Sigortalı olarak çalışan kişiler, devletin Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altında sunduğu emeklilik, sağlık hizmetlerinden yararlanma, işsiz kalınan dönemde işsizlik sigortası alma gibi çeşitli haklardan yararlanabilirler. Sosyal sigorta insanların hem bugünlerini hem de yarınlarını güvence altına almaları anlamına gelir. Sigortalı çalışanlar, sosyal güvencelerden faydalanma hakları ve şartları bakımından çalışma türlerine ve mesleki alanlarına göre farklı kategorilere ayrılır. Eskiden bu sınıflandırma SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur şeklinde yapılıyordu. yılında ise getirilen kanuni bir düzenleme ile tüm bu kategoriler SGK olarak tek bir çatı altında toplandı. Bu yeni sistemine göre kişiler 4A sigorta, 4B sigorta ve 4C sigorta kapsamında çalışırlar.
4A sigorta çalışanın brüt maaşı üzerinden emeklilik, sağlık, malullük primleri ile gelir vergisi gibi kesintilerin işveren tarafından yapıldığı ve devlete ödendiği sosyal sigorta türüdür.
4B sigorta kendi adı ve hesabına çalışılan, maaş üzerinden yapılması gereken kesintilerin sigortalının kendisi yaparak devlete ödediği sosyal sigorta türüdür.
4C sigorta devlet kadrolarında çalışanlar açısından sigorta primi kesintilerinin ve ödemelerinin doğrudan devlet tarafından yapıldığı sosyal sigorta türüdür.
4A 4B 4C farklı prim ödeme sistemlerine bağlı sigortalıları ifade eder. Bir işyerinde iş sözleşmesine bağlı olarak çalışan kişiler 4A sigorta kapsamındadır. Sigortalı çalışanların büyük kısmı bu şekilde çalışır. Bu kapsamın dışında kalan “4B sigorta ne demek?”, “4C sigorta ne demek?” sorularına da yanıt vermek gerekir.
4B sigortalı olarak çalışanlar, eskiden Bağ-Kur kapsamında olan ve bağımsız şekilde kendi mesleğini icra eden kişilerdir. İşyeri sahipleri ile esnaf ve sanatkârlar bu kapsamdadır. Ayrıca Kamu Personeli Seçme Sınavı’na girerek B kadro kapsamında kamu kurumlarında çalışanlar da 4B sigortalı kabul edilir.
“4B sigortalı ne demek?” sorusunu cevapladıktan sonra son olarak “4C sigortalılık nedir?” sorusu üzerinde de durmak gerekir. 4C sigortalılar devlet memuru olarak kadrolu çalışanlardır. Buna ek olarak 1 yıldan kısa süreli veya mevsimlik çalışanlar da bu kapsama girer.
4A sigortalı olarak çalışanların brüt maaşları üzerinden yapılan vergi ve prim kesintileri işveren tarafından devlete ödenir. 4A sigorta kapsamında çalışan kişilerin faydalandıkları haklar şu şekilde sıralanabilir:
•Sağlık hizmetleri: Maaş üzerinden yapılan genel sağlık sigortası primi kesintisi sayesinde hem sigortalı çalışan hem de bakmakla yükümlü olduğu diğer kişiler devlet hastanelerinde sağlık hizmetlerinden ücretsiz şekilde faydalanma hakkına sahiptir.
•Emeklilik: Çalışılan süre boyunca devlete yaşlılık sigortası primleri ödenir. Sigortalı çalışan, emeklilik için aranan prim ödeme gün sayısı ve yaş kriterlerini sağlayarak emekli maaşına hak kazanır.
•Malullük: Sigortalılar çalıştıkları dönemde iş kazası geçirebilir veya meslek hastalığına yakalanabilirler. Böyle bir durumda 10 yıl sigortalı olarak çalışmış ve gün prim ödemiş olmak koşuluyla malulen emekli olabilirler. Başkasının bakımına muhtaç derecede malul olan kişiler için 10 yıl sigortalı şekilde çalışma şartı aranmaz.
•Ölüm aylığı: Sigortalı çalışan vefat ettiği tarih itibarıyla 5 yıl prim ödemiş olması durumunda ölümü halinde eşine, çocuklarına ve anne-babasına ölüm aylığı bağlanır.
4B sigortalı olarak çalışanlar devlete yapılması gereken prim ödemelerini işverenleri olmadığı için kendileri yaparlar. 4B sigortalılar da tıpkı 4A sigortalılar gibi sağlık hizmetlerinden ve diğer aylıklardan faydalanabilirler.
4B sigortalılar kendi mesleklerini icra ettikleri için ayrıca İşyerim Paket Sigortası da yaptırarak iş yerlerini ve üretim malzemelerini teminat altına alabilirler.
4B sigortalı olarak faaliyet gösteren girişimci kadınlar ise Kadın Girişimci Sigortası paketinden faydalanabilirler. Bu sayede işlerinin devamlılığı için bireysel ihtiyaçlarını teminat altına alabilirler. 4C sigortalılar da aynı şekilde sağlık hizmetlerinden ve diğer aylıklardan yararlanabilirler.
Emeklilik şartları bakımından gerekli olan 4A sigorta primi hesaplama, sigortalılığın başladığı döneme göre kademeli olarak değişiklik gösterir. 1 Mayıs sonrası sigortalı olanlar için emeklilik koşulları gün prim ödemiş olmanın yanı sıra kadınlar için 58 erkekler için 60 yaşını doldurmuş olmaktır.
Ayrıca eklemek gerekir ki 4A isteğe bağlı sigorta sistemiyle 30 günden az çalışan kişiler prim ödemelerini 30 güne tamamlamak şartıyla 4A sigortalı olarak emekli olabilirler.
4B kapsamında çalışan kişilerin emeklilik hakları da 4A sigortalılar gibi kademeli olarak değişmektedir. 1 Mayıs sonrası sigortalı olanların gün prim ödemiş olması ve kadınlar için 61 erkekler için ise 63 yaşını doldurmuş olmaları yeterlidir.
4B isteğe bağlı sigorta sistemi de kişilere kendi primlerini yatırmak suretiyle emekli olma hakkı tanır. 4B kapsamında isteğe bağlı emekli olmak isteyenler de çalışanlar gibi prim ödeme gün sayısını ve yaş kriterini doldurmuş olmalıdır.
4B kapsamında çalışanlar sosyal güvenlik sigortası primlerinin yanı sıra yine kendileri ödeyecekleri primler ile Devlet Destekli Alacak Sigortası da yaptırarak iş yerlerini ekonomik anlamda koruyabilir. Böylece alacaklarını teminat altına alarak işlerinin devamlılığını sağlamış olurlar.
4C sigorta primi, aylık kazanç alt sınırına ve üst sınırına göre belirlenir. 4C sigortalı olarak çalışanların emeklilik hakkını kazanabilmeleri için gün prim ödemiş ve 60 yaşını doldurmuş olmaları şartı aranır.
SGK’ya bağlı şekilde sigortalı olarak çalışanların sigorta ve prim ödeme bilgileri hizmet dökümü adı verilen bir belge ile kayıt altına alınır. Bu belgede sigortalıların çalıştıkları işyeri, yaptıkları meslek ve sigortalılık tipi farklı kodlar altında muhafaza edilir. Hizmet dökümünde sigortalılığın başlangıç tarihi ve ödenen prim gün sayısı bilgileri de yer alır. Bu döküm sayesinde sigortalılar sigorta primlerinin ödenip ödenmediğini ve ne kadar prim ödediklerini takip edebilirler.
SGK hizmet dökümü emeklilik yaşı ve maaşı sorgulamanın yanı sıra kıdem tazminatı gibi işçilik haklarının hesaplanmasında da önemlidir.
4A sigorta sorgulama e-devlet sistemi üzerinden yapılabilir. Sisteme giriş için e-devlet şifresi, elektronik imza, mobil imza veya internet bankacılığıyla giriş yapılması gerekir. Sonrasında SGK kurum sayfasına girerek SGK tescil ve hizmet dökümü/İşyeri unvan listesi sekmesine tıklayarak hizmet dökümü sorgulanabilir. Aynı şekilde 4B ve 4C sigorta sorgulama da bu şekilde yapılabilir.
Kişiler emeklilik hayatlarına ek bir katkı da yapmak isteyebilirler. Bu yüzden günümüzde bireysel emeklilik sistemleri çok fazla araştırılmaktadır. Kişi 4A 4B veya 4C’li olabilmektedir ve bu sosyal sigortalar aracılığı ile emekli olabilmektedirler. Aynı zamanda Bireysel Emeklilik Sistemi ile kişiler aylık ya da taksitli katkı payları ödeyerek ek emeklilik planlarına sahip olabilirler.
Bireysel emeklilik geliriniz katkı payınıza, yaşınıza ve yatırımlarınıza göre değişebilir. Emekliliğini AXA Hayat Emeklilik sitesinde yer alan araç aracılığı ile baz senaryoda kolayca da hesaplayabilirsiniz.
Ülkemizde aktif olarak çalışmakta olan vatandaşların sosyal güvencesini sağlamak ve emekliliklerini garanti altına alabilmek için çeşitli sistemlere bağlı olarak çalışmaktadırlar. 1 Ocak yılında çıkartılan Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigorta Kanunu ile daha önce SSK'lı, Bağ-Kurlu veya Emekli Sandığı olarak bilinen sigorta kolları günümüzde artık 4A, 4B ve 4C grubu olarak ifade edilmektedir. 4A sigorta nedir? 4B sigorta ne demek? 4C grubu sigorta grubu ve detaylar
EMEKLİ SANDIĞI NEDİR?
Çalışma hayatına veda eden 12 milyon emekli vatandaş bulunmaktadır. Memur veya hizmetli statüsüne sahip devlet personelinin, ihtiyarlık ve ölüm gibi her türlü sigortalarını karşılayan, bu hususlarla ilgili işlemleri yerine getiren, tüzel kişiliğe sahip emekli sandığı özel bir sosyal güvenlik kurumudur. Emekli sandığı tüzel kişiliğe sahip olan Maliye Bakanlığına ve Genel Kurul, Yönetim Kurul ve Sağlık Kurulu isimlerini taşıyan dört organa sahiptir. Emekli Sandığı elindeki fonları genellikle otelcilik işlerinde kullanmayı tercih etmektedir.
Emekli sandığı görevleri;
4A SİGORTA NEDİR?
4a ne demek? Sosyal Güvenlik Kurumuna bağlı olarak çalışan vatandaşlar SGK'nın hangi kollarına bağlı olduklarını bilmek isterler. Bu gruplardan biri olan 4A grubunu Kamu idarelerinde kamu görevlisi olarak çalışanlar, tarımda kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar, isteğe bağlı sigorta primi ödeyenler kapsamında olan vatandaşları kapsar. Bu linke tıklayarak gerekli hesaplılarınızı gerçekleştirebilirsiniz. ( seafoodplus.info )
4B SİGORTA NEDİR?
4b ne demek? 4B grubuna bağlı olan aktif çalışma hayatlarına veda eden vatandaşlar eski adı BAĞ-KUR olarak bilinen bu grup 4B, hizmet akdine bağlı olmaksızın kendi adına bağımsız çalışanlar ile isteğe bağlı sigorta primi ödeyenleri kapsamaktadır. 4B grubuna bağlı olanlar hesap sorgulama işlemi yapmak için; Hesaplamanın yapılabilmesi için zorunlu alanlara giriş yapılması gerekmektedir. Hesaplamalar kullanıcı tarafından girilen veriler üzerinden yapılmaktadır. Emeklilik işlemlerinde Kurum kayıtları esastır. Bilgilendirme amaçlıdır. Resmi işlemlerde kullanılamaz. Bu linke tıklayarak işlemini gerçekleştirebilirsiniz. ( seafoodplus.info )
4C SİGORTA NEDİR?
4c ne demek? Sosyal Güvenlik Kuruluna bağlı olarak uzun bir süre çalıştıktan sonra emekliliğe ayrılırlar. Bu kişiler 4A'4B'4C diye 3 gruba ayrılan hizmet dökümlerine bağlıdırlar. 4C grubuna bağlı olanlardan Emekli Sandığı'na yasa gereğince 4/C adını almışlardır. 4C grubuna bağlı olanlar bu linke ( seafoodplus.info ) tıklayarak hesap sorgulaması yapabilirler.
Yıllık izin ücreti hesaplama Yıllık izin ücreti nasıl hesaplanır? Ücretli izin hesaplama robotu Yıllık İzin Süreleri Hesaplama SGK Çalışanları İçin Özel Sektörde Yıllık İzin Hakkı Ne Kadar, Kaç Gün? Ücretli öğretmen maaşı ne kadar? Güncel ücretli öğretmenlik maaşı ve ek ders ücretiCANLI BORSA TAKİP EKRANI İÇİN TIKLAYIN!
ANLIK HİSSE SENETLERİ VERİLERİ, BORSA GRAFİK VE TEKNİK ANALİZ!
İş hayatına başladığınızda, çalıştığınız iş yerine bağlı olarak farklı sistemlerde sigortalandırılırsınız. Bu sayede hem bugününüzü hem yarınınızı güvence altına alırsınız. Sigortanız siz çalışırken veya emekli olduğunuzda bazı haklar sunar ve bu haklar çalıştığınız kuruma bağlı olarak değişir.
SGK kapsamında çalışıyorsanız 4a, 4b ve 4c sigortalarından birine sigorta priminiz yatırılıyor demektir. O halde şimdi, 4a, 4b, 4c tam olarak ne demek ve 4a, 4b, 4c kimleri kapsar açıklayalım.
4a, 4b ve 4c, Türk vatandaşı olan ve çalışma hayatında yer alan kişilerin sosyal güvencelerden yararlanabilmesini sağlayan sigorta sistemleridir. Bu 3 farklı sigorta sistemi de Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bağlıdır.
4a sigortası, Eskiden Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) çatısı altında olan ve SSK’ya prim ödeyenleri dahil eden bir sigortaydı. Ancak SSK, SGK’ya bağlandığında halk arasında bilinen SSK sigortası da 4a sistemi adını aldı. 4a sisteminin kapsamı ise özel bir iş yerinde sözleşmeli olarak çalışan kişilerdir.
4B sistemi eski adıyla Bağ-Kur sigortasıdır. Bu sisteme kayıtlı kişiler, kendi mesleğini icra eden yani bağımsız olarak çalışan kişilerdir. 4B sisteminine esnaf (iş yeri sahipleri), sanatkar veya serbest meslek grupları dahil olabilir.
Birçoğunuzun aşina olduğu Emekli Sandığı, SGK’ya dahil olduktan sonra 4c adını aldı. 4c sistemi, devlet memuru olarak hizmet eden kadrolu çalışanları kapsar. Ayrıca Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığı’nın ortak görüşüne göre belirli bir adet ve ücret sınırı içinde sözleşme ile çalışanlar da bu gruba dahildir. Yani bu kapsamı, 1 yıldan az süreli ya da mevsimlik hizmet verenler şeklinde düşünmek mümkün.
4a, 4b, 4c sistemlerinin tümü Türkiye’de çalışan vatandaşların sosyal güvencelerden faydalanmalarını ve emeklilik şartlarını yerine getirmeleri halinde emeklilik maaşlarını alabilmelerini sağlayan yapılardır. 4a ve 4b sigortadan yararlanmak için işverenin kendisi ve çalışanları için yatıracağı prim ödemelerinin yasaların belirttiği şekilde yapılması gerekir.
SGK hizmet dökümü, sigortalı kişinin sigortasına dair tüm bilgileri görebildiği sisteme verilen addır. SGK Hizmet dökümünde sigorta bilgileri, gün sayısı, prim miktarı gibi çalışma dönemine ait tüm bilgiler görülebilir. Hangi sigorta türüne göre çalışıldıysa hizmet dökümü de ona göre sorgulanarak bilgiler öğrenilebilir. Yani örneğin 4A sigortalı isen, hizmet dökümün de 4A şeklinde olacaktır.
SGK hizmet dökümleri; 4a hizmet dökümü, 4b hizmet dökümü ve 4c hizmet dökümü olacak şekilde sigorta ve prim bilgilerini barındıran belgelerdir. Bu dökümlerde yer alan bilgiler genel olarak şu şekildedir:
SGK hizmet dökümleri içerisinde 4A hizmet dökümü ise günümüzdeki SGK'ya bağlı çalışan işçileri ifade eden sigorta grubudur. Bu açıdan 4A sigorta ve hizmet dökümü en çok araştırılan konulardan biridir.
4A hizmet dökümü, SGK'ya bağlı çalışanların sigortalarının başlama tarihleri, prim miktarları ve toplam gün sayılarını öğrenebildiği bilgi sistemini ifade eder. 4A hizmet dökümü alarak sigortanıza dair tüm bilgileri listeyebilir, gerekli işlemler için bu bilgileri kullanabilirsin. 4A hizmet dökümü online olaral e-devlet üzerinden alınabilir.
4a, 4b, 4c hizmet dökümü nasıl sorgulanır sorusu, sigorta bilgilerini öğrenmek isteyenlerin en sık sorduğu konuların başında gelir. E-Devlet üzerinden sigorta hizmet dökümü sorgulaması yapmak mümkün. SGK hizmet dökümü sorgulama için TC kimlik numarası ve şifre ile e-Devlet SGK Tescil ve Hizmet Dökümü / İşyeri Unvan Listesi sekmesi üzerinden hizmet ve prim bilgilerine ulaşılabilir. Diğer sigorta sorgulama işlemlerini ise bu adresten takip edebilirsiniz.
Ek olarak emeklilik süreciniz için merak ettiğiniz; emeklilik işlemleri evrak takibi, emekli aylık ödemesi, emekli aylığı kesintileri gibi birçok bilgiyi de e-devlet SGK sayfasında bulabilirsiniz. TSS ve diğer sağlık sigortası ürünlerini ise seafoodplus.info'ten yaptırabilirsiniz.
4A, 4B, 4C KİMLERİ KAPSAR?
4A, SGK'ya prim ödeyen çalışanları kapsamaktadır. 4A, bir iş yerinde sözleşmeli olarak çalışma durumu olan bireylerin çalışma alanını ifade etmektedir. 4A sistemi kapsamında emekli maaşı hesaplama için Türkiye Cumhuriyeti Sosyal Güvenlik Kurumu'na ait olan adres üzerinden sorgulama yapılması mümkün olmaktadır.
Bu sorgulamanın sorunsuz bir şekilde gerçekleştirilebilir olması için izlenecek adımlar ise şu şekildedir;
Açılan sayfa üzerinde, doldurulması talep edilen bilgilerin girilmesi gerekmektedir. Sonrasında ise
‘Sorgula' seçeneğine tıklanır. Sorgulanması istenen bilgiler ise şunlardır:
- TC Kimlik Numarası
- SSK Sicil Numarası
- Baba Adı
- Nüfus İl
- Doğum Tarihi olmaktadır.
4B grubu çalışanları eski adı ile Bağ-Kur olarak tabir edilmektedir. 4B grubu çalışanları, kariyer meslek grubu olarak ifade edilmekte olup meslekler dışında kalmakta olan kadroları kapsamaktadır. Buna bir örnek verilmesi gerekirse; mühendis, sağlık memuru, hemşire, veznedar, teknisyen, koruma ve güvenlik görevlisi, ambar memuru gibi çeşitli meslek guruplarını kapsamaktadır.
Burada ifade edilen kadro gruplarına ilk kez alınacak olan bireylerin öncesinde KPSS'ye girerek ÖSYM tarafından ilan edilecek olan KPSS Tercih Klavuzu içinde bulunmakta olan kamu kurum ve kuruluşuna ait boş kadroların uygunlarını tercih etmeleri durumunun söz konusu olması halinde, puanlara göre bilgisayar ortamında atama yerleştirme işlemi gerçekleştirilmektedir.
4C grubu çalışanları daha önceki yıllarda Emekli Sandığı'na bağlı olarak çalışanlar şeklinde ifade edilmekte idiler. Buna göre 4C çalışanları bir yıldan az süreli olarak ya da mevsimlik hizmet gereksinimi söz konusu olduğu hallerde Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığı'nın ortak görüşleri doğrultusunda Bakanlar Kurulu tarafından alınmış olan karar kapsamında verilen görevde, yine belirtilmiş durumda olan ücret ve adet sınırı kapsamı dahilinde sözleşme ile birlikte çalıştırılma durumu söz konusu olan kişileri kapsamakta olan bir sistem olarak karşımıza çıkmaktadır.