ALES’in AÇILIMI ;Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı
ALES NEDİR;Yükseköğretim kurumlarında öğretim görevlisi, okutman, araştırma görevlisi,
uzman, çevirici ve eğitim öğretim planlamacısı kadrolarına yapılacak atamalarda,
ilgili kurumların kullanacakları puanları sağlayan sınav sistemidir.
SINAVA KİMLER BAŞVURABİLİR
ALES SINAVINDA KÖKLÜ DEĞİŞİKLER;
1- ALES’te test sayılarında azaltmaya gidilmiştir. Dört test/bölüm sayısı ikiye
indirilmiş olup yeni ALES, Sözel ve Sayısal olmak üzere iki bölümden ve testten oluşacaktır.
Sözel-I ve Sözel-II ile Sayısal-I ve Sayısal-II testleri ayrımı ortadan kaldırılmıştır.
2- Yeni ALESte belirlenen testlerin içeriğine ilişkin de yeni düzenlemeler yapılmıştır.
ALES Sözel Testi; sözcükte, cümlede ve parçada anlam; cümle ve metni tamamlama; kesin
yargıya ulaşma, düşünce akışını bozan ifadeyi bulma ve parçada anlam bütünlüğü sağlama gibi
başlıklar altıda yer alan soru alanlarından oluşacaktır. Burada adaylardan temel dilbilgisi
becerilerinin yanı sıra daha çok sözel akıl yürütme becerilerini ölçmek amaçlanmıştır.
ALES Sayısal Testi; temel matematiksel işlemler, matematiksel ilişkilerden yararlanma;
tekli, ikili ve üçlü problemler ve geometri gibi başlıklar altında yer alan soru alanlarını
içerecektir. Burada adayların sıralama, çözümleme, analiz etme, yorumlama ve mantıksal akıl
yürütme gibi daha çok ileri düşünme becerilerinin ölçülmesi amaçlanmıştır.
3- Yeni ALES’te (a) soru sayısı azaltılmış, (b) soru başına düşen süre artırılmış, (c)
bununla birlikte toplam sınav süresi kısaltılmıştır. Sınav, soru ve dakikadan (3 saat)
oluşmakta iken yeni düzenleme ile 50’şer sorudan oluşan sözel ve sayısal iki ayrı testten
meydana gelecektir. Toplamda sorudan oluşan sınavın süresi, dakika ( saat) olarak
belirlenmiştir.
4- Eşit ağırlıklandırılmayan ALES Eşit Ağırlık puanı, artık eşit ağırlıklı hale
getirilmiştir. ALES Sayısal ve ALES Sözel puanının hesaplanmasına yönelik ağırlıklar
değiştirilmemekle birlikte, ALES Eşit Ağırlık puanının hesaplanmasında Sayısal Testinin %50,
Sözel Testinin de %50 etkili olmasına karar verilmiştir.
5- ALES sonuçlarının geçerlilik süresi üç yıldan beş yıla çıkartılmıştır.
Düzenlemeler özetle;
birlikte toplam sınav süresini kısalttıldı.
ALES PUAN TÜRLERİ VE KATSAYILARI ;
PUAN TÜRÜ | SAYISAL TESTİ | SÖZEL TESTİ |
SAYISAL | 0,75 | 0,25 |
SÖZEL | 0,25 | 0,75 |
EŞİT AĞIRLIK | 0,50 | 0,50 |
SINAV NE ZAMAN YAPILIR;
SINAVA BAŞVURU NASIL YAPILIR
SINAVDA BAŞARILI OLMAK İÇİN EN AZ KAÇ PUAN ALMAK GEREKİR?
Social Share: TwitterPinterestFacebookGoogle+
Ülkemizde her yıl üç yüz bin civarında öğrenci veya mezun adayın akademik kariyer hedeflerini gerçekleştirmek, başvurularda istenilen puanları karşılamak için Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavı’na (ALES) girmeleri gerekmektedir.
ALES, ALES puanı olarak yurt içi ya da yurt dışında lisansüstü eğitim programlarına yapılan başvurularda ve öğretim elemanı kadroları (Araştırma Görevlisi ve Öğretim Görevlisi) için talep edilmektedir. Lisan mezunu olan bir aday yüksek lisansa başlamak için en az 55 puan, doktoraya başlamak için de en az 80 puanı istenilen puan türünde karşılamalıdır. Ayrıca yüksek lisans mezunu bir adayın doktora için en az 55 puan ve öğretim elemanı kadrolarına yerleşebilmek için en az 70 puana ihtiyacı bulunmaktadır. Ancak bazı bölümler veya bazı eğitim programları ALES puanını şart koşmamaktadır. Bununla ilgili ALES’ten Muaf Olan Bölümler başlıklı yazımızı inceleyebilirsiniz.
Sınav içeriği kapsamında sayısal ve sözel olmak üzere iki test bulunmaktadır. Sayısal testinde matematik soruları, sözel testinde ise Türkçe soruları sorulmaktadır. Her bir testte elli adet soru ve toplamda adet soru mevcuttur. Sınavda dört yanlış bir doğruyu götürmektedir ve adaylar için ÖSYM’nin belirlediği sınav süresi dakikadır.
Sınav sonuç belgesinde üç farklı puan türü hesaplanmaktadır. Bunlar; ALES Sayısal Puan Türü, ALES Sözel Puan Türü ve ALES Eşit Ağırlık Puan Türü’dür. ALES puanları ÖSYM tarafından hesaplanırken her bir puan türüne etki eden test ağırlıkları ve standart sapma içeren bir formül kullanılmaktadır. Standart sapma nedeniyle her dönem aynı oranda doğru ve yanlış sayınız olsa da puanınız değişebilir. Aşağıda testlere tanımlan katsayıları içeren tabloyu ve güncel ALES puan hesaplama formülünü görebilirsiniz.
ALES Puan Türü | SAYISAL Testi | SÖZEL Testi |
ALES Sayısal Puanı | 0,75 | 0,25 |
ALES Sözel Puanı | 0,25 | 0,75 |
ALES Eşit Ağırlık Puanı | 0,50 | 0,50 |
Sınava giren adayların ALES’ten yüksek puan almaları önemlidir. Bunun nedeni ALES puanı değerlendirme ölçütünde üniversitelere yapılan başvurularda ALES puanının en az %50’sinin alınmasıdır. Dolayısıyla sınava girip istedikleri puan türünden yüksek puan alabilmek için adayların mutlaka ALES Sayısal testi konuları ve soru dağılımı ile ALES sözel konuları ve soru dağılımı noktasında bilgiye sahip olması beklenmektedir.
ALES sayısal alanda daha çok temel matematik bilgisi ile sayısal mantık soruları ile adaylar sınanmaktadır. Adayların karşısına gelebilecek bazı matematik konularını şu şekilde özetleyebiliriz; Temel Kavramlar, Rasyonel Sayılar, Üslü Sayılar, Köklü Sayılar, Oran ve Orantı, Problemler vd., bu yazımızda ileteceğimiz bilgilerimize ek olarak ALES Sayısal Konu ve Soru Tipleri yazımız içeriğinden detaylı bilgi alabilirsiniz. ALES sözel alan testinde ise Türkçe soruları sorulmakta olup karşınıza sözcük ve cümlede anlam, anlatım bozukluklarını içeren sorularla sözel mantık soruları gelecektir. ALES Sözel Konu ve Soru Tipleri yazımız içeriğinden sınavda sorulan konuları ve bu konulardan kaçar tane soru sorulduğunu inceleyebilirsiniz.
ALES’ e hazırlanırken öncelikle yukarıda ilettiğimiz gibi sınavda karşınıza hangi konular gelecek bu konularla nasıl sorular hazırlanıyor ve istediğiniz puan türü için hangi konulara ağırlık vermeniz gerekiyor bunları öğrenmeniz gereklidir. Çalışma stiliniz konu çalışması, soru çözümü ve sınava yakın bir süreçte deneme çözümü yapmak olabileceği gibi önce deneme çözüp eksiklerinizi not alarak konu çalışması soru alıştırması ve tekrar ALES denemeleri çözmeniz şeklinde de olabilir. Bu çalışma yöntemlerini başvuru ilanında belirtilen puan türüne göre yapabilirsiniz. Örneğin ALES sayısal puan türünde belirli bir puan üzerinde almak istiyorsanız ve eğitim hayatınız da Matematik ile aranız iyiyse önce deneme çözüp eksik olduğunuz birkaç konu için ekstra konu ve soru alıştırması yaparak deneme çözümüne dönebilirsiniz. Ama bu durumda yüksek puan almak için sözel testinden de belirli oranda soru çözmeniz ve yanlış sayınızın fazla olmaması gerekmektedir. Aynı durum ALES sözel alandan sınava hazırlanırken de geçerlidir. ALES eşit ağırlık puan türü için katsayılar nedeniyle her iki alan testini de kapsayan geniş kapsamlı ve daha yoğun bir çalışma yapmanız gerekecektir.
ONLİNE BAŞVURU İÇİN TIKLAYINIZ
Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuru
MADDE 11 –
(1) Tezli ve tezsiz yüksek lisans programlarına başvuruya ilişkin esaslar şunlardır:
Doktora ve sanatta yeterlik programlarına başvuru
MADDE 12 –
(1) Doktora ve sanatta yeterlik programlarına başvurabilmek için aranan şartlar şunlardır:
Temel tıp bilimleri doktora programına başvuru
MADDE 13 –
(1) Temel tıp bilimleri doktora programına başvurulara ilişkin aranan şartlar aşağıda belirtilmiştir:
(2) Değerlendirme ve kabul şartları şunlardır:
Lisansüstü başvurularının değerlendirilmesi
MADDE 14 –
(1) Anabilim/anasanat dalı tarafından yapılacak giriş sınavlarına çağrılacak adayların belirlenmesi için tüm adaylar ön değerlendirmeye tabi tutulur. Bu ön değerlendirme ALES puanı ve mezuniyet not ortalaması (ALES %50/ GANO %50) dikkate alınarak yapılır. Konservatuvar ve güzel sanat dallarında lisansüstü programları hariç diğer programlara yapılan başvuruların ön değerlendirilmesinde sınava alınacak olan adayların sayısı, anabilim/anasanat dalı tarafından önerilen kontenjan on beş (15) ve daha az olan programlarda otuz (30), on beşin (15)’in üzerindeki programlarda ise kontenjan sayısının iki (2) katı olacak şekilde belirlenir. Anabilim/anasanat dalının teklifi ve enstitü yönetim kurulunun onanıyla, sınava çağrılacak öğrenci sayısı kontenjanın dört (4) katına kadar çıkarılabilir. Sıralamaya göre son sırada aynı puana sahip birden fazla adayın olması halinde bu adayların tamamı giriş sınavına çağrılır.
(2) Enstitü anabilim/anasanat kurulu kararı ile tezli yüksek lisans programlarına yalnız ALES puanı ile öğrenci kabul edebileceği gibi, ALES puanına ek olarak lisans not ortalaması, yazılı olarak yapılacak bilimsel değerlendirme ve/veya mülakat sonucuna göre de öğrenci alabilir. Yazılı bilimsel değerlendirme ve mülakat sınavları, enstitü anabilim/anasanat dallarının sınav jürileri tarafından yapılır ve yapılan sınavlar tutanak altına alınarak ilgili enstitüye iletilir.
(3) Başvuruların değerlendirilmesinde aşağıdaki şartlar aranır:
Sonuçların ilanı ve kayıt
MADDE 16 –
(1) Başarılı olan asıl adaylar ve varsa yedekleri enstitü yönetim kurulu kararı ile enstitü müdürlüğünce ilan edilir.
(2) Sonuçların ilanından sonra sonuçlara yönelik maddi hataları içeren itirazların ilanının takip eden üç iş günü içinde yapılması gerekir. İtiraz süresi sonunda sonuçlar enstitü yönetim kurulu kararıyla kesinleşir.
(3) Lisansüstü programlarını kazanan adayların, Senato tarafından belirlenen tarihlerde ilgili belgeler ile birlikte enstitüye başvurarak kesin kayıtlarını yaptırmaları gerekir.
(4) Kayıt için istenen belgelerin aslı veya enstitü tarafından onaylı örneği kabul edilir.
(5) Kayıtların adaylar tarafından şahsen yapılması gerekir.
(6) Kayıt için sahte veya tahrif edilmiş belge kullanan veya giriş sınavlarında sahtecilik yaptığı belirlenenlerin kayıt işlemleri kayıt tarihi itibarıyla iptal edilir.
Yabancı Uyruklu Öğrenci Kabulü
MADDE 8 –
(1) Yabancı uyruklu adayların enstitü anabilim dalı başkanlığının uygun görüşü ve enstitü yönetim kurulu kararı ile kabul edilen bilim ya da sanat dalında lisans/yüksek lisans derecesine sahip olmaları zorunludur.
(2) Eğitim ve öğretimin tamamen yabancı dille yapıldığı programlar hariç, diğer yüksek lisans, doktora/sanatta yeterlik programlarına kabul edilen yabancı uyruklu öğrencilerin ULUTÖMER veya diğer devlet üniversiteleri tarafından yapılan Türkçe sınavından C1 düzeyinden az olmamak koşuluyla enstitü anabilim/anasanat dalı başkanlığı tarafından önerilen ve Senato tarafından karara bağlanan düzeyde başarılı olmaları gerekir. Başarılı olamayanlar ULUTÖMER veya Senatonun belirlediği bir merkez tarafından açılan en fazla 1 (bir) yıl süreli Türkçe dil kursuna katılmak ve Türkçe sınavında başarılı olmak zorundadır. Kursun normal süresi öğrenim süresinden sayılmaz. Türkçe hazırlık sınavından başarılı olmak için azami süre 2 (iki) yıldır.
(3) Lisans veya yüksek lisansını Türkiye’de tamamlamış olan yabancı uyruklu adaylar için Türkçe yeterlik belgesi aranmaz.
(4) Yabancı uyruklu adaylar, anadilleri dışında Üniversitelerarası Kurulca kabul edilen dillerin birinden YDS’den en az 55 (elli beş) puan veya ÖSYM tarafından eşdeğerliği kabul edilen uluslararası yabancı dil sınavından bu puan eşdeğeri puan almaları hâlinde programa kabul edilebilirler.
(5) Lisans veya tezli yüksek lisans programını yabancı ülkelerde tamamlamış yabancı uyruklu olan adayların YÖK’ten tanınma belgesi almış olması gerekir.