Şapka Kanunu Ne Zaman Kaldırıldı
kaynağı değiştir]
Mustafa Kemal Paşa 1 Eylül'de Ankara'ya döndüğünde kendisini karşılamaya gelenlerin şapkalı olduğu görüldü. 2 Eylül günü, devlet memurlarına şapka giyme zorunluluğu getiren numaralı bakanlar kurulu kararnamesi çıkarıldı. Aynı gün bakanlar kurulu kararnamesi ile din adamı dışındaki kişilerin cübbe ve sarık giymeleri de yasaklandı.
16 Ekim 'te Konya milletvekili Refik Bey ve arkadaşları, şapka giyilmesi ile ilgili kanun önerisini meclise sundu. Teklif, 25 Ekim'de mecliste görüşülmeye başlandı. Kanun gerekçesinde sarık ve fesin geri kalmışlığı sembolize ettiği, bu yüzden değiştirilmesi gerektiği üzerinde duruldu. Bursa milletvekili Nureddin Paşa'nın, bu yasanın anayasaya aykırı olduğunu ileri sürerek önerinin geri alınmasını istemesi, mecliste sert tartışmalar yaşanmasına sebep oldu. Toplumun kılık ve kıyafetinin kanunlarla belirlenemeyeceğini ileri sürenlerin yanı sıra, bu kanunun din-devlet işlerinin ayrılmasını kolaylaştıracağını ileri sürenler vardı. Sadece Nureddin Paşa ve Ergani milletvekili İhsan Bey'in aleyhte oy kullandığı oylama sonucunda kanun, meclisten geçti.[1]
Şapka Kanununa direniş[değiştir kaynağı değiştir]
- ^abc"Burcu Özcan, Basına Göre Şapka ve Kılık Kıyafet İnkılabı, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul ". 8 Mart tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos &#;
- ^"Ayten Sezer Arığ, Türklerdeki Kıyafetin Kısa Tarihi, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı , Cilt: XXII, Mart-Temmuz-Kasım ". 10 Aralık tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos &#;
- ^"Mehmet Yaman, İnkılap Kanunları Hakkında Anayasal Bir Yorum, seafoodplus.info sitesi ". 29 Kasım tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos &#;
- ^ab"Murat Aksoy, Başörtüsü, Türban: Batılılaşma, Laikleşme, Laiklik ve Örtünme, Kitap Yayınevi, İstanbul, ". 2 Aralık tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos &#;
- ^ab"Selami Kılıç, Şapka Meselesi ve Kılık Kıyafet İnkılabı, Ankara Üniversitesi Atatürk Yolu Dergisi, Cilt 4, Sayı 16, "(PDF). 25 Kasım tarihinde kaynağından arşivlendi(PDF). Erişim tarihi: 8 Ağustos &#;
- ^"Tarihten Kesitler, Şapka İnkılabı, Genelkurmay Başkanlığı web sitesi, Erişim tarihi". 8 Ekim tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos &#;
- ^Çiftgümüş, Bülent (). Rize'de Şapka İsyanı. Zümrüt Gazetesi. ss.&#;6,7.&#;
- ^Özhan Öztürk (29 Kasım ). "Şapka Kanunu ve Rize'de Şapka İsyanı ()". seafoodplus.info 21 Şubat tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos &#;
- ^"Şapka Devrimi". 17 Nisan tarihinde kaynağından arşivlendi.&#;
Dış bağlantılar[değiştir kaynağı değiştir]
25 Kasım yılında ilan edilen Şapka Devrimi, Çağdaş Türk resim sanatının genç kuşak temsilcisi ressam Orhan Çelik tarafından sanata karakteristik ve figüratif soyutlama olarak indirgenmektedir. Sanatçı resimlerini şu şekilde izleyiciye aktarmaktadır: "Tarihi bir olguyu resimlerime figür/biçim olarak aktarıyorum."[9]
Kaynakça[değiştir kaynağı değiştir]
Şapka Kanunu’nun çıktığı 25 Kasım tarihinden önce ülkede bazı meslekî kıyafetlerde değişiklikler görülmüştü. yılından itibaren Ankara’daki Cumhuriyet Birlikleri, ardından jandarma ve deniz birlikleri “güneşlikli başlık”lar giymeye başladılar. Ardından çeşitli devlet daireleri ve okullarda yeni başlık ve kasketler giyilmeye başlandı. İstanbul Galata Bekçileri, yeni başlık ve kasketleri ilk giyen bekçiler oldu.[1]
21 Şubat ’te İstanbul’da açılan Kızılay Özel Hemşire Okulu’nda Hemşire Esma Deniz’in çabalarıyla hemşire öğrencileri başlarına peçe örtmek yerine şapka takmaya başladılar.[2]
2 Ağustos’tan itibaren adliye ve mahkemelerde hakimler, mübaşirler, zabıt katipleri yeni kıyafet ve şapkalar giymeye başladılar. Ancak halk, dinî bir değer yüklediği fese bağlılığını sürdürüyordu ve bu konuda reform hareketi, Şapka Kanunu’nun meclisten geçmesi ile başlamıştır.