Anti patinaj sisteminin çalışma prensibini anlamak için ASR nedir ve çalışmak için hangi mekanizmalara ihtiyaç duyar soruları, doğru yol göstericileridir. Normal koşullarda aracınızdaki elektronik kontrol ünitesi, ateşleme sistemi, yakıt enjektörü ve gaz pedalı sensoru gibi donanımlar, motor gücünü kontrol ederek patinaj yapmadan kalkmayı sağlar. Ancak gaz pedalına herhangi bir sebepten hızlı ve güçlü bir şekilde bastığınızda aracın kontrol edilebilmesi ve güvenliğin sağlanması için artık ASR sisteminin devreye girmesi gerekir. Araç tekerleklerinin ani ve hızlı kalkışlarda patinaj yapmasını önlemek için geliştirilen ASR, hız algılayıcılar sayesinde devreye girer ve patinaj yapması olası olan tekerleklere fren uygular. Hız algılayıcıları tekerleğin üzerinde bulunur ve dönüş hızlarını algılar. Hangi tekerleğin patinaj yaptığını bilen bu mekanizma, ABS hidroliğinin fren basıncını kontrol etmesiyle, uygulanacak freni gerçekleştirir. Yani, tekerlek hız algılayıcıları lastiklerin dönüş hızını ve hangi tekerleğin patinaj yaptığını belirler. ABS hidroliği ise her tekerlek için ayrı bir fren basıncı uygular ve patinaj önleme sistemi, ABS’nin bu özelliğinden yararlanarak gereken tekerleğe gereken freni uygular. ASR’nin patinaj tehlikesinde müdahale kararı vermesini sağlayan sistem ise elektronik kontrol ünitesinde bulunur. Yakıt azaltma valfı, ateşleme, yakıt enjektörü ve gaz pedalı sensoru parçalarını kullanan anti patinaj sistemi, motor gücünü kontrol eder ve böylece tekerleklerin hızını azaltır.
Patinaj önleme sistemi, ABS ve enjektör sistemine sahip tüm araçlara uygulanabilir. Karlı, çamurlu ve buzlanma görülen yollarda hayati önem taşıyan bu sistemi, dilediğiniz zaman devreden çıkarabilirsiniz. Ancak, zorlu yol koşullarında olduğu kadar şehir içi trafiğinde de güvenliği sağlayan ASR’nin aktif olması, beklenmedik durumlara karşı güvenliğiniz için alınabilecek en iyi önlemlerden biridir. Emniyetli bir yol tutuşu ihtiyacının maksimum seviyeye çıktığı kış şartlarında, yağışlı havalarda ve zorlu arazi koşullarında ise sistem, aracın kaymasını ve boşa dönen tekerlekler nedeniyle savrulmasını önler. Patinaj yapan bir araç normalin aksine yavaş ve dengesiz bir kalkış yapar. ASR sistemi, seyir sırasında güçlü bir yol tutuşu sağladığı gibi kolay ve hızlı kalkış için de önemlidir. Bu da lastiklerin ömrünü uzatır, aks, debriyaj balatası ve şanzıman gibi donanımların aşınmasını önleyerek tüm aksamların dayanıklılığını artırır.
Sürüş güvenliğini artırmak ve kazaları engellemek için alınması gereken temel önlemler artık herkes tarafından biliniyor. Ancak sürücülerin emniyet kemerlerini takması veya hız kurallarına uyması bazı kazaları önlemek için yeterli olmayabiliyor. Bu sebeple otomobiller üretilirken sürüşü daha güvenli hale getirecek gelişmiş güvenlik sistemlerine ihtiyaç duyuluyor. Bunlardan biri de modern otomobillerin olmazsa olmaz güvenlik sistemlerinden ASR. Şimdi gelin kayma önleyici bu sistemi daha yakından tanıyalım.
Çekiş kontrol sistemi adıyla da anılan ASR, motorlu araçlarda ABS ile koordineli çalışan ikincil bir güvenlik özelliği olarak tanımlanıyor. Tahrik edilen tekerleklerin çekiş kaybını önlemek için tasarlanan ASR, halk arasında anti patinaj sistemi olarak da biliniyor. Özellikle hızlı kalkışlarda arabaların patinaj çekmesi hemen her sürücünün başına gelen bir olay. Bu problemi ortadan kaldırmak için tasarlanan ASR olumsuz hava koşullarında ve ıslak zeminlerde de devreye girerek birçok güvenlik sorununu ortadan kaldırıyor.
Çakıllı ve seyrek toprakların olduğu bir tepeye çıkmaya çalışırken veya yeşil ışık yandığında hızlı bir kalkış yapmak isterken araba tekerleklerinin patinaj yaptığını görebilirsiniz. Bu da lastiklerin yolla temasını azaltarak yeterli bir yol tutuşu sağlayamamasına neden oluyor.
Geçmişte sürücüler tekerleklerin patinaj yapmasını önlemek için ayaklarını gaz pedalından çekme yöntemini deniyorlardı. Eski model arkadan çekişli arabalar ise ilkel bir çekiş kontrol sistemine sahipti. Günümüzde etkin bir performans sergileyemeyen bu mekanik sistemin yerine daha sofistike bir sistem olan ASR kullanılıyor. Çekiş kontrol sistemi ASR, düşük sürtünmeli zeminlerde hızlanırken aracın çekiş gücünden maksimum fayda sağlamaya yarıyor. Bu sayede sağlam bir yol tutuşu sunarak sürücüye güvenli bir sürüş imkanı tanıyor.
ASR fren sistemi görevini yerine getirmek için birkaç bileşenle koordineli çalışıyor. Bunlar arasında tekerlek hız sensörleri, ABS fren sistemi ve elektronik kontrol ünitesi bulunuyor. Hız sensörleri dönme hızındaki farklılıkları algılayarak tekerleklerde çekiş kaybı olup olmadığını ölçüyor. Elektronik kontrol ünitesine iletilen çekiş bilgileri ABS’nin nasıl ve ne şekilde tepki vermesi gerektiğini hesaplıyor. Eğer bir tekerleğin diğerlerinden daha hızlı döndüğü belirlenirse, tekerleğin hızını azaltmak ve kaymayı önlemek için o tekerleğe fren pompalanıyor. ABS yardımıyla yapılan bu frenleme işlemi sırasında patinaj çeken tekerleklere verilen motor gücü de azaltılıyor. Tekerlek ideal çekiş gücüne ulaştığında sistem normale dönüyor.
Peki, ASR önemli bir güvenlik donanımı mıdır? Kesinlikle evet. Ancak birçok sürücü ASR fren sisteminin karlı yollarda arabaların çekişini artırdığı yanılgısını taşıyor. Sistem sadece tekerleklerin patinaj sırasında daha fazla dönmesini engelliyor. Bu sebeple karlı ve buzlu zemin koşullarında ASR kadar kar lastiklerinin de zorunlu bir güvenlik önlemi olduğunu belirtmekte fayda var.
Otomobillerdeki her bileşen gibi çekiş kontrol sisteminde de bazı arızalar görülebiliyor. Çekiş kontrol sistemi arızası yaşanıp yaşanmadığını ASR ışığını kontrol ederek anlayabilirsiniz. Öncelikle şunu belirtelim: ASR ışığı yandığında çekiş kontrol sisteminin devrede olduğunu gösteriyor. Frenleme devreye girdiğinde yanan ASR ışığı, araç normal çekiş gücünü tekrar kazandığında sönüyor. Özetle ASR ışığının yandıktan sonra sönmesi arıza yaşandığı anlamına gelmiyor. Ancak tekerlek hız sensörlerinde yaşanan bir arıza ASR ışığının sürekli açık kalmasına sebep oluyor. Çekiş kontrolü gerektirmeyen normal sürüş durumlarında ASR ışığı yanıyorsa, hız sensörleri kablolarında bir arıza söz konusu olabilir. Bazı arabalar bu durumda ‘ASR Kapalı’ uyarısı da verilebiliyor.
ASR arızaları sistemin beyni gibi çalışan elektronik kontrol ünitelerinden de kaynaklanabiliyor. Su hasarı veya elektronik arızalar kontrol ünitesinin fonksiyonlarını bozarak ASR ışığının sürekli yanmasına neden olabiliyor. Bu sebeple ASR ışığı sürekli yanıyorken sürüş yapılmaması öneriliyor. Arızaya işaret eden bu durum ASR’nin istenmeyen bir anda devreye girmesine neden olabileceği gibi daha kötü sonuçları da beraberinde getirebilir.
Hibrit otomobil devi Toyotanın araçlarını incelemek, aradığınız özelliklerdeki en iyi araçları incelemek için tıklayın.
START STOP SİSTEMİ VE YAKIT TASARRUFU
Trafikte geçen sürenin artması ile bilikte Otomotiv dünyasının araçlara getirdiği mini hibrit özellik olan start-stop sistemi. Modern dünyanın kaçınılmaz bir parçası olan büyükşehirlerdeki trafik sorunu sonucu ve trafikte dur kalk yaparak harcanan yakıt miktarının azalması,yakıt tasarrufu ve karbon ayak izi’nin düşürülmesinde önemli bir araç sistemi olmuştur. Yeni yaygınlaşmaya başlayan bu sistem orta segment araçlarda ve üst segment araçlarda bulunmaktadır.
START STOP ÇALIŞMA SİSTEMİ:
Araç tamamen durduğunda start-stop sistemi devreye girer ve motoru durdurur. Araç stop etmesine rağmen elektrik yüklerine enerji akışı devam eder. Manuel araçlarda debriyaja dokunulması ile birlikte araç bekleme yapmadan çalışır. Otomatik araçlarda ise ayağın frenden kaldırılması ile araç hareket etmeye hazır hale gelir. Bu sistemin en büyük iki faydası vardır; motorun gereksiz çalışmasını engelleyerek yakıt tasarrufunu arttırması ve karbondioksit salınımını araç başı minimum düzeye indirerek çevreye verilen hasarı azaltmaktadır. Start stop sistemi kendi başına çalışan bir sistem değildir. Start stop ile uyumlu olan motor kontrol ünitesi, akü şarjı ve sensör gibi parçalar ile entegre şekilde çalışmaktadır. Halk arasında, start stop motor için zararlıdır anlayışının sebebi de budur çünkü start stop özelliğinin çalışması için gerekli olan sistemler bu özelliğe uyumlu yeni nesil alternör dinamo sistemi bulunmaktadır bu yüzden yaygın kanının aksine start stop sistemi aracınız için zararlı değildir. Aracınıza bu özelliği ekletmek isteyecek olursanız sayılan parçalardan herhangi biri uyumlu değil ise aracınız için soruna neden olur çünkü sisteme uygun marş motorunun ya da altrenör ve akü ile uyumlu olması gerekir. Start stop sistemini kullanmak istemiyor iseniz manuel olarak devre dışı bırakabilirsiniz. Saat yönünde dönen bir okun içerisinde büyük A harfi olan embolün üstüne basmanız yeterlidir. Bu düğme aracınızın start stop sistemini devre dışı bırakabilmenizi ya da yeniden aktif hale getirmenize yarar.
START-STOP HANGİ DURUMLARDA ÇALIŞMAZ?
Emniyet kemeriniz takılı değil ise
Aracınızın kapısı kapalı değil ise
Motorun kaputu açık ise
Akü şarj limiti alt limitin altında iise
Otomobilin direksiyonu çeyrek direksiyondan fazla çevirldiğinde
Buğu,ayna çözücü sistemleri, ısıtma sağlayan sistemler en yüksek devirde çalışıyor ise
Aracın elektrik yükü ideal seviyesinin üstüne çıkmış ise
Akü şarj limiti alt limite düşmüş ise
Araç küçük de olsa hareket ediyorsa
Motor soğutma suyu sıcaklığı 60 derece altındaysa
START STOP SİSTEMİ ÇALIŞMAZ.
,
Yazar : Çetaş Dijital
ARAÇ KİRALAMA HAKKINDA BİLİNMESİ GEREKENLER
Araba kiralama, günümüzde çok tercih edilen bir ulaşım şeklidir. “Araç satın alıp ne yapacağım, zaten buralarda pek durmuyorum” cümlesi, araç sahibi olmamak için geçerli bir neden haline geliyor durum böyle olunca.
Ekleme Tarihi:
İNCELE
MOTORLU TAŞITLAR VERGİSİ (MTV) NEDİR?
Motorlu Taşıtlar Vergisi, yılda iki kez olmak üzere araç sahiplerinin araçları için devlete ödemiş olduğu vergidir.
Ekleme Tarihi:
İNCELE