Andımız uygulamasının son verilmesine yönelik düzenleme Danıştay kararı ile açıklandı. Andımız kararı sonrası siyasilerden peş peşe açıklamalar geldi. Peki; andımız nedir? İşte, "andımız" tarihi ve "andımız" sözleri...
ANDIMIZ NEDİR?
Öğrenci andı ya da Andımız, Türkiye ve KKTC'deki ilköğretim okullarında her sabah öğrenciler derse girmeden okutulan ant. Dönemin Millî Eğitim Bakanı Reşit Galip tarafından hazırlanmış ve 1933 yılında uygulamaya konulmuştur. Daha sonra 1972 ve 1997 yılında çeşitli değişikliklere uğrayarak bugünkü halini almıştır.
2013 yılı Ekim ayında Türkiye'de okullarda andımız okunması uygulamasına son verilmişti.
Türk Eğitim Sendikası'nın uygulamanın sonlandırılmasına dair düzenlemeye ilişkin Danıştay'da açtığı davanın sonucunda Danıştay 8. Dairesi, düzenlemenin iptaline karar verdi.
ANDIMIZ SÖZLERİ
1933
Türküm, doğruyum, çalışkanım.
Yasam, küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak,
yurdumu, budunumu özümden çok sevmektir.
Ülküm, yükselmek, ileri gitmektir.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
1972
Türküm, doğruyum, çalışkanım. Yasam, küçüklerimi korumak,
büyüklerimi saymak, yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.
Ülküm yükselmek, ileri gitmektir.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
Ey bu günümüzü sağlayan, Ulu Atatürk: açtığın yolda,
kurduğun ülküde, gösterdiğin amaçta hiç durmadan yürüyeceğime ant içerim.
Ne mutlu Türküm diyene.
1997
Türküm, doğruyum, çalışkanım,
İlkem: küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu, milletimi özümden çok sevmektir.
Ülküm: yükselmek, ileri gitmektir.
Ey Büyük Atatürk!
Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim.
Varlığım Türk varlığına armağan olsun.
Ne mutlu Türküm diyene!
Danıştay'ın ilköğretim okullarında "Öğrenci Andı" okunmasını sonlandıran kararı siyasetin gündemi haline gelmiş durumda.
12 Mart Cuma günü alınan kararın resmen duyurulmadan basında yer almasının ardından MHP lideri Devlet Bahçeli, bunun "sızdırma" olduğunu iddia etmiş ve zamanlamasının "maksatlı" olduğunu savunmuştu.
Muhalefet partileri CHP ve İYİ Parti ise, MHP lideri Bahçeli'yi hedef alıyor. Tartışmanın nasıl başladığını ve bugün neler konuşulduğunu derledik.
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Danıştay'ın kararını "bu yanlıştan dönmeli" ifadesiyle eleştirdi ve "Öğrenci Andı kararı pimi çekilmiş bir bombadır" mesajını paylaştı.
Bahçeli, kararın kamuoyuna yansımasının da zamanlaması açısından "tuhaf" olduğunu savundu ve şu ifadeleri kullandı:
"Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu tarafından Şubat ayında bu kararın alındığı, ne var ki halen imzalanmadığı anlaşılmıştır. Türkiye'nin milli birlik ve diriliş ruhunun zirveye tırmandığı bugünlerde, medyaya sızdırılan, üstelik henüz imzalanmamış olan Öğrenci Andı aleyhine alınan karar milletimizde büyük bir huzursuzluğa ve kaygıya yol açmıştır"
Devlet Bahçeli, "maksatlı bir sızdırma" olduğunu iddia ettiği karara parti olarak karşı olduklarını da kaydetti.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Salı günü grup toplantısında MHP lideri Bahçeli'ye seslenerek, "Andımızın okunmasını istiyorsan, bizim gibi, yapacağın basit bir şey var. Açarsın Erdoğan'a telefon. 'Bu And okunmadan kusura bakma bir daha bir araya gelemeyiz, ben ülkemi bayrağımı seviyorum, andımızın okunmasını istiyorum' dersin. Yapar mı? Göreceğiz" dedi.
Kılıçdaroğlu, "Andımızı kim kaldırdı? Cumhur İttifakı kaldırdı. Eğer Sayın Bahçeli, Erdoğan'ı değil de Danıştayı muhatap alıyorsa, muhatap aldığı yer yanlıştır... Sen kalkmışsın Erdoğan'ı değil Danıştayı suçluyorsun" ifadeleri ile Bahçeli'yi hedef aldı.
İYİ Parti'nin Çarşamba günü yaptığı Meclis Grup Toplantısı da kürsüde öğrenci andının okunmasıyla başladı.
Genel Başkan Meral Akşener, grup toplantısında yaptığı konuşmada Bahçeli'yi hedef alarak, "Danıştay kararına rağmen 3 yıldır ortağına "Andımız"ı okutun diyemeyenler şimdi çıkmışlar bu karara isyan ediyormuş gibi yapıyorlar. Allah kimseyi böyle yoldan çıkarmasın." dedi.
Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu da Öğrenci Andı'nın "tek parti döneminin tektipleştirici sloganlarından" olduğunu savunarak tartışmanın yeniden gündeme gelmesini eleştirdi.
Davutoğlu bu paylaşımı sonrası Twitter'da trend listesine girdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, andın kaldırılmasını nasıl savunmuştu?
AKP cephesinde ise bu tartışma ekseninde henüz üst düzey bir açıklama yapılmış değil.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan olduğu 2013 Eylül ayında, Demokratikleşme Paketi'ni açıklarken, Öğrenci Andı ile ilgili şu ifadeyi kullanmıştı:
"Bu uygulama zaman zaman kaldırıldı, metin değişikliğe uğradı. 12 Mart ve 12 Eylül'de, bireysel girişimler neticesinde bu uygulama devam etti. Geçen yıl, ortaokullarda bu uygulamayı kaldırmıştık. Şimdi de, ilkokullarda bu uygulamaya son veriyoruz"
Erdoğan konunun 2018 tarihinde yine gündeme gelmesi sonrası ise şu şu ifadeleri kullanmıştı:
"Metne baktığın zaman, bu metin içerik itibarıyla bu milletin kendisini, bu milletin kültür, medeniyet anlayışını ortaya koyan bir metin değil. Bizim andımız, İstiklal Marşımızdır ve İstiklal Marşımızla beraber yolumuzla devam ediyoruz."