Amasya Antlaşması Kiminle Yapıldı
Amasya Antlaşması Nedir, Tarihte &#;nemi Nedir? Amasya Antlaşması Kimle İmzalandı?
Safev&#;ler’in Tebriz Seferi sonrası Osmanlı sınırlarına ve Doğu Anadolu’ya yaptıkları akınlar, Kan&#;n&#;’yi yeni bir İran seferine &#;ıkmak zorunda bıraktı
Safevîler'in Tebriz Seferi sonrası Osmanlı sınırlarına ve Doğu Anadolu'ya yaptıkları akınlar, Kanûnî'yi yeni bir İran seferine çıkmak zorunda bıraktı. Nahcıvan Seferi adı verilen bu harekâtta iki taraf arasında önemli bir savaş olmadı. Kanûnî'nin başında bulunduğu Osmanlı ordusu, Şah Tahmasb'ın Doğu Anadolu'da yaptığı yağma ve tahribin öcünü almak için Nahcıvan'a kadar ilerledi. Tahmasb, Osmanlı ordusunun gücüne karşı başarılı olamayacağını bildiği için Kanûnî'nin karşısına çıkmadı. Osmanlı ordusunun geçeceği yerleri yakıp yıkma, suları zehirleme, ahaliyi göç ettirme ve hatta tek bir yeşil ot bırakmama gibi pasif bir direnişe başvurdu. Bunun neticesinde yiyecek sıkıntısı çekmeye başlayan Osmanlı ordusu, kışın da yaklaşması üzerine baharda bir defa daha İran'a sefere çıkmak için Nahcıvan'ı terketti. Kanûnî Erzurum'da iken Safevî elçisi Kaçar Şahkulu gelerek Tahmasb'ın mütareke isteğini iletti. Bu istek Kanûnî tarafından kabul edildi (26 Eylül ). Bu arada iki taraf arasında karşılıklı mektuplaşmalar yapılmakta idi. Bu yazışmalarda Osmanlılar'ın Safevîler'ce kutsal sayılan "Erdebil Ocağı"nı tahrip edecekleri yolundaki tehditleri ve bu tehdidin gerçek olduğunu ortaya koyarcasına Kanûnî'nin Amasya'da kışlaması Şah Tahmasb'ı telâşlandırdı ve barış istemesine yol açtı.Bu maksatla 17 Mayıs 'te kişiyi aşkın maiyetiyle Amasya'ya gelen Şah Tahmasb'ın Eşik Ağası Ferruhzâd Bey, 22 Mayıs'ta divanda kabul edilerek şahın hediyelerini ve barış isteyen mektubunu Kanûnî'ye sundu. Tahmasb bu mektubunda barış yolunun iki taraf arasında daima açık bulunmasını, iyi münasebetler kurulmasını, Kâbe ve diğer kutsal yerleri ziyaret edecek İranlı hacılara Osmanlı topraklarından geçmeleri için izin verilmesini istiyordu. Kanûnî'nin bu istekleri olumlu karşılayan ve antlaşma şartlarını belirleyen mektubu da 1 Haziran'da yeniden divana çağrılan elçiye verildi. Amasya Antlaşması esasen bu mektuba dayanmakta, Kanûnî'nin gönderdiği bu mektup antlaşmanın esaslarını tesbit etmektedir. İran'da sadece Hz. Ali'yi meşrû halife sayan müfrit Şiîler'in diğer üç halifeyi, sahâbeyi ve Hz. Âişe'yi lânetlemeleri ve bunu bir merasim haline getirmeleri demek olan Teberrâîliğin yasaklanmasına dair elçinin verdiği teminatın gerçekleşmesinin umulduğu, karşı taraftan herhangi bir saldırı olmadıkça Osmanlı hudut beylerinin İran'a karşı harekete geçmeyecekleri, İranlı hacıların kutsal yerleri ziyaret için Osmanlı topraklarından geçmelerine izin verildiği gibi üç ana nokta antlaşmanın esasını teşkil etmiştir.
Amasya Antlaşması, tam bir antlaşma vasfını taşımamak ve iki hükümdarın karşılıklı dostluk temennilerinden ibaret gibi görünmekle beraber Basra, Bağdat, Şehrizor, Van, Bitlis, Erzurum, Kars ve Atabegler yurdu üzerindeki Osmanlı hâkimiyetinin Safevîler'ce tanınması anlamına gelmektedir. Amasya Antlaşması, Şah Tahmasb'ın ölümünden sonra II. İsmâil'in tahta geçmesine kadar yaklaşık yirmi beş yıl yürürlükte kalmıştır.
Kaynak: TÜRKİYE DİYANET VAKFI İSLAM ANSİKLOPEDİSİ
Amasya Antlaşması Nedir? Amasya Antlaşması Tarihi, Maddeleri, &#;nemi Ve Sonu&#;ları Kısaca &#;zeti
AmasyaAntlaşması Tarihi Ve Özeti
Amasya Antlaşması 29 Mayıs tarihinde imzalan ve çoğunlukla Türklerin karlı çıktığı bir anlaşmadır. Sultan Süleyman tarafında gerçekleşen savaşlar ile birçok toprak ve ganimet İran ülkesinden alınmıştır.
AmasyaAntlaşması Maddeleri
Amasya Antlaşması maddeleri daha çok Türklerin karlı çıktığı bir anlaşma maddesi olarak bilinmektedir. Anlaşma maddeleri açık ve oldukça dört adet olmaktadır. Anlaşma maddelerinin günümüz Türkçesi ile yazılışı şöyledir.
Ardahan, Arpaçay ve Göle bölgesi Osmanlı devletine verilecek ve İran askerleri kesinlikle uzak duracaktır.
Safevi Devleti antlaşmayı bozmadığı sürece Osmanlı devleti ve komutanları sözlerinde duracak ve her hangi bir akın İran ülkesine düzenlenmeyecektir.
Safeviler halifeleri tanıyacak ve onlara karşı hürmetkâr davranacaktır.
Safevi hacıları serbest bir şekilde Osmanlı topraklarında geçerek Hac ve umre ziyaretlerini yerine getirebileceklerdir.
AmasyaAntlaşması Önemi
Amasya Antlaşması ile Osmanlı devleti safevi devletine karşı ezici bir üstünlük kurmuştur. Aldığı ganimet ve aldığı birçok imtiyaz ile Osmanlı devleti Amasya Antlaşması ile çok karlı çıkmıştır. Osmanlı devleti İran ile yaptığı karşılıklı saldırmazlık anlaşması ile karlı bir durumu gözlemiştir. Amasya Antlaşması ile doğu illeri ve Osmanlı devleti doğu sınırı güvence altına alınmıştır. Osmanlı bu anlaşmadan sonra Basra körfezinde söz sahibi olacaktır.
Ve bu topraklar üzerinde gerçekleşen her hangi bir durumda kesenlikle ilk söz sahibi ve ilk tepki gösteren ülke Osmanlı devleti olacaktır. Anlaşmanın Osmanlı tarafından tek olumsuz yanı Kars şehirlinin oldukça stratejik bir öneme sahip olmasında rağmen tarafsız ilan edilmesidir. Bu anlaşma ile soğu illeri ve ülkelerine gerçekleşecek birçok seferin önüne bir miktar engel konulmuştur. Özellikle Amasya Antlaşması ile doğu ilinde bulunana bazı kalelerin yıkılması da aynı duruma işaret etmektedir.
AmasyaAntlaşması Sonuçları
Amasya Antlaşması kendisinin ve halifenin gücünü tüm İslam ülkeleri üzerinde hissettirmiştir. Özellikle sağlıklı bir gelecek için imzalanan bu anlaşma ile çok uzun süre İran devleti ve komutanları Türk topraklarına adım atamamıştır. En önemli sonucu ise artık Amasya Antlaşması ile Osmanlı devletinin Basra körfezi üzerinde söz sahibi olmasıdır. Bu madde ile Hint deniz seferlerinin yolu açıldığı bilinmektedir.