1961 darbesini kim yaptı / Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk darbesi: 27 Mayıs

1961 Darbesini Kim Yaptı

1961 darbesini kim yaptı

kaynağı değiştir]

Millî Birlik Komitesi, DP'liler hakkında daha sonradan doğru olmadığı anlaşılan bazı haberler yaymaya başlamıştı. MBK, Demokrat Partililer'in yurt dışına kaçarken yakalandığını ve beraberlerinde 12 uçak dolusu altın, mücevherat ve parayı kaçırmakta iken yakalandığını iddia etti.[96] Komite ayrıca 28 Nisan Mayıs arasında yüzlerce gencin öldürüldükten sonra kamyonlarla mezarlıklara getirilip gizlice gömüldüğünü ve bir kısmının hayvan yemi yapılan makinelerde kıyılarak toz hâline getirildiğini öne sürmüş ve bu gençler "Hürriyet Şehitleri" olarak adlandırılmıştır.[96][97] 2 Haziran 'ta İstanbul Üniversitesi rektörü Sıddık Sami Onar, Üniversitesi Yönetim Kurulu'nun memleketi hürriyete kavuşturmak için şehit düşenler adına anıt inşa etmeye karar verdiğini açıklamıştır. 3 Haziran'da MBK Hürriyet Şehitlerimizin tespiti işine Silahlı Kuvvetlerimizin idareyi aldığı andan itibaren ehemmiyetle devam edilmektedir. diyen bir tebliğ yayınlamıştır.[97]

Fakat gençlerin cesetleri hiç ortaya çıkmayınca, 9 Haziran'da Sıddık Sami Onar Naaşları belki bulamayacağız ama ölülerimiz vardır. diye konuşmuştur. 10 Haziran'da 28 Nisan olayının kurbanı Turan Emeksiz, tanktan düşerek ezilen İstanbul Lisesi öğrencisi Nedim Özpolat, 27 Mayıs'ta kaza kurşunuyla ölen Harp Okulu öğrencisi Teğmen Ali İhsan Kalmaz, Ersan Özey ve Sökmen Gültekin'in naaşları Anıtkabir'deki "Hürriyet Şehitliği"ne nakledilmiştir.

MBK üyelerinin kimlikleri 18 Haziran 'ta açıklanmıştır. Yurt dışında bulunan gizli komite mensupları Dündar Seyhan, Talat Aydemir, Sadi Koçaş komiteye girmemişlerdir.

Millî Birlik Komitesi üyeleri

#İsim27 Mayıs 'ta göreviSonraki görevi
1Orgeneral Cemal Gürselİzmir'de zorunlu izinli 26 Ekim 'de Cumhurbaşkanı
2Tuğgeneral İrfan BaştuğGenelkurmay Başkanlığı Personel Başkanı 12 Eylül 'ta trafik kazasında öldü
3Tuğgeneral Sıtkı UlayHarp Okulu Komutanı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
4Tümgeneral Cemal MadanoğluKKK Lojistik Başkanı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi (Katılmadan istifa)
5Kurmay Albay Ekrem AcunerKKK Harekât Şube Müdürü Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
6Kurmay Yarbay Refet AksoyoğluKKK Harekât Şubesi Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
7Kurmay Albay Mucip AtaklıKara Harp Akademisi öğretmeni Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
8Hava Kurmay Binbaşı Emanullah ÇelebiHava Harp Akademisi öğrencisi Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
9Kurmay Yarbay Vehbi ErsüSüvari Alay II. Grup Komutanı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
10Kurmay Binbaşı Suphi Gürsoytrak1. Ordu Topçu Komutanlığı Topçu Taburu Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
11Kurmay Yarbay Kadri KaplanMillî Savunma Bakanlığı Genel Sekreterliği Harekât Subayı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
12Kurmay Yarbay Suphi KaramanKKK Personel Başkanlığı Erkân Şube Müdürü Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
13(Kurmay) Yüzbaşı Kamil KaravelioğluKara Harp Akademisi öğrencisi Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
14Kurmay Albay Osman KöksalCumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
15Kurmay Albay Fikret KuytakKKK Harekât Şube Müdürü Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
16Kurmay Albay Sami KüçükGenelkurmay V. Şubesi Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
17Kurmay Yarbay Sezai OkanGenelkurmay Başkanlığı Pl. ve Prens. Şubesi Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
18Orgeneral Fahri Özdilek1. Ordu Komutanı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
19Kurmay Binbaşı Mehmet ÖzgüneşTümen Topçu Komutanlığı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
20Deniz Kurmay Binbaşı Selahattin ÖzgürDeniz Harp Akademisi öğrencisi Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
21Kurmay Binbaşı Şükran Özkaya3.Zırhlı Tugay Piyade Tabur Konumtanı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
22Hava Kurmay Albay Haydar TunçkanatHava Harp Akademisi öğretmeni Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
23Kurmay Yarbay Ahmet Yıldız4.Tümen Topçu Taburu Komutanı Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
24Kurmay Albay Muzaffer YurdakulerGenelkurmay Başkanlığı Özel P.P.Şubesi Müdürü Cumhuriyet Senatosu Tabiî Üyesi
25Kurmay Albay Alparslan TürkeşKKK NATO Şubesi Müdürü 13 Kasım 'ta Yeni Delhi hükûmet müşaviri
26Kurmay Yarbay Orhan Kabibay13 Kasım 'ta Brüksel hükûmet müşaviri
27Kurmay Binbaşı Orhan Erkanlı13 Kasım 'ta Meksiko hükûmet müşaviri
28Deniz Kurmay Binbaşı Münir Köseoğlu13 Kasım 'ta Stokholm hükûmet müşaviri
29Kurmay Yarbay Mustafa Kaplan13 Kasım 'ta Lizbon hükûmet müşaviri
30Tank Binbaşı Muzaffer KaranTank Taburu Harekât ve Eğitim Subayı 13 Kasım 'ta Oslo hükûmet müşaviri
31Kurmay Binbaşı Şefik Soyuyüce13 Kasım 'ta Kopenhag hükûmet müşaviri
32Piyade Binbaşı Fazıl AkkoyunluGenelkurmay Başkanlığı Muhafız Taburu Komutanı 13 Kasım 'ta Kabil hükûmet müşaviri
33Deniz Kıdemli Yüzbaşı Rıfat Baykal13 Kasım 'ta Tel-Aviv hükûmet müşaviri
34Kurmay Binbaşı Dündar Taşer13 Kasım 'ta Rabat hükûmet müşaviri
35Kurmay Yüzbaşı Numan Esin13 Kasım 'ta Madrid hükûmet müşaviri
36Kurmay Yüzbaşı İrfan Solmazer13 Kasım 'ta Lahey hükûmet müşaviri
37Kurmay Yüzbaşı Muzaffer Özdağ13 Kasım 'ta Tokyo hükûmet müşaviri
38Jandarma Yüzbaşı Ahmet Er13 Kasım 'ta Trablusgarp hükûmet müşaviri

Hükûmet - 1. Millî Birlik Komitesi Hükûmeti (30 Mayıs - 5 Ocak )

Yassıada[değiştir kaynağı değiştir]

Ana madde: Millî Güvenlik Kurulu (Türkiye)

Ülkenin millî güvenlik politikalarının belirlenmesi amacıyla daha önce çeşitli kararname ve kanunlarla kurulan Yüksek Müdafaa Meclisi Umumi Katipliği ve Millî Savunma Yüksek Kurulu, Anayasası'nda Millî Güvenlik Kurulu ismiyle düzenlendi.[]

Darbenin meşrulaştırılması[değiştir

Darbesi (27 Mayıs )

    DP’nin 14 Mayıs yılında iktidara gelmesiyle birlikte CHP’nin 23 yıllık hükümeti muhalefet konumuna düşmüştür. Dönemin DP başkanı olan İstanbul Milletvekili Adnan Menderes'in  Cumhuriyet Hükümetini kurmasına rağmen hükümet bir yılını doldurmadan 8 Mart tarihinde istifaya sürüklenmiştir. Cumhuriyet hükümeti Adnan Menderes tarafından kurulmuş ve DP Genel Kongresinde tekrar genel başkan seçilmiştir. Bu dönemde laiklik karşıtı olduğu belirtilen Said Nursi ile ilgili dava 25 Aralık tarihinde Samsun’da görüşülmeye başlanmıştır. Ayrıca "Atatürkçü düşünceye zarar vermek ve dini siyasete ilan etmek" suçlamasıyla MP’nin (Millet Partisi) faaliyetleri 8 Mart tarihinde durdurulmuştur. tarihinde ise mahkeme partinin dini karakterde olduğu kanısına vararak partinin kapatılmasına karar vermiştir. (1)

    yılında yapılan seçimlerde DP parlamentoda üstünlüğü sağlayarak CHP’nin 31 sandalyesine karşı sandalye ile büyük bir üstünlük kurmuştur. Sandıktan zaferle ayrılan DP 17 Mayıs tarihinde hükümeti kurmuştur. Meclisten güven oyu alan hükümet başkanı Adnan Menderes tarihinde Fuad Köprülü’yü Başbakan yardımcısı ve Fatih Rüştü Zorluyu ise Devlet ve Dışişleri Bakanlığına getirmiştir. DP’nin meşruluğu artmaya başlamıştır ki parti içinde karşıt sesler yükselmeye başlamıştır. yapılında parti genel kongresinde Adnan Menderes başkan seçilirken muhalif görülen 9 milletvekili partiden ihraç edilmiştir. Bu ihraçları da 10 adet milletvekilinin vefa istifaları izlemiştir. İzleyen dönemde meclis kurulundaki tartışmalardan dolayı Sıtkı Yırcalı, Hasan Polatkan ve Fatih Rüştü Zorlu bakanlıklardan istifa etmişlerdir. İstifaların ardından bütün kabinenin istifası gündeme gelince de Adnan Menderes dönemin Cumhurbaşkanı Celal Bayar’a hükümetin istifasını sunmuş ve hükümet düşmüştür. (1)

    Cumhurbaşkanının yeni bir hükümet kurulması istemi üzerine Adnan Menderes 9 Aralık tarihinde hükümeti kurmuştur. Hükümetin ömrü de seçimlerine kadar sürmüştür. seçimlerinde DP , CHP ve Cumhuriyet Millet Partisi (CMP) ise 4 koltuk kazanmıştıt. Seçim sonuçlarına göre 25 Kasım tarihinde Cumhuriyet Adnan Menderes tarafından kurulmuştur ve bu dönemden itibaren siyasi karşıtlıklar ivmelenmeye başlamıştır. DP meclis konuşmasında CHP’ye faaliyetlerinden dolayı gözdağı vermeye başladığında CHP’den bir karşı açıklama gelmiş ve "CHP, Cumhuriyetin ve hükümetin koruyucusu olduğu için demokrasinin en büyük garantörüdür" denilmiştir. Bu sıkıntılı dönem yaşanırken kışlada da değişiklik sinyalleri gelmeye başlamıştır. 22 Ağustos tarihinde Genel Kurmay Başkanlığına Rüştü Erdelum, Kara Kuvvetleri Komutanlığına Orgeneral Cemal Gürsel getirilmiştir. Fakat siyasiler arasındaki ipler gerilmeye devam etmiştir. İsmet İnönü ve Menderes arasında yaşanan “idam sehpası” ve “yumruk atma” polemiği tarafları birbirine daha da karşıt hale getirmiştir. (1) (2)

  • 'Ezan Arapça okunacaktır' Kararı…

    Adnan Menderes hükümeti Arapça Ezan için serbestlik çıkararak halkın dini duygularını yaşaması için ortam hazırlamıştır. Fakat bu durum başta ordu olmak üzere bu karara muhalif kişilerin dikkatlerini üzerine çekmiştir. Bu karşıtlığı meclisteki CHP milletvekillerine tepki ve Kırşehir’in ilçe olması izlemiştir. DP, Arapça Ezan yasağını kaldırılması ile birlikte "Cumhuriyetçi yapıyı yıkmaya çalışmak ve Cumhuriyete ihanetle itham edilmiştir ve Celal Bayar Arapça Ezan yasağının kaldırılmasını köşkte uzunca süre bekletmiştir. Menderes de bu süreçte tepki olarak İsmet İnönü'yü paralardan çıkartmıştır. Bunun üzerine Üniversiteler, Harp Okulları ve milletvekilleri karşıt söylemlerle orduya mesajlar göndermeye başlamışlardır. Ordu ise bu sürede ABD’nin Menderes ile çatışmasını beklemiş ve beklenen olmuştur. Menderes bu dönemde ABD’den beklediği desteği göremeyince denge politikası güderek Sovyet Rusya ile ilişkilerini kuvvetlendirme yoluna gitmiştir. (3)

    Gündemde bunlar yaşanırken Başbakan Adnan Menderes Türkiye ve Yunanistan görüşmeleri için Londra’ya hareket etmiştir. Menderes’in uçağı 17 Şubat tarihinde Gatwick Havaalanı yakınlarında düşmüştür. Yaşanan uçak kazasında 14 yolcu hayatını kaybederken Adnan Menderes mucizevi şekilde kurtulmuştur.

    yılında iç siyaset daha da kızışmıştır. Siyasiler arasındaki söz düelloları günlük hayatın bir parçası haline gelmiş, karşıt eylemler daha da ivmelenmiştir. İnönü Mayısında Uşakta taşlı saldırı ile yaralanmış, 3 gün sonra İstanbul’da tekrar saldırıya uğramıştır. CHP otobüsleri Çanakkale ve Denizli’de saldırıya uğramış, saldırılardan sonra CHP, DP ve Said Nursi arasında bir antlaşma olduğu iddialarını kuvvetlendirmiş, fakat Adnan Menderes 8 Ocak tarihinde bir meclis konuşmasında bu iddiaları yalanlayarak CHP’yi “nifak cephesi” olarak nitelendirmiştir. CHP üzerindeki bu baskılar devam ederken İnönü tarafından DP cephesine bir uyarı mesajı gelmiştir. DP cephesinde bu bir kışkırtma olarak görülmüş ve 18 Nisan tarihinde CHP hakkında basın ve faaliyet soruşturması açılmıştır. (1)

  • 27 Mayıs'a Giden Yol

    Lakin olayların ardı arkası kesilmemiştir. Ülke içerisinde artan şiddet içerikli eylemler ve nefret söylemleri askerin dikkatini çekmiştir. Kara Kuvvetleri Komutanı Cemal Gürsel 3 Mayıs tarihinde Savunma Bakanı Ethem Menderes’e bir mektup yazmıştır ve mektuptan sonra 5 Mayıs tarihinde Harbiyeli öğrenciler Ankara Kızılay’da bir gösteri düzenlemişlerdir. Başbakan Adnan Menderes olay yerine gittiğinde öğrencileri yatıştırmak yerine ülke içi gerilimin de etkisi ile uzlaşmacı bir tavırdan çok sert bir tavır takınarak olayların daha da kızışmasına sebebiyet vermiştir. Olayların ardından Celal Bayar ve İçişleri bakanı olan Namık Gedik arasında olaylara müdahale edilmesi gerekliliği konuşulmuştur. Gösterinin ardından Adnan Menderes ise İzmir gezisine çıkmıştır.  

    Bazı Harp Okulu ayaklanmaları da ordunun içerisinde bazı kesimlerin DP'yi istemediğini göstermiştir. 22 Mayıs tarihinde Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı tarafından haberleşme ve kişiler arasındaki toplantılara yasak getirilmiştir. Menderes’in gezisi sırasında 27 Mayıs’ta da Harp Okulu öğrencileri “Zafer Anıtı”na kadar sessizce yürümüşlerdir. 27 Mayıs muhtırasının ardından Osmanlı Devletinden kalan 10 bin altın devredilerek 3 Ocak tarihinde Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanunu adında bir fon oluşturulmuştur. Üyeliği zorunlu olan kuruma subay ve astsubayların maaşlarının %10’u ve yedek subayların maaşının %5’i aktarılmıştır.

    İşin ilginç kısımlarından birisi 26 Mayıs'ta Genel Kurmay Başkanı olan Erdelhun'un, askerin DP’ye olan bağlılığının sürdüğünü açıklamış olmasıdır. Fakat ertesi gün yapılan darbe göstermiştir ki TSK da kendi içinde bölünmüştür. 26 Mayıs gecesi DP karşıtı general ve subaylardan oluşan 38 kişilik komite 27 Mayıs sabahı tanklarla beraber Albay Alparslan Türkeş tarafından radyoda okunan bildiri ile hükümete el koyduğunu bildirmiştir. (1) (2)

  • Darbesi ve Asker-DP (Demokrat Parti) Kavgası…

    Adnan Menderes ve asker arasındaki kopukluk söylentilerle başlamıştır. dönemine girildiğinde dönemin yükselen ismi olan Menderes aslında çiftçilikten gelen tahsilli ve dil bilen birisidir. Atatürk’ün tavsiyesi ile göreve gelen Menderes zamanla Başbakanlık dönemini sürdürmüştür. Fakat döneminde asker ile arası açıldığında adım adım ölüme sürüklenmiştir. Söylentiye göre Menderes “ben bu orduyu yedek subaylarla yönetirim” demiştir. Fakat Refik Koraltan’ın Yassıada duruşmalarında Hüsamettin Cindoruk bu sorunun bizzat Adnan Menderes’e yöneltildiğine şahit olmuştur. Menderes, kendisini devleti yönettiği, yedek subaylık yaptığı ve söylenenin yalan olduğunu bildirmesiyle savunmuştur. 27 Mayıs muhtırasında "Menderes'in Atatürk'ün kurduğu sisteminin ve laik düşüncenin zedelediği" iddiaları da görülmektedir. (2)

  • 27 Mayıs Bildirisi

    “Sevgili Vatandaşlar,

    Bugün demokrasimizin içine düştüğü buhran ve son müessif hadiseler dolayısıyla kardeş kavgasına meydan vermemek maksadıyla Türk Silahlı Kuvvetleri, memleketin idaresini ele almıştır. Bu harekata Silahlı Kuvvetlerimiz; partileri içine düştükleri uzlaşmaz durumdan kurtarmak ve partiler üstü tarafsız bir idarenin nezaret ve hakemliği altında en kısa zamanda adil ve serbest seçimler yaptırarak idareyi, hangi tarafa mensup olursa olsun, seçimi kazananlara devir ve teslim etmek üzere girişmiş bulunmaktadır. Girişilmiş olan bu teşebbüs, hiçbir şahsa veya zümreye karşı değildir. İdaremiz, hiç kimse hakkında şahsiyata müteallik tecavüzkar bir fiile müsaade etmeyeceği gibi, edilmesine de asla müsamaha etmeyecektir. Kim olursa olsun ve hangi partiye mensup bulunursa bulunsun, her vatandaş; kanunlar ve hukuk prensipleri esaslarına göre muamele görecektir. Bütün vatandaşların, partilerin üstünde aynı milletin, aynı soydan gelmiş evlatları olduklarını hatırlayarak ve kin gütmeden birbirlerine karşı hürmetle ve anlayışla muamele etmeleri, ıstıraplarımızın dinmesi ve milli varlığımızın selameti için zaruri görülmektedir. Kabineye mensup şahsiyetlerin, Türk Silahlı Kuvvetleri’ne sığınmalarını rica ederiz. Şahsi emniyetleri kanunun teminatı altındadır. Müttefiklerimize, komşularımıza ve bütün dünyaya hitap ediyoruz. Gayemiz, Birleşmiş Milletler Anayasası’na ve insan hakları prensiplerine tamamen riayettir. Büyük Atatürk’ün “Yurtta sulh, cihanda sulh” prensibi bayrağımızdır. Bütün ittifaklarımıza ve taahhütlerimize sadığız. NATO ve CENTO’ya inanıyoruz ve bağlıyız. Düşüncemiz “Yurtta Sulh, Cihanda Sulh”tur. Milletimizin bir zarara uğramayacağı delaletinde sabır ve ihkamla tebessür etmeleri beklentilerimiz arasındadır.” (1)

  • Darbesi Sonrası Türkiye Siyaseti ve Milli Birlik Komitesi

    Darbenin hemen aynı günü Milli Birlik Komitesi (MBK) kurulmuş ve başına Kara Kuvvetleri Komutanı Cemal Gürsel getirilmiştir. 28 Mayıs’ta kurulan yeni hükümetin başına ise Cemal Gürsel getirilmiştir.  Hükümetin Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve 7 Bakan TSK gözetiminde tutulmuştur. Askeri darbe hükümeti ile birlikte Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan hayatını da bitirmek üzeredir. (1)

    29 Mayıs tarihinde Kara Harp Okulu’nda İçişleri Bakanı Namık Gedik intihar etmiş ve gözaltında olan kişi Yassıada’ya sürgüne gönderilmiştir.  Tutuklamaların ardından 30 Mayıs tarihinde Cemal Gürsel, Cumhuriyeti kurmuştur. 12 Haziran tarihinde Milli Birlik Komitesi geçici anayasayı kabul etmiştir. 11 Temmuz tarihinde idam cezasındaki yaş sınırı kaldırılmış ve Cumhurbaşkanı Celal Bayar Yüce Divan’a sevk edilmiştir. Milli Birlik Komitesi askeri kanadı istediği gibi şekillendirmek adına “Eminsular” olarak adlandırdığı, Genel Kurmay Başkanı Ragıp Gümüşpala’nın da aralarında bulunduğu general emekliye sevk edilmiştir. Boşalan Genel Kurmay Başkanlığına Orgeneral Cevdet Sunay getirilmiştir. 21 Ağustos’ta subay ve polis emekli edilirken polisin yeri değiştirilmiştir. 1 Eylül tarihinde Milli Birlik Komitesi tarafından DP’nin bütün mallarına el konulmuştur. 5 Ekim tarihinde Sıkıyönetim 1 Mart tarihine kadar uzatılmıştır. Ardından da Yassıada’da Yüksek Adalet Divanı kurulmuştur. Bunu 27 Ekim tarihinde MBK tarafından görevinden alınan öğretim üyesi takip etmiş, 13 Kasım tarihinde ise MBK kendi içindeki çelişkilerin artması üzerine 14 üyeyi yurt dışına ihraç etmiştir. Alparslan Türkeş bu grubun içindedir ve büyükelçilik müşaviri olarak Hindistan’ın başkenti Yeni Delhi’ye gönderilmiştir. (1)

  • Yassıada Davaları

    11 ay 1 gün süren davaların başlangıcı 14 Ekim tarihidir. davaya bakılmış ve toplam oturum yapılmıştır. 19 davaya bakan mahkeme toplam tanığı dinlemiştir. 15 Eylül tarihinde tutuklular vatana ihanet, meclis iç tüzüğünün değiştirilmesi, Kırşehir’in ilçe yapılması CHP’nin mallarına el koymak gibi bir takım suçlardan dolayı suçlu bulunmuşlardır. Yassıada duruşmalarında Eylül olaylarından DP sorumlu tutulmuştur. Celal Bayar, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Fuad Köprülü, İstanbul Valisi Fahrettin Kerim Gökay, Emniyet Müdürü Alaaddin Eriş, İzmir Valisi Kemal Hadımlı, Selanik başkonsolosu Mehmet Ali Balin ve diğerleri Selanik’te Atatürk’ün evini bombalanması ve Rum halkının evlerinin yağmalanmasından sorumlu tutulmuşlardır. Bu suçlamalarda Celal Bayar beraat ederken Adnan Menderes ve Zorlu 6 yıl, diğer isimler ise 4’er yıl hapis cezası almışlardır. (2)

    Bir diğer dava ise Maliye Bakanı Hasan Polatkan'ın “Vinileaks” şirketine Türkiye Vakıflar Bankasından haksız kredi verildiği ve bin lira rüşvet aldığı iddiası üzerine yürütülmüştür. Duruşmada Menderes ve Polatkan suçlu bulunarak 7 yıl ağır hapis ile cezalandırılırken şirket yöneticileri de cezalandırılmışlardır. Ayrıca Adnan Menderes, bazı bakanlar ve Basın Yayın ve Turizm genel müdürü olan Altemur Kılıç devlet radyosunu parti için kullanmakla suçlanmışlardır. Mahkemeler son bulduğunda 15 sanık idam cezası almıştır. Bu isimler sırasıyla Celal Bayar, Adnan Menderes, Fatin Rüştü Zorlu, Hasan Polatkan, Refik Koraltan, Rüştü Erdelhun, Agah Erozan, İbrahim Kirazoğlu, Ahmet Hamdi Sancar, Nusret Kirişoğlu, Bahadır Dülger, Emin Kalafat, Baha Akşit, Osman Kavrakoğlu, Zeki Erataman. İdam cezalarından Fatin Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan 16 Eylül tarihinde sabaha karşı ve Adnan Menderes ise 17 Eylül tarihinde sularında idam edilmişlerdir. Bütün ceza muhakemelerinde idamlar sabaha karşı yapılırken Menderes öğleden sonra idam edilmiştir. Çünkü o sıralarda Türkiye yabancı devletler tarafından idamlardan vazgeçilmesi yönünde telkinler almaktadır. Üç idamın ardından ABD Başkanı Kenedy ve II. Elizabeth’in uğraşlarıyla diğer mahkumların idam cezaları müebbet hapse çevrilmiştir. (2)

  • Türkiye’si ve Cumhuriyet Hükümeti

    4 Ocak tarihinde Hükümet resmen istifa etmiştir. Cemal Gürsel 5 Ocak’ta Hükümeti kurmuştur. 12 Ocak tarihinde ise yeni hükümetin izni ile siyasi partilere katılım yolu açılmıştır. 11 Şubat tarihinde Adalet Partisi (AP) Ragıp Gümüşpala önderliğinde açılmıştır. İzleyen 1 Nisan’da partilerin il veya ilçe toplantıları ile kongre hakları iade edilmiştir. 25 Mayıs tarihinde Milletvekili Seçim Kanunu kabul edilmiş, 9 Temmuz tarihinde de halk oyuna sunulan Anayasa % ile kabul görmüştür. 15 Eylül’de tutuklanan DP’nin 32 üyesi müebbet hapse çarptırılmıştır. 16 Eylül’de Fatih Rüştü Zorlu ve Hasan Polatkan idam edilmiştir. 17 Eylül tarihinde Başbakan “Adnan Menderes” idam edilmiştir. Milli Birlik Komitesi 65 yaşını aştığı için diğer çoğu idam kararını müebbet hapise çevirmiştir. 15 Ekim’de yapılan genel seçimde CHP , AP , CKMP 65, YTP 54 milletvekili sahibi olmuştur. 26 Ekim’de toplanan meclis Cemal Gürsel oy’un ’ünü alarak Türkiye Cumhuriyetinin 4. Cumhurbaşkanı seçilmiştir. 10 Kasım’a gelindiğinde Cemal Gürsel İsmet İnönü’den hükümeti kurmasını istemiştir. 15 Kasım’da ise CHP ve AP arasındaki kurulacak olan koalisyonun protokolü imzalanmıştır. Tarihler 20 Kasım’ı gösterdiğinde İsmet İnönü Başbakanlığında Türkiye’nin ve aynı zamanda ilk koalisyonu (CHP-AP) kurulmuştur. (1) (2)

  • Milli Birlik Komitesi Üyeleri
    1. Orgeneral Cemal GÜRSEL,
    2. Kurmay Yarbay Refet AKSOYOĞLU,
    3. Kurmay Yarbay Mucip ATAKLI,
    4. Kurmay Yüzbaşı Emanullah ÇELEBİ,
    5. Kurmay Binbaşı Vehbi ERSÜ,
    6. Kurmay Binbaşı Suphi GÜRSOYTRAK,
    7. Kurmay Yarbay Suphi KARAMAN,
    8. Kurmay Binbaşı Kadri KAPLAN,
    9. Kurmay Yüzbaşı Kamil KARAVELİOĞLU,
    10. Kurmay Albay Osman KÖKSAL,
    11. Kurmay Albay Fikret KUYTAK,
    12. Kurmay Albay Sami KÜÇÜK,
    13. Kurmay Yarbay Sefcai OKAN,
    14. Orgeneral Fahri ÖZDİLEK,
    15. Kurmay Binbaşı Mehmet ÖZGÜNEŞ,
    16. Kurmay Binbaşı Selahattin ÖZGÜR,
    17. Kurmay Binbaşı Şükran ÖZKAYA,
    18. Kurmay Albay Haydar TUNÇKANAT,
    19. Tuğgeneral Sıtkı ULAY,
    20. Kurmay Binbaşı Ahmet YILDIZ,
    21. Kurmay Albay Muzaffer YURDAKULER,
    22. Korgeneral Cemal MADANOĞLU,
    23. Binbaşı Fazıl AKKOYUNLU,
    24. Yüzbaşı Rıfat BAYKAL,
    25. Yüzbaşı Ahmet ER,
    26. Kurmay Binbaşı Orhan ERKANLI,
    27. Kurmay Yüzbaşı Numan ESİN,
    28. Kurmay Yarbay Orhan KABİBAY,
    29. Kurmay Yarbay Kadri KAPLAN,
    30. Binbaşı Muzaffer KARAN,
    31. Binbaşı Münir KÖSEOĞLU,
    32. Kurmay Yüzbaşı Muzaffer ÖZDAĞ,
    33. Yüzbaşı İrfan SOLMAZER,
    34. Binbaşı Şefik SOYUYÜCE,
    35. Binbaşı Dündar TAŞER,
    36. Kurmay Albay Alparslan TÜRKEŞ,
    37. Tuğgeneral İrfan BAŞTUĞ.
  • Kaynaklar

    1) "Cumhuriyetin İlk Darbesi" seafoodplus.info

    2)- "27 Mayıs " Milliyet

    3)- "27 Mayıs Darbesi Ne İçin Yapılmıştı?" Dünya Bülteni 

İlginizi çekebilecek diğer olaylar

Biyografiler


  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ

  • BİYOGRAFİ




izmir escort

antalya escort

izmir escort

antalya escort

izmir escort

bursa escort

porno izle

brazzers porno

istanbul escort

instagram ucuz takipçi

instagram takipci kasma

takipçi satın al

escort istanbul

escort bayan

instagram takipçi satın alma

takipçi satın al ucuz

instagram takipçi satın al

takipçi satın alma

porno

porno

smm panel

takipçi instagram

escort istanbul

escort istanbul

smm panel

instagram takipçi hilesi

takipçi satın al

escort

izmir escort

porno video

porno izle

bornova escort

istanbul escort


seafoodplus.info internet sitesinde bulunan bütün içerikler Tarihi Olaylar editörleri tarafından hazırlanmaktadır. İzin alınmadan ve kaynak gösterilmeden kullanılamaz.

Copyright - Tüm Hakları Saklıdır.

AnasayfaKünyeİletişim

nest...

batman iftar saati 2021 viranşehir kaç kilometre seferberlik ne demek namaz nasıl kılınır ve hangi dualar okunur özel jimer anlamlı bayram mesajı maxoak 50.000 mah powerbank cin tırnağı nedir