulandığını, gübrelendiğini ve hasat edildiğini merak ediyorsanız içeriklerimize göz atabilirsiniz.
Buğdaya verilecek olan su miktarı tarım ürününün büyüklüğüne ve su emme kapasitesine bağlı olarak değişebilir. Fakat ortalama olarak buğday sulamasında, toprağın 60-65 cm derinliğine kadar yapılmalıdır. Bu derinlik su ile doldurulmalıdır.
Buğday bitkisinin oluşum, yayılım ve gelişim dönemleri boyunca istediği su miktarı farklılık göstermektedir. İyi çimlenme ve uygun bir çıkış sağladıktan sonra yani ekimden sapa kalkma dönemine kadar olan süreçte su isteği fazla değildir. Fakat hızlı büyümenin gerçekleştiği başakların oluştuğu sapa kalkma döneminde ise suya ihtiyacı artar. Su ihtiyacının en yüksek olduğu dönem ise başaklanma ve tane dolum evresidir.
Buğdayın su ihtiyacı tarım ürününün büyüklüğüne ve su emme kapasitesine göre değişebilir. Yazlık ve kışlık buğday çeşitlerinde buğdayın en fazla su istediği dönemler: kardeşlenme, sapa kalkma, başakçık, çiçek oluşumu, çiçeklenme ve tane dolum dönemleridir. Ülkemizde buğday sulama zamanlarını tablodan inceleyebilirsiniz.
YETİŞTİRİLEN BÖLGE | SULAMA ZAMANLARI |
---|---|
Ankara | Ekim, sapa kalkma, süt olum |
İç Anadolu | Ekimden sonra, sapa kalkma, başaklanma başlangıcı, sür dolum başlangıcı, ekimden sonra, sapa kalkma, başaklanma başlangıcı |
Eskişehir | Ekimden önce, sapa kalkma, süt olum, ekimden sonra, çiçeklenme sonrası, ekimden sonra, sapa kalkma, çiçeklenme, ekim, sapa kalkma |
Konya | Ekimden sonra, sapa kalkma, başaklanma, sapa kalkma, başaklanma, ekimden sonra, sapa kalkma, ekim, sapa kalkma, başaklanma, kardeşlenme, sapa kalkma, başaklanma |
Erzurum | Temmuz’un ilk ve son haftası, ekim, sapa kalkma, çiçeklenme |
Tokat | Başaklanma |
Harran Ovası | Sapa kalkma, başaklanma, süt olum, başaklanma başlangıcı, sür olum |
Buğday kışlık olarak yağışlı mevsimlerde yetiştirildiğinden genellikle sulama imkanı olmayan tarım arazilerinde tamamen toprakta depolanmış ve yağışlarla gelecek suya bağlıdır. Buğday bitkisinin su ihtiyacı ise ekimden hasat dönemine kadar farklı oranlarda olduğundan yağışlarla gelecek olan sular buğday veriminde sapmalara neden olmaktadır.
Bu noktada damlama sulama sistemi, diğer tarım ürünlerinde olduğu gibi buğdayda da etkisini göstermektedir. Özellikle sulama sistemlerinden yağmurlamaya göre neredeyse %50 daha fazla verim elde edilmektedir. Ayrıca satı pas gibi nemi çok seven hastalığında önüne geçerek, görülme oranını azaltmıştır.
Buğday damlama sulama sisteminin üretime katkılarını ise aşağıdaki gibidir:
Buğdayda damlama sulama yönteminde, tuzlu sular sık aralıklar ile toprağa atılmazsa, toprak suyundaki tuz miktarları yükselmez ve bu da bitkilerin tuzdan kaynaklı zararını önler.
1 dönüm buğdaya kuru şartlarda 6,5-10 kg, sulu tarımda ekmeklik buğdaya 11,5-15 kg N, makarnalık buğdaylara ise 1 dönüme 14-18 kg gübre atılır. Buğdaydan istenen verimin alınabilmesi için belli miktarlarda ve zamanlarda gübreleme yapılmalıdır. Buğday tarımı sulu ve kuru şartlarda yapıldığı için her iki yetiştiricilik için de gübreleme zamanları ve miktarları farklıdır. Gübrelemenin faydalı olabilmesi için öncelikle toprak analizinin yapılması gerekir. Ardından gübrelemenin elle mi, santrifüjlü makinelerle mi veya ekim sırasında mı yapılacağına karar verilerek gübre çeşidi seçilmelidir.
Buğday tarımında kullanılan başlıca gübre çeşitler: azotlu, fosforlu, potasyumlu, kompoze ve yaprak gübrelerdir. Ülkemizde buğday tarımından yüksek verimin elde edilebilmesi için kuru ve sulu tarımlarda uygulanması gereken gübre çeşitleri, miktarları ve uygulanması gereken zaman dilimleri şu şekildedir:
Buğday üretiminde kuru ve sulu şartlarda toprağa uygulanabilecek gübre form ve dozları tablodaki gibidir. Buğday gübreleme miktarları ve uygulama zamanları tabloya göre ayarlanabilir.
Yabancı otlar Mart ayının ortasından itibaren buğdayı kaplayarak gelişmesini engeller. Yabancı otlar ile mücadelede bazı önlemlerin alınması ve kimyasal ürünlerin kullanılması gerekir. Toprakta görülen yabancı ot türlerinin yok edilmesi için kullanılan ilaçlar genellikle ekim öncesi, çıkış öncesi ve çıkış sonrasında uygulanır.
Buğday tarımında ilaçlama için hava sıcaklığının 8°C-18°C olduğu, rüzgarsız ve yağışsız bir gün seçilmelidir. Rüzgarlı bir günde ilaçlama yapılması durumunda çevredeki ürünler de zarar görebileceğinden bu kritere dikkat edilmelidir. İlaçlamadan sonra etkisini göstermesi için 6 saat içerisinde yağış yapmaması da önemlidir.
Buğday ilaçlamada yabancı otlar geniş yapraklı ise en etkili olan 2,4-D amin ve MCPA bileşimli ilaçlar kullanılır. İlaçlamada en uygun zaman buğdayın kardeşlenmeyi bitirip sapa kalkmadan önceki evresidir. Bu aşamada buğday boyları 15-20 cm, yabancı otların ise ortalama 2-6 yapraklı olduğu dönemdir. Buğdayın kardeşlenme öncesinde, başak oluşumunda ve çiçeklenme evresinde ilaç kullanılmamalıdır. Erken ilaçlama kardeşlenmeye, geç ilaçlama ise bitkinin boylanmasına ve başağın çıkmasına engel olacaktır.
Ayrıca, 2,4 amin ve MCPA grubu ilaçlar aşırı soğuk, aşırı sıcak ve havalarda uygulandığında etkisi düşük olacaktır!
Buğday hasat zamanı, başak çıkarmayı takip eden çiçeklenmeden 50-60 gün sonra yapılır. Biçerdöver ile yapılan hasar işleminde buğdayın sapları, yaprakları ve başakları sarı saman renginde olmalıdır. Başaktaki ve tanedeki nem oranı ise %13 ile %15 aralığında olmalıdır. Ülkemizde buğday hasat zamanları ise şu şekildedir:
Geç ekilen veya geç gelişim gösteren buğday çeşitlerinin hasadı ise, normal zamanda ekilen ürünlere göre 1-2 hafta geç yapılabilir.
Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen buğday tohumları ekmeklik ve makarnalık olmak üzere 2 kategori şeklindedir. Ekmeklik buğday tohum fiyatları 2023 yılı için yurt içi peşin satış fiyatı KDV hariç 3.300 TL/Ton’dur. Makarnalık buğday tohumlarının 2023 fiyatı ise 3.500 TL/Ton‘dur.
Ekmekli buğday tohum çeşitleri aşağıdaki gibidir:
Makarnalık Buğday Tohum Çeşitleri
Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü tarafından belirlenen ve 01 Ocak 2023 tarihinden itibaren geçerli olan buğday satış fiyatları şu şekildedir:
Yerli Makarnalık Buğday Satış Fiyatı
İthal Buğday Satış Fiyatı
Yerli Ekmekli Buğday Satış Fiyat
Yerli ekmeklik buğday satış fiyatları 6.071 TL ile 7.409 TL aralığında, ithal ekmeklik buğday satış fiyatı ise 5.740 TL ile 7.274 TL aralığında değişiklik göstermektedir. Buğdayın cinsine ve ürün koduna göre fiyatlarda farklılıklar mevcuttur!
Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü sayfasında yer alan 2023 Dönemi Hububat Satış Fiyatları menüsünden buğday satış fiyatları hakkında daha detaylı bilgi alabilirsiniz.
1 Dönüm Tarladan Ne Kadar Saman Çıkar?
1 dekar tarladan o yıl buğday samanının kalitesine göre tarladan ortalama 5 ile 11 balya saman alınır. Arpa ve diğer tahılların sapları fazla ise balyalar çok az çıkacaktır.
1 kg Buğday Kaç TL?
2023’de harmandan sonra 1 kg buğday borsada 6,4 TL fiyattan satılıyor.