2005 Ssk Girişli Erkek Ne Zaman Emekli Olur

Bu konudaki düzenleme sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun değiştirilmiş – yürürlükten kaldırılmış olan 60 ıncı ve halen yürürlükte olan geçici 81 inci maddesi ile sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu’nun halen yürürlükte olan 20 nci maddesinde yer almaktadır.

Not: günle emekli olma şartları En Basit Şekliyle Günle Emekli Olma Şartları başlıklı yazıda daha basit şekilde açıklanmıştır.

Sayılı Kanuna Göre 15 Yıl &#; Günle Emekli Olma Şartları (SSK Sigortalıları İçin) 

Bu konudaki düzenleme, önceleri sayılı Kanunun 60’ıncı maddesinin (A) bendinde emeklilik koşullarından biri olarak yer almaktaydı. Buna göre kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş olan, 15 yıldan beri sigortalı bulunan ve adına en az gün prim ödenmiş olan SSK sigortalıları emekli olabiliyordu. Ancak, yılında sayılı Kanunla ve Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı üzerine yılında sayılı Kanunla emeklilik şartlarında önemli değişiklikler yapıldı ve 15 yıl – günle emekli olma şartı 25 yıl – gün olarak yeniden belirlendi. Dolayısıyla 15 yıl – günle emekli olma imkanı ortadan kaldırılmış oldu. Fakat kazanılmış hakların korunması adına bu düzenleme sayılı Kanuna eklenen Geçici 81 inci maddenin (C) bendinde yer aldı. SSK (4/1-a) sigortalılarının 15 yıl sigortalılık süresi – prim ödeme gün sayısı ile emeklilik işlemleri halen bu geçici maddeye istinaden yürütülmektedir. Yalnız bu kazanılmış hak sadece 8 Eylül tarihinden önce işe girmiş SSK sigortalıları için geçerli olduğundan, 8 Eylül tarihi veya sonrasında işe girmiş olanlar bu haktan yararlanamaz.

81 inci maddenin (C) bendinde yer alan hükümlere göre 8 Eylül tarihinden önce işe girmiş SSK sigortalılarından;

&#; tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini &#; kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır.

&#; tarihinde bu şartları yerine getirememiş olanlardan, 15 yıllık sigortalılık süresi – kadın ise 50 erkek ise 55 yaş – prim ödeme gün sayı şartını;

a) ile tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,

b) ile tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,

c) ile tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,

d) tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, ile tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,

e) tarihinden sonra yerine getiren erkekler  60 yaşını doldurmuş olmaları,

şartıyla emekli olabilirler.

Öte yandan söz konusu 81 inci maddenin (A) bendi uyarınca; günü ne zaman tamamlarlarsa tamamlasınlar fark etmez, sigorta başlangıcı 8/9/ tarihi veya öncesi olan kadın sigortalılar 50 yaşında, sigorta başlangıcı 8/9/ veya öncesi olan erkek sigortalılar ise 55 yaşında günü de doldurmuş olmaları şartıyla emekli olabilirler.

Yukarıda belirttiğimiz gibi 8 Eylül tarihi veya sonrasında işe girmiş olanlar ise bu haktan yararlanamaz. Ancak 8 Eylül ile 30 Nisan tarihleri arasında işe girmiş SSK sigortalıları ise bunun yerine Kadın ise 58 &#; erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az gün prim ödemiş olması halinde emekli olabilir.

Erkek Sigortalılar Askerlik Borçlanması İle Hak Kazanabilir

SSK şartlarında 15 yıl &#; gün ile emeklilik imkanından, 8 Eylül tarihinden önce işe girmiş olanların yararlanabileceğini, 8 Eylül tarihi veya sonrasında işe girenlerin ise 25 yıl – günle emekli olabileceğini yukarıda belirtmiştik. Ancak askerliğini sigorta başlangıcından önce yapmış olan sigortalıların, askerlik borçlanması yapması halinde, sigorta başlangıcı borçlanılan süre kadar geri gittiğinden, askerlik borçlanması yapması halinde sigorta başlangıcı 8 Eylül tarihinden öncesine giden / gidecek olan erkek sigortalılar da yaş şartını da yerine getirmeleri halinde 15 yıl &#; gün ile emeklilik imkanından yararlanabilirler.

Sayılı Kanuna Göre 15 Yıl &#; Günle Emekli Olma Şartları (Tarım SSK&#;lılar İçin) 

sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu kapsamındaki Tarım SSK uygulaması Sosyal Güvenlik Reformuyla birlikte 1 Ekim tarihi itibariyle sona ermiş olmakla beraber, 1 Ekim tarihinden önce Tarım SSK’ya girmiş olanlar, herhangi bir çıkış yapmadığı sürece bu sigortalılıkları devam etmekte ve 30 Nisan tarihi veya öncesinde Tarım SSK’ya girmiş olanların emeklilik işlemleri de sayılı Kanuna göre yürütülmektedir.

1 Mayıs &#; 30 Eylül tarihleri arasında Tarım SSK&#;ya girmiş olanlar ise Ek-5 sigortası şartlarına tabidirler.

Söz konusu sayılı Kanunun “Yaşlılık aylığından yararlanma şartları” başlıklı 20 nci maddesine göre ise yaşlılık aylığı bağlanabilmesi yani emeklilik için Tarım SSK sigortalısının;

&#; Kadın ise 58 yaşını &#; erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması,

&#; 15 yıldan beri sigortalı olması,

&#; En az gün prim ödemiş olması,

gerekmektedir.

Ancak bu yaş şartları sayılı Kanunla getirildiğinden, 8 Eylül tarihinden önce sigortalı olanlar için geçerli olmayıp, 8 Eylül tarihi veya sonrasında sigortalı olanlar için geçerlidir. 8 Eylül tarihinden önce sigortalı olanlar için ise sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesinde yer alan kademeli yaş şartları geçerlidir.

Buna göre;

&#; 08/09/ tarihinde 13 yıl ve daha fazla sigortalılığı bulunanlar; her hangi bir yaş şartı aranmaksınız en az 15 yıl sigortalılık süresi ve prim ödeme gün koşulunu yerine getirdikleri zaman emekli olabileceklerdir.

08/09/ tarihinde 13 yıl sigortalılık süresini doldurmamış olanlar ise 15 yıl sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı şartı yanında, sigortalılık başlangıç tarihlerine göre aşağıdaki tabloda belirtilen yaş haddini doldurduklarında emekli olabileceklerdir.

30/4/ Tarihinden Sonra Tarım SSK’ya Girmiş Olanlarla İlgili İstisnai Durum

sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesinin dokuzuncu fıkrasında; 30/4/ (hariç) tarihinden sonra , , , ve   sayılı Kanunlara göre ilk defa sigortalı olanlar hakkında sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri uygulanacağı belirtildiğinden, 1/5/ tarihi veya sonrasında Tarım SSK’ya girmiş olanlar yukarıda belirtilen 15 yıl – günle değil; kadın ise 58 &#; erkek ise 60 yaşını doldurmuş ve en az gün prim ödemiş olmaları şartıyla emekli olabilirler.

Ek 5 Tarım Sigortası

Öte yandan, yılında sayılı Torba Kanun ile sayılı Kanuna ek 5 inci madde eklenerek tarım işçileri için yeni bir tarım sigortası uygulaması getirildi, ancak bu sigortaya tabi olanlar emeklilik yönünden normal 4/1-a (SSK) sigortalılarıyla aynı şartlara tabi. Yani bu sigorta uygulamasının sayılı Kanuna tabi tarım sigortası ile ilgisi yok.

Bağ-Kur (4/1-b) Sigortalılarının Durumu

30/4/ tarihi veya öncesinde tescil edilmiş olan (Bağ-Kur’a girmiş olan) Bağ – Kur sigortalıları için de 15 yılla kısmi emeklilik imkanları vardır. Ancak Bağ-Kur’da sigortalılık süresi ve prim ödeme gün sayısı yerine tam yıl esas alındığından, 15 tam yıl güne tekabül etmektedir. Dolayısıyla 30/4/ tarihi veya öncesinde girişi olan Bağ – Kur sigortalıları 15 yıl – gün ile değil, 15 tam yıl yani günle emekli olabilirler. Bu şartlar normal Bağ – Kur’lular yanında, Tarım Bağ – Kur ve İsteğe Bağlı Bağ – Kur sigortalıları için de geçerlidir.

Ancak yılında sayılı Kanunla Bağ – Kur sigortalıları için de emeklilik şartları değiştirildiğinden, sayılı Bağ-Kur Kanununun mülga 35 inci maddesi uyarınca; sigorta girişi 08/09/ tarihi veya sonrasında olan Bağ – Kur sigortalılarından, Kadın ise 60 &#; erkek ise 62 yaşını dolduran ve en az 15 tam yıl sigorta primi ödeyenlere kısmi yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlanır.

Sigorta girişi 08/09/ tarihinden önce olan Bağ – Kur sigortalıları için ise sayılı Bağ-Kur Kanununun geçici 10 uncu maddesinde kademeli geçiş süreci öngörülmüştür. Buna göre;

08/09/ tarihi itibariyle 15 tam yıl prim ödeme süresi ile kadın ise 50 &#; erkek ise 55 yaşını doldurmuş olan Bağ – Kur sigortalıları kısmi emeklilikten yararlanabilirler. 08/09/ tarihi itibariyle bu şartları doldurmamış olanlar ise 15 tam yıl sigortalılık yanında aşağıdaki tabloda belirtilen yaşı doldurduklarında kısmi emekliliğe hak kazanabilirler.

1 Haziran tarihi itibariyle 15 tam yıl ( gün) prim ödeme süresi ile kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurma koşulunu tamamlamalarına;

a) 2 tam yıldan fazla, 4 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 51, erkeklere 56 yaşını,

b) 4 tam yıldan fazla, 6 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 52, erkeklere 56 yaşını,

c) 6 tam yıldan fazla, 8 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 53, erkeklere 57 yaşını,

d) 8 tam yıldan fazla, 10 tam yıl veya daha az süre içinde yerine getiren, kadınlara 54, erkeklere 57 yaşını,

e) 10 tam yıldan fazla süre içinde yerine getiren, kadınlara, 56, erkeklere 58 yaşını,

doldurmaları ve talepte bulunmaları halinde Bağ-Kur kapsamında kısmi emekli aylığı bağlanır.

Bu kapsamdakilerden 1 Haziran öncesi sigortalılık süresinde herhangi bir kesinti olmayanlar (prim gün sayısı her ay 30 gün üzerinden olanlar) aşağıdaki tabloda belirtilen sigorta başlangıç tarihine göre 15 tam yıl ile emekli olabilirler. (seafoodplus.info)

Esman DİLLİ*

&#;&#;&#;&#;&#;&#;-

* Başmüfettiş, Sosyal Güvenlik Kurumu

Kadınlarda ve erkeklerde emeklilik yaşı hesaplaması, ülkelere ve kanunlara göre farklılık gösterir. Peki, Türkiye&#;de şartlar neler?

Genel olarak ülkelerde erkekler kadınlara göre daha geç yaşta emekli olmaya hak kazanırlar. Kadınlar her zaman emeklilik yaşı açısından daha erken yaşta emekli olurlar. Ülkemizde belirli dönemlerde çıkan kanunlara göre belirlenen koşullar veya şartları farklılaşır. Kişilerin hangi yaşta emekli olacakları, ne zaman emekli olacakları gibi konular hesaplanırken kişilerin sigortalı oldukları yıl ve kaç yaşında sigortalı oldukları oldukça önemlidir. Kadın ve erkeklerde emeklilik yaş hesaplamalarında kişinin ödenen SGK prim tutarı hesaplamalara dahil edilir.

Kadınlarda ve erkeklerde emeklilik yaşı

Erkeklerde ve kadınlarda emeklilik yaşı hesaplanmasında en önemli kriter belirli dönemlerdir. öncesi ve öncesi gibi dönemlerde hesaplama daha farklıdır. Belirli dönemlerde çıkan kanundaki şartları taşıyan kişiler emekliliğe hak kazanırlar ve bu kanunlarda belirtilen yaş şartını yerine getirdiklerinde emekli aylıklarını alabilirler.

Kişiler sigortalı işe başlama tarihinde kanunlarda belirlenen kriterlere göre eğer tüm şartları taşıyorlarsa primlerini tam olarak ödediklerinde emekli olmaya hak kazanırlar. Hesaplamalarda baz alınan en önemli kriter ödenen SGK primleridir. Kadın ve erkeklerin çalışmaya başladığı ve ilk sigortalı olduğu tarih, sigorta kolu ve cinsiyet dikkati alınmaktadır. Erkekler ve kadınlar farklı zamanlara göre emekliliği hak etmektedir. Cinsiyetle birlikte kişilerin sigortaya başlangıç tarihi ve kanuna göre hangi seçenek kapsamında prim ödedikleri emeklilik yaşının hesaplamasında değerlendirilir. Bunun yanı sıra, emeklilik yaş hesaplanmasında ve emeklilik maaşının hesaplamasında şu ana kadar kanunen birçok değişiklik yapılmıştır.

Günümüzde emeklilik, bireysel emeklilik, erken emeklilik ve emeklilikte yaşa takılanlar için kanunen değişiklikler yapılmaya devam edilmektedir. Bu nedenle değişiklik yapılan kanun hangi yıla aitse o kanundaki maddelere ve şartlara dikkat etmek gerekir. Kadın veya erkeğin çalışmış çalışmış olduğu tarihte hangi kanun kapsamına girdiği emeklilik yaşı hesaplanmasında önemlidir. 8 Eylül yılı kadın ve erkek emeklilik yaş hesaplamasında önemli bir detay olarak karşımıza çıkar. 8 Eylül yılından önce ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayan kişilerin şartları daha farklı belirlenir. Ayrıca 8 Eylül ile 30 nisan yılları arasında ilk defa sigortalı olan kadın veya erkeklerin yaş hesaplaması da daha farklı kriterlere bağlıdır. 30 Nisan &#;den sonra çıkan kanun kapsamına göre de bu tarihten sonra ilk defa sigortalı olan kişilerin hesaplamasında emeklilik yaş şartları değişir. Dolayısıyla erkek ve kadınlarda emeklilik yaşı hesaplamasında 3 dönem oldukça önemlidir. Ayrıca bu 3 dönemde çıkan kanun düzenlemelerindeki şartlara göre kadınlarda emeklilik yaşı ve prim gün sayısı hesaplamaları da değişmektedir. Kadınlarda emeklilik prim gün sayısı hesaplaması yılı öncesi sigorta ilk defa sigorta girişi yapılan kişiler için gün olarak belirlenmiştir.

Prim ödeme şartının yanı sıra 15 sene sigortalı olma şartı bulunur. Kadınlarda emeklilik yaşı ve prim gün sayısı hesaplama kapsamında yılından önce ilk defa sigortalı olanlarda emeklilik yaşı 56 olarak belirlenmiştir. günle emeklilik şartları kapsamında yılından önce erkeklerde ilk defa sigorta olan kişilerde gün prim ödeme şartı, 15 yılı SGK hizmet şartı ve 58 yaş şartı bulunur. 9 Eylül ile Nisan yılları arasında ilk defa sigortalı olan kişilerin kriterleri daha farklı olarak belirlenir. Bu tarihler arasında ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayan kadın ve erkekler için 25 yıl sigortalılık şartı önemlidir. Ayrıca gün primlerinin tam olarak ödenmesi gerekir. 25 yıl sigortalılık şartı ile birlikte prim gününü tamamlayan erkekler 60 yaşını doldurduğunda, kadınlar ise 58 yaşını doldurduğunda emekliliğe hak kazanırlar. Bununla birlikte, kadın ve erkek emeklilik yaşları hesaplamasında kişilerin hangi mesleği yerine getirdikleri de önemlidir. Örnek verecek olursak kolluk kuvvetleri biriminde çalışan kişiler daha erken yaşlarda emekliliği hak ederler. Ayrıca bedensel yıpranmaya sebep veren bazı endüstriyel iş ortamlarında çalışan kişiler kanunlara göre daha erken emekli olmayı hak eder.

Kadınlarda 4A SGK emeklilik şartları

Sigortadan 4a hizmet grubundan emekli olmak isteyenler için 3 dönem oldukça önemlidir. Bu dönemler öncesi işe girenler yılları arası ilk defa sigortalı olanlar, 30 nisan sonrasında ilk defa sigortalı olan Kişilerin Kısmi emeklilik şartları vardır. Bu kişiler yaştan emekli olabilirler. Sigortalı olarak uzun yıllar hizmet veren bir kişinin emekli maaşı alabilmesi ve bu talepte bulunabilmesi için sigortalılık süresindeki hizmet süresi, yaş koşulları, prim ödeme süresini yerine getirmesi gerekir.

Öncelikle sigortalılık süresi kadınlar için 20, erkekler için 25 yıldır. Sigortalılık süresi hesaplanırken kişilerin sigortalılık başlangıç tarihi baz alınır. Sigortalılık başlangıç tarihi, kişinin işe başlaması ve sigortalı olması ile başlar. Bununla birlikte, yurt dışında çalışan kişiler yurt dışındaki hizmet sürelerini borçlanabilirler. Kişi sigortaya başlama tarihinden önceki süre için borçlanmış ise o zaman bu kişinin sigorta başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı kadar geriye gidilerek bulunur. Örnek verecek olursak; kişi ülkemizde tarihinde ilk defa sigortalı olarak işe başladıysa ve bu kişi tarihleri arasında yurt dışında çalıştıysa, bu hizmet sürelerini borçlanarak ödediği takdirde ilk sigorta başlangıç tarihi olarak baz alınır.

Emekli olmak için sağlanması gereken şartlardan biri diğeri prim ödeme süresidir. Ülkemizde sigortalı çalışanlar her ay sigorta primi öderler. Prim ödeme süresi sigortaya işe giriş tarihine göre farklılık gösterir. Emekli maaşı bağlanması için önemli olan diğer bir unsur yaştır.

Emekli olmak için gerekli olan yaş şartı sigorta başlangıç tarihine göre değişir. Bunun yanı sıra birçok kadın erken emeklilik şartlarının ne olduğunu merak eder. Erkek ve kadınlarda erken emeklilik şartları nelerdir sorusunun cevabı için iki farklı imkandan bahsedebiliriz. Kadınlar için sigortalılık hizmeti sonrası süredeki doğumlarını borçlanabilirler. Bayanlarda erken emeklilik şartları kapsamında üç çocuk için altı yıl yani gün kazanma şansı olur. Erken emeklilik şartları kapsamında erkeklerde ise asker borçlanma imkanı bulunur. Bu sayede 2 yıl daha erken emekliliği hak ederler.

A) tarihinden önce sigortalı olan kadınların emeklilik yaş tablosu

İşe başlama tarihleri ve sigortalı oldukları tarihlere göre kadınlardaki emeklilik şartları aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.

İşe Başlama Tarihi   /Tamamlaması Gereken &#; Tamamlaması Gereken  &#; Yaş &#; Prim

• öncesi ise 20     Yok    
• arasında       20        38       
• arasında       20        40       
• arasında       20        41       
• arasında       20        42       
• arasında       20        43       
• arasında       20        44       
• arasında       20        45       
• arasında       20        46       
• arasında       20        47       
• arasında       20        48       
• arasında       20        49       
• arasında       20        50       
• arasında       20        51       
• arasında       20        52       
• arasında       20        53       
• arasında       20        54       
• arasında       20        55       
• arasında       20        56       

B) ile tarihleri arası sigortası başlayan kadınların emeklilik yaş tablosu

ile tarihleri arasında sigortalı olarak işe başlayan kadınlar iki yöntemle emekli olmaya hak kazanırlar. Normal emeklilik şartlarına göre kadınların emekli olabilmesi için 58 yaşını tamamlaması gerekir. Ayrıca yaş şartıyla birlikte prim gün sayısı şartı bulunur. Kadınlarda erken emeklilik şartları kapsamında normal emeklilik şartları dışında bulunan kadınlar bazı şartları sağlarsa gün ile emekliliğe hak kazanabilirler. 58 yaş şartını tamamlayan kadınlar 20 yıldır sigortalılıkları var ve prim gününü doldurduysa o zaman kısmi emekli olmaya hak kazanırlar.

C) tarihinden sonra sigortalı olan kadınların emeklilik yaş tablosu

• ila tarihleri arasında 7 bin günü tamamlayan çalışan kadın için 59 yaş
• ila tarihleri arasında 7 bin günü tamamlayan çalışan kadın için 60 yaş
• ila tarihleri arasında 7 bin günü tamamlayan çalışan kadın için 61 yaş
• ila tarihleri arasında 7 bin günü tamamlayan çalışan kadın için 62 yaş
• ila tarihleri arasında 7 bin günü tamamlayan çalışan kadın için 63 yaş
• ila tarihleri arasında 7 bin günü tamamlayan çalışan kadın için 64 yaş
• tarihinden itibaren ise 65 yaş

Kadınların SGK’dan gün ile emeklilik şartları

İlk defa tarihinden sonra sigortası başlayan kadınlar 4a sigorta hizmet kolu kapsamında kısmi olarak emeklilik şartı gün olarak uygulanmaktadır. Emeklilik yaşlarının tespiti günü tamamladıkları yada tamamlayacakları zamana göre tespit edilir. Bu doğrultuda;

• tarihine kadar prim gününü tamamlayan kadınlar 61 yaşında emekli olmaya hak kazanırlar. Diğer kadınlar ise;
• ila tarihleri arasında prim gününü tamamlayan kadınlar 62&#;de,
• ila tarihleri arasında prim gününü tamamlayan kadın 63&#;te,
• ila tarihleri arasında prim gününü tamamlayan kadın 64&#;te,
• tarihinden itibaren ise 65 yaşında emekliliğe hak kazanırlar.

Malulen emeklilik şartları

Malulen emeklilik şartları kapsamında iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle engelli olan kişilerin sağlık kuruluşlarına gitmeleri ve uzman doktorlar tarafından heyet raporu almaları gerekir. Malulen emekliliği için en önemli şartlardan biri olan bir meslekte çalışamama oranıdır. Malulen emekliliğe hak kazanmak için, mesleğin %60 veya daha fazla iş göremezlik oranına sahip olması gerekir. Ayrıca sosyal güvenlik kurumu malul emekliliğinin bir diğer şartı en az 10 yıl çalışmış olmak ve gün sigorta priminin ödenmiş olmasıdır. Bu kural, engelli bir kişinin başka bir kişinin bakımına ihtiyacı varsa değişir. Engelli bir kişinin başkalarından bakıma ihtiyacı varsa, 10 yıllık çalışma süresi sayılmaz, ancak gün prim ödenmesi gerekir.

Engelli emeklilik şartları

Engelli olan kişiler çalışırken çalışma süresi boyunca psikolojik sorunlar, fiziksel zorluklar ile beraber mücadele ederler. Bu yüzden engelli olan kişilere, diğer kişilere göre daha erken emekli olma hakkı tanınmıştır. Engelli olan kişilerin iş hayatındaki yıpranma süreçleri de dikkate alınarak böyle bir düzenleme yapılmıştır. Engelli emeklilik şartları kapsamında öncelikle kişilerin tam teşekküllü bir hastaneden engelli raporu alması önemlidir. Engelli emeklilik şartları kapsamında 3 kriter ön plana çıkar:

• Sigorta süresi
• Engelli raporu en az %40
• Prim gün sayısı

Kişi engel raporunu aldıktan sonra tüm şartları taşıması ile birlikte erken emekliliğe hak kazanmış olur. Engelli olan kişiler bu şartları sağladıktan sonra ne zaman engellilikten emekli olabileceklerini de sorgulayabilirler. Ülkemizde erken emeklilik sayılı kanun maddeleri kapsamında düzenlenmiştir. Yönetmeliğe göre erken emeklilik şartlarından yararlanmak isteyen kişiler öncelikle hastaneden engelli raporu almalılar. Böylelikle engelli olduğunu yasal olarak ispatlamış olur. 28 eylül tarihli resmi yönetmeliğine göre;

• %40 49 arası hafif düzeyde çalışma gücünü kaybetmiş olanlar
• %50 59&#;a orta düzeyde çalışma gücünü kaybetmiş olanlar
• En az %60 oranında olanlar ağır düzeyde çalışma gücünü kaybetmiş olanlar olarak tanımlanmıştır.

Yönetmelik kapsamında belirlenen orta, hafif ve ağır derecelerde çalışma gücünü kaybeden kişilerin çalışma gücü kayıp oranı tespiti için hastalık listeleri bulunur. Engelli emekliliği kapsamında engelli rapor oranı %40 olarak belirlenmiştir. %40&#;tan daha az oranda engelli raporu olan kişiler erken engelli emekliliğinden faydalanamazlar. Bununla birlikte, engelli olan kişilerin engellilikten emekli olabilmesi için prim gün sayısı kanunen belirtilmiştir. Prim gün sayısı engelli olan kişilerin sigortaya giriş tarihi ve rapor oranına göre farklılık gösterir.

Kaynaklar: 1&#; 2 &#; 3

EYT (Emeklilikte yaşa takılanlar) için çalışmalar devam ediyor. Peki, bugün milyonlarca kişiyi yakından ilgilendiren ve EYT olarak kısaltılan emeklilikte yaşa takılanlar ne demek? Emeklilikte yaşa takılanlar nedir, kimleri kapsar, maaş hesaplaması nasıl yapılır. Aranılan tüm yanıtlar burada! 

Emeklilikte yaşa takılanlar nedir?

8 Eylül tarihine kadar sigortalılık süresini ve prim gününü tamamlayan çalışanlar emekli olabiliyordu. Fakat kanunda yapılan değişiklik ile bu iki kriterin yanına bir de yaş kriteri eklendi. Böylelikle &#;da yürürlükte olan Sosyal Sigortalar Kanunu&#;nda yapılan değişiklikle emekli olma yaşı değişti.

Kanundaki değişiklik öncesinde kadınlarda 20 yıl, erkeklerde ise bu değişiklik öncesi gün prim şartı ve 25 yıl sigortalılık süresi yeterliydi. gün prim yaklaşık olarak yıla denk düşerken 18 yaşında çalışmaya başlayan bir kadın 38, 18 yaşında çalışmaya başlayan bir erkekse 43 yaşında emekli olabiliyordu.

1 Ocak doğumlu, 1 Temmuz &#;te ilk kez sigortalı işe başlayan bir erkek işçi, çalışmaya başladığı dönemde yürürlükte olan kanun gereği prim gününü ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamladıktan sonra emekli olabiliyordu. İşçi; 25 yıllık sigortalılık süresini tamamladığı 1 Temmuz tarihinde, prim günü ödemesini de tamamlandıysa 47 yaşında emekli olabiliyordu. Fakat yılında yapılan kanun değişikliğiyle aynı işçi gün prim ödeme, 55 yaş ve 25 yıl sigortalılık şartlarını yerine getirdiği takdirde emekli olabiliyor. Yıl bazında hesaplanırsa işçinin emekliliği 8 yıl ötelendi gün fazladan prim ödemesi gerekti.

8 Eylül tarihinde sayılı Kanun ile birlikte kadınlarda emeklilik yaşı 58, erkeklerde 60 oldu. yılına gelindiğinde ise ilk kez sigortalı olarak işe başlayacaklar için sayılı Kanun ile emeklilik yaşı 65&#;e yükseltildi.

Emeklilikte yaşa takılanlar kimleri kapsıyor?

Emeklilikte yaşa takılanlar kimleri kapsıyor, sorusunu kısaca şöyle yanıtlayabiliriz: Emeklilikte yaşa takılanlar; sigorta başlangıç tarihi 9 Eylül &#;dan önce olanları ve emekli olmak için gereken prim günü ve sigortalılık süresi şartını sağlamış olsa dahi yaşından dolayı emekli olamayanları kapsar. Kendilerine &#; EYT mağduru&#; diyen kişiler yaşlarından dolayı emekli olamıyor. Rakamlara bakıldığında ise Türkiye&#;de yaklaşık 6 milyon kişinin EYT&#;li olarak sayılabilir.

En açık ifadeyle emeklilik sigortası girişi 8 Eylül tarihinden önce olan kişiler EYT kapsamında yer alıyor

Emeklilikte yaşa takılanların beklentisi nedir?

EYT sebebiyle emeklilik tarihleri ötelenen kişiler, yılında yapılan değişikliğin geçmişe dönük uygulamasının kaldırılmasını talep ediyor. Yani öncesinde çalışmaya başlayanlar, prim gün sayılarını ve sigortalılık sürelerini doldurduklarında yaşlarına bakılmaksızın emekli olmak istiyor. Emeklilik yaşı kaç, sorusunun cevabı kadınlar ve erkekler için farklı olurken sigortalılık süresi, sigortanın yapıldığı tarih ve ödenen prim günü yaşı etkileyen faktörler olarak karşımıza çıkıyor.

Çıraklık ve stajyerlik EYT kapsamında sayılıyor mu?

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin&#;in bu konudaki açıklamasına göre stajyerlik ve çıraklık EYT kapsamında sayılmıyor.

Sigorta başlangıcı 8 Eylül tarihinden sonra olan kadınlar ne zaman emekli olabilir?

Emekli olmak için herkesin belirli gün prim ödemesi gerekir. 8 Eylül ile 30 Nisan tarihleri arasında sigortası başlayan kadınlar 58 yaşını doldurma, gün prim ödeme şartıyla emekli olabilir. Bir diğer alternatif ise gün prim ödemesi, 25 yıl sigortalılık süresi ve 58 yaşını doldurmuş olmak şartı aranır.

1 Mayıs tarihinden sonra sigortalı olan kadınlar ise gün prim ödemesi ve 58 yaşını doldurmuş olma şartını tamamladıkları takdirde emekli olabilir. iş günü prim ödemesinin yılının sonuna kadar yapılması gerekir. Aksi takdirde çalışan kadın emeklilik yaşı kademeli olarak artar ve kişinin emekli olması için doldurması gereken yaş büyür. Erken emeklilik yaşı kadınlar için sigortalılık süresine ve prim gününe bağlı olarak değişebilir.

Emeklilik yaşı tablo şekline getirilerek emekli olmak isteyenlerin rahatlıkla takip edebilecekleri bir alan hazırlanmıştır. Sigortalılık süresi kadınlar için 8 Eylül &#;da dolduğu için sigortalılık şartı kadınlarda aranmıyor.

Sigorta başlangıcı 8 Eylül tarihinden sonra olan erkekler ne zaman emekli olabilir?

1. tarihinden sonra sigortalı olarak çalışmaya başlayan erkekler, prim günü ödeme yapma ve 60 yaşını doldurma şartlarını sağladıkları takdirde emekli olabilir. Tıpkı kadınlarda olduğu gibi yılının sonuna kadar prim günü ödemesinin tamamlanması gerekir. Erkeklerde emeklilik yaşı kadınlara göre farklıdır.

Sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül ile 30 Nisan tarihleri arasında olan erkekler 60 yaşını doldurma ve gün prim ödeme şartlarını yerine getirdikleri takdirde emekli olabilir. 60 yaşını doldurma, prim günü ödeme yapma ve 25 yıl sigortalılık süresini tamamlama şartlarını sağlamaları da emekli olmaları için yeterli.

Emeklilik yaşı hesaplama için prim gününüzü, sigortalılık sürenizi hesaba katmalısınız. Yeni yapılan düzenleme ile sigortalılık süresi ve prim günü göz önüne alınacaksa da sigortanızın başladığı tarih de önemlidir. Sigortanızın başladığı tarihe göre yaş, sigortalılık süresi ve prim günü ödemesi değişkenlik gösterir.

Yeni düzenlemeyle EYT Kanunu ne zaman çıkacak?

Emeklilik yaşı düşecek mi, sorusunun yanıtı açıklanacak EYT Kanunu&#;ndadır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, EYT kapsamında oldukça mesafe katettiklerini ve çalışmaların neredeyse tamamlandığını açıkladı. Buna göre çalışmaları tamamlanan EYT Kanunu&#;nun, Ocak ayında duyurulması bekleniyor. Erken emeklilikte yaşa takılanlar bu kanun düzenlemesini bekliyor.

EYT başvuru şartları neler?

EYT başvuru şartları şunlardır:

• 8 Eylül tarihinden önce sigorta kaydının bulunması,
• günlük prim ödemesinin tamamlanması,
• Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresinin dolması gerekir.

EYT emekli maaşı hesaplaması nasıl yapılır?

Emeklilikte yaşa takılanlar için maaş hesaplamasında şu 3 dönem önemli;

• yılı öncesi
• &#; yılları arası
• yılı sonrası

Bu üç dönemdeki hesaplamalar yapıldıktan sonra emeklilikte yaşa takılanlar için maaş hesaplaması yapılır. Yani emekli maaşı hesaplaması, çalışanın sigortalılık dönemindeki tüm kazançlar dikkate alınarak hesaplanır.

EYT maaş hesaplamalarında dikkate alınacak kriterler neler?

EYT maaş hesaplaması yapılırken şu kriterler dikkate alınır:

• İşçinin aylık kazancı,
• İşçinin çalıştığı yıl,
• İşçinin yaşının dolmasını beklerken ödediği fazladan prim miktarı,
• Çalışanın çalışma süresine ara verip vermediği,
• Çalışma süreleri, etkenleri göz önüne alınır.

EYT yürürlüğe girdikten sonra kaç kişi emekli olacak?

Emeklilikte yaşa takılan yaklaşık 4 milyon kişi bulunur. Emeklilikte yaşa takılanlar için hazırlanan yasa yürürlüğe girdikten sonra sigortalılık süresi ve prim günü ödemesi tamamlanan milyon kişi emekli olabilir. Geriye kalan milyon kişi ise sigortalılık süresini ya da prim ödeme gününü tamamlamadığı için henüz emekli olamaz. EYT yasasına tabi oldukça kademe kademe milyon kişinin de emeklilik haklarını kullanabilmesi bekleniyor.

EYT Yasası sonrasında prim günü eksik olan çalışanlar ne yapacak?

EYT yasasına tabi olan her çalışan emekli olamayacak. 8 Eylül tarihinden önce var olan sigortalılık süresi ve prim günü şartı halihazırda geçerlidir. Prim günü ya da sigortalılık süresi eksik olan çalışanlar, bu eksikliklerini tamamladıktan sonra emekli olmak için başvurabilir.

yılında kadınlar için 20 yıllık sigortalılık süresi tamamlandığı için kadın çalışanlar yalnızda prim günü şartını yerine getirerek emekli olabilir.

Erkekler içinse 25 yıllık süre bazı sigortalılar için henüz tamamlanmamıştır. , , yıllarında işe girenler 25 yıllık sürelerini , , yıllarında tamamlar ve böylelikle emekli olabilir. Emeklilikte yaşa takılanlar arasından sigortalılık süresini en son tamamlayacak erkek ise 8 Eylül &#;te emekli olabilecek süreye ulaşabilir.

Eksik primi tamamlamak için çeşitli formüller bulunur. İşte bu formüllerden biri:

Kısmi emeklilik

8 Eylül tarihinden önce sigortalı olan, fakat emeklilikte yaşa takılan biri gün prim ödeme şartı ile birlikte yaş şartını yerine getirdiği takdirde emekli olabilir. 8 Eylül tarihinden önce sigortalı olan bir kadın çalışan 50 yaşına geldiyse ve 10 yıllık sigorta primi ödediyse; erkek çalışan ise aynı sigorta primini ödemesi ile birlikte 55 yaşını doldurduysa emekli olabilir.

Emeklilikte yaşa takılanlar ne zaman emekli olacak?

EYT konusunda merak edilen sorulardan biri de emeklilikte yaşa takılanlar ne zaman emekli olacak, sorusudur. Emeklilikte yaşa takılanlar, emekli olma şartlarını yerine getirdikleri takdirde emekli olabilir. Prim günü ve sigortalılık süresini doldurmayanlar öncelikle bu şartları yerine getirmelidir.

Askerlik borçlanması emekliliği etkiler mi?

Erkekler için askerlik ve emeklilik birbirini etkileyebilir. Eğer askerlik sigorta tarihinden önce yapıldıysa, borçlandığınız gün kadar işe giriş tarihi de geri çekilir. Erkekler askerde geçirdikleri günleri satın alarak prim günlerine ekleyebilir. Fakat yapılan düzenlemeyle askerlik borçlanması EYT kapsamında yer almazsa sigortalı çalışanlar ödedikleri borçlanma tutarını geri alabilir. Ancak askerlik borçlanması ile ilgili henüz netleşen bir durum söz konusu değil.

EYT ile emekli olanların kıdem tazminatı nasıl olacak?

Emeklilikte yaşa takılanlar da mevcut sisteme göre kıdem tazminatından yararlanabilir. Çalışanlar son iş yerlerindeki çalışma süreleri için kıdem tazminatı alabilirken, her çalışma yılı için 30 günlük brüt ücret tutarında kıdem tazminatı verilir. Bu noktada emekli olacak kişi sayısı da önemli. İş yerinde emekli olacak kişi sayısı fazlaysa kıdem tazminatlarının taksitle ödenmesi söz konusu olabilir. Bu konuda net bir bilgi de henüz mevcut değil.

Emeklilikte yaşa takılanlar için yeni kanun teklifleri ile ilgili çalışmalar yapılırken, yılında sonucun netleşeceği öngörülüyor. Emeklilikte yaşa takilanlar son dakika gelişmelerine ulaşmak için seafoodplus.info Güncel Haberler sayfasını takip edebilir, gelişmelerden haberdar olabilirsiniz. EYT yasası sonrası farklı bir işte çalışmaya devam etmeyi düşünenler, emekli iş ilanları sayfasını takip edebilir.

Kaynaklar: 1 &#; 2 &#; 3 &#; 4 &#; 5 &#; 6 &#; 7 &#; 8 &#; 9 &#; 10