5 Aylık Doğan Bebek Yaşarmı

Prematüre Nedir?

Anne ve babalarını dünyaya erken gelerek şaşırtan prematüre bebekler, özel ilgi ve bakım sayesinde hayata tutunarak gelişimlerini tamamlarlar. Prematüre bebekler hakkındaki 7 elzem bilgiyi, sizler için derledik. Öncelikle “Prematüre ne demek?” sorusundan başlayalım. Hamileliğin 38'inci haftasından önce doğan bebeklere prematüre bebek denir. Bu bebekler gelişimlerini tamamlamadan dünyaya geldikleri için biraz daha özenli bir bakıma ihtiyaç duyarlar. Prematüre bebeği risklerden korumak için, kuvözden çıkarma şartlarının uygun olması, evdeki ortamın bebeğe göre sağlanması, uyku düzeni ve cilt bakımına özen gösterilmesi ile birlikte beslenmesine dikkat edilmesi gerekir.

Prematüre Bebek Gelişimi İçin Anne Sütü Önemli

32 haftalık veya daha sonra doğan bebekler, meme emebilirler. Bebeğin genel durumu düzelir düzelmez, anne bebeği göğsüne yaklaştırmalıdır. Bebek ilk başta sadece meme ucunu arayabilir, yalayabilir veya bir miktar emer. Anne, bebeğin gereksinimini emerek karşılayacağından emin olana kadar sütünü sağarak kap veya tüple vermelidir. Düşük doğum ağırlıklı bir bebek etkin bir şekilde emmeye başladığı zaman, beslenme süresince sık sık ve uzun süreler için duraksayabilir. Örneğin, kez emdikten sonra 4 veya 5 dakikaya kadar uzun bir süre ara verebilir. Memeden bebeği çabuk çekmemek çok önemlidir. Bebek hazır olduğunda tekrar emmeye başlaması için memede tutulmalı ve gerekirse bir saate kadar devam edilmelidir.

Prematüre Bebeğin Akciğerleri Nasıl Korunur?

Bu bebeklerde görülen akciğer hastalığı ile ilgili korkular önceki yıllara göre azalma gösterir. Çünkü artık bu durumu önleyecek iki ilaç vardır. Birincisi; erken doğum riski yüksek olan anneye yapılan kortizon, ikincisi ise doğumdan sonra bebeğin akciğerine direkt olarak uygulanan biyolojik bir ilaç… Buna rağmen akciğerleri olgunlaşmadan dünyaya gelen bebekler için aşağıdaki unsurların bilinmesi gerekir.

Bebeğin Prematüre Olacağı Anlaşılabilir mi?

Perinatoloji, gebelik sırasında problemleri teşhis eden ve gerekirse tedavisini uygulayan uzmanlık alanıdır. Anne ve bebek sağlığı ile ilgilenir. Gebelik sırasında perinatolojik bakım, hem sağlıklı, hem de problemli gebelikleri kapsar. Gebelikte yaşanabilecek olağandışı bir durum bu perinatoloji uzmanlarınca tespit edilebilir ve risk en aza indirgenir.

Prematüre Bebek Bakımı

Bebek prematüre olarak dünyaya gelmişse bakımı ve tedavisiyle ilgilenen uzman doktorlar, öncelikle bebeğin sağlık durumunu takip ederek, anne ve babayı bilgilendirir. Bu ünitelerde çalışan hemşireler de konularıyla ilgili özel eğitim sahibidir. Yoğun bakım ekibinin çalışkan ve dinamik olması; tüm dikkati kesintisiz olarak bebekler üzerinde yoğunlaştırmaları gerekir.

Kanguru Bakımı Nedir?

Prematüre doğum sonrası anne ve babaların, bebeklerine karşı çok daha özenli olması gerekir. Bebeğin yanında olmak, ona dokunmak, bebekle anne ve baba arasındaki duygusal bağın oluşmasını sağlar. Böylece bebeğin ve annenin endişeleri azalır ve anne sütü artar. Tıpta bunun adına ‘kanguru bakımı’ denir. Yoğun bakım personeline düşen görev annelerin uygun şekilde giyinip üniteye girmeleri için cesaretlendirerek, bebeklerinin bakımına katılmasını sağlamak. Bu katılım annenin stresini azaltırken evdeki bakımı kolaylaştırır.

Yenidoğan yoğun bakım ünitesinin temel unsurlarından biri de kuvözlerdir. Burada bebekler tıpkı anne karnında olduğu gibi ısıtılır, nemli bir ortamda tutulur ve enfeksiyonlardan korunurlar. Bebeklerin solunum, kalp atışları ve vücut ısıları gibi hayati fonksiyonlarını takip etmek için vücutlarının çeşitli yerlerine problar bağlanır. Bu bağlantılar sayesinde bebekler daha güvenli bir şekilde izlenebilir.

Prematüre Bebekler Bunlara Dikkat

Prematüre bebeği dünyaya getirmiş anne baba, hastanenin yenidoğan yoğun bakım ünitesinde sunulan hizmeti bilmelidir. Hastanenin gelişmiş bir radyoloji ünitesinin, donanımlı bir laboratuarının ve 24 saat hizmet veren kan ünitesinin bulunması son derece önemli.

Ayrıca ünitenin temel unsurlarından biri olan kuvözlerdeki bakım da dikkate alınmalı. Kuvözlerde korunan bebekler tıpkı anne karnında olduğu gibi ısıtılmalı ve vantilatörle solunumuna yardım edilmeli. Böylece akciğerleri olgunlaşmadan doğan bebeklere yaşam şansı kazandırılabilir.

Anne Havva Adıyaman (38), AA muhabirine, hamileliğinin ilk haftalarında normal bir gebelik yaşadığını fakat Kovid'a yakalandığını anlattı.

Kovid tedavisi sürecinde başlayan baş ağrılarının hastalığı atlattıktan sonra da devam ettiğini belirten Adıyaman, "Baş ağrılarım geçmeyince hastaneye başvurduk. Gebelik zehirlenmesi geçiriyormuşum. Çocuğun hareket etmediğini fark ettim. Çocuğun sıvısının bittiğini söylediler. Çocuk da ben de hayatımı kaybedebilirmişim. 'Acil almamız gerekiyor. Çocuk yaşamaz' dediler. Çok şükür yaşıyor." dedi.

Doğumdan sonra 3. gün kendisinin taburcu edildiğini fakat Ahsen Buğlem'in yoğun bakımda tedaviye alındığını dile getiren Adıyaman, Buğlem'e anne sütü getirmek için 2 günde bir hastaneye gittiklerini ifade etti.

Adıyaman, bebeğinin gram dünyaya geldiğini vurgulayarak, "Ben 'Kucağıma alamam' dedim ama aldıktan sonra alıştım, bu defa ayrılmak istemedim. Burada bırakıp giderken de aklım kalıyordu. Ahsen Buğlem göz ameliyatı olduğunda çok üzüldük, ağladık ama dua da ettik. Rabb'im sağ salim bize bağışladı çok şükür." diye konuştu.

Baba Fatih Adıyaman (41) ise hastaneye başvurduklarında kendilerine eşinin "acil doğuma alınması gerektiği"nin söylendiğini anlattı. 

Bebeğin doğumdan sonra yoğun bakıma alındığını ifade eden baba Adıyaman, "Bu süreç çok zordu. 4 aylık tedavi sürecinin sonunda çok şükür kızımız sağlıklı bir şekilde taburcu edildi. Herkese çok teşekkür ederim." ifadelerini kullandı.

"70 gün solunum cihazına bağlı kaldı"

Medova Hastanesi Yenidoğan Yoğun Bakım Ünitesi Sorumlusu Prof. Dr. Rahmi Örs de erken başlamış bir doğum eylemiyle hastanın kendilerine başvurduğunu anlattı.

Örs, bebeğin 24 haftalık gebelik haftasıyla uyumlu gram olarak dünyaya geldiğini dile getirerek, "Gebelik haftasının çok erken olması hem de doğum kilosu nedeniyle direkt yoğun bakıma kabul ettik. Anne doğumdan kısa süre sonra taburcu oldu, bebeğine anne sütü getirmeye devam etti. Bu tür bebeklerin anneyi direkt emerek beslenme yeteneğini kazanması çok güç. Bebekler hafta gibi bir gebelik haftasında ancak emme yeteneğini kazanabiliyorlar. Bebeğimizi hem damar yolundan özel hazırlanmış beslenme sıvılarıyla hem de sondayla beslemeye devam ettik." dedi. 

Ahsen Buğlem'in tedavi süreci sonunda 2 kilo 40 grama ulaştığını ifade eden Örs, erken doğumun getirdiği bazı sorunları hem erken dönemde hem de uzun vadede yaşayabileceğini söyledi.

Örs, bu kadar erken doğumun getirdiği en büyük problemin solunum sıkıntısı olduğunu vurgulayarak, şunları kaydetti:

"Bebek 70 gün kadar solunum cihazında takip edildi. Oksijen ihtiyacı da yaklaşık 3 ay devam etti. Şu anda oksijen ihtiyacı kalmadı ve anneden besleniyor. gram dünyaya gelen bebek şu an 2 bin 40 gram. Bu kadar küçük bebek olduğu için birtakım sorunlar yaşandı. Özellikle erken doğan bebeklerde gördüğümüz retinopati dediğimiz göz problemiyle karşı karşıya kaldık. Bir enjeksiyon bir de lazer tedavi olmak üzere 2 gözüne de müdahale yapıldı. Erken doğan bebeklerde göz damarlarının anormal gelişmesini etkileyen 'anti vegf' denen bir tedavi var, bu teknik uygulandı. Yapılan enjeksiyonla göz damarlarının anormal gelişimini bir noktada bloke etmeyi amaçlayan bir tedavi bu. Buna rağmen süreç devam ettiği için bu bebeğe lazer tedavisi de uygulandı." 

Örs, Ahsen Buğlem'in ciddi nörolojik sorunlar yaşamadığını ancak prematüre bir bebek olduğu için gelişiminin takip edileceğini söyledi.