Arı Iğnesi Çıkarılmazsa Ne Olur

KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU

Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.

1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları

Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:

• Kimlik bilgileriniz: Adınız, soyadınız, T.C. Kimlik numaranız, pasaport numaranız veya geçici TC Kimlik numaranız, doğum yeri ve tarihiniz, medeni haliniz, cinsiyetiniz, sigorta veya hasta protokol numaranız ve sizi tanımlayabileceğimiz diğer kimlik verileriniz.
• İletişim Bilgileriniz: Adresiniz, telefon numaranız, elektronik posta adresiniz ve sair iletişim verileriniz, müşteri temsilcileri ya da hasta hizmetleri tarafından çağrı merkezi standartları gereği tutulan sesli görüşme kayıtlarınız ile elektronik posta, mektup veya sair vasıtalar aracılığı ile tarafımızla iletişime geçtiğinizde elde edilen kişisel verileriniz.
• Muhasebesel Bilgileriniz: Banka hesap numaranız, IBAN numaranız, kredi kartı bilginiz, faturalama bilgileriniz gibi finansal verileriniz.
• Sağlık hizmetlerinin finansmanı ve planlaması amacıyla özel sağlık sigortasına ilişkin verileriniz ve Sosyal Güvenlik Kurumu verileriniz.
• Hastane veya tıp merkezlerimizi ziyaret etmeniz halinde güvenlik ve denetim amaçlı tutulmakta olan kamera kayıtları görüntüleriniz.
• Otoparkı kullanmanız halinde araç plaka veriniz.
• Sağlık Bilgileriniz: Laboratuvar sonuçlarınız, test sonuçlarınız, muayene verileriniz, randevu bilgileriniz, check-up bilgileriniz, reçete bilgileriniz dahil ancak bunlarla sınırlı olmaksızın tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi sırasında veya bunların bir sonucu olarak elde edilen her türlü sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel verileriniz.
• seafoodplus.info sitesine veya seafoodplus.info adresine gönderdiğiniz veya girdiğiniz sağlık verileriniz ve sair kişisel verileriniz.
• Acıbadem’e veya Acıbadem Grup şirketlerinden herhangi birine iş başvurusunda bulunmanız halinde bu hususta temin edilen özgeçmiş dâhil sair kişisel verileriniz ile Acıbadem Grubu çalışanı ya da ilişkili çalışan olmanız halinde hizmet akdiniz ve işe yatkınlığınız ile ilgili her türlü kişisel verileriniz.

Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:

• Kimliğinizi teyit etme,
• Kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi.
• İlgili mevzuat uyarınca Sağlık Bakanlığı ve diğer kamu kurum ve kuruluşları ile talep edilen bilgilerin paylaşılması.
• Hastane ve Tıp Merkezlerimizin iç işleyişi ile günlük operasyonların planlanması ve yönetilmesi.
• Hastane Yönetimi, Hasta Hakları, Hasta Deneyimi bölümleri tarafından hasta memnuniyetinin ölçülmesi, arttırılması ve araştırılması.
• İlaç temini.
• Randevu almanız halinde randevu hakkında sizi haberdar edebilme.
• Risk yönetimi ve kalite geliştirme aktivitelerinin yerine getirilmesi.
• Sağlık hizmetlerini geliştirme amacıyla analiz yapma.
• Hasta Hizmetleri, Mali İşler, Pazarlama bölümleri tarafından sağlık hizmetlerinizin finansmanı, tetkik, teşhis ve tedavi giderlerinizin karşılanması, müstehaklık sorgusu kapsamında özel sigorta şirketler ile talep edilen bilgilerin paylaşılması.
• Araştırma yapılması.
• Yasal ve düzenleyici gereksinimlerin yerine getirilmesi.
• Sağlık hizmetlerinin finansmanı kapsamında özel sigorta şirketler ile talep edilen bilgileri paylaşma.
• Kalite, Hasta Deneyimi, Bilgi Sistemleri bölümleri tarafından risk yönetimi ve kalite geliştirme aktivitelerinin yerine getirilmesi.
• Hasta Hizmetleri, Mali İşler, Pazarlama bölümleri tarafından hizmetlerimiz karşılığında faturalandırma yapılması ve anlaşmalı olan kurumlarla ilişkinizin teyit edilmesi.
• Pazarlama, Medya ve İletişim, Çağrı Merkezi bölümleri tarafından kampanyalara katılım ve kampanya bilgisi verilmesi, Web ve mobil kanallarda özel içeriklerin, somut ve soyut faydaların tasarlanması ve iletilebilmesi.

İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.

2. Kişisel Verilerin Aktarılması

Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.

3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi

Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;

• sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu,
• sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu,
• sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname,
• Özel Hastaneler Yönetmeliği,
• Kişisel Sağlık Verilerinin İşlenmesi ve Mahremiyetinin Korunması Yönetmeliği,
• Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuat hükümleridir.

Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.

4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız

Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;

• Kişisel veri işlenip işlenmediğini öğrenme,
• Kişisel veriler işlenmişse buna ilişkin bilgi talep etme,
• Kişisel sağlık verilerine erişim ve bu verileri isteme,
• Kişisel verilerin işlenme amacını ve bunların amacına uygun kullanılıp kullanılmadığını öğrenme,
• Yurt içinde veya yurt dışında kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişileri bilme,
• Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesini isteme,
• Kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesini isteme,
• Kişisel verilerin eksik veya yanlış işlenmiş olması hâlinde bunların düzeltilmesine ve/veya kişisel verilerin silinmesini veya yok edilmesine ilişkin işlemlerin kişisel verilerin aktarıldığı üçüncü kişilere bildirilmesini isteme,
• İşlenen verilerin münhasıran otomatik sistemler vasıtasıyla analiz edilmesi suretiyle kişinin kendisi aleyhine bir sonucun ortaya çıkmasına itiraz etme hakkını haizsiniz.

Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.

5. Veri Güvenliği

Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.

6. Şikayet ve İletişim

Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “seafoodplus.info” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;

• (i) ATATÜRK seafoodplus.info seafoodplus.info:3/8 ATAŞEHİR, Istanbul, Türkiye adresine kargo ile ıslak imzanızı taşıyan bir dilekçe ile “Kurumsal Sekretarya” departmanı dikkatine Zarfına “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Kapsamında Bilgi Talebi” yazılarak gönderebilirsiniz,
• (ii) Noter kanalıyla gönderebilir,
• (iii) [email protected] adresine güvenli elektronik ya da mobil imzalı olarak, kayıtlı elektronik posta adresi veya sistemimizde kayıtlı elektronik e-posta adresiniz aracılığıyla ve/veya
• (iv) Acıbadem’e hitaben yazdığınız “word veya pdf.” formatındaki bir dosyayı güvenli eimza ile imzalayarak [email protected] ‘a e-posta’nın konu kısmına “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Bilgi Talebi” yazarak iletebilirsiniz.

Kanun kapsamındaki taleplerinizi, seafoodplus.info web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.

Arı ve Diğer Böcek Alerjileri

Alerjik reaksiyonların çok büyük bir kısmından sorumlu olan böcekler Hymenoptera (zar kanatlılar) takımında yer alan arılar ve karıncalardır. İnsanları sokan veya ısıran birçok böcek olmasına rağmen, dünyada ve ülkemizde, alerjik reaksiyonlar ve anafilaksi gelişmesine en sık arı türleri neden olmaktadır.  Arı sokmaları sık karşılaşılan bir durumdur, insanların %’ü yaşamları boyunca en az bir kez arı sokmasına maruz kalmaktadırlar. Arı sokmaları sonrası gelişen sistemik alerjik reaksiyonlar (anafilaksi), yaşamı tehdit edebilen sonuçlara ve ölüme yol açabilmesi nedeniyle ciddi bir sağlık problemi olarak ele alınmalıdır.

Karıncalar, sivrisinekler, at sinekleri gibi diğer böceklerin ısırması sonrasında genellikle lokal küçük deri reaksiyonları görülmekte, bazen böcek tükürük salgısına karşı aşırı duyarlılık reaksiyonuna bağlı geniş, kaşıntılı şişlikler gelişebilmektedir. Bu böceklere bağlı alerjik reaksiyonların çok nadir olarak ciddi boyutlara (anafilaksi) ulaştığı bilinmektedir. Ancak karıncaların belli türlerinin (fire ant/ateş karıncası gibi) endemik bulunduğu ülke ve bölgelerde, karınca sokmasına bağlı alerjik reaksiyonlar daha sık görülmekte, bazen de anafilaksi şeklinde bildirilmektedir.

ARI ALERJİSİ

Arı alerjisi, klasik IgEaracılıklı (Tip I aşırı duyarlılık reaksiyonu) alerjik hastalıklardan biridir. M.Ö. yüzyılda Mısır kralı Menes’in bir yabani arı tarafından başparmağından sokulması sonucu ölümü, hiyerogliflerde kayıtlara geçmiş olan ve arı alerjisi sonucu tarihte bilinen ilk ölüm olayıdır. Arı sokmaları sonucu gelişen anafilaksiye bağlı ölüm olgularının sayıları ülkelere ve yıllara göre değişmekle birlikte, çeşitli ülkelerde 1 yılda ve bir milyon nüfus başına bildirilen ölüm olgusu sayılarının 0,,45 arasında olduğu bildirilmektedir. Ancak arı sokmalarına bağlı anafilaksi sonucu görülen ölümlerin tanımlanmasında bazı zorluklar, yanlış ve eksik tanımlamalar bulunması nedeniyle gerçek ölüm oranlarının bildirilen rakamlardan daha yüksek olabileceği düşünülmekte; özellikle ani ve açıklanamayan ölüm olgularının bir kısmının arı alerjisine bağlı olabileceği belirtilmektedir.

Arılar, Insecta (böcekler) sınıfının Hymenoptera (zarkanatlılar) takımı içinde yer alan sokan böceklerdendir. Hymenoptera takımı içinde; bal arıları (Apidae), yaban arıları (Vespidae) ve karınca (Formicidae) familyaları yer alır. Ayrıca Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve Avrupa ülkeleri arasında yaban arıları (Vespula, Vespa ve Polistes türleri) için kullanılan isimlerde bazı farklılıklar görülmektedir.

Arılar dünya üzerinde geniş bir coğrafyada ve değişik iklim kuşaklarında yaygın olarak yaşamaktadır, değişik arı türlerinin coğrafik dağılımları ve karakter özellikleri farklıdır. Avrupa ülkelerinde arı alerjilerinin sıklıkla bal arısı (Apismellifera-honeybee) yaban arılarından Vespula spp. (seafoodplus.infoica, seafoodplus.infois) (yaban arısı/eşek arısı) ve akdeniz ülkelerinde ek olarak Polistes spp. (seafoodplus.infous, seafoodplus.infola) (yaban arısı/sarıca arı) türü arıların sokmaları sonucu görüldüğü bildirilmektedir.

Türkiye’de arı sokmaları en çok bal arıları ve yaban arılarından Vespulaspp, daha az oranda da Polistesspp. (paperwasp/sarıca arı) türleri ile görülmektedir.

Bal arıları, sarı kahverengi çizgileri olan kısa tüylü arılardır. Yuvasını toprak ya da toprağa yakın ağaç kovuklarında yapar. Bal arıları rahatsız edilmezlerse genellikle sokmazlar. Arının iğnesi ve venom kesesi sokulan kişinin derisi içinde kalır, venom kesesi kasılarak zehir boşalır. Kancalı olan arı iğnesi deriden çıkarılmazsa zehir akmaya devam eder. İğnesi ve venom kesesini kaybeden bal arısı ölür. Tüm arı alerjilerinin en az yarısı bal arı sokmaları ile gelişir. İri tüylü arı (bumblebee) ise nadir olarak alerjik reaksiyonlara yol açmaktadır.

Yaban arılarından Vespula türleri (seafoodplus.infoica; commonwasp-europeanwasp, seafoodplus.infois; yellowjacket)  saldırgandır, rahatsız edilmeden de sokabilirler, ok gibi fırlayan karakteristik bir uçuş özelliğine sahiplerdir. Kovanlarını ağaç, çalılık, kütükler ve toprak oyuklarına yaparlar. Özellikle bahçe işleri ile uğraşan ve piknik yapan kişiler sıkça karşılaşabilirler. Polistes türleri (paperwasp/sarıca arı) ise çok saldırgan değillerdir. Genellikle saçak veya kiriş altlarına veya çalılara asılı yuvalar yaparlar. Dolicovespula türleri (yellowhornet ve whitefacedhornet) ise ağaçlarda, çatılarda asılı yuvalar yaparlar, titreşime duyarlıdırlar ve genellikle rahatsız edildiklerinde sokarlar. Genel olarak yaban arıları bal arılarının aksine birden çok kez sokabilir ve alerjik reaksiyonlara yol açabilirler.

Arı sokmaları sonrasında görülen reaksiyonlar

Lokal (Küçük Lokal veya Normal) Reaksiyon:

Arı sokmaları sonrası en sık görülen reaksiyonlardır (% ). Arı alerjisi olmayan normal kişilerde arının soktuğu yerde ortaya çıkar, IgEaracılıklı (tip I aşırı duyarlılık reaksiyonu) değildir. Lokal reaksiyon; arı sokmasını takiben derinin sokulan bölgesinde lokal ağrı, eritem ve şişlik ile karakterize reaksiyondur. Ortasında 2 cm’yi bulabilen lokal kabartı çevresinde birkaç cm çapında şişlik bulunur, bazen kaşıntı olabilir.

Geniş Lokal Reaksiyon:

Arı sokmaları sonrası 2. en sık görülen reaksiyonlardır (% 0,). Arının soktuğu bölgedeki şişlik ve kızarıklığın 8 cm veya daha büyük boyutta olması ile karakterizedir. Genellikle saat sonra şişlik ve kızarıklık en yüksek düzeye ulaşır, düzelmesi 1 hafta 10 güne kadar uzayabilir. Bazen bütün bir kol veya bacağı tutabilir, reaksiyon ağır ise bitkinlik ve bulantı ile birlikte olabilir. Bireyin boyun bölgesinden sokulması durumunda gelişen geniş lokal reaksiyonlarda üst solunum yolunda tıkanma tehlikesi ve buna yönelik ek tıbbi tedavi gerekli olabilir.

Tedavi; soğuk kompres, ekstremitenin yüksekte tutulması, ağrı kesici ilaçlar, oral antihistaminik, gerekli olursa kısa süreli kortikosteroid verilebilir. Geniş lokal reaksiyon görülen olguların (özellikle arı alerjenler ile yapılan deri testleri pozitif bulunan olguların) %’unda daha sonraki arı sokmalarında anafilaksi gelişme riskinin bulunduğu bildirilmektedir. Bu nedenlerle geniş lokal reaksiyon görülen olguların bir allerjist tarafından değerlendirilmeleri uygun olacaktır.

Arı sokmasına bağlı reaksiyonlarda tanı: 

1) Anamnez
2) Fizik muayene
3) Deri testleri (arı venom alerjenleri ile)
4) Serum spesifikIgE (arı venom alerjenleri ile) başlıklarından oluşur.

Öykü alınırken daha önceki arı sokmaları, arı türleri, gelişen reaksiyonların özelliklerini saptamaya çalışmak çok önemlidir. Arı türünü belirlemek için önemli ayırt edici özellik böceğin rengi ve sokulan yerde iğne bulunmasıdır. Bal arıları çoğunlukla iğnelerini kaybederken, yaban arıları iğnelerini bırakmazlar. Arının türünü tanımlamak için arı resimleri yardımcı olabilir. Anafilaksiye neden olan arı türü bilinmiyorsa klinik pratikte kullanılan arı venom alerjenleri ile deri testleri ve spesifikIgE tayini yol gösterici olabilir. Bu amaçla rutin olarak serumda çeşitli arı türleri alerjenleri için spesifikIgE antikorları tayini ve çeşitli arı alerjenleri ile deri testleri (epidermalprick test ve intradermal test) uygulanmaktadır. Provakasyon testi ve bazofillerden histamin salınım testleri ise araştırma amaçlı testlerdir.
Deri testleri ve spesifikIgE testleri ile bireyin hangi arı türüne karşı alerjik duyarlılığı bulunduğu saptanmakta ve immünoterapi uygulanması gerekli ise hangi arı türlerine (bal arısı veya vespula spp.) ait alerjenlerin kullanılması gerektiği belirlenmektedir.

Sonraki arı sokmalarında anafilaksi ataklarını önleme: 

Arı sokmalarına bağlı anafilaksi, hafif sistemik alerjik reaksiyon (ürtiker, anjioödem, vb. deri bulguları), geniş lokal reaksiyon, toksik reaksiyon geçirme öyküsü olan olgular bir allerjist tarafından değerlendirilmelidir. Arı sokmasına bağlı anafilaksi, izole deri reaksiyonu (ürtiker, anjioödem, vb. deri bulguları) tariflenen olgular immünoterapi tedavisi başlanma endikasyonları yönünden değerlendirilmelidir.

1-Hasta eğitimi: Hastaya arı sokmalarından korunma ve sağlık kuruluşları dışında acil durumlarda ilk tedavi konusunda eğitim verilmelidir. Epinefrin (adrenalin) oto enjektörü reçete edilmeli, ilk tedavi amacıyla bireylerce yanlarında taşınmalı, kullanma eğitimi verilmeli, gerekli acil durumlarda kendi kendine epinefrin yapılabilmesi öğretilmelidir. Bireye özgü “anafilaksi hareket planı” hazırlanmalıdır. Hastaya arı sokmasına bağlı anafilaksi riski taşıdığına dair kart, kolye, bileklik taşıması önerilmelidir.

2-Arı sokmalarından korunma: Arı ile karşılaşma olasılığını azaltacak bir takım önlemlere dikkat edilmelidir. Bu amaçla bahçe işleri ve çim biçme işlerinden kaçınılmalı, bahçe işlerinde eldiven, uzun çorap, ayakkabı giyilmelidir. Çimenlerde yalınayak yürünmemelidir. Çalılıklar, hendekler, balkonlar, terk edilmiş evler ve eski tavan aralarında çalışmaktan kaçınılmalıdır. Arı kovanlarından ve çiçek topluluklarından uzak durulmalıdır. Bu yerlerde genellikle çokça bal arısı bulunur. Ev çevresindeki arı yuva ve kovanlarının kaldırılması gereklidir. Parlak, açık renkli, çiçekli giysilerden kaçınılması gerekir. Beyaz, yeşil ve kahverengi renkler arıları daha az çeker. Açıkta çöp, gıda, şekerli gıda ve içeceklerin bulundurulmaması gerekir. Çok sulu meyveler, çöp kutuları ve çöp yığınları yaban arılarını çeker. Piknik yaparken dikkatli olunmalıdır, tatlılar ve pastalar, salam, sosis gibi soğuk etler, bira ve diğer besinler yaban arılarını çeker, açıkta meşrubat bırakılması halinde yaban arıları bunların içine girebilir. Parfümler, kokulu deodorantlar, losyonları, saç kremleri ve güneş kremleri kullanımı arıları çeker. Sıcak havada zorlu fiziksel aktivitelerden kaçınılmalıdır, terlemek bal arıları ve yaban arılarını çekebilir. Arı bir bireye yaklaştığında; sakin olunmalı, ani hareketlerden kaçınılmalıdır, çoğu arı kendiliğinden sokmaz ve rahatsız edilmedikçe bir süre sonra uzaklaşır. Bir bal arısını veya yaban arısını asla yuvasının yakınında öldürmemelidir, arılar kendilerini tehlikede hissedince diğer arıları oraya çekip sokmaya teşvik eden uçucu maddeler salgılarlar.

3-Tıbbi tedavi: Epinefrin oto enjektörleri sağlık kuruluşları dışında gelişebilecek bir anafilaksi durumunda ilk tedavi amacıyla bireylerce yanlarında taşınmalı, bireylere kullanma eğitimi verilmeli, kendi kendine epinefrin yapılabilmeleri öğretilmelidir

4-İmmünoterapi (desensitizasyon): 

Arı venom alerjenleri ile immünoterapi, immünoterapinin en etkili sonuç verdiği alandır. Arı venom alerjenleri ile deri testleri veya serumda spesifikIgE pozitif bulunan çocuk ve yetişkinlerde, hayatı tehdit eden ciddi alerjik reaksiyon (anafilaksi) varlığında, arı venom alerjenleri ile immünoterapi (desensitizasyon), koruyuculuğu oldukça yüksek, etkili bir tedavi yöntemidir. Bu nedenle hayatı tehdit eden bir anafilaktik reaksiyon, arı venomimmünoterapisi için mutlak bir endikasyondur.

Arı venom alerjenleri ile immünoterapi (desensitizasyon), alerji uzmanları tarafından hastanın ayrıntılı olarak klinik değerlendirme ve laboratuar testleri ile değerlendirilmesi sonrasında uygun endikasyonlarda başlanması gereken bir tedavidir. Bu tedavinin amacı bal arısı veya yaban arıları venomlarına karşı tolerans geliştirmektir. Öykü de dikkate alınarak deri testleri ve spesifikIgE testleri ile bireyin hangi arı venom alerjenlerine (bal arısı veya vespula spp.) duyarlılığı bulunduğu saptanmakta immünoterapide aynı arı türlerine ait alerjenler kullanılmaktadır.

Bal arıları, Vespula cinsinden çeşitli yaban arısı venomları ve karıncaların bazı türleri (ateş karıncaları) için immünoterapi en az yıl süre ile uygulanmaktadıseafoodplus.infoünoterapi sonucu elde edilen korunma çocuklarda %98’e varan oranlarda, erişkinlerde ise %’a varan oranlarda bildirilmektedir.

Arı Sokması Belirtileri

Arı sokmasıyla ortaya çıkabilecek belirtileri önem sırasına göre birinci derece ve ikinci derece belirtiler olarak tanımlayabiliriz.

İkinci Derece Belirtiler
Çoğu zaman, arı sokmasının belirtileri ikinci derecedir. Bunlar:

• Isırılma bölgesinde ani ve keskin yanma hissiyle ortaya çıkan ağrı
• Isırılma bölgesinde kırmızımsı bir iz
• Isırığın deriyi deldiği noktada küçük, beyaz bir leke
• Isırılma bölgesinin etrafında hafif bir şişme

Arı sokması şişlik kaşıntı ve ağrı birçok insanda birkaç saat içinde kaybolur.

Birince Derece Belirtiler
Bir arı ya da böcek tarafından sokulan insanların yaklaşık % 10’unda daha aşağıdaki belirtilerle beraber kuvvetli bölgesel reaksiyonlar görülür.

Aşırı Kızarma: Isırılma bölgesinde gün içinde gittikçe genişleyen ve kızaran bir şişlik oluşur. Geniş bölgesel reaksiyonlar 10 gün içinde ortadan kalkar. Geniş bölgesel reaksiyonların ortaya çıkması tekrar arı sokması durumunda şiddetli alerjik reaksiyonlara uğrayacağınız anlamına gelmez. Fakat bazı insanlarda tekrar ısırılma durumunda benzer reaksiyonlar tekrar tekrar görülebilmektedir. Böyle bir durumla karşılaşırsanız doktora başvurmanız gereklidir.

Arı Sokması Alerji

Şiddetli Alerjik reaksiyonlar: Arılara karşı şiddetli alerjik reaksiyonlar (anafilaksi) potansiyel olarak hayati risk taşıyan tehlikeler doğurabilir ve doktora başvurmak kaçınılmazdır. Arılar tarafından ısırılan insanların yaklaşık % 10’unda anafilaksi görülür. Anafilaksinin belirti ve semptomları şunlardır:

• Vücudun ısırılan yer hariç diğer bölgelerinde arı sokması kaşıntı ve kurdeşen gibi deri reaksiyonları görülür
• Nefes almada güçlük
• Boğazın ve dilin şişmesi
• Zayıf ve hızlı nabız
• Bulantı, kusma ve ishal
• Sersemlik ya da bayılma
• Bilincin kaybolması

Arı sokmasına karşı şiddetli alerjik reaksiyon gösteren insanlar diğer sokmalarda da % oranında anafilaksi gösterir. Tekrar sokma durumunda benzer bir reaksiyon çıkmasını engelleyici imünoterapi benzeri önlemler almak için doktora ya da uzmana başvurun.

Toplu Arı ısırmaları
Genellikle arı ve eşek arısı gibi böcekler agresif değildirler ve sadece kendilerini korumak için sokarlar. Birçok durumda, bu bir ya da belki birkaç sokmayla sonuçlanır. Fakat, bazı durumlarda bir kişi arı kovanını yada oğulu rahatsız ederse birçok defa sokulabilir. Bal arıları gibi bazı arı türlerinin toplu halde sokma ihtimali daha güçlüdür.

Birçok defa sokulursanız zehrin birikmesi bir toksik reaksiyona neden olabilir. Belirtileri şunlardır:

• Bulantı, kusma ve ishal
• Baş ağrısı
• Baş dönmesi
• Bayılma hissi ya da gerçek bayılma
• Havale geçirme
• Ateş

Toplu arı sokmaları çocuklarda, yaşlılarda ve kalp ya da nefes alma problemleri olanlarda acil tıbbi yardım almak gereklidir.

Arı Sokması Tedavisi

Arı sokması iğne kalırsa:

1.İğneyi Çıkartın

Arı sokması için en basit çare arı iğnesini bırakmışsa iğneyi olabildiğince çabuk bir şekilde deriden çıkarmaktır. Sokulan bölgede oluşan kırmızımsı bölgede küçük siyah nokta iğnenin yerini gösterir. İğne ucunda küçük kancalı bir zehir kesesi bulunur. Bu iğne çıkarılmadığı takdirde zehir 20 dakika boyunca yavaş yavaş vücuda salınır. Ayrıca, bölgedeki diğer arılara ısırma için sinyal gönderici feromon adlı bir madde de salgılanır. Bu nedenle, ilk aşamada önemli olan bölgeyi toplu sokmalara karşı korumak ve iğneyi çıkarmaktır.

2.İğneyi Sert Bir Cisimle Hemen Çıkartın

Öncelikle batan iğneyi yerinden çıkarmak için tırnak, kredi kartı ya da bıçak ucu gibi düzgün sert bir cisim kullanılmalıdır. Arının iğnesi çıkarılmak için tırnaklarla ya da cımbızla sıkıldığında deriye ekstra zehir enjekte olabileceğine dair söylentiler de vardır. Fakat ’daki bir çalışma bu teoriyi test etmiştir ve hangi araçla olursa olsun iğneyi bir an önce çıkarmanın daha önemli olduğu ortaya koyulmuştur. Herhangi bir gecikmede iğne çıkarılırken salınabilecek zehirden daha fazla zehrin deriye geçeceği sonucuna varılmıştır. Önemli olan nokta nasıl olursa olsun zehri bir an önce çıkarmaktır.

İğne çıkarıldıktan sonra mağdurun maruz kaldığı semptomları ortadan kaldırabilecek tedavi yöntemlerine odaklanmak gerekir. Eğer alerjik tipi reaksiyonların belirtileri yoksa genel arı sokması vakası için tedavi prosedürleri takip edilebilir:

seafoodplus.info Kalın

Sokulmadan sonra sakin kalmak çok önemlidir. Panik sadece belirtilerin daha da şiddetlenmesine neden olacaktır.

seafoodplus.infou Suyla Yıkayın

Deriyi sabunlu suyla yıkamak iyi bir fikirdir fakat, su ve sabun yoksa enfeksiyonu engellemek için alkol ya da uygun antiseptik kullanmak da bir çözümdür. Isırılan bölgeye dokunmaktan ya da kaşımaktan kaçınmak gerekir.

seafoodplus.infon Bölgeyi Kaldırın

Arının iğnesi kolda ya da bacaktaysa vücut sıvısının sokulan kısma doğru akmasını ve şişmeyi engellemek için sokulan bölgeyi yükseltin.

seafoodplus.infoğuk Uygulama

Bir buz torbası yardımıyla sokulan bölgeye 20 dakika boyunca soğuk baskı uygulayın. Soğuk baskı ağrıyı hafifletir ve şişmeyi azaltır.

seafoodplus.info Losyonları

Kaşınmayı, şişmeyi ve ağrıyı engellemek için çeşitli cilt losyonları kullanılabilir. Örneğin, kalamin losyonu, hidrokortizon kremi ya da antihistamin, analjezik ve kortikosteroid içeren kremler kullanmak yararlıdır. Ayrıca, reçetesiz satılan ve ikinci derece (hafif semptomlar) belirtileri tedavi edici cilt kremleri bulunmaktadır.

seafoodplus.infostamin İlaçlar

Arı sokması için diğer bir tedavi ise ağız yoluyla alınan antihistaminler kullanmaktır. Antihistaminler şişmeyi, kaşınmayı, kurdeşeni, cildin kızarmasını ve reaksiyonun yayılmasını engelleyici etki gösterirler.

seafoodplus.infoaksi Durumunda Hemen Doktora Görünün

Şiddetli alerjik reaksiyon (nefes almada güçlük, boğazın ve dilin şişmesi) yani anafilaksi durumunda ise acilen doktora başvurulmalıdır.

Arı Sokması Bitkisel Tedavi

seafoodplus.info

Lahana yaprağı arı zehrinin giderilmesi ve kaşıntıyı azaltmak için iyidir. Lahana yapraklarını suyunu sıkıp arının soktuğu yere sürebilir ya da bir bez yardımıyla bağlayabilirsiniz.

seafoodplus.info Soğan

Kuru soğanı ikiye ayırın ve kaşıntı olan yere bastırın. Kaşıntıyı hızlıca geçirecektir.

seafoodplus.info Limon Suyu

Arı sokmasından sonra oluşan ağrılar için faydalıdır.

seafoodplus.infoğen

Fesleğen de arı sokmasına karşı oldukça faydalıdır. Taze fesleğenin yapraklarını ezdikten sonra arının soktuğu yere tampon yapın.

seafoodplus.infooz

Maydanozu iyice doğrayın ve şiş olan yere uygulayın.

6.Çiğ Patates

Arı sokmasına en iyi gelen çiğ patatestir. Şişliği alır ve ağrıyı azaltır. Patatesi dilimler halinde doğrayarak sokulan yere uygulayabilirsiniz.

seafoodplus.info ve Karbonat

Arı sokmasının tedavisi için çeşitli geleneksel yöntemler de vardır. Örneğin, su, sirke ve karbonat karıştırılarak hamur haline getirilir. Bu hamurumsu madde sokulan bölgeye sürülür ve 20 dk boyunca bekletilir. Bu uygulama kaşıntıyı ve acıyı azaltacaktır. Alternatif olarak diş macunu, bal sürmek ve ıslak poşet çay da aynı görevi görür.

Arı Sokmasında İğne Çıkarılmazsa Ne Olur?

İşçi arıların çengelli iğneleri vardır. Saplandıkları deriye sıkı bir şekilde yapışırlar. Öyle ki arı hedefini soktuktan sonra uçup gitmeye kalkıştıklarında iğnenin bedenlerine bağlandığı kaslar parçalanır ve iğnenin bağlı olduğu zehir kesesi yırtılır. Salgılanan zehir sonucunda ise arı ölür.

Arının soktuğu deride kalan parça ise biyolojik bir pompa görevi görmeye devam eder ve içinde kalan zehir bitene kadar da salgılamaya devam eder. Bu dakikalarca devam eder.