6 Şapkalı Düşünce Tekniği

Altı Şapkalı Düşünme Tekniği, bir konuyu çeşitli bakış açılarıyla, açık ve kargaşa içermeyen görüşlerle araştırmanın yolu olarak adlandırılabilir. Bireysel veya gruplar halinde uygulanabilen teknik, alışılmış düşünme biçimlerinin dışına çıkmayı hedefler. Problemleri farklı yönlerden ele alarak çözüme ulaşmada nasıl bir yol izlenebileceği konusunda yapıcı düşünmek için kullanılır.

En yaygın kullanım alanı eğitim olan Altı Şapkalı Düşünme Tekniği, iş ortamında da durağan ve tekdüze ilerleyen, yalnızca belli kişilerin katılımcı olduğu toplantıları canlandırmak ve ilgi uyandırıcı hale getirmek için yöneticiler tarafından tercih edilebilir.

Altı Şapkalı Düşünme Tekniği ilk olarak doktor, psikolog ve filozof olan Edward de Bono tarafından oluşturulmuştur. Bu tekniğini devlet kurumlarında danışmanlık yaptığı meselelerde kullanan bilim insanı, Altı Şapkalı Düşünme’nin aynı zamanda günlük problemlerin çözümünde de bir araç olmasını istemiştir. İlk kez ’te aynı ismi verdiği kitabında ortaya koyduğu 6 şapkalı düşünme tekniği, günümüze kadar birkaç kez gözden geçirilerek ulaşmıştır. ’de hayata veda eden De Bono, sorunları dolaylı olarak, genellikle yaratıcı ve hayret uyandırıcı yollarla çözme yöntemi olan “Yanal Düşünme”nin de mucididir.

Bu içeriğimizde, 6 şapkalı düşünme tekniğinin ilkelerini, inceliklerini ele alarak karar verme ve problem çözme becerilerinin nasıl geliştirilebileceğini inceleyeceğiz. İşte 6 Şapkalı düşünme tekniği ve uygulama detayları…

6 Şapkalı Düşünme Tekniği Nedir?

Altı Şapkalı Düşünme Tekniği, yapılandırmacı eğitim yaklaşımıyla eğitim literatürümüze girmiş olan, farklı karakterlere sahip kişilerin karar verme konusundaki içgüdüsel yaklaşımlarını ortaya koymayı amaçlayan problem çözme becerisidir. En yaygın uygulama alanı eğitim olmakla beraber, altı şapkalı düşünme tekniği, iş hayatında karşılaşılan problemlerin çözümünde de kolaylıkla uygulanabilir.

Farklı bakış açıları içeren bu teknik, çözüme ulaşan birkaç yol göstermesi açısından etkili bir karar verme yöntemidir. Bütün fikirlerin ve yolların değerlendirilmesiyle ani karar vermenin önüne geçilmiş olur.

Kişiyi (veya grupları) herhangi bir içgüdüsel durumun ötesine taşıyarak meseleye farklı pencerelerden bakabilmeyi sağlar. Kişi her bir şapkayı deneyimleyince bir sonraki adımda karar vermesine yardımcı olacak zengin bir içgörü birikimi kazanmış olur.

Düşünen Altı Şapka ve ifade ettikleri anlamlar şu şekildedir:

Mavi şapka: Süreç Yönetimi

Mavi şapka probleme yukarıdan, genel bir bakış açısıyla bakarak bütünseli görür. Mavi şapkayı kullanan kişi, düşüncelerini kontrol etmeye ve karar verme sürecini yönetmeye odaklanır. Gündeminde olan problemi özetler, net bir şekilde ortaya koyar, durum bildirimi ister ve sonuca ulaşır. Problem çözümünde moderatörlük yapan kişi konumundadır.

Yeşil Şapka: Yaratıcılık

Doğanın renginden ilham alınan yeşil şapka, yaratıcı düşünceyi temsil eder. Bolca beyin fırtınası ve çağrışımsal görüşler içerir. Bu şapkayı takan kişi, yeni fikirlerin ve farklılıkların olabileceğinin ayrımına varır. İleriye dönük olası yolları keşfederek bir dizi akıl yürütme edinmiş olur.

Kırmızı şapka : Duygular

Kırmızı şapka duyguları ve içgüdüleri temsil eder. Bu şapkayı takan kişi, probleme odaklanıp çözüm yolları ararken duygularını mantıklı açıklamalarla gerekçelendirmek zorunda değildir. Yalnızca meseleyle ilgili neler hissettiğini söyler ve duygularının götürdüğü yoldan kendini bekleyen sonuca varır.

Sarı Şapka: İyimserlik

Sarı şapkayı kullanan kişi, içinde bulunduğu iyimserlik düşüncesiyle, probleme mümkün olan en olumlu açıdan bakar. Fikirlerinin sağlayabileceği faydaları ve durumların katma değerini vurgulayarak kendini ifade eder.

Siyah Şapka: Riskler &#; Zorluklar

Bu şapkada eleştirel düşünme becerileri üst düzeydir. Siyah şapkayı takan kişi temkinlidir ve doğabilecek riskleri her zaman göz önünde bulundurur. Eleştirel yargıda bulunarak neden endişe duyduğunu, çekincelerinin neler olduğunu tam olarak açıklar ve sorunları tanımlar.

Siyah şapka en güçlü düşünme şeklini ifade eden şapkalardan biri olduğu için çok sık tercih edilir. Genel bir yargıya varıldığı için diğer şapkaların karar verme sürecini etkileme ihtimali olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.

Beyaz Şapka: Gerçek Bilgi

Sakinlik ve saflıktan yola çıkılarak etkinliğe dahil edilmiş olan beyaz şapka, bilgi toplamayı temsil eder. Analitik düşünmeye ve uygulanabilirliğe vurgu yapan bu şapkayı takan kişi halihazırda var olan bilgi ve içgörülerini gözden geçirir. Problemle karşılaşınca bilgiye ulaşmak için nereye gideceğini bilir ve hangi yolları izleyeceğinin farkındadır. Aynı zamanda gözden kaçırdığı bilgilerin de bilincindedir.

Bazı renklerin farklı kültürlerde genel kabul görmüş ve temsil ettiği farklı etkileri olabilir. Bu durumda bulunulan bölgeye göre, altı farklı renk ve bu renklere uygun altı farklı karakter olmak koşuluyla şapkaların renginde değişikliğe gidilebilir. Öğretmen ve öğrenciler bunu birlikte kararlaştırarak şapkanın karakter özelliğini belirleyebilirler. Şapka rengi ve karakter yükleme, derste öğrencilerin hoşuna gidebilecek bir aktivite olarak da değerlendirilebilir. Örneğin,

• 6 tane masa sınıfın ortasına çekilir veya 6 şapka sınıfın tahtasına asılabilir.
• Her bir şapkanın yanına boş bir kağıt yapıştırılır.
• Yalnızca bir cümle olmak üzere, herkes kağıtlara bir özellik yazar ve diğer şapkaya geçer.
• Arkasından gelen arkadaşı da özellik eklemeye devam eder.
• En sonunda tüm yazılanlar okunarak en çok beğenilen özellikler seçilir.
• İstasyon tekniği olarak bilinen bu uygulama ile eğlenceli bir ders etkinliği gerçekleşmiş ve şapkaların renkleri ve renklere uygun karakter özellikleri belirlenmiş olur.

Altı Şapkalı Düşünme Etkinliği Örnekleri:

• Bireysel veya gruplar halinde uygulanabilen bu teknik için ilk olarak 6 şapka rengini temsil eden kişiler seçilir. Şapka renklerinin kişilerin karakter özelliklerine uygun belirlenmesinde fayda vardır.
• Farklı yönleri değerlendirilecek bir problem belirlenir.
• Problem incelenir ve çözüm önerileri üretmek için mavi şapka süreci başlatır. Durumu kısaca özetleyerek açıklar.
• Süreci nasıl yöneteceğini, diğer şapkalardan ne gibi beklentisi olduğunu belirtir.
• Kırmızı şapkanın araştırma fikirleri sunması, asıl çözüme ulaşmada bir kilit noktasıdır.
• Yeşil şapkanın yaratıcı fikirleri ile çözüme yaklaşılır.
• Eldeki verileri sunan beyaz şapka ile eleştirel bakan siyah şapka arasında tartışma devam eder.
• Herkes fikrini söyledikten ve elindeki verileri kullandıktan sonra söz yine mavi şapkaya gelir. Tüm verileri toparlayarak çözümü belgeleyen, ulaşılan kararı bildiren kişi, mavi şapkadır.

Örnek-1

Konu:Sanal Kitapların Okuma Alışkanlığı Üzerindeki Etkisi

Elektronik kitapların okuma alışkanlığına ve okuduğunu anlamaya etkilerinin tartışıldığı bir etkinlikte şapkaları temsil edenlerin söylemeleri muhtemel cümleler şu şekilde olur:

Mavi Şapka:

• Elektronik kitap nedir?
• Ne zamandan beri hayatımızda?
• Elektronik kitaplara ne şekilde ulaşabiliriz?
• Elektronik kitaplar ne sıklıkla okunabilir?

Yeşil Şapka:

• Elektronik kitaplar teknolojiyi doğru kullanırsak yepyeni projelerin hayata geçirilmesine vesile olabilir.
• İnternet ortamında geçen kitap okuma süresini ne şekilde fırsata çevirebiliriz?
• Bilinmeyen kelimelere anında ulaşılması, merak edilen konuların elinin altında bulunan teknoloji ile hemen öğrenilmesi de bizim için çok büyük bir kazanç.

Kırmızı şapka:

• Artık herkes internette vakit geçiriyor. Bu zamanın bir kısmını kitap okuyarak geçirmek bence vakti değerlendirmenin harika bir yolu.
• Kitap okuma alışkanlığı edinememiş biri de e-kitaplar sayesinde okumayı sevebilir.
• Elektronik kitap okuyanların konsantrasyon sürelerini araştırabilirim.

Sarı Şapka:

• Elektronik kitaplar, kitaba erişimi ve çeşitliliği artırabilir. Bu sayede daha az harcamayla daha fazla türde okuma sağlanabilir.
• Yakın gelecekte okuma oranları artacaktır.
• Gittikçe daha fazla elektronik kitaba alışan okuyucunun odaklanma ve okuduğunu anlama seviyeleri olumlu yönde değişecektir.

Siyah Şapka:

• Kitap okumak, sakinlik içeren bir dinlenme etkinliği ortamında gerçekleştirilmelidir. Teknolojinin içine gömülmüş bir okuma etkinliği kişiyi dinlendirmez, aksine konsantrasyonunu olumsuz etkileyebilir.
• İnternetin uçsuz bucaksız deryasına dalan kişiler, özellikle çocuklar, bu süreçten istenmedik davranışlar edinebilirler.
• Ekranda geçirilen sürenin uzunluğu göz sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Beyaz Şapka:

• Yapılan bir araştırmada, basılı kitap okuyan çocukların okuduklarını anlama ve kitaba odaklanma oranları, e-kitap okuyan çocuklara göre daha yüksek.
• Yine bu araştırmada, basılı kitap okuyan çocukların, okudukları kitapla ilgili sorulan sorulara daha fazla doğru cevap verdikleri görülmüş.

Örnek-2

Konu: Yeni kullanılmaya başlanan organik doğal görünümlü ambalajın ve siyah renk ml termosun satış durumları.

Yeni kullanılmaya başlanan organik doğal görünümlü ambalajın ve siyah renk ml termosun satışlarının tartışıldığı bir toplantıda, şapkaları temsil edenlerin söylemeleri muhtemel cümleler şu şekilde olur:

Mavi Şapka:

• Yeni pazarlama ve reklam stratejilerimiz nasıl olmalı?
• Hedef kitlemiz kimlerdir?
• Siyah renk kullanışlı olur mu?

Yeşil Şapka:

• Organik olmak çok trend. Bu ikonu doğru kullanabilirsek yepyeni bir kitleye ulaşabiliriz.
• Çalışan ve zamanının çoğunu yolda geçirenler için, çayını, kahvesini yanında taşıyanlar için, öğrenciler için, çantaya sığması açısından ml’lik bir termos çok kullanışlı olacaktır.

Kırmızı Şapka:

• Ürün ambalajının şık ve dayanıklı olması, ürünün paketlenmesini ve sağlam bir şekilde eline ulaşmasını önemseyen müşterilerimizi memnun edecektir.
• Ürün kalitesi de eklenince gerek sosyal medya ortamlarında gerekse fiziksel çevresinde ürünün tanıtımını yapması güzel bir reklam yolu olabilir.

Sarı Şapka:

• Kişisel ürünler edinmek ve içeceğini yanında taşımak sevilen bir alışkanlık.
• Bu yeni termos, ürün çeşitliliğimizi artırdığı gibi, gelir çeşitlendirme hızımızı da artırabilir.
• Müşterilerimizden daha iyi geri bildirimler almaya başlayabiliriz ve bunu iyi değerlendirebilirsek bizim için güzel bir tanıtım fırsatı olabilir.

Siyah Şapka:

• Termoslar genellikle büyük aile organizasyonlarında -piknik gibi- kullanılan gereçlerdir. Bu küçük boy yalnızca bir, en fazla iki kişi için yeterli olur.
• Ambalaj için kullandığımız yeni ürün organik olduğu için fazla masraflı oluyor ve ürünün ücretine eklenmezse kâr elde edemeyebiliriz.

Beyaz şapka:

• Geçen ay yapılan anketimiz termos satın alanların % 30 oranında küçük boy, kişisel termos tercih ettiklerini gösteriyor.
• Yeni ambalajın piyasaya sürülmesinden bu yana kargolama ve teslimat sorunları sebebiyle gerçekleşen iade oranları % 60 düştü.

Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Kazanımları Nelerdir?

• Sonuca ulaşmak için her yol değerlendirildiği için kaliteli bir karar elde edilir. Kapsamlı değerlendirmeler yapıldığı için ele alınan durumun tüm yönleri ortaya konulmuştur. Ayrıca bu açıdan gereksiz bilgiler ve zaman kaybettirecek tuzaklar da elenmiş olur.
• Bütünsel bir bakış açısına dayalı olduğu için elde edilen veriler esnek, verimli ve doğrudur.
• Sağladığı tartışma ortamı ve uygulanan beyin fırtınası yöntemleri ile yaratıcı düşünmeyi geliştirir.
• Farklı bakış açıları geliştirerek yeni fikirler üretmeye ilham verir.
• Analiz ve sentez yetisini ilerleterek üreticiliği artırır.
• Merak duygusunu ve eleştirel düşünmeyi iyiye kanalize etmeyi sağlar.
• Var olana takılı kalmaktan uzaklaşıp farklı rollere girerek empati kurabilmeyi sağlar.
• Tartışma, anlamaya dayalı dinleme, soru sorma ve sorulan sorulara cevap verme alıştırmaları ile kişilerarası iletişimi ve grup içi etkileşimi kuvvetlendirir.
• Fikrini ortaya koyup karşıdaki kişilere kabul ettirmeye çalışan katılımcının özgüvenini ve ikna kabiliyetini artırır.
• Farklı karakterlerin bir arada olmasını ve kimsenin dışarıda kalmamasını sağlar.
• Tartışma ve problem çözme çalışmasına herkes katılabileceği için, kişinin içinde bulunduğu gruba aidiyet duygusu kazanması ve problemi sahiplenerek sorumluluk hissetmesi açısından önemlidir.

Kaynaklar:

Çerez Aydınlatma Metni

Koç Holding A.Ş. ("Koç Holding" veya "Şirket" olarak anılacaktır) olarak, web sitelerimiz ("Site"), uygulamalarımız ya da dijital ortamda sizlerin kullanımına sunduğumuz benzeri tüm çevrimiçi ya da çevrimdışı mecralarımızı (anılan tüm mecralar birlikte "Platform" olarak anılacaktır.) kullanımınız veya ziyaretiniz sırasında sizlerin deneyimini geliştirmek için çerezler, pikseller, GIFler vb. birtakım teknolojilerden ("çerezler") faydalanmaktayız. 

Bu teknolojilerin kullanımı başta sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ("KVK Kanunu") olmak üzere tabi olduğumuz mevzuata uygun şekilde gerçekleştirilmektedir.

İşbu Çerez Aydınlatma Metni'nin amacı, Platformların kullanımı esnasında kullanılmakta olan çerezler yoluyla elde edilen kişisel verilerin işlenmesine ilişkin olarak sizlere bilgi vermektir.  İşbu metinde sitemizde ve uygulamamızda hangi amaçlarla hangi tür çerezleri kullandığımızı ve bu çerezleri nasıl kontrol edebileceğinizi sizlere açıklamak istiyoruz.

Koç Holding olarak sitemizde ve uygulamamızda kullandığımız çerezleri kullanmaktan vazgeçebilir, bunların türlerini veya fonksiyonlarını değiştirebilir veya sitemize ve uygulamamızda yeni çerezler ekleyebiliriz. Dolayısıyla işbu Çerez Aydınlatma Metni'nin hükümlerini dilediğimiz zaman değiştirme hakkını saklı tutarız. Güncel Çerez Aydınlatma Metni üzerinde gerçekleştirilmiş olan her türlü değişiklik sitede, uygulamada veya herhangi bir kamuya açık mecrada yayınlanmakla birlikte yürürlük kazanacaktır. Son güncelleme tarihini metnin sonunda bulabilirsiniz.Kişisel verilerinizin Şirketimiz tarafından işlenme amaçları konusunda detaylı bilgilere;seafoodplus.info adresinde yer alan Koç Holding Kişisel Verilerin Korunması ve İşlenmesi Politikası'ndan ulaşabilirsiniz.

Kişisel Veri Toplamanın Yöntemi ve Hukuki Sebebi

Kişisel verileriniz, internet sitemizi ziyaretiniz kapsamında veya uygulamamızı kullanmanız dolayısıyla elektronik ortamda çerezler yoluyla Şirketimizin meşru menfaatine yönelik hukuki sebebe dayalı olarak toplanmaktadır. Hedefleme ve profilleme vasıtasıyla gerçekleştirilen pazarlama ve reklamcılık faaliyetleri ise yalnızca açık rızanız olması halinde gerçekleştirilmektedir. Toplanan kişisel verileriniz Kanun'un 5. ve 6. maddelerinde belirtilen kişisel veri işleme şartları ve amaçları kapsamında işbu Çerez Aydınlatma Metni'nde belirtilen amaçlarla da işlenebilmektedir.

Kişisel Verilerin Kimlere ve Hangi Amaçla Aktarılabileceği

Koç Holding olarak, Çerez Aydınlatma Metni kapsamındaki kişisel verilerinizi yukarıda belirtilen amaçların gerçekleştirilebilmesi ile sınırlı olarak ve mevzuata uygun şekilde tedarikçilerimize, kanunen yetkili kamu kurumlarına ve özel kişilere paylaşabiliriz.

Hangi Çerezler Hangi Amaçlarla Kullanılmaktadır?

Koç Holding olarak sitemizde ve uygulamamızda çeşitli amaçlarla çerezler kullanmakta ve bu çerezler vasıtasıyla kişisel verilerinizi işlemekteyiz. Bu amaçlar başlıca şunlardır:

– Site'nin ve uygulamanın çalışması için gerekli temel fonksiyonları gerçekleştirmek. Örneğin, oturum açan üyelerin Site'de farklı sayfaları ziyaret ederken tekrar şifre girmelerine gerek kalmaması.

– Site'yi ve uygulamayı analiz etmek, Site'nin ve uygulamanın performansını arttırmak. Örneğin, Site'nin üzerinde çalıştığı farklı sunucuların entegrasyonu, Site'yi ziyaret edenlerin sayısının tespit edilmesi ve buna göre performans ayarlarının yapılması ya da ziyaretçilerin aradıklarını bulmalarının kolaylaştırılması.

– Site'nin ve uygulamanın işlevselliğini arttırmak ve kullanım kolaylığı sağlamak. Örneğin, Site üzerinden üçüncü taraf sosyal medya mecralarına paylaşımda bulunmak, Site'yi ziyaret eden ziyaretçinin daha sonraki ziyaretinde kullanıcı adı bilgisinin ya da arama sorgularının hatırlanması.

– Kişiselleştirme ve hedefleme gerçekleştirmek. Örneğin, ziyaretçilerin görüntüledikleri sayfa ve ürünler üzerinden ziyaretçilerin ilgi alanlarıyla bağlantılı içerik gösterilmesi.

Sitemizde ve Uygulamamızda Kullanılan Çerezler

Aşağıda sitemizde ve uygulamamızda kullandığımız farklı türdeki çerezleri bulabilirsiniz. Sitemizde ve uygulamamızda hem birinci parti çerezler (ziyaret ettiğiniz site tarafından yerleştirilen) hem de üçüncü parti çerezleri (ziyaret ettiğiniz site haricindeki sunucular tarafından yerleştirilen) kullanılmaktadır.

Zorunlu Çerezler

Belli çerezlerin kullanımı sitemizin ve uygulamamızın doğru biçimde çalışması için zorunludur. Örneğin sitemizde oturum açtığınızda devreye giren kimlik doğrulama çerezleri, sitemizde bir sayfadan diğerine geçişinizde etkin olan oturumunuzun devam etmesini sağlamaktadır.

İşlevsellikve Tercih Çerezleri

Bu çerezler sizlerin site ve uygulama üzerindeki tercihlerini ve seçimlerinizi hatırlayarak sitemizde sunulan hizmetlerin sizin için kişiselleşmesini sağlamaktadır. Örneğin sitemiz üzerindeki dil seçiminizi veya bir metin okurken seçmiş olduğunuz font boyutunu hatırlamamızı sağlar.

Sosyal Medya Çerezleri

Bu çerezler sizlerin sosyal medya kullanımlarınız hakkında bilgilerin toplanmasını sağlar. Örneğin Kişiselleştirilmiş reklamlar oluşturulması ya da market araştırmaları yapılması için Facebook/Twitter hesaplarınıza ait bilgilerin kullanılması için çerezler kullanılabilir.

Performans ve Analiz Çerezleri

Bu çerezler sayesinde sitemizi ve uygulamamızı kullanımınızı ve performans analizi yaparak sizlere verdiğimiz hizmetleri daha iyi hale getirebiliyoruz. Örneğin bu çerezler sayesinde ziyaretçilerimizin en çok hangi sayfaları görüntülediğini, sitemizin gerektiği gibi çalışıp çalışmadığını ve olası problemleri tespit edebiliyoruz.

Hedefleme veya reklam çerezleri

Sizlere sitemizde veya sitemiz haricindeki mecralarda ürün ve hizmet tanıtımını yapmak için çerezler kullanıyoruz. Ayrıca bazı iş ortaklarımızla sizlere sitemiz dahilinde veya dışında reklam ve tanıtım yapmak için iş birliğine gidebiliriz. Örneğin, sitemizde gördüğünüz bir reklama tıklayıp tıklamadığınızı, eğer reklam ilginizi çektikten sonra o reklam yönlendirdiği sitedeki hizmetten faydalanıp faydalanmadığınızı takip etmek için çerezler kullanılabilmektedir.

Çerezlerin Kullanımını Nasıl Kontrol Edebilirim?

Çerez ve benzeri teknolojilerin kullanımı konusunda ziyaretçi ve kullanıcılarımızın tercihleri bizler için esastır. Buna karşın, Platform'un çalışması için zorunlu olan Çerezler'in kullanılması gerekmektedir. Ek olarak bazı çerezlerin kapatılması halinde Platform'un birtakım işlevlerinin kısmen ya da tamamen çalışmayabileceğini hatırlatmak isteriz.

Platform'da kullanılan çerezlere dair tercihlerinizi ne şekilde yönetebileceğinize ilişkin bilgiler aşağıdaki gibidir:  

- Ziyaretçiler, Platform'u görüntüledikleri tarayıcı ayarlarını değiştirerek çerezlere ilişkin tercihlerini kişiselleştirme imkanına sahiptir. Eğer kullanılmakta olan tarayıcı bu imkânı sunmaktaysa, tarayıcı ayarları üzerinden çerezlere ilişkin tercihleri değiştirmek mümkündür. Böylelikle, tarayıcının sunmuş olduğu imkânlara göre farklılık gösterebilmekle birlikte, veri sahiplerinin çerezlerin kullanılmasını engelleme, çerez kullanılmadan önce uyarı almayı tercih etme veya sadece bazı çerezleri devre bırakma ya da silme imkanları bulunmaktadır.

- Bu konudaki tercihler kullanılan tarayıcıya göre değişiklik göstermekle birlikte genel açıklamaya seafoodplus.info  adresinden ulaşmak mümkündür. Çerezlere ilişkin tercihlerin, ziyaretçinin Platform'a erişim sağladığı her bir cihaz özelinde ayrı ayrı yapılması gerekebilecektir. 

- Google Analytics tarafından yönetilen çerezleri kapatmak için tıklayınız. 

- Google tarafından sağlanan kişiselleştirilmiş reklam deneyimini yönetmek için tıklayınız. 

- Birçok firmanın reklam faaliyetleri için kullandığı çerezler bakımından tercihler Your Online Choices üzerinden yönetilebilir. 

- Mobil cihazlar üzerinden çerezleri yönetmek için mobil cihaza ait ayarlar menüsü kullanılabilir. 

- Tarayıcınızın ayarlarını değiştirerek çerezlere ilişkin tercihlerinizi kişiselleştirme imkanına sahipsiniz.

Veri Sahibi Olarak Haklarınız Nelerdir?

KVK Kanunu'nun maddesi uyarınca veri sahipleri,

- kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,

- kişisel verileri işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,

- kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,

- yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,

- kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme ve bu kapsamda yapılan işlemin kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,

- KVK Kanunu ve ilgili diğer kanun hükümlerine uygun olarak işlenmiş olmasına rağmen, işlenmesini gerektiren sebeplerin ortadan kalkması hâlinde kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme ve bu kapsamda yapılan işlemin kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,

- işlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme,

- kişisel verilerin kanuna aykırı olarak işlenmesi sebebiyle zarara uğraması hâlinde zararın giderilmesini talep etme

haklarına sahiptir.

Yukarıda sıralanan haklarınıza yönelik başvurularınızı, seafoodplus.info adresinden ulaşabileceğiniz Koç Holding Veri Sahibi Başvuru Formu'nu doldurarak Şirketimize iletebilirsiniz. Talebinizin niteliğine göre en kısa sürede ve en geç otuz gün içinde başvurularınız ücretsiz olarak sonuçlandırılacaktır; ancak işlemin ayrıca bir maliyet gerektirmesi halinde Kişisel Verileri Koruma Kurulu tarafından belirlenecek tarifeye göre tarafınızdan ücret talep edilebilecektir.

Son güncelleme tarihi: 07/01/

Tartışma şu anki düşünme sistemimizin büyük bir kısmını oluşturmaktadır. Antik yunan filozoflarının ortaya attığı düşünceler çevresinde gelişen tartışma yöntemi zamanla eğitimimizin temelini oluşturmuştur. Temelde karşıt düşüncelerin birbirini çürütmesine dayanan bu yöntem yanlış fikirleri ve yanlış iddiaları göstermek için işe yarıyor fakat yeni iddialar ve düşünceler geliştirmek için verimsiz bir yoldur.

İş toplantıları genellikle saatlerce aynı konuların konuşulduğu, bir kişinin haklılığını ispatlamaya yönelik çabalarından öteye geçmiyor. Yani tartışma bireylere yeni bakış açıları kazandırmayı hedeflemiyor.

Bir konuyu incelemenin tartışma dışında alternatif bir yolu yok mu? Paralel düşünme tartışmaya alternatif olarak geliştirilmiştir. Paralel düşünme bir konunun tartışmaya göre çok daha fazla işbirliği içerisinde incelenmesini sağlar. Paralel düşünme, bir konuyu incelerken herkesin aynı anda aynı düşünme yönüne odaklanması demektir. Kare şeklinde bir bina düşünün. Bu binanın dört yüzünde farklı kişiler var ve ellerinde telefonlarla binanın kendi gördüğü yüzün en iyi yüzü olduğunu ispatlamaya çalışıyor, bu geleneksel tartışma yöntemidir.

Şimdi farklı bir yol izliyorlar ve hepsi aynı anda binanın bir yüzünde toplanarak binanın o yüzünde ne gördüklerini söylüyorlar. Daha sonra binanın diğer yüzüne geçiyorlar ve böyle binanın bütün yüzlerinde aynı anda bulunarak ne gördüklerini söylüyorlar. Paralel düşünme bireylere konunun bütün yönlerine birlikte bakma olanağı sağlıyor.

Paralel düşünmeyi sağlamak için öncelikle düşünme yönlerini birbirinden ayırmamız gerekir. Genellikle birçok şeyi aynı anda yapmak isteriz. Bilgi, yaratıcılık, duygular, mantık hepsini aynı anda kullanmaya çalıştığımızda tam bir performans sağlayamayız. Hepsine ayrı ayrı odaklanırsak daha iyi bir performans gösterebiliriz. Altı şapkalı düşünme tekniği düşünmenin altı farklı yönünü temsil eder.

Altı şapka nedir? Şapka renkleri ne anlama geliyor?

• Beyaz şapka: Tarafsız ve objektif bir şekilde bilgiye odaklanırsınız. Neyi biliyoruz? Neyi bilmemiz gerekiyor? Sorularını sorarak bildiklerinizi ve bilmeniz gerekenleri bulursunuz.

• Kırmızı şapka: Duygularınızı mantığınızı katmadan ifade edersiniz. Korku, öfke, sevinç gibi basit duygulardan sezgi, önsezi gibi karmaşık duygulara kadar uzanır.

• Siyah şapka: Eleştirme şapkasıdır. Bir şeyin neden yapılamayacağını söylersiniz. Mantıklı gerekçeler göstererek olumsuz düşünür rolü yaparsınız.

• Sarı şapka: Olumlu ve yapıcı düşünmeye odaklanırsınız. Pozitif düşünme ile değerlendirmeler yapabilir, öneriler ve teklifler sunabilirsiniz.

• Yeşil şapka: Yaratıcılığa odaklanırsınız. Yeni fikirler ve yeni alternatifler geliştirmeye çalışırsınız.

• Mavi şapka: Kontrol ve organize etmeye odaklanırsınız. Düşünme sürecini nasıl organize edeceksiniz? Hedefleri belirler, konunun nasıl bir yöntemle inceleneceğini belirtirsiniz.

Altı düşünme şapkası, her düşünme yönüne ayrı ayrı dikkatinizi vererek paralel düşünmenizi sağlar. Bir oyuncunun rol yaparken o rolü en iyi şekilde gerçekleştirmeye çalışması gibi siz de her düşünme şapkası altında bir düşünür rolü yaparsınız. Altı şapka yöntemi, düşünme sürecine odaklanıp geliştirmenizi, tartışmalardan kaçınmanızı, yaratıcılığınızı ortaya çıkarmanızı sağlayarak hayatınıza önemli katkılar sağlayacaktır.

Altı şapkalı düşünme tekniği

Felsefenin doğuşuyla düşünme, sorgulama başlar. Zaman içinde, gelişen dünya ile düşünme teknikleri de çoğalmıştır. Özellikle iş ve eğitim dünyasında çok farklı düşünme yöntemlerine rastlamaktayız. Bu yöntemlerden biri ise insanların farklı yöntemlerle düşünme ve kavrama yeteneklerini geliştiren altı şapkalı düşünce tekniğidir.

Bu teknik, altı farklı düşünme şeklini kullanır. Farklı yaklaşım tarzlarının tanımlanmasını sağlar. Bu yaklaşım tarzlarının kullanılma yöntemleri öğretildiğinde, insanların bu yöntemler ile toplantılarda ve takım çalışmalarında çok daha üretken olabileceği görülmüştür.

Altı Şapka Tekniği Nedir?

Mavi Şapka: Düşünme sürecinin düzenlenmesini ve yönetilmesini ifade eder. Mavi, en yüksekte olan gökyüzünü temsil eder. Mavi; tarafsızlığı, hâkimiyeti ve sakinliği akla getirir. Karar verme sürecinde sakinliktir. Özellikleri: Karar verici, analiz edici, serinkanlı olması.

Beyaz Şapka: Tarafsızlığı anlatır. Hangi bilgilere sahibiz? Neleri bilmiyoruz? İhtiyacımız olan bilgilere nasıl ulaşabiliriz? Beyaz şapka, kesin bilgiyi temsil eder. Özellikleri: Tarafsızlık, açıklık ve net bilgiler içermesi.

Yeşil Şapka: Yeni fikirleri, yaratıcılığı ifade eder. Alternatif düşüncelerin üretilmesini sağlar. Değişik önerilerin ortaya konmasıdır. Yeşil şapka, doğayı, verimliliği ve bereketi temsil eder. Özellikleri: Yaratıcılık, üretkenlik ve yenilikçilik

Kırmızı Şapka: Düşünceye duygusallık katan şapkadır. Duyguları ve tutkuları temsil eder. Bu şapka ile fikirler ifade edilirken mantık kullanılamaz. Kırmızı şapka özneldir. Özellikleri: Duygusallık, sezgiler ve tutkular.

Sarı Şapka: İyimser fikirleri ifade eder. Sarı şapka pozitiflik taşır. Olumlu olanı, avantajı ve fırsatları içerir. Güneşi ve aydınlığı temsil eder. Özellikleri: İyimserlik, fayda ve fırsatlar

Siyah Şapka: Siyah şapka kötümserdir. Bir kararın alınması halinde, tehlikeli ve olumsuzlukları üzerinde durur. Siyah rengin taşıdığı olumsuzluk ve negatiflik siyah şapkanın özelliği olmuştur. Özellikler: Kötümser, tehlike ve riskler

Altı Şapka Düşünce Tekniğinin Kullanıldığı Alanlar

Bu yöntem hem okulda hem de iş hayatında kullanılabilir. İş toplantılarında, belli bir konuyu görüşmek ve o konu üzerinde karar oluşturmak için kullanılır.

Eğitim de ise çok yönlü düşünmeyi sağlamak için bir öğretim yöntemi olarak kullanılır.

Altı Düşüme Şapkasının Amaçları

Düşünme işlemini sadeleştirerek her defa yalnızca tek bir şey ile ilgilenilmesidir. Bu düşünme tekniği ile kişiler yaratıcılığın, duyguların, mantığın her birine aynı anda dikkat etmek yerine onlarla tek tek ilgilenebilme imkânını bulur.

İstenildiği zaman hangi düşünce gerekli ise o düşünceye geçiş yapmayı sağlamaktır. Bu şapkaların kısa talimatlar olduğu da söylenebilir.

Altı Şapkalı Düşünme Tekniğinin Avantajları

Herhangi bir konuda düzensiz bir şekilde ifade edilen görüşler belli bir sisteme ulaşmış olur. Olası zaman kaybının önüne geçilir. Karar verme ve verilen kararın sonucunun ortaya çıkması kolaylaşır. Düşünme sürecine odaklanıp düşünceleri geliştirmek söz konusudur. Yaratıcılığı destekleyerek, yatay ve dikey düşünme sağlanır. Altı şapkalı düşünmenin her biri, iletişimi güçlendirmeyi sağlar. Daha hızlı karar verme imkânı oluşur. Tartışmalara sebebiyet vermez.

Sonuç olarak,

Altı şapkalı düşünme ile her düşünme tarzına tek tek dikkat ederek aynı anda düşünmeye olanak sağlar. Her bir şapka, bir karakteri temsil eder. Adeta bir tiyatro sahnesinde kendine ait rolü oynayan oyuncu gibi hangi şapkayı takarsak o şapkanın düşüncesine bürünürüz. Altı şapka düşünme yöntemi; düşünceleri geliştirmeyi sağlayıp, tartışmalardan uzak tutup, yaratıcı düşünmeyi sağlayıp hayatınıza önemli katkılar sunacaktır.

Altı şapkalı düşünme tekniği ile karar verenlerin yaptıkları şeylerin sonuçları daha güvenilir ve genellikle olumu olacaktır. Karar vericiler, tüm riskleri, olumsuzlukları, avantajları, kesin bilgileri ve duyguları bilerek ve ortaya koyarak hareket edecektir. Altı Şapkalı düşünme tekniği çok kısa sürede çoklu düşünme ile insanlara yardımcı olması açısından kullanışlıdır.