11 Ağır Ceza Mahkemesi Nedir
kaynağı değiştir]
Ana madde: 2020 Beyaz Rusya devlet başkanlığı seçimi
9 Ağustos 2020'de sabah erken saatlerde Minsk'e giden tüm yollar ve giriş noktaları polis ve ordu tarafından kapatıldı.[54][55]
Gün ortasında Beyaz Rusya'da internet kısmen engellendi. Hükûmet yetkilileri, nedenin Beyaz Rusya dışından kaynaklanan ağır bir DoS saldırısı olduğunu iddia etti. Öte yandan, bağımsız BT uzmanları, Beyaz Rusya devletinin internet sağlayıcısı Beltelecom ve bağlı devlet kurumlarının kasıtlı olarak derin paket inceleme (DPI) teknolojisi veya trafik şekillendirme kullandığını ve bunun nedeninin kullanılan filtreleme ekipmanı ile ilgili sorunların olabileceğini iddia etti.[56] Ayrıca çalışan tek anlık mesajlaşma uygulaması ise Telegram'dı.[57][58]
Hemen ardından aynı günün akşamı, Beyaz Rusya hükûmeti sponsorluğundaki televizyon kanalları sandıkların açılmasıyla birlikte, Lukashenko'nun oyların %80,23'ünü, Tsikhanouskaya'nın ise yalnızca %9,9'unu aldığını belirten bir seçim sonucu yayınladı.[54] Aradaki fark o kadar büyüktü ki, hükûmet yanlıları bile bunun gerçek olamayacağını anladı.[59] Bu, Tsikhanouskaya taraftarlarının, Brest, Minsk, Vitsebsk, Grodno, Mazır, Pinsk, Gomel ve Babruysk gibi Beyaz Rusya'nın tüm büyükşehirlerinde sokaklara çıkmasına neden oldu. İnsanlar bunu memnuniyetsizliklerini ifade etmek için yapıyor ve adil bir oy sayımı çağrısında bulunuyorlardı.[59] Gecenin ortasında barışçıl protestolar olarak başlayan bu olay, Minsk'te bazı kişiler ve yetkililer arasında bir kavgaya dönüştü. İnsanlar trafiği kapatmak için barikatlar kurmaya başladı.[60] Büyükşehirlerde başlayan bu protestolar ülke geneline yayıldı.[61]
Gece saatlerinde, büyük kalabalığın dağılmasının ardından polis memurları, daha küçük protestocu gruplarını Minsk şehir merkezinde birkaç saat boyunca kovaladılar. Beyaz Rusya'nın tüm büyük şehirlerinde güvenlik güçleri ve
polise karşı mücadele devam etti. Kolluk kuvvetleri polis copları, plastik mermiler, kurşun toplu el bombaları, tazyikli su, göz yaşartıcı gaz ve ses bombası kullandı. İnsanlar bütün gece varoşlarda kovalandıkları için protestoları bastırmak için kullandılar.[62][63]Brest'te protestocular kademeli olarak dağıldılar ve geriye tahmini toplam 5.000 kişiden 200-300 kişilik bir kalabalık kaldı.[61] Minsk'te o gece, güvenlik güçleri insanların yanına el bombaları attı ve bazı insanlar ciddi şekilde yaralandı.[61]
Beyaz Rusya'nın bağımsızlığından bu yana gerçekleşen en büyük protestolardan biriydi. Güvenlik güçleri bir gecede yaklaşık 3.000 kişiyi tutukladı.[64] Protestoculardan bazıları ağır yaralandı, en az 50 protestocu hastaneye kaldırıldı, bazılarının durumu kritikti ve protestoculardan biri öldü.[65]
Bazı kişilerin sandık merkezlerinin yakınında seçim sonuçlarını beklerken tutuklandığı bildirildi. Minsk'te bir kızı ve torunu olan 73 yaşındaki bir adam, sandık merkezinin kapatılmasının ardından 86. okul yakınlarında toplanan yaklaşık 20 kişiyle birlikte tutuklandı. Daha sonra bu tutukluların 10 ila 25 gün hapis cezasına çarptırıldıkları bildirildi.[66]Baranaviçı'da, diğerlerinin yanı sıra iki Roma Katolik rahibi seçim merkezinin yakınında sonuçları beklerken tutuklandı.[67]
Seçim sonrası[değiştir kaynağı değiştir]
29 Temmuz'da, bir Rus özel askeri şirketi olan Wagner Grubu'na bağlı 33 paralı asker, Minsk yakınlarındaki bir sanatoryumda tutuklandı.[45] Lukaşenko, Rusya'yı, tutuklanan "paralı askerler" hakkında yalan söylemekle suçlayarak, "Şimdiye kadar açık savaş yok, ateş yok, tetik henüz çekilmedi, ancak Minsk'in merkezinde bir katliam organize etme girişimi zaten ortada" dedi.[51] Beyaz Rusya yetkilileri, Tsikhanouski'nin Beyaz Rusya'yı istikrarsızlaştırmak için Ruslarla birlikte çalıştığını iddia etti.[51] Gözaltında bulunan paralı askerlerin biri hariç tamamı, Ukrayna'nın iade talebine rağmen 14 Ağustos'ta Rusya'ya sınır dışı edildi.[52]
30 Temmuz'da Minsk'te Halkların Dostluk Parkı'nda devlet başkanı adayı Svyatlana Tsihanouskaya'nın yasal olarak mitingi düzenlendi. İnsan hakları aktivistlerine göre 63.000-70.000 kişi toplandı, ancak polis 18.250 kişiyi geri çağırdı.[kaynak belirtilmeli] Bu miting, 1991'den beri yapılan katılımcısı en yüksek miting oldu.[kaynak belirtilmeli]
6 Ağustos'ta, tahminen 5.000 barışçıl protestocu Minsk'te sokaklara çıktı, beyaz kurdeleler salladı, özgür ve adil seçimler çağrısında bulundu.[53]
Ağustos ayının ilk haftasında on binlerce Beyaz Rusyalı, ülkenin çeşitli şehir ve kasabalarında Lukashenko'ya karşı gösteriler yaptı. Sovyetler Birliği sonrası Beyaz Rusya'da şimdiye kadar görülen en büyük sokak protestosu olarak başkent Minsk'te 63.000 kişi gösteri yaptı.[45]