Halk Bilimci/Siyasetçi Ali Baran Numanoğlu
Doç. Dr. Faruk GÜÇLÜ
Henüz internetin olmadığı, medyanın bu denli gelişmediği çağlarda yaşayıpedebiyata,bilime ,sanata, halk bilimine katkı sağlayanlar genelde tarihin tozlu sayfalarında kaybolmaya yüz tutmuşlardır. Ürgüplü halkbilimci, müzik öğretmeni ,eski milletvekili Ali Baran Numanoğlu da bunlardan birisidir. Sadece eski Nevşehir milletvekili olarak bilinir. Oysa O YY Başlarında yaşayan Ürgüplü saz şairi, AşıkMahfi’yi ve Ürgüp düğünlerine özgü nahıl övme geleneğini ortaya çıkartan unutulmamasını sağlayan kişilerden birisidir.
Ali Baran Numanoğlu Yılında Ürgüp’te dünyaya gelmiştir. İlk ve ortaokulu Ürgüp’te okumuş ve Sivas Öğretmen Okulundan mezun olmuştur. Kayseri Merkez Ahmet Paşa ve Fatih İlkokulları Öğretmenlikleri, Ürgüp Ortahisar Okulu Müdürlüğü, Develi ve Ürgüp İlköğretim Müdürlükleri, / ve / döneminde Ürgüp Belediye Başkanlığı, Kayseri Talas Akçakaya Okulu Öğretmenliği, Develi ve İncesu Ortaokulları Müzik Öğretmenlikleri, Millet Partisi Kurucu Üyeliği, TBMM 1.(XII) ve 2.(XIII) Dönem()CMKP’denNevşehir Milletvekilliği yapmıştır. Süheyla hanımla evlenen Ali Baran Numanoğlu yedi çocuk babasıdır. Oğullarından birisi olan Kürşat Numanoğlu uzun süre Ürgüp Belediye başkanlığı yapmıştır. Yılında memleketi olan Ürgüp’te öğretmenlik görevine devam etmiştir.
Ali Baran Numanoğlu’nun Yılında yayınladığı Aşık Mahfi kitabı
“ yılından yılına kadar Develi Merkez İlkokulu başöğretmenliği ve Maarif Memurluğu görevinde bulunan Ali Baran Numanoğlu Ürgüplü Ali BaranNumanoğlu son derece kibar, çalışkan ve “Develi Orta Okulu Marşı” nı yazan bir değerli öğretmendi”(Dr. Kadir Özdamar)Develi Ortaokulu Marşı; yılında Merkez İlkokulu başöğretmenliği ve Maarif Memurluğu görevinde bulunan Ali Baran Numanoğlu tarafından yazılıp bestelenmiştir(Orhan Cebeci).
Muzaffer Sarısözen tarafından ’li yıllarda derlenerek TRT arşivine sokulan “Kayalar Yarılmasın” isimli Ürgüp Türküsünün kaynak kişisidir.
Ali Baran Numanoğlu, aktif bir siyasi kişiliğe sahip olmasının yanı sıra özellikle öğretmen olarak görev yaptığı Develi bölgesi ve Ürgüp bölgesi yerel kültürünü ve halk bilimine katkı sağlayan belgeleri derlemiş günümüze gelmesini sağlamıştır. Ürgüp düğünlerinde Osmanlı döneminden kalma “Nahıl Övme” geleneğini sürdürülmesine katkı sağlamıştır. Ürgüplü saz şairi AşıkMahfi’nin şiirlerini derleyerek günümüze taşımıştır.
7 Kasım Tarihinde Ürgüp’te vefat etmişseafoodplus.infoı Ürgüp ilçesinde bulunmaktadır. Ürgüp ilçesinde adını taşıyan ortaokul ve cadde vardır.
TRT Repertuvarında numarada kayıtlı Kayalar Yarılmasın türküsünün sözleri,
Kayalar yarılmasın
Söylen yar darılmasın
Darılırsa darılsın
Ellere sarılmasın
Nesine de yavrum nesine
Sigara da koymuş fesine
Kayalar engin olsa
Nişanlım zengin olsa
Zenginliği aramam
O benim dengim olsa
Nesine de yavrum nesine
Sigara da koymuş fesine
Kayalar kaynağında
Al kınalar parmağında
Ben yarimi kaybettim
Ürgüp'ün oymağında
Nesine de yavrum nesine
Sigara da koymuş fesine..
Yararlanılan Kaynaklar:
-TBMM Albümü 2. Cilt ().
-Dr. Faruk Güçlü; Nevşehir’de Yetişenler, Ürün Yayınları,
-Dr. Kadir Özdamar; Çağdaş Develi Gazetesi,24 Şubat
-Orhan Cebeci, Kayseri Gündem Gazetesi