Akika Kurbanının Yaşı Kaç Olmalı
Kurbanlık hayvan en az kaç yaşında olmalıdır? Büyükbaş hayvanlar iki yaşına gelmeden kurban edilir mi, caiz mi?
Giriş Tarihi: Son Güncelleme:
Kurban Bayramı için geri sayım sona erdi. Bayramın ilk günü bayram namazını kılan vatandaşlar, kurban kesim alanlarına akın etti. Kurban kesim işlemi bayramın dördüncü gününe kadar devam edecek. Bu kapsamda kurban ibadetini yerine getirmek isteyenler, kurbanlık hayvanlar ile ilgili hükümleri araştırıyor. Kurbanlık hayvanın yaşı, en çok merak edilen konular arasında yer alıyor. Peki, kurbanlık hayvan en az kaç yaşında olmalıdır? Büyükbaş hayvanların iki yaşına gelmeden kurban edilmesi caiz olur mu? İşte Diyanet’in yanıtı!
Yılın ikinci dini bayramı olan Kurban Bayramı, gelip çattı. Bayram namazının ardından kurban kesim işlemlerine başlandı. Kurban ibadetini doğru bir şekilde yerine getirmek isteyenlerin gündeminde ise kurbanlık hayvanlar ile ilgili hükümler yer alıyor. Bu kapsamda ''Kurbanlık hayvan en az kaç yaşında olmalıdır? Büyükbaş hayvanların iki yaşına gelmeden kurban edilmesi caiz olur mu?'' sorularına yanıt aranıyor. İşte Diyanet'in yanıtı!
KURBAN EDİLEMEYECEK HAYVANLAR HANGİLERİDİR?
Kurban edilecek hayvanın sağlıklı organları tam ve besili olması hem ibadet açısından hem de sağlık bakımından önem arz ediyor. Bu nedenle kötürüm derecesinde hasta, zayıf ve düşkün bir veya iki gözü kör boynuzlarının biri veya ikisi kökünden kırık, dili kuyruğu kulakları ve memelerinin yarısı kesik dişlerinin tamamı veya çoğu dökük hayvanlardan kurban olmaz.
Ancak hayvanın doğuştan boynuzsuz olması yemini bulmasına engel olmayacak derecede şaşı veya topal olması hafif hasta bir kulağı delik veya yırtılmış olması, memelerinin yarıdan daha azının olmaması kurban edilmesine engel değildir. Bunun yanında kesileceği yere gidemeyecek derecede topal olan hayvanlar da kurban edilemez.
KURBANLIK HAYVAN EN AZ KAÇ YAŞINDA OLMALIDIR?
Diyanet İşleri Başkanlığı'na göre;
Kurbanlık hayvanların yaş sınırı, Hz. Peygamberin sünneti ile tespit ve tayin edilmiştir (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 5; Nesâî, Dahâyâ, 13; İbn Mâce, Edâhî, 7). Buna göre kameri yıl esasına uygun olarak, devede 5; sığır ve mandada 2; koyun ve keçide ise 1 yaşını doldurma şartı aranır. Bunun yanında, 6 ayını tamamlayan koyun, bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması hâlinde kurban edilebilir. Koyunlardaki bu istisna bizzat Hz. Peygamber tarafından yapılmıştır (Müslim, Edâhî, 13).
Bunun yanında deve, sığır ve keçinin, koyuna kıyaslanarak besili olması hâlinde söz konusu yaşları doldurmadan kurban olabileceği söylenemez. Nitekim bir yaşına varmamış ama yetişkin olan oğlağını kurban etmek isteyen bir kimseye Hz. Peygamber, "Bu sadece sana mahsustur. Senden sonra başkası için yeterli olmaz." (Buhârî, Edâhî, 8) buyurmuştur.
SIĞIRLARIN İKİ YAŞINA GELMEDEN KURBAN EDİLMESİ CAİZ OLUR MU?
Kurbanlık hayvanların yaş sınırı, Hz. Peygamberin sünneti ile tespit ve tayin edilmiştir (Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 5; Nesâî, Dahâyâ, 13; İbn Mâce, Edâhî, 7). Buna göre kameri yıl esasına uygun olarak, devede 5; sığır ve mandada 2; koyun ve keçide ise 1 yaşını doldurma şartı aranır. Bunun yanında, 6 ayını tamamlayan koyun, bir yaşını doldurmuş gibi gösterişli olması hâlinde kurban edilebilir. Koyunlardaki bu istisna bizzat Hz. Peygamber (s.a.s.) tarafından şöyle buyurularak yapılmıştır: "Yıllanmış (kurbanlık yaşını tamamlamış) hayvanlardan kurban kesin. Eğer bulmakta zorluk çekerseniz bir ceze'a (Altı ayını doldurmuş gösterişli kuzu) kesin." (Müslim, Edâhî, 13)
Bu istisnanın hadiste ifade edildiği şekilde sadece koyunlara mahsus olduğu konusunda İslam âlimlerinin büyük çoğunluğu görüş birliği içindedirler. Evzâî gibi bazı âlimler ise bu hükmün keçi, sığır ve deve cinsi için de söz konusu olduğunu belirtmiştir (Nevevî, Şerhu Müslim, XIII, ).
Günümüzde Evzâî'nin görüşüne uygun olarak bu hükmün başka hayvanlar için de geçerli olabileceğini savunanlar olsa da bu görüşün kuvvetli bir delili yoktur. Çünkü kurban kesmek bir ibadettir. İbadetlerde ise akıl/ictihad değil, nakil/nass esastır. Hakkında açık delil bulunan meselelerde akıl yürütmek söz konusu değildir (Kâsânî, Bedâi', V, 69; İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr, IX, ). Nitekim bir yaşına varmamış ama yetişkin olan oğlağını kurban etmek isteyen bir kimseye Hz. Peygamber, "Bu sadece sana mahsustur. Senden sonra başkası için yeterli olmaz." (Buhârî, Edâhî, 8) buyurmuştur.
Bu itibarla, gelişmiş olmakla birlikte şart koşulan yaşı doldurmayan hayvanların, koyun örneğine kıyas edilerek kurban edilebileceği şeklindeki bir yaklaşım isabetli görülmemektedir.
İKİ YAŞINI BİTİRMEYEN ANCAK KAPAK ATMIŞ BÜYÜKBAŞ HAYVANLARIN KURBAN EDİLMELERİ CAİZ MİDİR?
Sığır cinsi büyükbaş hayvanların kurban edilebilmesi için, en az iki kamerî yaşlarını bitirmeleri gerekir (Ebû Dâvud, Dahâyâ, 5; İbn Mâce, Edâhî, 7; Mevsıli, el-İhtiyâr, IV, ).
Buna göre iki yaşını bitirdikleri kesin olarak bilinen sığır cinsi büyükbaş hayvanların dişlerinin kapak atmaması, bu hayvanların kurban olmalarına engel olmaz. Yine dişleri kapak attığı hâlde henüz iki kamerî yaşını doldurmamış olan büyükbaş hayvanlar da kurban olarak kesilemezler.
Ancak doğumu kesin olarak bilinmeyen sığır cinsi büyükbaş hayvanlar için kapak atma denilen iki ön dişin çıkması, o hayvanın kurban edilebilmesi için bir ölçü olarak kabul edilebilir.
ARKADAŞINA GÖNDER
Kurbanlık hayvan en az kaç yaşında olmalıdır? Büyükbaş hayvanlar iki yaşına gelmeden kurban edilir mi, caiz mi?
Akika kurbanı nedir? Akika kurbanının hükmü nedir? Akika kurbanını kimler yiyebilir?
Yeni doğan çocuk için şükür amacıyla kesilen kurbana "akika" adı verilir. Peki, Akika kurbanı nedir? Akika kurbanı hükmü nedir? Akika kurbanını kimler yiyebilir? Akika kurbanı şartları (Diyanet) nelerdir?
AKİKA KURBANI NEDİR? AKİKA KURBANININ HÜKMÜ NEDİR?
Akika, çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek için hayvan kesmektir. Akika hayvanı, kurbanlık hayvan gibi olmalıdır.
Sonra da kesilebilir. Her zaman kesilebilir. Kurban bayramında da kesilebilir. Resulullah efendimizin nübüvvetten sonra, kendisi için akika kestiği (Şir'a)da yazılıdır.
Akika kurbanı akikanın adı olduğu için akika kurbanı denilince kurbanda kesilmesi lazım değildir. Onu da kurban olarak söylenirse o zaman kurbanda kesmek gerekir. Akika kurbanını kurban edeceğim derse kurbanda keser.
Akika, çocukları belalardan, hastalıklardan korur. Kıyamette, anaya, babaya, ayrı bir şefaat ederler. Erkek çocuk için iki, kız çocuk için bir akika hayvanı kesilir. Kesilen akikadan kendisi ve zengin fakir herkes yiyebilir, pişmiş veya çiğ olarak zengin fakir herkese verebilir.
Akikayı kesmeyip bedelini fakire tasadduk etmek, akika yerine geçmez. Akika bedeli kadar din kitabı tasadduk etmek, akika yerine geçmez.
Şefaat etsin diye ölmüş çocuk için, torun için, hatta yaşlı kimse, kendisi için de kesebilir. Peygamber efendimiz de, kendisi için akika kesmiştir. Bunun için hangi mezhepten olursa olsun, herkesin akika kesmesi çok iyi olur.
Adak, akika veya ölüler için kesilecek kurban da, ilim neşri ile meşgul bir vakfa kestirilebilir. Böylece ilim neşrine katkımız olduğu için farz sevabı alırız. İlim tahsili yapılan yerlere, zekat, fıtra, adak, akika veya sadaka şeklinde yapılan yardım, insanı kazalardan, belalardan korur. Dünyada, sıhhat ve afiyet içinde bir ömür sürmeye sebep olur. Ayrıca farz olan ilim yayma sevabına kavuşulur.
AKİKA KURBANININ ŞARTLARI (DİYANET) ŞARTLARI NELERDİR?
Akika kurbanı için gerekli olan şartlar diğer normal kurbanlardaki gibi benzerdir.
- - Koyun, keçi, sığır, deve ya da mandadan biri tercih edilebilir. Bunların dışında herhangi bir hayvan Akika kurbanı için kesilemez,
- - Yaş olarak ise demenin 5, sığır ile Mandanın 2 ve keçi ile koyunun ise 1 yaşını doldurmuş olması önemlidir,
- - Akika kurbanı için seçimi yapılacak hayvan sağlıklı, besili ve azaları tam olmalıdır,
- - Hasta, zayıf, boynuzlarından biri olmayan, iki gözü de kör hayvanlar Akika kurbanı için kesilemez,
- - Hz. Peygamber bu kurbanın kesilmesi esnasında örf için başa kan sürülmesi adetini kaldırılmıştır,
Ölmüş olan çocuk için de akika kesilir mi?
Kesilirse iyi olur, şefaat etmesine sebep olur.
Akikayı kesmeyip, bedelini fakire tasadduk etmek, akika yerine geçer mi?
Hayır geçmez. Ancak farz olan ilimleri neşreden kurumlara vermek caiz olur. Çünkü akika müstehabdır, ilim neşri ise farzdır. Farz, müstehaba tercih edilir.
Çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek için, kesilen akika hayvanı, çocuk baliğ olduktan sonra da kesilebilir mi?
Evet, kesilebilir. Hatta şefaat etsin diye ölmüş çocuk için yahut yaşlı kimse, kendisi için de kesebilir. Peygamber efendimiz de, kendisi için akika kesmiştir. Bunun için herkesin akika kesmesi çok iyi olur.
Çocukları belalardan, kazalardan korumak maksadıyla, erkek çocuk için, iki akika hayvanı kesmek gerekiyor. Durumu müsait olmayan kimse, bir tane de kesse mahzuru olur mu?
Fakir olan, bir tane de kesebilir. Yahut ikincisini daha sonra da kesebilir. Yani ikisini aynı anda kesmesi şart değildir.
Akika kesmek isteyen kimse, (Allah rızası için akika kurbanı keseceğim) dese, kurban kelimesini kullandığı için kurban bayramında mı kesmesi lazımdır?
Akika kurbanı, akikanın adı olduğu için, akika kurbanı denilince kurban bayramında kesilmesi gerekmez. Eğer (Allah rızası için akika hayvanını kurban edeceğim) denirse, o zaman kurban bayramında kesmek gerekir.
Akika nedir, niçin kesilir, belli bir zamanı var mıdır, Kurban Bayramında da kesilebilir mi ve etini kimler yiyebilir?
Akika, çocuk nimetine karşılık, Allahü teâlâya şükretmek niyeti ile hayvan kesmektir. Çocuğa nafaka vermesi vacib olan kimsenin, yedinci günü isim koyması ve başını kazıyıp, saçının ağırlığı kadar, erkek için altın veya gümüş, kız için gümüş sadaka vermesi ve kendi malından, erkek için iki, kız için ise bir akika hayvanı kesmesi, Hanefi mezhebinde müstehabdır. Akika hayvanı, kurbanlık hayvan gibi olmalıdır. Daha sonra ve her zaman da kesilebilir. Akika, Kurban Bayramında da kesilebilir. Resûlullah efendimizin nübüvvetten sonra, kendisi için akika kestiği Şir'ada yazılıdır.
Ölü olarak doğan çocuğa isim konmaz ve akikası kesilmez. Akika olarak kesilen hayvanın etlerinden, kesen yiyebilir ve pişmiş veya çiğ olarak zengin, fakir herkese verilebilir. Akika kesmek, Şafii ve Maliki mezheplerinde sünnet-i müekkededir. Şafii ve Hanbeli mezheplerinde, kemikleri atılmaz, kırılmaz. Oynak yerlerinden ayrılıp toplanır. Bir temiz, beyaz bez içinde gömülür. Hanefi ve Maliki mezheplerinde kemikleri kırılabilir.
Akika, çocukları belalardan, hastalıklardan korur. Kıyamette, anaya, babaya, ayrı bir şefaat ederler. Mevâhib-i ledünniyyede deniyor ki:
"Hicretin sekizinci yılında İbrahim dünyaya gelince, yedinci günü, Resûlullah efendimiz İbrahim'in başını tıraş ettirip, saçının ağırlığı kadar gümüş sadaka verdi ve akika olarak iki koç kesti. Saçlarını gömdü."
seafoodplus.info - Gündem