7. ayında bebeklerde beslenme büyük bir öneme sahip. Bebekler doğduğu andan itibaren açlık ve tokluk mekanizması devreye girmeye başlar. Besinlerle ilk defa tanışmaya başlayan bebeğinizin metabolizmasında değişiklikler meydana gelir. Metabolizma hızının değişmesinden dolayı 7 aylık bebek beslenmesine dikkat edilmesi gerekmektedir.
Bebeğiniz 7. Ayını doldurduysa ve 7 aylık bebek ne yer, 7 aylık bebek beslenmesi nasıl olmalıdır gibi soruları sormaya başladıysanız tam olarak doğru yerdesiniz. 6. Aydan itibaren ek gıdalara başlanırken 6 ve 18 aylarda bebeklerdeki günlük enerjinin %70 ile 80'i anne sütünden alınmalıdır.
Birazdan vereceğimiz besinler 7. Aydan itibaren anne sütünün yanında bebeğe günde iki tanesi seçilerek verilmelidir.
İşte 7. Aylık bebeğinize günde 2 tane seçerek vermeniz gereken besinler…
Tavuk eti
Bebeğinize 7. Aydan itibaren tavuk yedirebilirsiniz. Ancak marketten alınan tavuklar yerine çiftliklerde salma tavuk olrak yetişen tavuklardan yedirmenizde fayda var. Hazırlamış olduğunuz sebze pürelerinin içerisine tavuğu iyice ezip içerisine ekleyebilirsiniz. Ancak içerisine acı ve baharat kesinlikle eklememelisiniz.
Peynir
Bebeğiniz 7 aylıkken yavaş yavaş peynir yedirmeye de başlayabilirsiniz. Ancak peynir seçiminiz tuzu alınmış yağsız beyaz peynir olmalıdır.
Turunçgiller
Turunçgiller bebeğinizin C vitamini ihtiyacını karşılar. Bu dönemde C vitaminine ve demire ihtiyaç duyan bebeğinizi turunçgillerle besleyebilirsiniz. 7 aylık bebeğinize Portakal, mandalina, greyfurt, limon gibi meyveleri tattırmaya başlayabilirsiniz.
Ayran
7. aya girmiş olan bebeğinize evde yapılmış yoğurttan ayran da hazırlayıp yedirebilirsiniz.
Bebeğinizin sağlıklı beslenmesine yardımcı olmak için hazır satılan ek besin takviyelerini kullanmak yerine evinizde hazırlayabileceğiniz tariflerle de bebeğinizin sağlıklı beslenmesine katkıda bulunabilirsiniz. 7 aylık bebeğe sabah öğle akşam vakitlerinde yedirebileceğiniz birkaç tarifi sizler için derleyip bir araya getirdik.
1. tarif
Malzemeler
- 1 adet havuç
- yarım kabak
- 1 çorba kaşığı ince kıyılmış kıyma
- 1 çorba kaşığı pirinç
- 1 çorba kaşığı zeytinyağı
- 2 buçuk bardak su
Nasıl yapılır?
İlk olarak kıymayı suyunu salıp çekene kadar tavanın içerisinde kavurun. Daha sonra küp küp doğranan sebzeleri içerisine su ilave ederek ekliyoruz. Kaynamaya başladıktan 5 dk sonra içerisine pirinci atıyoruz ve 40 dk sonra rondodan geçirip ılınınca bebeğimize yediriyoruz.
2. tarif
Malzemeler
- 1 adet patates
- 1 adet havuç
- 3 tane brokoli
- 1 çorba kaşığı sıvıyağ
- 2 bardak su
Nasıl yapılır?
Tüm malzemeleri iyice haşlanana kadar tencerenin içerisinde pişirin. Daha sonra belenderden geçirip bebeğinize ılınınca yedirmeye başlayın.
7 aylık bebeğinize bir günlük örnek yemek menüsü
Birazdan vereceğimiz bebeğinize bir günlük yedirebliceğiniz örnek bir menü olacaktır. Bu örneğe göre menünün içerisindeki yemeklerde değişiklik yaparak bebeğinize yedirebilirsiniz.
Sabah
1 yumurta sarısı
Yağsız tuzsuz beyaz peynir
Meyve püresi
Öğle yemeği
İnce ince kıyılmış tavuk
1 çay tabağı salatalık
Akşam yemeği
Yarım kase sebze çorbası
2 çorba kaşığı ev yapımı yoğurt
7aylık bebeğinizin sağlıklı beslenmesine katkı sağlamak için tüketmesi gereken besinleri sıraladık hatta bir günlük menü örneğini de sizlere sunduk. Şimdi ise sıra geldi 7 aylık bebeğinizin ne yememesi gerektiğine.
İşte 7 aylık olan bebeğinizin asla tüketmemesi gereken yiyecekler…
1- Tütsülenmiş yiyecekler
2- Kafein içeren kola, kahve, kakao, çikolata gibi besinler
3- Salam, sosis ve sucuk gibi işlemden geçirilmiş etler, konserveler
4- İnek sütü çiğ ve muhallebi içinde, alerji riski taşır. Yoğurt ve peynir haline geldikten sonra protein yapısı değiştiği için zararlı etkileri ortadan kalkar.
5-Çilek ve balık dışı deniz ürünleri alerjik reaksiyonlara sebep olabilir.
6- Yumurtanın beyaz kısmı, yapısındaki proteinler nedeniyle yüksek alerjik özelliğe sahiptir. Alerjisi olmayan bebeklere 9-10 aylıktan sonra çok az miktarlarda başlanarak denenebilir.
Herkese merhaba! Hamilelik serüveninizin ardından bebeğinizi kucağınıza aldınız ve özenle büyütüyorsunuz. Kendimi sizin serüveninize tanık olmuş gibi hissediyorum, siz de öyle hissediyor musunuz?
Şimdi ise bebeğiniz 7 aylık!
Gelin birlikte bebeğinizin beslenmesinin nasıl olması gerektiğini öğrenelim 🙂
Öncelikle, bebeğinizin o minik midesine girecek her kalorinin çok önemli olduğunu unutmamanızı istiyorum.
7 aylık bebek beslenmesinde de 6 aylık bebek beslenmesinde olduğu gibi ana öğün anne sütü, ara öğünler ek gıda şeklinde olmalıdır.
Bebeğinizin alacağı günlük enerjinin %50’sinden fazlası anne sütünden gelmelidir.
7. ay bizim için çok önemlidir. Çünkü, bebeğinizin size bağlanma dönemi bu ayda başlar. Anne ile bebeği iç içe en çok 7. ayda görürüz. Bu dönemlerde anneye çok yapışıklılık, sık sık emme ihtiyacı görülebilir.
Bu durumda siz emzirme düzeninizi bozmadan aynı zamanda da bebeğinizi üzmeden bu dönemi atlatmaya çalışmalısınız.
Bebeğiniz 6. aydan sonra beyin gelişimi izin verir ve kendi kendine sakinleşmeyi öğrenmeye başlar. Bu dönemde her sakinleşmek istediğinde emzirirseniz kendini sakinleştirmeyi öğrenememeye başlarlar.
merak ediyorsunuz değil mi? 🙂 Hadi gelin birlikte inceleyelim.
7 aylık bebek beslenmesinde anne sütünün bebeğinizin ana öğünü,ek gıdaların ise ara öğünü olması gerektiğini söylemiştik.
6. aydaki gibi, 7 aylık bebeklerde anne sütüne ek olarak günde 2-3 öğün ek gıdalardan gelmelidir.
Bebeğinizin midesi bebeğinizin yumruğu kadardır.
6 aylık bebek beslenmesi makalemizi incelemenizi tavsiye ederiz. Makaleye ulaşmak için aşağıdaki bağlantıya tıklayın.
https://www.bebek.com/6-aylik-bebek-beslenmesi/
6. aya ek olarak:
7. ayda bebeğinize ilk hafta 1/8 yumurta sarısı verebilirsiniz. İkinci hafta ise bebeğinizin durumuna göre 1/4’e çıkabilirsiniz. Yavaş yavaş miktar attırılarak bir tam yumurta sarısına çıkabilirsiniz.
Yumurta beyazı, çok yüksek oranda alerji potansiyeline sahip olduğu için 10-12. aylardan önce verilmez. Yumurta, anne sütünden sonra en kaliteli proteindir.
Bebeğinizin beslenmesinde oldukça önemli bir yere sahiptir.
Yumurta sarısı tam haşlanmalı, çiğ bırakılmamalıdır. Yumurtada aşırı pişirme sonucu oluşmuş yeşilimsi halka olan yumurtalar bebeğe verilmemelidir.
Öneri! Bebeğiniz yumurta yemiyorsa, doktorunuza da danışarak, muzun içine minik bir miktar yumurta sarısı karıştırabilirsiniz.
Kemik gelişimi ve güçlü dişler için kalsiyum çok önemlidir. Peynir iyi bir kalsiyum ve protein deposudur.
7. ayda bebeğinize küçük bir miktar peynir verebilirsiniz. Burada dikkat etmeniz gereken nokta peynirin tuzsuz ve yumuşak olması.
Lor peyniri bebeğiniz için oldukça besleyici bir tercih olabilir.
Bebeğinize evde kendiniz de besleyici, sağlıklı bir peynir yapabilirsiniz.
6. aylarda denediğiniz alerji reaksiyon riski yüksek olmayan tüm mevsim sebzelerden uyumlu tatlar çıkararak bebeğiniz için sebze çorbaları yapabilirsiniz.
Domates, karnabahar, pırasa, bamya, patlıcan ve bakla alerji potansiyeli yüksek sebzelerdir.
Tüm malzemeleri küçük bir tencereye küçük küçük doğruyoruz. Biraz su ve bol sevgi ilave edip
kaynamaya bırakıyoruz. Sebzeler yumuşayınca ocaktan alıp soğumaya bırakıyoruz. Daha sonra süzgeçten geçirip eziyoruz.
Tam buğday ekmeği,çavdar ekmeği,pirinç ve pirinç unu gibi gıdalara başlanabilir. Ekmek içi yemeklerle beraber ya da kahvaltılarda verilebilir. Pirinç unundan muhallebi yapabilirsiniz.
Size bu konuda bir önerim var. 7. aydan sonra yüksek besin değerleri ve lezzetli tadıyla Hammm bebek makarnasını bebeğinize gönül rahatlığı ile verebilirsiniz. Geleneksel, doğal ve sağlıklı. Ayrıca iki farklı lezzet seçeneği mevcut.
Hammm bebek makarnasına kolay ulaşabilmek için aşağıdaki bağlantıya tıklayın!
https://www.e-bebek.com/search?text=hammm+makarna
Bebeklerin büyük çoğunluğu muhallebiye bayılır. 7. aylarda bebeğinize çeşitli muhallebiler verebilirsiniz. Bebeğiniz muhallebiyi çok kolay sindirir ve alerji riski düşüktür.
Dikkat etmeniz gereken nokta, muhallebinin içerisine şeker koymamak. 6. aya kadar bebekler anne sütünden alması gereken şekeri, tuzu alırlar.
6. ayı geçip katı gıdalara, tamamlayıcı beslenmeye başlayan bebekler için ise yedikleri besinlerin içindeki şeker ve tuz miktarı onlar için yeterli olacaktır.
Bunun dışında yemeğe ek olarak eklenen tuz ve şeker bebeğinize zarar verecektir.
1 yaşından önce inek ve keçi sütünün yasaklı olduğunu söylemiştik.
1 yaş öncesi yasak besinleri öğrenmek için aşağıdaki linke tıklayıp makalemizi inceleyin.
Bu sebeple bebeğiniz için yaptığınız muhallebiyi anne sütüyle veya devam mamasıyla yapmanızı öneririm.
Devam mamalarının hangisini kullanmanız gerektiğini, bebeğinizin gelişimini takip eden doktorunuza danışabilirsiniz.
Muhallebi miktarını da ilk gün diğer besinlerde olduğu gibi 1 çay kaşığı, ikinci gün 1 tatlı kaşığı, üçüncü gün ise 1/2 çay bardağı olarak vermeli ve üç gün kuralını denemelisiniz.
Kaynamış ılımış suya, 2 yemek kaşığı pirinç ununu karıştır. Hafif pişir, kıvamı tutunca ocaktan al ve bebeğin için bir mucize olan anne sütünü ilave et. Muhallebimiz hazır 🙂
Kaynamış ılımış suya 2 yemek kaşığı pirinç unu karıştır. Hafif pişir ve kıvamı tutunca ocaktan al. Soğuyunca doktorunuzun önerdiği mama eklenir ve muhallebimiz hazır 🙂
Kaynamış ılımış suya 2 yemek kaşığı pirinç unu karıştır. Hafif pişir ve kıvamı tutunca ocaktan al. Soğuyunca doktorunuzun önerdiği mama ve ayına uygun mevsim meyvesini cam rendele ve eklenir ve muhallebimiz hazır 🙂
Kendi kendini besleme (BLW) yöntemi, bebek liderliğinde beslenme demektir.
Baby led weaning, yavaş yavaş ek besinler yemeye başlayan bebeklerinizin başında bekleyip, diş damak yapısına uygun ek gıdaları küçük parçalara ayırarak bebeğinizin önüne koyup kendi kendine yemesine izin verir.
BLW yöntemi ile bebeğin yeme becerisi gelişir.
Bebek ek besinlere başladığında, katı gıdalarla kolaylıkla başa çıkabilir. Onları kavrayıp kendi kendine ağzına götürebilecek beceriye sahiptir. Fakat ek gıdalara 4-6 ay arasında başladıysa bebek kendi kendine beslenmekte oldukça zorlanır.
BLW yöntemini uygularken, sürekli bebeğinizi gözlemlemeniz, yardıma ihtiyacı olduğunda neyi ne şekilde yemesi gerektiğini ona göstermelisiniz. Bu yöntemi uygularken bebeğinizin zorlandığını gözlemlerseniz, bebeğinize biraz süre tanımanızı öneririm.
Öncelikle sevdiği ve yutması kolay besinler vererek bebeğinizin alışma sürecini kolaylaştırabilirsiniz.
Bu yöntem çok başarılı ama uzman ellerde yapılması gereken bir yöntem eğer anne korkuyorsa kesinlikle bu yöntemi önermiyoruz.
BLW yönteminin temelinde aslında çok güzel bir felsefe yatıyor. Bebeğinizin 1 yaşına kadar olan süreçte amaç bebeğin karnını doyurmak değil, bebeğin yiyeceklerle tanışmasıdır.
BLW yöntemi, bebeğin o yiyeceği tatmasını, koklamasını ve dokunmasını amaçlıyor.
BLW yönteminde, bebeğinizin ilk günden, besini önüne koyar koymaz hart, hurt ısırıp yemesini beklemeyin.
Koyduğunuz yemeklerin %90’ı yere inecek, mıncıklanıp ezilecek belki kulağından yumurta parçası, parmaklarının arasından yeşil mercimekler çıkacak. Bu dönemde sizin sabırlı olmanız gerekiyor.
2004 yılında yapılan The American Dietetic Association’da yayınlanan çalışmada 4 aydan 24 aya kadar çocuklar izlenmiş. Kendi kendini besleyen bebeklerin, kendini beslemeyenlere göre daha fazla enerji verici ve besleyici yiyecekler yediği tespit edilmiştir.
Bebekler aynı zamanda kalori, protein, karbonhidrat, yağ, çinko, magnezyum, B vitamini gibi alım açısından karşılaşırıldığında bu değerler, kendi kendini besleme yani BLW yöntemi uygulayan bebeklerde daha yüksek çıkmıştır.
BLW yöntemi nedir? Konulu videomuzu izleyebilirsiniz.
Sevgiler.
Diyetisyen Beyza Uyan
Instagram: https://www.instagram.com/dytbeyzauyan/
Bebeğinizin beslenme bilgileri, öğün sayısı ve sıklığı neredeyse her ay değişir; tabii bebeğinizin ne tüketebileceği de. Bu nedenle, ay ay bebek beslenme tablosunu incelemek ve bebeğin beslenme düzenini ona göre oluşturmak gerekir. Zor gözüküyor; ama merak etmeyin, biz bebeğinizin gelişim düzeyine göre ay ay beslenme tablolarını sizin için açıkladık bile.
'Sadece anne sütü!' günlerindesiniz. 1 aylık bebek beslenmesi çok karmaşık olmasa da aşağıdaki maddelere dikkat etmenizi tavsiye ederiz:
Peki "Nasıl?" diye soruyorsanız, Anne Sütünü Arttırma Yolları yazımıza göz atabilirsiniz.
Daha ayrıntılı bilgi ve emzirme tüyoları için Yenidoğan Bebek Nasıl Emzirilir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Yenidoğan bebek mama tablosu:
Hafta | Mama Sıklığı | Mama Miktarı |
0-2 Haftalık | Günde 8 kez | 60 ml - 2 ölçek |
2-4 Haftalık | Günde 7 kez | 90 ml - 3 ölçek |
Birçok ebeveyn yenidoğan bebeğinin maması hazır olana kadar sakinleşmesi için yenidoğan emziği kullanır. Ancak, bu doğru bir pratik değildir; çünkü;
Yenidoğan bebek beslenmesi sürecinde bebeğinizi sakinleştirmek için emzik yerine beyaz gürültü seslerini kullanmanızı tavsiye ederiz.
Bebeğinizin 2. ayında da ana besin kaynağı anne sütü olmalıdır ve inek sütünden uzak durulmalıdır ki hem sindirim sorunları yaşamasın hem de alerji.
Ayrıca 2 aylık bebek beslenmesinde aşağıdaki maddelere de dikkat edilmelidir:
Bebek Kaka Rengi Rehberi'mizden faydalanarak bebeğinizin ay ay kaka rengi ve kıvamı hakkında bilgi alabilir ve gözlem altında tutabilirsiniz.
Evet, geldik en önemli sorulardan birine. Öncelikle belirtmek isteriz ki 2 aylık bebeğin mide kapasitesi ilk aya göre oldukça fazla olduğu için beslenme sıklığı da azdır.
Bebeğinizin 3 aylık beslenme tablosunda da ana besin öğesi anne sütü ya da mama olmalıdır. Ancak 3. aydan itibaren çalışan annelerin işlerine dönme vakti gelmiş olabilir. Peki, bu durumda bebek beslenmesi konusunda nelere dikkat etmelisiniz:
Yukarıda da açıkladığımız gibi bebeğiniz büyüdükçe beslenme sıklığı da azalmaya devam ediyor. Bu nedenle, 3 aylık bebeğinizin beslenme sıklığı günde 5 öğüne düşer.
4 aylık bebek beslenmesi ve 5 aylık bebek beslenmesinin hemen hemen aynı olduğunu söyleyebiliriz.
Ay | Mama miktarı | Su miktarı | Öğün sayısı |
4 aylık | 6 ölçek | 180 ml | Günde 5 kez |
5 aylık | 6 ölçek | 180 ml | Günde 4-5 kez |
Ebeveynlerin sıklıkla sorduğu sorulardan biri de bebeği 6. aydan önce ek gıdaya başlatıp başlatmamaları gerektiği hakkındadır. Ancak, bu sorunun cevabı maalesef 'Hayır.' 5 aylık bebeğin ek gıdaya geçmesi aşağıdaki sorunlara neden olabilir:
Bu sebeple, 5 aylık bebeğiniz ek gıdaya geçmemelidir ve ek gıdaya geçmek için hem 6. ayını hem de doktorunuzun onay vermesini beklemelidir.
Bebeğinizin 6. aydan itibaren beslenme tablosunda birçok değişiklik de olacaktır; çünkü artık bebeğinizin ek gıdaya geçme vakti geldi! Artık bebeğiniz anne sütünün yanı sıra ek gıda da tüketecek.
Bebeğinizin ek gıdaya geçmesiyle anne sütü alımı azalacaktır; ancak aşağıdaki sınırlarda kalması gerekir;
Ebeveynlerin sıklıkla sorduğu sorulardan biridir ve bu konuda farklı görüşler bulunmaktadır:
Bebeğiniz ek gıdaya geçti; ancak, ilk ek gıdaları neler olmalıdır ya da 6 aylık bebek ne yememelidir, biliyor musunuz? Gelin birlikte 6 aylık bebeğin ilk gıdaları neler olabilir bakalım:
Bebeğinizin 6. ayın sonuna kadar yiyebilecekleri bu kadar. Bebeğinizin bu tatları sevmesi için farklı ek gıda tariflerini deneyebilir ve beslenme tablosunu zenginleştirebilirsiniz.
Bebeğinizin 6 aylık beslenmesi hakkında daha ayrıntılı bigiler için 6 Aylık Bebek Beslenmesi ve Bebeklerde Ek Gıdaya Geçiş yazılarımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeğinizin 7. ay beslenme düzeninde 6. aya göre çok daha bir fark yo; ancak bebeğinizin çiğneme becerilerinin gelişmesi için bazı uygulamalara ihtiyacınız var. Bakalım 7 aylık bebek beslenme tablosu hakkında neler bilinmeli:
Daha ayrıntılı bilgi için BLW Yöntemi Nedir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeğinizin 7 aylık beslenme tablosunda anne sütünün yeri biraz daha azalabilir:
7 aylık bebeğin yemesi gereken mama miktarını aşağıdaki tablodan öğrenebilirsiniz. Ancak doktorunuz bebeğinizin kan testleri sonucunda farklı bir beslenme tablosu önerirse lütfen ona sadık kalınız.
Aylık | Mama mikarı | Su | Öğün sayısı |
7 Aylık | 6 ölçek | 180 ml | 4 öğün |
Bebeğinizin beslenme düzenindeki bir diğer eşik de 8. ayın sonlarında ya da 9. ayın başında gerçekleşir. Bu nedenle, iki ayın beslenme düzenini size birlikte anlatmak istedik, siz bebeğinizin beslenme alışkanlıklarını gözlemleyerek bu düzende değişiklikler yapabilirsiniz.
Peki, 9 aylık bebekler neden anne sütünü reddeder?
Bebeklerin 9. ayında meme reddi sorunu yaşaması oldukça yaygın bir durumdur ve:
Dilerseniz Emmeyi Redddeden Bebek Nasıl Emzirilir? yazımıza da göz atabilirsiniz.
Bebeklerin 9. ayında yaşanan meme reddi sorunları ve 9 aylık bebek beslenme tablosundaki ek gıda yoğunluğu nedeniyle birçok ebeveyn bu soruyu sormaktadır. Ancaki konu hakkında maalesef uzmanlar ikiye bölünür:
Tebrik ederiz, bebeğinizin beslenme düzeninin çok zorlu olduğu dönemleri artık geride bıraktınız. 10. aydan itibaren bebeğinizi günde kaç kez emmesi gerektiği, beslenme tablosunda nelerin olduğu gibi sorunlarınız sona erdi.
Bu sorumuzun cevabı: 'Evet'. 12 aylık bebeğin beslenme tablosunda hâlâ anne sütü olsa da bebeğinizin herhangi bir nedenden dolayı ememesi sağlıklı gelişmini olumsuz etkilemez.
Ancak yine de bebeğinizin beslenme çeşitliliğini arttırmak için devam sütü de vermeyi ihmal etmemelisiniz. Dünya Sağlık Örgütü'nün önerdiği anne sütü / devam sütü devam süresi 2 yıl! Ancak kullandığınız devam sütüne bağlı olarak, bebeğinize 3 yaşına kadar vermeniz gerekebilir.
Bebeğinizin 0-1 yaş beslenme tabloları hakkında tüm bilmeniz gerekenler bu kadar. Gözüktüğü kadar karmaık değilmiş değil mi? Bu bilgiler ve yöntemler dışında yapmanız gereken tek şey bebeğinizin kontrollerini aksatmamak ve doktorunuzun tavsiyelerine uymak. Böylece bebeğinizin beslenme düzeni hakkında hiçbir eksik nokta kalmayacaktır.
*Kaynak=Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü
Yenidoğan bebeklerin mide kapasitesi çok küçük olduğu için az az ve sık sık emzirilmelidirler. Yenidoğan bebeğin beslenme düzeninde ana madde anne sütüdür ve yaklaşık 3 saatte bir bebeğe anne sütü verilmelidir.
Bebeğin sütten kesilme zamanını kişilik uzmanları 9 ay olarak belirlerken, Dünya Sağlık Örgütü 2 yaş olarak belirlemiştir. En doğru kararı vermek için doktorunuza danışmalı ve gerekli kan testlerini yaptırmalısınız.
8. aydan itibaren bebeklerin ek gıdaya geçiş dönemi tamamlanır. Bu nedenle, bebeğiniz pürelere ek olarak pütürlü gıdalar ve parmak gıdalar tüketmeye de başlayabilir.
Evet. 10. aydan itibaren bebekler ev yemeği yiyebilirler; tabii ki baharatsız ve salçasız olması koşuluyla.