Ara Kanama Nedir, Neden Olur?
Normal dönemler dışında vajinal kanama meydana geldiğinde bunun pek çok sebebi olabilir. Kimi sebeplerin tedavisi oldukça basit iken kimi sebeplerinde altta yatan ciddi bir durum söz konusudur. Ara kanama, lekelenme veya daha ağır kanama fark edildiğinde; test, teşhis ve tedavi seçenekleri için mutlaka doktora gidilmelidir. Ara kanama nedenleri;
Rahim veya rahim ağzınızda bir büyüme,
Stres, sıkıntı ya da yorgunluk,
Kullanılan ilaçlarda değişiklik,
Gebelik durumu söz konusu ise düşük yapmak,
Vajinal kuruluk,
Hormon dengesizliği,
Önemli kilo alımı veya kaybı,
Vajinaya bir nesnenin sokulması,
Son olarak dahi kanser olabilir.
Adet Dönemi Dışındaki Ara Kanamalar Ne Zaman Tehlikelidir?
Öncelikle bilinmesi gereken; adet dönemleri dışında meydana gelen bu kanamalar normal değildir. Ortalama adet döngüsü 21 ila 35 gün sürer. Adet kanaması süreci ile birkaç gün ile bir hafta arasında normaldir. Bunun dışındaki herhangi bir kanama çeşitli faktörlerden kaynaklanmaktadır.
Hormonal Dengesizlik
Adet döngüsünü düzenleyen östrojen ve progesteron hormonlarıdır. Hormonlardaki dengesizlik ise;
İşlevsiz yumurtalıklar
Tiroid bezi sorunları
Doğum kontrol haplarını başlatmak ya da durdurmak gibi durumlara yol açabilir.
Herhangi bir hormonal doğum kontrol yöntemine başlandıktan sonra, ilk üç ay anormal kanama görülmesi normaldir.
Gebelik Komplikasyonları
Gebelik dönemlerinde komplikasyonlar lekelenmeye neden olabilir. Fakat bunun yanı sıra dış gebelik ve düşük ihtimali de bulunur. İkisi arasındaki fark gözle görülebilir olmadığından, hamilelikte kanama meydana geldiğinde derhal doktora gidilmelidir.
Rahim Fibroidleri
Rahim fibroidleri rahimde oluşan ancak, kanserli olmayan büyümelerdir. Genel olarak hiç doğum yapmamış kadınlarda görülmektedir.
Enfeksiyon
Ara kanama üreme organında bir enfeksiyon olduğunu gösterebilir. Bu enfeksiyon aynı zamanda iltihaplanmalara sebebiyet verir. Özellikle;
İlişkiye girmek,
Cinsel yolla bulaşan enfeksiyon,
Vajinal hastalıklar,
Üreme organlarının iltihaplanmasına neden olan pelvik enflamatuar hastalık enfeksiyona yol açar.
Kanser
Vajina kanser türlerinden herhangi biri ara kanamaya sebep olabilir. Bu yüzden anormal kanamalar söz konusu olduğunda mutlaka doktora gidilmelidir.
Ara Kanamalar için Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?
İlk olarak her zaman döngünün kaydını tutmak faydalıdır. Adet döneminin ne zaman başladığı ve bittiği not alınmalıdır. Ayrıca adet süresini ve dönemler arasında ne zaman ve ne kadar kanama olduğunu not almak da faydalı olacaktır. Bu tip bilgiler doktor tarafından doğru teşhis için sorulacaktır.
Pelvik muayene de dahil olmak üzere fiziksel bir muayene uygulanacaktır. Teşhis testleri, kanamanın nedeninin bulunmasına yardımcı olur. Biyopsi adı verilen test için rahim ağzınızdan ya da rahmin astarından kültür veya doku alınabilir. Bunun yanı sıra ultrason da teşhis yöntemlerinden biridir. Doktorunuza giderken tüm bunlara hazırlıklı olmanız gerekmektedir.
Ara Kanamayı Görmezden Gelmeyin
Kimi zaman bu tür anormal kanamalar kendiliğinden düzelir. Fakat altta yatan nedeni bilmek ve bunu tedavi etmek gerekmektedir. Sorunu görmezden gelmek daha da kötüleşmesine neden olabilir. Enfeksiyon, kanser veya başka bir ciddi bozukluksa, sonuçları yaşamı tehdit edecektir. Tedavi yöntemleri sayesinde sebebe bağlı olarak dönemler arasında kanama önlenebilir. Özellikle sağlık bir yaşam tarzı benimsemek, kilo kontrolünü sağlamak ve stresten uzak durmak ara kanamaları sonlandırmaya yardımcı olur.
Şeffaf: Doğal vajinal akıntıların çoğu şeffaf veya beyazımsı bir renkte görülen, genellikle kokusuz olan, normal ve sağlıklı akıntılardır. Yumurta akı kıvamında ve kaygan olabilen bu akıntı; kadının yumurtlama döneminden önce, cinsel uyarılma sırasında ve hamilelik dönemi boyunca görülür.
Beyaz-Krem: Özellikle adet döngüsünün başında veya sonunda görülen beyaz akıntının tonu, krem veya açık sarıya dönük olabilir. Bu renkte vajinal akıntı yaşayan bir kişinin başka semptomları yoksa beyaz akıntı büyük olasılıkla sağlıklı yağlanmanın bir işaretidir. Bunun yanı sıra beyaz akıntının lor peyniri gibi pütürlü bir kıvamı varsa ve akıntıya keskin bir koku eşlik ediyorsa, bu vajinal akıntı mantar enfeksiyonu belirtisi olabilir. Bağışıklık sisteminin zayıflaması ve pH dengesinin hormonlara bağlı olarak değişmesi gibi etkenler sonucunda ortaya çıkan mantar enfeksiyonu; kaşıntı, yanma ve tahrişe neden olabilir ve ağrılı idrara çıkma ya da ilişki sırasında ağrı gibi sorunlara yol açabilir.
Sarı-Yeşil: Sarı veya yeşil vajinal akıntı, olağan değildir ve özellikle yoğun kıvamlı, köpüklü ve kötü koku eşliğinde görülmektedir. Bu tarz bir akıntı trikomonas adı verilen ve genellikle cinsel ilişki yoluyla bulaşan bir enfeksiyonun işareti olabilir. Kimi zaman cinsel yolla bulaşan hastalıklar herhangi bir belirtiye yol açmazken; kaşıntı, kızarıklık, tahriş, idrar yaparken yanma ve sık idrara çıkma gibi belirtilerin göz ardı edilmemesi gerekir.
Gri: Sağlıklı bir duruma işaret etmeyen gri vajinal akıntı, bakteriyel vajinoz (BV) adı verilen yaygın bir bakteriyel enfeksiyonun habercisi olabilir. Bakteriyel vajinoza genellikle kaşıntı, tahriş, kızarıklık, bozuk balık kokusunu andıran keskin bir koku gibi semptomlar eşlik etmektedir. Vajinal floradaki dengesizliğin bir sonucu olan bakteriyel vajinozda, vajinal duş ve birden fazla cinsel partnerin olması gibi durumlar enfeksiyon oluşmasını kolaylaştırır. Gri vajinal akıntısı olan kadınlar mutlaka bir kadın doğum uzmanına görünmelidirler.
Pembe: Açık veya koyu pembe olabilen pembe akıntı gebeliğin ilk ve son dönemlerinde lekelenme şeklinde ortaya çıkabilir. Döllenen yumurtanın rahim içinde bir yer bulma çabası sonucu implantasyon (yerleşme) kanaması yaşanabilmektedir. Gebeliğin erken dönemlerinde görülen pembe renkli akıntı düşük belirtisi veya dış gebelik habercisi olabilirken, gebeliğin son dönemlerinde görülen pembe renkli akıntı ise rahimin doğuma hazırlık kasılmalarından kaynaklı olabilir. Bazı kadınlarda yumurtlamadan sonra lekelenme şeklinde pembe akıntıya rastlanabilir. Bir başka pembe leke şeklinde akıntı nedeni ise, tam ıslanmadan girilen cinsel ilişki veya menopoza bağlı kuruluk nedenli oluşan ilişki sonrası tahriş durumlarıdır. Rahim ağzında geniş çaplı erozyon (rahim ağzı yarası) durumunda da ilişki sonrası pembe lekelenmeli akıntı olabilir.
Kırmızı-Kahverengi: Özellikle adet dönemi sırasında veya hemen sonrasında meydana gelen kırmızı veya kahverengi akıntı genellikle normal olarak kabul edilir. Adet döngüleri arasında da lekelenme şeklinde az miktarda kanlı akıntı yaşanabilir. Bazı kadınlarda görülen ve tam iki adet ortası döneme denk gelen lekelenmeler yumurtlama döngüsü ile ilgili olabilir ve normal kabul edilir. Elbette bu tanıyı koyabilmek için öncelikle hekiminiz tarafından diğer bütün tanıların dışlanmış olması gerekir. Adet dönemleri dışında görülen bu lekelenmeler, eğer yakın zamanda korunmasız bir ilişki de yaşanmışsa hamilelik belirtisi olabilir. Kimi durumlarda, kahverengi veya kanlı akıntı endometrial veya rahim ağzı kanseri belirtisi olabileceğinden böyle bir durumda kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmak ve her yıl düzenli olarak pelvik muayene ve smear testi yaptırmak oldukça önemlidir.
Bu tarz anormal akıntıların görülmesi durumunda kişi kendi kendine tedavi amaçlı herhangi bir uygulama yapmamalı, reçetesiz ilaç kullanmamalı ve en yakın zamanda bir kadın hastalıkları ve doğum uzmanına başvurmalıdır.
Op. Dr. Meral Sönmezer
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı
seafoodplus.info
seafoodplus.info
seafoodplus.info
Kadınlar düzenli olarak her ay adet kanaması görürler. Adet süresi kişiden kişiye değişmekle birlikte gün arasındadır. Ancak bazı kadınlarda adet düzensizlikleri, adet öncesi ya da sonrası kahverengi lekelenme görülebilir. Adet dışı bu kanamalar normal midir, kahverengi akıntı ya da lekelenme kaç gün sürer? Bu konular kadınlar tarafından sıklıkla sorulan ve araştırılan konulardır. Bu makalemizde bu konularda sizleri aydınlatmaya çalışacağız.
Adet gören kadınlarda adet öncesinde ya da sonrasında görülen tüm kanamalar adet dışı kanamalardır. Adet dışında görülen kanamalar her zaman bir anormalliği göstermez. Pekçok kadında yapılan muayenelerinde patolojik bir bulgu tesbit edilmez veya neden bulunamaz. Kanamanın süresi ve miktarına göre yaklaşım hastadan hastaya değişecektir.
Adet kanaması yumurtlama sonrası gebe kalmayan kadınlarda rahim içinin dökülmesine bağlı olarak oluşur. İlk leke şeklinde kanamayla birlikte kan vajende birikir ve havayla temas edince kahverengi bir hal alır. Endometrium denilen rahim iç zarının dökülmesinin artmasıyla kanama yoğunlaşır ve normal adet kanamasına döner. Bazı durumlarda pembe ya da siyah akıntı şeklinde de kanamalar olabilir.
Adet olmam gerekirken kahverengi akıntı geldi diyenlerde adet dışı lekelenmenin en önemli nedenlerinden biri de elbette tesbit edilemeyen gebelik durumudur. Bazen yumurtlama kanaması ya da yerleşme kanaması adı verilen implantasyon kanaması adet öncesi lekelenmeye neden olur. Ancak bu durumlarda hasta henüz hamilelikten şüphelenmez. Adet gecikmesi olunca hasta hamile olabileceğinden şüphelenerek gebelik testi yapar ve bu sayede gebe olduğunu anlar.
Bazı durumlarda kahverengi akıntı normal olarak kabul edilebilir:
Bazı durumlarda ise ara kanama ya da kahverengi akıntı anormal olarak kabul edilir:
Bunların dışında pekçok jinekolojik problemlerde de ara kanama ya da adet dışı kahverengi akıntı görülebilir. Mutlaka bir jinekoloğa görünmelisiniz.
Adet öncesi kahverengi akıntı genellikle gün sürer ve daha sonra normal adet kanaması başlar. Ancak bazı durumlarda bu akıntı ya da lekelenme daha uzun sürer. Özellikle polikistik over sendromu olanlarda, hormonal bozukluğu olanlarda ya da rahim içi kalınlaşması olanlarda adet öncesindeki bu lekelenme ya da akıntı daha fazla sürebilir. Lekelenme uzun süren bu kadınlarda adet kanaması da daha uzun sürmektedir. Hatta bazılarında adet bitiminde de lekelenme daha uzun sürebilir. Bu kadınlarda mutlaka adet bitiminde ultrason ile rahim ve yumurtalıklar ile rahim iç zarının kalınlığının ölçülmesi oldukça önemlidir.
Bakirelerde de kahverengi akıntılar görülebilir. Bekarlardaki ara kanamanın nedeni genellikle hormonal bozukluklardır. Özellikle bakirelerde hormonal düzensizliklere bağlı olarak rahim iç zarında kalınlaşma meydana gelebilir. Polikistik over sendromu da bakirelerde sık olarak görülen bir hastalıktır. Genç kadınlarda genital kanserler çok sık görülmez. Bu nedenler genç ve bekar kadınlarda kahverengi akıntı ya da lekelenmelerin olduğu durumlarda çok tedirgin olmamalı ancak ihmal de etmemelidir.
Adet başlangıcında görülen kahverengi lekelenmeler adetten sayılmaz. Özellikle aşılama tedavisi ya da tüp bebek tedavisi yapılacak kadınlarda adetin gününde tedavi başlanmaktadır. Bu nedenle adet başlangıcını net olarak belirlemek oldukça önemlidir. Adet gününü belirlerken öncesinde görülen lekelenmeler adet başlangıç olarak sayılmaz. Kanamanın arttığı ilk gün adet başlangıcı olarak değerlendirilir.
Cinsel ilişkiden sonra oluşan kahverengi akıntı genellikle vajinal enfeksiyonlara bağlıdır. Bunun yanında rahim ağzında yara olanlarda ya da servikal polip adı verilen rahim ağzında polipoid yapı olanlarda da ilişki sonrası lekelenme ya da ara kanama oluşabilir.
Kahverengi akıntı elbette hamileliğin çok erken bir belirtisi olabilir. Yumurtanın döllenmesinden sonra oluşan embriyonun rahim içine yerleşmesine bağlı olarak leke şeklinde ya da ara kanama olabilir. Adete yakın dönemde ya da adet gecikmesi olan kadınlarda yapılan gebelik testi ile bu kanamanın gebeliğe bağlı olup olmadığı rahatlıkla tesbit edilebilir.
Kahverengi renkte olan kanamalar genellikle tehlikeli değildir. Ancak bazı durumlarda tehlikeli olabilecek durumlar oluşabilir. Rahim içi kalınlaşması, dış gebelik, düşük yapma gibi durumlarda bazen en kısa sürede muayene, test ve takiplerinin yapılması önemlidir. Yine tehlikeli gibi görünmese bile bazen kahverengi akıntılar özellikle rahim ağzı kanseri ya da rahim kanserinin belirtisi olabilir. Bu nedenle böyle durumlarda mutlaka bir kadın doğum uzmanına görünmeyi ihmal etmeyiniz.
Adet Dışı Ara Ara Lekelenme Neden OlurAdet dışı kahverengi akıntıAdet olmadım kahverengi akıntım var hamilemiyimAdet olmam gerekirken kahverengi akıntı geldiAdet Öncesi Kahverengi AkıntıAdet sonrası kahverengi akıntıAdete 10 gün kala kahverengi akıntıAdetten 1 hafta sonra kahverengi akıntıAdetten Önce Kahverengi Akıntı Kaç Gün SürerBakirelerde kahverengi akıntı nedenleriÇikolata kisti kahverengi akıntı yaparmıKahverengi adet kanaması tehlikeli miKahverengi akıntıKahverengi akıntı ve kasık ağrısıKahverengi akıntıdan kaç gün sonra adet olurVajinadan siyah akıntı gelmesiYumurtlama döneminde kahverengi akıntı
Endometriozis, çikolata kisti hastalığı karın içerisinde yumurtalıklar, tüpler, rahim başta olmak üzere mesane, bağırsak, karın zarı gibi komşu organları ve hatta zaman zaman beyin, akciğer gibi uzak organları bile etkileyebilen bir hastalıktır. Çok çeşitli organları etkileyebildiğinden her kadında farklı şikayetler oluşturur.
Endometriozis yumurtalıklarda kist oluşturduğunda bu kistleri çikolata kisti olarak adlandırıyoruz. Bu kistler aslında içerisine kan pıhtısı hapsetmiş, kahverengi, çikolata benzeri sıvı içeren kitlelerdir. Bunlar her adette hormonların etkisi ile kistin içine kanar ve biriken kan dışarı kaçamadığı için zamanla bu kistler büyüyebilir. Bazen kistler yumurtalıkta birden fazla sayıda da olabilir. Bu kistler büyüyerek çevresindeki sağlıklı yumurtalık dokusunun kanlanmasını etkileyebilir, hormon üretiminde ve yumurta gelişiminde ritim bozukluklarına yol açabilir. Bu nedenle de adet öncesi kanamalar, adet arası kanamalar, yoğun ve uzun süren adet kanamaları oluşabilir.
Bir bayanın adeti kahverengi leke ile başlıyor ya da bitiyor ise veya adet arası lekelenmeleri oluyorsa endometriozis olabileceği yönünde düşünüp değerlendirmek iyi olacaktır. Bu tür ara kanamalarda bazen endometriozis rahim kası içerisine yerleşmiş olabilir, bu duruma adenomyozis diyoruz. Adenomyozis, rahim kasında endometriozis odaklarının olması ile tanımlanan ve bu odakların kanayarak büyümesi ile rahimde oluşan kitlelerdir. Myoma benzer fakat myom gibi sınırı yoktur ve rahim kasına daha yapışıktır. Adenomyozis odakları da ara kanama veya yoğun, uzun süren kanamaların sebeplerindendir.
Endometriozis estrojen hormonuna bağımlı bir hastalıktır. Yani estrojen hormonuna hassastır. Bu nedenle endometriozis hastalarında beraberinde myom veya endometrium poliplerini daha fazla görebiliyoruz. Endometrial polipler rahim içerisinde büyüyen et parçalarıdır. Bu polipler de endometriozis hastalarında daha sık görülmektedir. Endometriozis hastasında endometrial polip varsa bu hastalarda da leke tarzı başlayan adet, ara kanama veya aşırı adet kanaması görebiliyoruz.
Özetle, endometriozis hastalarında adet düzensizliğini daha fazla görmekteyiz. Bu düzensizlik ara kanama, aşırı ve yoğun adet kanaması, uzun süren adet kanaması veya adetin hemen öncesinde birkaç gün kahverengi leke tarzı kanama olması ya da adetin kahverengi leke tarzı kanama ile uzaması, bir türlü kesilmemesi şeklinde olabilmektedir. Adetleri düzensiz olan ve sancılı olan bayanlarda akla endometriozis olabileceği gelmeli ve bu yönde muayene ve tetkik yapılmalıdır.