1989 Doğumlular Kaç Yaşında Emekli Olur

Bu konudaki düzenleme sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun değiştirilmiş – yürürlükten kaldırılmış olan 60 ıncı ve halen yürürlükte olan geçici 81 inci maddesi ile sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu’nun halen yürürlükte olan 20 nci maddesinde yer almaktadır.

Not: günle emekli olma şartları En Basit Şekliyle Günle Emekli Olma Şartları başlıklı yazıda daha basit şekilde açıklanmıştır.

Sayılı Kanuna Göre 15 Yıl &#; Günle Emekli Olma Şartları (SSK Sigortalıları İçin) 

Bu konudaki düzenleme, önceleri sayılı Kanunun 60’ıncı maddesinin (A) bendinde emeklilik koşullarından biri olarak yer almaktaydı. Buna göre kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olan, 15 yıldan beri sigortalı bulunan ve adına en az gün prim ödenmiş olan SSK sigortalıları emekli olabiliyordu. Ancak, yılında sayılı Kanunla ve Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı üzerine yılında sayılı Kanunla emeklilik şartlarında önemli değişiklikler yapıldı ve 15 yıl – günle emekli olma şartı 25 yıl – gün olarak yeniden belirlendi. Dolayısıyla 15 yıl – günle emekli olma imkanı ortadan kaldırılmış oldu. Fakat kazanılmış hakların korunması adına bu düzenleme sayılı Kanuna eklenen Geçici 81 inci maddenin (C) bendinde yer aldı. SSK (4/1-a) sigortalılarının 15 yıl sigortalılık süresi – prim ödeme gün sayısı ile emeklilik işlemleri halen bu geçici maddeye istinaden yürütülmektedir. Yalnız bu kazanılmış hak sadece 8 Eylül tarihinden önce işe girmiş SSK sigortalıları için geçerli olduğundan, 8 Eylül tarihi veya sonrasında işe girmiş olanlar bu haktan yararlanamaz.

81 inci maddenin (C) bendinde yer alan hükümlere göre 8 Eylül tarihinden önce işe girmiş SSK sigortalılarından;

&#; tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini &#; kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır.

&#; tarihinde bu şartları yerine getirememiş olanlardan, 15 yıllık sigortalılık süresi – kadın ise 50 erkek ise 55 yaş – prim ödeme gün sayı şartını;

a) ile tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,

b) ile tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,

c) ile tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,

d) tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, ile tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,

e) tarihinden sonra yerine getiren erkekler  60 yaşını doldurmuş olmaları,

şartıyla emekli olabilirler.

Öte yandan söz konusu 81 inci maddenin (A) bendi uyarınca; günü ne zaman tamamlarlarsa tamamlasınlar fark etmez, sigorta başlangıcı 8/9/ tarihi veya öncesi olan kadın sigortalılar 50 yaşında, sigorta başlangıcı 8/9/ veya öncesi olan erkek sigortalılar ise 55 yaşında günü de doldurmuş olmaları şartıyla emekli olabilirler.

Yukarıda belirttiğimiz gibi 8 Eylül tarihi veya sonrasında işe girmiş olanlar ise bu haktan yararlanamaz. Ancak 8 Eylül ile 30 Nisan tarihleri arasında işe girmiş SSK sigortalıları ise bunun yerine Kadın ise 58 &#; erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az gün prim ödemiş olması halinde emekli olabilir.

Erkek Sigortalılar Askerlik Borçlanması İle Hak Kazanabilir

SSK şartlarında 15 yıl &#; gün ile emeklilik imkanından, 8 Eylül tarihinden önce işe girmiş olanların yararlanabileceğini, 8 Eylül tarihi veya sonrasında işe girenlerin ise 25 yıl – günle emekli olabileceğini yukarıda belirtmiştik. Ancak askerliğini sigorta başlangıcından önce yapmış olan sigortalıların, askerlik borçlanması yapması halinde, sigorta başlangıcı borçlanılan süre kadar geri gittiğinden, askerlik borçlanması yapması halinde sigorta başlangıcı 8 Eylül tarihinden öncesine giden / gidecek olan erkek sigortalılar da yaş şartını da yerine getirmeleri halinde 15 yıl &#; gün ile emeklilik imkanından yararlanabilirler.

Sayılı Kanuna Göre 15 Yıl &#; Günle Emekli Olma Şartları (Tarım SSK&#;lılar İçin) 

sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamındaki Tarım SSK uygulaması Sosyal Güvenlik Reformuyla birlikte 1 Ekim tarihi itibariyle sona ermiş olmakla beraber, 1 Ekim tarihinden önce Tarım SSK’ya girmiş olanlar, herhangi bir çıkış yapmadığı sürece bu sigortalılıkları devam etmekte ve 30 Nisan tarihi veya öncesinde Tarım SSK’ya girmiş olanların emeklilik işlemleri de sayılı Kanuna göre yürütülmektedir.

1 Mayıs &#; 30 Eylül tarihleri arasında Tarım SSK&#;ya girmiş olanlar ise Ek-5 sigortası şartlarına tabidirler.

Söz konusu sayılı Kanunun “Yaşlılık aylığından yararlanma şartları” başlıklı 20 nci maddesine göre ise yaşlılık aylığı bağlanabilmesi yani emeklilik için Tarım SSK sigortalısının;

&#; Kadın ise 58 yaşını &#; erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması,

&#; 15 yıldan beri sigortalı olması,

&#; En az gün prim ödemiş olması,

gerekmektedir.

Ancak bu yaş şartları sayılı Kanunla getirildiğinden, 8 Eylül tarihinden önce sigortalı olanlar için geçerli olmayıp, 8 Eylül tarihi veya sonrasında sigortalı olanlar için geçerlidir. 8 Eylül tarihinden önce sigortalı olanlar için ise sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesinde yer alan kademeli yaş şartları geçerlidir.

Buna göre;

&#; 08/09/ tarihinde 13 yıl ve daha fazla sigortalılığı bulunanlar; her hangi bir yaş şartı aranmaksınız en az 15 yıl sigortalılık süresi ve prim ödeme gün koşulunu yerine getirdikleri zaman emekli olabileceklerdir.

08/09/ tarihinde 13 yıl sigortalılık süresini doldurmamış olanlar ise 15 yıl sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı şartı yanında, sigortalılık başlangıç tarihlerine göre aşağıdaki tabloda belirtilen yaş haddini doldurduklarında emekli olabileceklerdir.

30/4/ Tarihinden Sonra Tarım SSK’ya Girmiş Olanlarla İlgili İstisnai Durum

sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinin dokuzuncu fıkrasında; 30/4/ (hariç) tarihinden sonra , , , ve   sayılı Kanunlara göre ilk defa sigortalı olanlar hakkında sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri uygulanacağı belirtildiğinden, 1/5/ tarihi veya sonrasında Tarım SSK’ya girmiş olanlar yukarıda belirtilen 15 yıl – günle değil; kadın ise 58 &#; erkek ise 60 yaşını doldurmuş ve en az gün prim ödemiş olmaları şartıyla emekli olabilirler.

Ek 5 Tarım Sigortası

Öte yandan, yılında sayılı Torba Kanun ile sayılı Kanuna ek 5 inci madde eklenerek tarım işçileri için yeni bir tarım sigortası uygulaması getirildi, ancak bu sigortaya tabi olanlar emeklilik yönünden normal 4/1-a (SSK) sigortalılarıyla aynı şartlara tabi. Yani bu sigorta uygulamasının sayılı Kanuna tabi tarım sigortası ile ilgisi yok.

Bağ-Kur (4/1-b) Sigortalılarının Durumu

30/4/ tarihi veya öncesinde tescil edilmiş olan (Bağ-Kur’a girmiş olan) Bağ – Kur sigortalıları için de 15 yılla kısmi emeklilik imkanları vardır. Ancak Bağ-Kur’da sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı yerine tam yıl esas alındığından, 15 tam yıl güne tekabül etmektedir. Dolayısıyla 30/4/ tarihi veya öncesinde girişi olan Bağ – Kur sigortalıları 15 yıl – gün ile değil, 15 tam yıl yani günle emekli olabilirler. Bu şartlar normal Bağ – Kur’lular yanında, Tarım Bağ – Kur ve İsteğe Bağlı Bağ – Kur sigortalıları için de geçerlidir.

Ancak yılında sayılı Kanunla Bağ – Kur sigortalıları için de emeklilik şartları değiştirildiğinden, sayılı Bağ-Kur Kanununun mülga 35 inci maddesi uyarınca; sigorta girişi 08/09/ tarihi veya sonrasında olan Bağ – Kur sigortalılarından, Kadın ise 60 &#; erkek ise 62 yaşını dolduran ve en az 15 tam yıl sigorta primi ödeyenlere kısmi yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlanır.

Sigorta girişi 08/09/ tarihinden önce olan Bağ – Kur sigortalıları için ise sayılı Bağ-Kur Kanununun geçici 10 uncu maddesinde kademeli geçiş süreci öngörülmüştür. Buna göre;

08/09/ tarihi itibariyle 15 tam yıl prim ödeme süresi ile kadın ise 50 &#; erkek ise 55 yaşını doldurmuş olan Bağ – Kur sigortalıları kısmi emeklilikten yararlanabilirler. 08/09/ tarihi itibariyle bu şartları doldurmamış olanlar ise 15 tam yıl sigortalılık yanında aşağıdaki tabloda belirtilen yaşı doldurduklarında kısmi emekliliğe hak kazanabilirler.

1 Haziran tarihi itibariyle 15 tam yıl ( gün) prim ödeme süresi ile kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurma koşulunu tamamlamalarına;

a) 2 tam yıldan fazla, 4 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 51, erkeklere 56 yaşını,

b) 4 tam yıldan fazla, 6 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 52, erkeklere 56 yaşını,

c) 6 tam yıldan fazla, 8 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 53, erkeklere 57 yaşını,

d) 8 tam yıldan fazla, 10 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 54, erkeklere 57 yaşını,

e) 10 tam yıldan fazla süre içinde yerine getiren, kadınlara, 56, erkeklere 58 yaşını,

doldurmaları ve talepte bulunmaları halinde Bağ-Kur kapsamında kısmi emekli aylığı bağlanır.

Bu kapsamdakilerden 1 Haziran öncesi sigortalılık süresinde herhangi bir kesinti olmayanlar (prim gün sayısı her ay 30 gün üzerinden olanlar) aşağıdaki tabloda belirtilen sigorta başlangıç tarihine göre 15 tam yıl ile emekli olabilirler. (seafoodplus.info)

Esman DİLLİ*

&#;&#;&#;&#;&#;&#;-

* Başmüfettiş, Sosyal Güvenlik Kurumu

Türkiye’de milyonlarca çalışanın en büyük beklentisi emekli olabilmek. Emeklilik geçtiğimiz yıllarda özellikle maaşlar düşünüldüğünde çok da cazip gelmiyordu. Daha sonraki yıllarda yapılan düzenlemeler ile istenilen seviyede olmasa da emeklilerin ücretlerinde iyileştirmeler yapıldı. Garanti ücret olması, sürekliliğinin bulunması ve ölüm hâlinde geride kalanları da koruması bakımından emeklilik hâlâ önemli bir güvence olarak karşımızda duruyor.

Emeklilik için üç önemli şart var:

1. Sigortalı olduktan sonra belli bir sürenin geçmesi. (Çalışma zorunluluğu yok.)
2. Belli bir süre sigortalı olarak çalışıp prim ödemek.
3. Belli bir yaşa gelmek. (Bunu ilk işe giriş tarihi belirliyor.)

Bu şartların üçü birden gerçekleşmeden emekli olma imkânı (malullük, engellilik gibi istisnalar hariç) yok. Ancak yukarıdaki şartları değiştirmek, azaltmak, geri çekmek gibi fırsatlar var.

Ayrıca hangi kurumda olursanız olun, ‘kısmi emeklilik’, yani belli bir yaşı doldurunca daha az prim günüyle emeklilik imkânı var. Örneğin; SSK’lılar için 9 Eylül ’dan önce sigortalı olunmuşsa gün (10 yıl) ve 15 yıllık sigorta süresi ile emeklilik mümkün oluyor.

Kısmi emekliliği bir başka yazımızda anlatacağımızı belirtip bugün size borçlanma ile erken emeklilikten bahsetmek istiyorum.

Kadın ve erkek çalışanlar için iki ayrı erken emeklilik imkânı bulunuyor. Kadınlar sigortadan sonraki doğumlarını borçlanarak 3 çocuktan 6 yıl ( gün) kazanırken, erkekler sigortadan önceki askerliklerini borçlanarak 2 yıla kadar erken emekli olabiliyor. Sırayla anlatalım…

Çocuk sayısı 3’e çıktı

Anneler için en önemli erken emeklilik formülü çocuklarla ilgili doğum borçlanmasında ortaya çıkıyor. Kadın çalışan eğer sigortadan sonra çocuk sahibi olmuşsa, bu durum kendisine avantaj sağlıyor. Sistem, kadının çocuk doğurduktan sonra çalışmadan ayrı kaldığı günleri değerlendirmesine izin veriyor. Siz doğum dolayısıyla işten ayrılmışsanız ve bu süre içinde sigortanız yatmamışsa, bu sürelerin primlerini toplu olarak ödeyerek çalışmış gibi emeklilik hesabınızdan saydırabiliyorsunuz.

Kazanacağınız günlerin de bir sınırı var. Her çocuk için gün, yani 2 sene işten ayrı kaldığınız bölümleri çalışmış gibi gösterebilirsiniz. Burada borçlanma iki çocuk için yapılabiliyor ve BAĞ-KUR’lulara bu hak tanınmıyordu. Çıkartılan yasalarla artık çocuk sayısı 3’e çıkartıldı ve hak tüm sigortalılara genişletildi. Şimdi çalışmadığınız 6 yılı yani günü borçlanarak sigorta primlerinize ekletebiliyorsunuz. 

Burada borçlanma, yaşı geriye çekmiyor, ancak 6 yıl çalışması gereken bir kadının bu süreyi topluca ödeyip hemen emekli olmasını sağlıyor. Borçlanılan sürelerde sigorta priminin yatırılmamış olması, çocuğun sağ olduğu sürelerin borçlanılması şartları var. Çocuk borçlanılacak süre içinde vefat etmişse, çocuğun yaşadığı süre kadar borçlanılabiliyor. İlk doğumdan sonra 2 yıl geçmeden ikinci bir çocuk dünyaya gelmişse bu kez iki doğum arasında prim ödenmeyen süre borçlanılabiliyor.

Dilerseniz birkaç örnekle konuyu anlatalım:

Ayşe Hanım yılında sigortalı olarak çalışmaya başladı. yılında bir çocuk dünyaya getirdi ve çalışmaya 4 yıl ara verdi. Daha sonra tekrar işe girdi. Emeklilik tarihi geldiğinde yaşı ve yılının dolmuş olmasına rağmen günlük bir prim eksiği bulunduğu söylendi. Ayşe Hanım bu gün için yaklaşık 2 yıl daha çalışmak zorunda. Oysa doğum yaptığı için bu süreyi borçlanarak (satın alarak) 2 yıl erken emekli olabilir. Çünkü her çocuk için gün borçlanma imkânı bulunuyor.

Fatma Hanım ise ’da ilk kez sigortalı oldu. Bu tarihten itibaren sadece gün prim ödedi. Ancak iki çocuk dünyaya getirdi. Şimdi çalışma imkânı yok. Bu durumda Fatma Hanım’ın emekli olma şansı da bulunmuyor. Ancak devreye doğum borçlanması giriyor ve iki çocuk için günlük borçlanma ile günü yakalıyor. Fatma Hanım artık yaş şartını tamamlayıp emekli olabilir.

Erkekler daha şanslı

Kadınlardaki doğum borçlanmasının bir benzeri ise erkeklerde askerlik borçlanması olarak karşımıza çıkıyor. Bu imkân erkeklerin yaş şartını bir yıla kadar geriye çekiyor ve erken emeklilik fırsatı sunuyor.

Askerlik borçlanmasının yaşı öne çekmesi için öncelikle sigortanın askerden sonra yapılmış olması gerekiyor. Bundan sonra da ilk kez sigortalı olduğunuz tarih sizin ne kadar avantaj yakalayacağınızı ve kaç gün borçlanmanız gerektiğini belirliyor. Dolayısıyla askerlik borçlanması herkes için farklı sonuçlar doğuruyor. Kimi çalışan bir aylık borçlanma ile 1 yaş erken emekli olurken kimisi için bu süre 12 aya kadar çıkabiliyor.

İsterseniz yine bir örnekle konuyu anlatmaya çalışalım…

Ahmet Bey doğumlu. tarihinde ilk kez sigortalı olarak çalışmaya başladı. Askerliğini ise işe girmeden önce yani yılında yaptı. Ahmet Bey bu durumda 25 yıl, 52 yaş ve prim günü şartlarıyla emekli olabiliyor. Buna göre emekli olacağı tarih, Oysa bu süreyi kısaltma şansı var. Çünkü sigortadan önce askerlik yaptı.

Ahmet Bey eğer işe giriş tarihini tarihinden önceye çekebilirse 51 yaşında emekli olabiliyor. Burada da devreye askerlik borçlanması giriyor. Yapacağı 2 aylık borçlanma ile işe giriş tarihini yapacak ve ’de emekli olup 1 yıl fazla maaş alacak.

 Yeni sigortalı için zor

9 Eylül tarihinden sonra sigortalı olanlar için askerlik borçlanması yaşı geri çekmede çok etkili olmasa da prim kazanmak için kullanılabiliyor. Çünkü yeni sigortalılar için hem prim süreleri uzadı, hem de yaş şartı yükseldi. Dolayısıyla yaş aralıkları uzun olduğu için de geri çekme şansı ortadan kalktı. Yani yaş şartı 60’a çıkartılırken prim şartı 7 bin gün yapıldı. Aralıklar ise ve olarak belirlendi. 

Ödemeler asgari ücrete göre

Yukarıda hem kadınlar hem de erkekler için bahsettiğimiz ‘borçlanma’ aslında o günleri satın alma ya da toplu ödeme şeklinde gerçekleşiyor. Ve ödeyeceğimiz rakam geçerli brüt asgari ücrete göre belirleniyor.

Asgari ücretin yüzde 32’si aylık en az ödeyeceğiniz miktarı belirliyor. Üst sınır ise yeni düzenlemeyle bunun katı olarak uygulanıyor (Daha önce katı idi.). Üst sınırdan ödeme imkânınız varsa, emekli maaşınızı artırıcı etkisi olacaktır.

Tabloda gösterelim…

Faruk Erdem

Devlet memurları genel olarak 65 yaşını doldurdukları tarihe kadar görev yapabilirler. 65 yaşını doldurdukları tarihten sonra görev yapmaları mümkün olmaz ve Kurumları tarafından hiçbir işleme gerek kalmaksızın görevleriyle ilişikleri kesilir.

65 yaşın istisnası durumlar da vardır. Bu durumlar genel olarak sayılı Kanun Madde 40 hükmünde belirtilmiştir.

Bugün için, genel olarak 65 yaşını doldurmuş olan veya dolduracak olan memurlar tamamıyla 'e tabi kişiler olmakla birlikte a tabi memurlar da olabilmektedir ( a tabi memurlardan 1 Ekim tarihinden önce sigortalı süreleri olanlardan bu tarihten sonra memurluğa geçmiş olanlar bulunmaktadır).

sayılı Kanun Madde 40 hükmü a tabi memurlar için de aynı şekilde uygulanmaktadır.

Değerlendirmelerimizi;

yaş haddinden emeklilik ne demektir?

-Yaş haddinden zorunlu emekli olanların emekli ikramiyesi zamlı ödenir mi?

-Yaş haddinden sonra memur olarak çalışmak mümkün mü?

yaşın tespitinde yaş tashihi dikkate alınır mı?

Başlıkları altında yapmaktayız.

Soru 1 - 07/04/ doğumluyum. Memur olarak yaş haddinden hangi tarihte zorunlu emekli olurum? 65 yaşını bitirdiğimde mi? Yoksa 65 yaşına girdiğimde mi? emekli olurum.

Cevap 1- Sosyal güvenlikte genel olarak emeklilik yaşının tespitinde her zaman o yaşın doldurulması esas alınır ve bu durum ve sayılı Kanunlarda belirtilmiştir. Yani 64 yaşını doldurup 65 yaşına girildiği günde kişi 65 yaştan 1 gün almış olur ve 1 gün alındığı tarihte zorunlu emeklilik olmaz, zorunlu emeklilik tarihi kişinin 65 yaşını doldurduğu tarih olur. Örnek; 07/04/ + 65 = 07/04/ tarihi zorunlu emekli olma tarihidir. Bu tarih itibariyle Kurumlarca memurun resen görevle ilişiğin kesilmesi gerekir.

Soru 2- Yaş haddinden zorunlu emekli olanların emekli ikramiyesi zamlı ödenir mi?

Cevap 2- sayılı Kanun Madde 89 hükmü gereği, yaş haddinden emekli olanlara, emekli olduktan sonraki ilk katsayı artışında katsayı artış oranı kadar ayrıca ikramiye farkı ödenmektedir. Örnek; Aylık başlangıcı 15 Ocak olan yaş haddi emeklisi hakkında 15 Ocak memur maaş katsayıları üzerinden emekli ikramiyesi ödenir. Bu kişi yaş haddinden emekli olduğu için 1 Temmuz tarihinde memur maaş katsayısında gelecek oran kadar da ayrıca ikramiye farkı alır. Bu işlem sadece bir sefer uygulanan bir işlem olup, ileriki tarihlerde gelecek katsayılar için uygulanmaz.

Soru 3- Yaş Haddinin doldurulmasından sonra çalışmak mümkün müdür?

Yaş haddini dolduranların bu haddi doldurdukları tarihleri takip eden aybaşından sonra her ne sebeple olursa olsun kurumlarınca vazifeleriyle ilgileri kesilmeyerek aylık veya ücretleri ödenenlerin bu suretle geçen müddetleri fiili hizmet müddeti sayılmaz ve bunlar için kesenek ve karşılık alınmışsa Sosyal Güvenlik Kurumunca bu kesenekler geri verilir. Yaş haddinden sonra çalışılan süreler hizmet olarak kabul edilmez ve değerlendirmemiz olarak yaş haddinden sonra çalışılan süreler için ödenen görev aylıklarının da memurdan geri alınamayacağını değerlendirmekteyiz.

Soru 4- 65 yaşın tespitinde yaş tashihi dikkate alınır mı?

Cevap 4- 65 yaşını doldurma tarihinin tespitinde yaş tashihleri dikkate alınır. ANCAK, yaş tashihinde dikkate alınmanın şartı mutlaka yaş tashihinin 18 yaşını doldurmadan önce yapılmış olması gerekir, 18 yaşından önce yapılmış olan yaş tashihleri dikkate alınır, sonra yapılmışsa dikkate alınmaz. Yani 18 yaşını doldurduktan sonra yaş tashihi yapmak suretiyle yaşını küçültmüş veya büyütmüş olanların düzeltilmiş yaşları Emekli işlemlerinde esas alınmaz.

Genel değerlendirmemiz;

sayılı Kanunda yer alan emeklilik yaş hadlerinin günümüz koşullarında gözden geçirilmesi ve bazı görevler için öngörülen zorunlu emeklilik yaş hadlerinin artırılması konusunun tartışılması gerektiğini değerlendirmekteyiz. Yani, bazı görevlerde bulunanların tecrübelerinden, bilgilerinden yararlanabilmek için ve bu durumda olanlarla sınırlı olmak şartıyla kendileri istemedikleri sürece zorunlu emeklilik yaş hadlerine kadar çalışmaları mümkün olmaktadır, bu zorunlu yaş hadlerinin mesleğe göre 1 ila 5 yıl arasında artırılması da sağlanabilir.

sayılı Kanun

Madde 40 - (Değişik birinci fıkra: 21/4/ - /3 md.) İştirakçilerin görevleri ile ilişiklerinin kesilmesini gerektiren yaş haddi 65 yaşını doldurdukları tarihtir. (İptal ikinci cümle: Anayasa Mankemesi'nin 3/4/ tarihli ve E: /52, K: /35 sayılı Kararı ile.)Bu görevlere, 65 yaşını dolduranların açıktan veya naklen atamaları yapılamaz.

a) (Mülga: 8/7//3 md.)

b) (Değişik: 21/4/ - /3 md.) Üniversite öğretim üyelerinin görevleri ile ilişiklerinin kesilmesini gerektiren yaş haddi 67 yaşını doldurdukları tarihtir.

c) (Mülga: 28/4/ - /6 md.)

ç) (Değişik: 6/2/ - /1 md.) Aşağıda yazılı olanların yaş hadleri, hizalarında gösterilen yaşları doldurdukları tarihlerdir:

I - Subay, askeri memur, gedikliler ve uzman erbaşlar: ⁽²⁾

1 - Asteğmen, teğmen ve üstteğmenler 41

2 - Yüzbaşı, kıdemli yüzbaşı ve önyüzbaşılar 46

3 - Binbaşılar 52

4 - Yarbaylar 55

5 - Albaylar (Değişik: 12/12/ - /1 md.) 60

6 - Tuğ ve Tümgeneral ve amiraller (Değişik: 12/12/ - /1 md.) 62

7 - Kor ve organeraller ve amiraller 65

8 - Mareşal ve büyük amiraller 68

9 - 6, 7 ve 8 inci sınıf askeri memurlarla memur yardımcıları ve askeri hastabakıcı hemşireler 55

10 - Daha yukarı sınıflardaki askeri memurlar 60

11 - Gedikli subaylar 52

12 - Gedikli çavuşlar (Astsubay astçavuşlar ve astsubay çavuşlar)⁽¹⁾ 43

13 - Gedikli üstçavuşlar (Astsubay üstçavuşlar) 46

14 - Gedikli başçavuşlar (Astsubay başçavuşlar) 49

15 - Başgedikliler (Astsubay kıdemli başçavuşlar)

(Ek/2//3 md.) Uzman erbaşlar 55

II - Emniyet mensupları:

1 - Her derecedeki emniyet müdürleri ve emniyet ve polis müfettişleri 60

2 - Emniyet müfettiş yardımcıları ve emniyet amirleri 58

3 - Başkomiser, komiser ve komiser yardımcıları 56

4 - (Değişik: 16/6//13 md.) Kıdemli başpolis memuru, başpolis memuru ve polis memurları 55

5- (Ek/6//15 md.) Çarşı ve mahalle bekçileri 60

III- (Değişik: 3/6/KHK/40 md.) Gümrük Muhafaza mensupları:

1 - Gümrük Muhafaza Memurları 55

2- Gümrük Muhafaza Kısım Amirleri 60

IV - Posta, telgraf ve telefon hat başbakıcı ve başdağıtıcıları ile hat bakıcıları ve dağıtıcıları 55

V - (Ek: 13/6/ - KHK - /2 md.; İptal:Ana. Mah.'nin 21/7/ tarih ve E/67, K/ sayılı Kararı ile ; Yeniden Düzenleme : 16/2/ - /1 md.) Milli İstihbarat Teşkilatı kadrolarındaki kadro karşılığı sözleşmeli çalıştırılanlar dahil memurlardan:

1. Müsteşar Yardımcısı, Başkan, Hukuk Müşaviri, Öğretim Kurulu Başkanı, Başkan Yardımcısı, Hukuk Müşavir Başyardımcısı, Müşavir, Başmüfettiş, Öğretim Kurulu Üyesi, Başmüşavir 60

2. Daire Başkanı, Hukuk Müşavir 1 inci Sınıf Yardımcısı, Başmüfettiş, Öğretim Üyesi, Müşavir 58

3. 1 inci Sınıf İstihbarat Uzmanı, 1 inci Sınıf Uzman, Hukuk Müşaviri 1 inci Sınıf Yardımcısı, Müfettiş, Öğretim Üyesi, Müşavir, Savunma Sekreteri, Daire Başkan Yardımcısı, Öğretim Üyesi Yardımcısı 56

4. 2 nci Sınıf İstihbarat Uzmanı, 2 nci Sınıf Uzman, Hukuk Müşavir 2 nci Sınıf Yardımcısı, Müfettiş Yardımcısı, Öğretim Üyesi Yardımcısı 54

5. Diğer kadrodakiler 52

(Ek cümle/7//1 md.) Yukarıdaki (ç) fıkrasının (I) işaretli bendinin (15) numaralı alt bendinde gösterilenlerin yaş hadleri ilgisine göre 27/7/ tarihli ve sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu, 9/7/ tarihli ve sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu veya 10/3/ tarihli ve sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanununda belirtilen esaslara göre 60 yaşını geçmemek kaydıyla uzatılabilir. (Değişik : 16/2/ - /1 md.) Yukarıdaki (ç) fıkrasının (III) ve (IV) işaretli bendlerinde gösterilenlerden vazifelerinde kalmaları faydalı görülenlerin yaş hadleri, ilgili bakanlarca, (V) işaretli bendinde gösterilenlerin yaş hadleri de atamaya yetkili amir tarafından birer yıllık müddetlerle beş yıl uzatılabilir.

d) (Değişik: 21/4/ - /3 md.) (b) fıkrasında belirtilen görevlere 67 yaşını, (ç) fıkrasında belirtilen görevlere ise hizalarında gösterilen yaş hadlerini doldurmuş bulunanlar açıktan veya naklen atanamazlar.

e) (Değişik: 26/2//3 md.) Seferin gereği olarak lüzum görüldüğü takdirde;

I - Subaylardan;

1 - Yarbay ve daha aşağı rütbelerdeki yardımcı sınıf subaylar 60 yaşını geçmemek kaydıyla bu maddenin (ç) fıkrasında gösterilen yaş hadlerinden 10 yıl fazlasına kadar,

2 - Muharip sınıf subaylar bu maddenin (ç) fıkrasında gösterilen yaşlara kadar,

3 - sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanununun hükümlerine göre astsubaylıktan subaylığa geçirilenler ise aynı kanunda belirtilen yaşlara kadar,

II - Astsubaylardan;

1 - Yardımcı sınıf astsubaylar 60 yaşını geçmemek kaydıyla bu maddenin (ç) fıkrasında gösterilen yaş hadlerinden 10 yıl fazlasına kadar,

2 - Muharip sınıf astsubaylar bu maddenin (ç) fıkrasında gösterilen yaşlara kadar,

III- (Ek bent/2//3 md.) Uzman erbaşlardan;

1- 60 yaşını geçmemek kaydıyla,

sağlık durumlarının elverişli olması halinde en gençlerinden başlanarak orduya alınabilirler.

f) (Ek: 8/6//1 md; Mülga: 27/7// md.)

(Ek fıkra: 17/4//75 md.) Yukarıdaki hükümler 31/5/ tarihli ve sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamındaki sigortalılar ile hak sahipleri hakkında ilgisine göre uygulanır.

g) (Ek: 1/7//21 md.) Diyanet İşleri Başkanı ve Din İşleri Yüksek Kurulu üyelerinin görevleri ile ilişkilerinin kesilmesini gerektiren yaş sınırı 67 yaşını doldurdukları tarihtir.