Sağlıklı bir hamilelikte kilo alımı 7 ile 12 kilogram arasında değişiklik gösterir. Hamileliğin ilk üç aylık döneminde kilo normal sayılır. İkinci üç aylık döneminde bebeğin gelişimi hızlandığından dolayı yaklaşık kilogramlık artış görülür. Son üç aylık dönemde ise anne adayları kilo daha alır. 15 kilogramın üzerinde kilo alımı söz konusu olduğunda hem bebekte hem de anne de ciddi rahatsızlıklar meydana gelir. Anne adayında diyabet ve yüksek tansiyon oluşabilir. Ayrıca anne adayının normal ya da sezaryen yöntemle doğumu bebeğin irileşmesi nedeniyle zorlaşabilir.
Anne adayının yaşına, boyuna, yeme alışkanlıklarına göre hazırlanan beslenme programı hamilelikte kilo kontrolü sağlanması açısından önemlidir. Günlük olarak alınan enerjinin yaklaşık %’i proteinlerden, %’u yağlardan ve %’i de kompleks karbonhidratlardan sağlanmalıdır. Basit karbonhidrat olarak adlandırılan şekerin tüketimi sıfıra indirilmelidir. Hamilelikte beslenme kişiye özel olmalıdır. Anne adayının beslenme durumu ve varsa hastalıkları saptanmalıdır. Günlük kalorilik enerji içeren besinler beslenme programına eklenmelidir. Anne adayının damak zevkini değiştirmeden doğal ve organik gıdalara yönlendirilmelidir.
Protein: Gebelik döneminde anne adayının protein gereksinimi normalden gram daha fazla olur. Hem hayvansal hem de bitkisel gıdalardan protein ihtiyacı karşılanabilir. Tam yağlı süt, peynir, yoğurt, yumurta, tavuk, balık, kırmızı et, bakla, kuru fasulye, nohut, bezeye protein açısından zengin gıdalardır.
Kalsiyum: fetusun kemik ve diş gelişimi 8. haftadan itibaren başlar. Anne adayının bu dönemde alması gereken kalsiyum miktarı ortalama miligramdır. Süt ve süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, ceviz, fındık, badem, susam gibi yağlı tohumlar kalsiyum açısından zengindir. Ancak anne adayının ihtiyaç duyduğu kalsiyum miktarını için ek kullanması gerekebilir.
Folik asit: Bebeğin omurga gelişimi açısından oldukça nemli bir vitamin olan folik asit gebelik döneminde mutlaka yeteri oranda alınmalıdır. Yumurta, yeşil yapraklı sebzeler, bakla, bezelye ve turunçgiller folik asidin zengin kaynaklarıdır.
A, B12 ve C vitamini: bebeğin gelişiminde önemli rol oynayan A, B12 ve C vitamini anne sağlığını korur ve vücut direncini arttırır. Ispanak, havuç, kayısı ve yumurta zengin A vitamini kaynağıdır. Balık, süt ve süt ürünleri B12, taze sebze ve meyveler C vitamininden zengindir.
Normal bir bebek 38 – 41 hafta arasnda dünyaya gelmektedir. Bu da ortalama 9 aylk bir süredir. Bu haftalarda bebek saln ve geliimini tamamlam olur. Tabii ki bebein salkl ve geliiminin tam olmas için bu süre içinde annenin salkl ve dengeli beslenmesi önem tamaktadr.
Annenin gebelik öncesi fiziksel geliimini tamamlam olmas, besin depolarnn yeterli olmas ve doum ya çok önemlidir. Çünkü bebek annenin besin yedeklerinden ve gebelik boyunca tükettiklerinden kendisi için lazm olanlar alarak geliimini tamamlamaya çalr.
Çocuun bedensel ve zihinsel gelimesi doum öncesi dönemde annenin iyi beslenmesi ile balar. Anne gebe kalmadan önce gerekli olan vitamin ve minerali vücudunda depolamaz ise çocukta istenmeyen geliimsel sorunlar ortaya çkabilmektedir. Bu nedenle anne gebe kalmadan önce ve gebe kaldktan sonra beslenmesine dikkat etmeli. Gerekli eklemleri beslenmesine yapmaldr. Özellikle de gebeliin haftasnda kadar beslenmeye daha çok önem verilmelidir.
En doru bilgiler ve salkl sonuçlar için mutlaka doktor destei alnz. çeriimizde yer alan bilgiler reçete nitelii tamaz. Salkl günler dileriz.
Gebelik genel olarak hafta sistemi ile takip edilir. 30 haftalk gebelik kaç aylktr sorusunu soran anne adaylarmza 7 aylk hamilelie denk geldiini söyleyebiliriz. Bu süreçte hamileliin büyük bir bölümü tamamlanm olur; anne karn da epey büyümütür.
Gebelik öncesi demir depolarnz doldurmalsnz. Hücrelere oksijen tanmasnda önemli role sahip olan demir, hamilelik sürecinde bebeinizin güçlü bir baklk sistemine sahip olmas için önemlidir. Gebelik öncesi ve sonrasnda düzenli egzersiz yapmaldr. Hamilelie hazrlanma sürecinde anne adaylar, salam ve güçlü bir vücut yapsna sahip olmaldr.
Hamile kalmadan önce ideal kilonuzda olmalsnz. Hamilelik döneminde kilo vermek doru deil; bu nedenle hamile kalmadan önce kilo kontrolü sürecinizi tamamlamalsnz. Anne, gebelik balangcnda normal kiloya sahip ise her ay ortalama 1 – 1,5 kg arlk kazanacak ekilde beslenmelidir.
Gebelik öncesi ve sonrasnda kalsiyum tüketiminiz ideal seviyede olmaldr. Kalsiyum kemik ve kkrdak geliimi, di oluumu, kas ve sinir sisteminin çalmas, hücresel çalmalarn düzenli ve sürekli olmas, kann phtlamas, kan basncnn normal düzeyde seyretmesi gibi vücutta önemli fonksiyonlara sahiptir
Yeterli ve dengeli beslenmeye önem verilmelidir. Gebelikten en az 3 ay önce folik asit desteine balanmaldr. Kan ekeri kontrol altnda tutulmaldr. Diyabet hamile kalmak için engel bir durum deil; ancak kan ekeri deerlerinin olabildiince normal snrlarda tutulmas bebek sal için çok önemlidir.
D vitamini düzeyi normal snrlarda olmaldr. yotlu tuz tüketin. yot tiroid hormonun yapsnda bulunur. Tiroid hormonu büyüme, gelime fonksiyonlarnda rol oynamaktadr.
Sigara ve alkolü braklmaldr. Alkol ve sigara erkeklerde sperm kalitesi ve saysn, kadnlarda ise hamile kalma ansn azaltmaktadr. Alkol ve sigara tüketimi kalsiyum, folik asit, tiamin, protein gibi besin ögelerinin emilimini olumsuz yönde etkileyerek beslenme yetersizliine neden olmaktadr.
Hazm zor olan kzartlm ve ar yal besinlerden saknlmaldr. Çay, yemekten saat sonra fazla olmamak artyla açk ve limonlu içebilir. Gebelikte kabzlk sk görülebilir. Bunu önlemek için düzenli bir beslenme uygulanmaldr. Taze sebze ve meyve, kuru erik, kuru kays vb. ile bunlarn kompostolarnn tüketimi artrlmaldr.
Bulant ve kusmay önlemek için sabah yataktan kalkar kalkmaz tane tuzlu bisküvi veya benzeri kuru besinler tüketmeli, yemek srasnda su içilmemelidir. Hamilelik döneminde Omega-3 ihtiyacn karlamak için ar metal içermeyen balklar haftada 1 – 2 gün tüketilmelidir.
Gebelikte protein alm önemlidir. Çocuun gebelik döneminde sinir geliiminin salkl olumas için B grubu vitaminlerine ihtiyac vardr. Özellikle B12 ve B6 bebein sinir geliimi için çok önemlidir.
Vücut için en önemli enerji kayna karbonhidratlardr. Anne adaylar kilo alrm diye günlük beslenmesinde kstlama yapmamaldr. Tam tahl ürünleri tercih edilmelidir.
Hamilelik döneminde bo enerji kaynaklar yerine pekmez gibi kan yapc besinler tercih edilmelidir. Gebelik döneminde sv önemlidir. Bu sebeple su tüketimini ihmal edilmemelidir. Günde en az 10 – 12 bardak su tüketilmelidir.
Hamilelik döneminde anne vücudunda daha çok su tutulur. Kan hacmi gebelik döneminde artar. Ortalama olarak ml kan hacmi artar. Hamilelik döneminde kanda trigliseridler ve total kolesterol, HDL, LDL, VLDL ve serbest ya asitleri art gösterir.
Demir gereksinimine olan ihtiyaç artar ve besinlerle temin edilemez. Bu sebeple de takviye demir haplar içmek gerekir. Gebe olmayan bir kadnda 3,5 litre olan kan volümü hamilelik döneminde ortalama 5 litre olacak ekilde art gösterir.
Hamilelik sürecinde kanda beyaz küre (lökosit) art da gözlemlenir. Hamilelik döneminde baklk sistemi basklanr. Hamilelik döneminde kalp at 10 atm – dakika art gösterir. Hamilelik döneminde kalp daha fazla kan pompalar.
Kadnn günlük olarak tuvalet ihtiyac artar. Di eti kanamalar daha sk görülür. Leen kemikleri yani geveme oluur. Ciltte kuruma olabilir. Memelerde ve karnda çatlaklar gözlemlenebilir. Yüz de ise cilt lekeleri oluabilir.
Anne, gebelik süresince hijyenine art bir özen göstermelidir. Vücut bakm ihmal edilmemelidir. Cildin kurumas nedeniyle nemlendirici özellii olan sabunlar kullanlmaldr. Memelerde hassasiyet olabilir; ar ve sz duyulabilir. Gebeliin 2. ayndan sonra büyüme meydana gelir. Meme ba geniler ve daha koyu olur.
Gebeliin ilerleyen zamanlarnda srtta ve belde arlar gözlenebilir. Gebeliin ilk aylarnda hormonal dengedeki deiim nedeniyle daha çok uyku gelebilir ve odaklanmada sorun yaanabilir.
Bebeklerin büyüme sürecinde takip edilmesi bebein sal açsndan çok önemlidir. 38 haftasn doldurmu, yeni doan bir bebein 3 kilo ila 3 kilo gram arlnda olmas normaldir. Doumdan sonraki ilk 3 -4 gün içinde bebek doum arlnn %′unu, yani gramn kaybeder.
Bebek hayatnn gününde bebek doum arlna tekrar ular. Bebein salkl ekilde kilo almas için öncelikle anne sütü ile beslenmesi önerilir. Anne sütünün yetersizlii durumunda doktoru uygun gördüü mama destek olabilir. Anne sütünün artmas için salkl öünler yaplmaldr.
Salkl bir gebelik devam ediyorsa ve anne salkl beslenmeye dikkat ediyorsa; 30, haftalk gebelik döneminden sonra bebek her hafta ortalama gram alr. Douma kadar ilerleyen günlerde kilo alm devam eder ve beklenen arlkta bebek dünyaya gelir.
Bu haftadan itibaren anne adaynda biraz ar yaanabilir. Bebekler haftadan sonra ba aa dönmeye balar. Gebeliin durumuna göre planlanan doum ekli, bebein pozisyonuyla yeniden planlanr. Anne aday vajinal doum istiyorsa ve bebek hala ba aa dönmemise sezaryen doum gerçekleebilir.
Gebeliin haftasndan itibaren annede kilo alm devam eder. Amniyon svs, bebein kilosu, vücuttaki ödem ve alnan kilolarla beraber u ana kadar ortalama 8 – 10 kg alnm olabilir.
Diyetisyen A. Gamze GÖKTEKN
Tarifleri için: Diyetisyen Gamze Göktekin
Instagram: @seafoodplus.infooktekin
Facebook: Diyetisyen Gamze Göktekin
En doru bilgiler ve salkl sonuçlar için mutlaka doktor destei alnz. çeriimizde yer alan bilgiler reçete nitelii tamaz. Salkl günler dileriz.
Hamilelikte Beslenme: Hamileler Ne Yemeli, Ne Yememeli?
Hamile Pilatesi: Nasl Yaplr? Faydalar Nelerdir? Resimli Anlatm
Hamilelikte Mide Bulants Hakknda En Popüler 7 Soru ve Cevaplar
Hamileliin lk Aylarnda Beslenme – Diyetisyenden 7 Önemli Tavsiye
Hamilelikte Ba Ars Nasl Geçer? Ne Zaman Balar? Nedenleri, Tedavisi
Merhabalar! Zaman hızla geçiyor, gebelik döneminin 5. ayına girdiniz bile. İştahınız daha da çok açılmaya başlamasıyla birlikte kilo alıyorum endişeleri başladı değil mi? Panik yok! 🙂
3. ay gebelikte beslenme makalemizde bahsettiğimiz besin gruplarından yeterli ve dengeli bir şekilde tüketirseniz endişelenmenize hiç gerek yok. Makaleye ulaşmak için aşağıdaki linke tıklayın!
seafoodplus.info
Normal beslenmenizin yanında sıvı tüketimi de gebelik döneminde oldukça önemli bir yere sahip. Unutmayın bebeğiniz içi su dolu bir yerde yaşıyor. Gebelik döneminde beslenme ihtiyaçları değiştiği gibi sıvı ihtiyacı da değişir ve anne adayının sıvı ihtiyacında artma gözlenir.
Hamilelik döneminde normalde tükettiği su miktarına ek olarak en az 4 su bardağı fazla su tüketmesi önerilir.
Yeterli su tükettiğinizi anlamanın en güzel anlamanın yolu idrar takibidir. İdrarınızın açık sarı hatta berrak bir renge yakınsa eğer su tüketiminiz yeterlidir diyebiliriz.
Hamilelik döneminde fazla sıvı alımının ödeme neden olduğunu düşünülebiliyor. Tamamen yanlış bir algı, sıvı desteği bilinenin aksine vücuttan fazla suyun uzaklaştırılmasına yardımcı olmaktadır. Günde bardak su tüketmeye özen gösterin.
Yapılan araştırmalarda gebelik döneminde yeterli alınamayan sıvı desteğinin, erken doğum tehdidine neden olabildiği bulunmuş.
“Hamilelik döneminde suyun yanında başka ne gibi sıvılar tüketebilirim?”
Hamilelik döneminde sıvı alımına destek olarak meyve suyunu tercih edebilirsiniz. Evde kendiniz 1 veya 2 porsiyon meyvenin suyunu sıkıp afiyetle tüketebilirsiniz.
Burada dikkat etmeniz gereken nokta meyve suyunun sıkıldıktan sonra bekletilmemesi, eğer beklerse vitamin ve mineral kayıpları yaşanabilir bu durumu istemeyiz.
Şeker ilavesiz olması gerektiğini söylememe gerek yok sanıyorum 🙂
Dikkat etmeniz gereken diğer bir nokta ise hazır meyve sularını tercih etmemek. Hazır meyve sularının raf ömrünün uzun olabilmesi için basınç veya ısıl işlemden geçmesi gerekir.
Bu işlemler meyve sularında bulunan faydalı bakterileri (probiyotik) ve C vitaminini tahrip eder.
Sadece bununla da kalmayıp bazı hazır meyve suları su ile seyreltiliyor ve su ile seyreltilince tadı azaldığı için şeker ilavesi yapılıyor.
Hazır meyve sularının içerisinde mısır şurubu, sakkaroz gibi katkı maddeleri mevcut ve bu eklenen maddeler çeşitli hastalıklara sebebiyet verilebiliyor. Bu gibi ürünleri mümkün olduğunca tüketmemeye özen gösterelim.
Hamilelik döneminde anne adayının rahat rahat tüketebileceği sıvılarda süt, ayran ve kefir var. Süt, ayran ve kefir başlıca kalsiyum, fosfor, sodyum, magnezyum, potasyum gibi mineralleri; A vitamini, B12 vitamini, B2 vitamini gibi vitaminleri içermektedir.
Bu sebeple özellikle ara öğünlerinizde protein grubundan süt, ayran ve kefiri tercih etmeniz ve yanında bir meyve tüketmeniz hem sıvı desteğinize katkısı olacak hem de kan şekerinizin dengelenmesine yardım edecektir.
Light süt (yağı azaltılmış veya yağsız) kalsiyum kaynağı olarak gebelikte güvenle kullanılabilir. Özellikle gebelik dönemine kilolu başlayan veya bu dönemde hızla kilo alan anne adaylarına bu gibi ürünleri tercih etmesini öneriyoruz.
Gebelikte sıklıkla görülen sindirim sorunlarını azaltır, kabızlığı önler. Kefir iyi bir probiyotik kaynağıdır. Gerçek kefirlerin sadece 1 mililitresinde 1 milyar faydalı laktik asit bakterisi, 1 milyon Loctobacillus acidophilus ve Bifidobacter türleri, 1 milyon maya ve asetik asit bakterileri bulunur.
Burada da dikkat etmemiz gereken nokta hazır kefirlerin içerisinde özellikle meyveli olan seçeneğinde şeker ilavesinin mevcut olması. Bu sebeple kefiri de evde yapmanız hazır ürünlerden daha sağlıklı bir seçenek olacaktır.
Hamilelik döneminde oluşan kabızlık ve gaz problemlerinizi çözmek için rezene çayını doktorunuza danışarak tüketebilirsiniz.
Ihlamur gebelik döneminde vücut direncini arttırır ve hastalıklara karşı koruyucu etki gösterir. Ihlamur, özellikle sindirim sorunu bulunan anne adaylarına yardımcı olur. Ancak bazı gebe kadınlar açısından riskli olabilir bu sebeple doktorunuza danışmadan tüketmeyiniz.
Kuşburnu öksürük ve kabızlığa iyi gelir. A, K, E, B6, C vitaminleri fosfor, manganez, potasyum minerallerinden zengindir ve kan basıncını düzenler. Doktorunuza danışarak tüketebilirsiniz.
Facebook ve Youtube üzerinden gerçekleşen gebelik döneminde beslenme sıvı ve bitki çayı tüketimi konulu canlı yayınımızı izleyebilirsiniz.
Kafeinin, içerikleri nedeniyle günlük kullanımı sınırlanmalıdır. Siyah çay annede kansızlık problemine ve çarpıntıya yol açabilir. Kafeinin fazla tüketilmesi ise bebekte yüz anormallikleri oluşturabilmektedir.
Ayrıca maden suları ve benzeri asitli içecekler anne adayında tansiyon problemlerine neden olabilir.
Gebelik Döneminde mg/gün’den Fazla Kafein Tüketimi:
Plasental yolla fetusa ulaşan kafein:
Gebelikte kafein alımı ≤ mg/gün olmalıdır.
1 kupa hazır kahve mg
1 kupa filtre kahve mg
1 kupa çay 75 mg
1 kutu kola 40 mg
1 kutu enerji içeceği 80 mg
50 g sade çikolata 50 mg
50 g sütlü çikolata 25 mg
İçerdiği katkı maddeleri ve kafein sebebiyle gebelik döneminde kesinlikle kullanılmamalıdır.
Besinlerin ve suni tatlandırıcıların gebelikte kullanımı sakıncalıdır. Diyet başlığı altında üretilmiş çoğu paketli ürünlerde maalesef şeker ilavesi mevcut. Şeker ilavesi olmayan bu tür ürünlerin çoğunda ise suni tatlandırıcılar kullanılıyor. Bu anlamda çok dikkat etmeliyiz.
Yeşil çayın kafein içeriği sebebiyle gebelik döneminde kullanılmasını önermiyoruz.
Adaçayı bitkisi içeriğindeki etken maddelerin fitoöstrojenik etki göstermesinden kaynaklı olarak östrojen seviyelerini değiştirebileceğinden gebelik dönemi için riskli bir bitki olacaktır.
Hamileliğin ilk aylarında adaçayı tüketilmesi düşük riskini artırmaktadır. Hamileliğin son aylarında ada çayı tüketilmesi ise erken doğum riskine neden olmaktadır. Ayrıca yapılan araştırmalarda gebelik döneminde adaçayı tüketilmesinin mide bulantısını arttırdığı bulunmuş.
Daha ayrıntılı bilgi için hamilelikte adaçayı içmek neden zararlıdır? Konulu makalemizi inceleyebilirsiniz. Makaleye ulaşmak için aşağıdaki linke tıklayabilirsiniz.
seafoodplus.info
Not: Bu liste geneldir. Diyet kişiye özeldir, kişisel farklılıklara göre azaltılabilir ya da arttırılabilir. Siz de kendi planınızı oluşturmak için bir beslenme uzmanına danışmalısınız.
Aklınıza takılan soruları yorum olarak bırakmayı ihmal etmeyin. Sevgiler ?
Diyetisyen Beyza Uyan