Engelliler için hayatı daha kolay kılmak adına kendilerine verilen çeşitli haklar vardır. Bu haklardan bazıları engelli bireylerin araç alımı ve araç kullanımı ile ilgilidir. Bunlar arasında en önemlisi ise ÖTV (Özel Tüketim Vergisi) ödemeden sıfır bir araca sahip olmaktır. Ayrıca MTV (Motorlu Taşıt Vergisi) muafiyeti de bu kolaylıklardan biridir. Araç alım satımı hakkında detaylı bilgi almak için yazımızı okuyabilirsin.
Motor silindir hacmine bağlı olarak araç satışlarından çeşitli oranlarda ÖTV alınmaktadır. ÖTV oranları aracın türüne göre %45 ile % arasında değişmektedir. Engelli vatandaşlar, engelli ÖTV indirimi uygulamasından yararlanarak ÖTV indirimli veya muafiyetli olarak araç satın alabilmektedir. ÖTV indirimi ile ilgili detaylı bilgi almak için içeriğimizi okuyabilirsin.
Tabii ki öncelikle ÖTV muafiyetli veya indirimli engelli araç alımı şartları karşılanmalıdır. Bu şartların en önemlisi ise engelli bireyin tam teşekküllü hastaneden engelli raporuna sahip olması gerekliliğidir. Ancak burada kişinin raporunda yazan engellilik yüzdesi önemlidir.
Eğer yukarıda belirttiğimiz şartları sağlıyorsan ve “Engelli raporu nasıl alınır?” öğrenmek istiyorsan rapor başvurusu için gerekli belgeleri hazırlamanız gerekir. Bu belgeler şunlardır:
Özel Tüketim Vergisi engelli araç limiti yılının gelmesi ile birlikte TL’ye yükseltilmiştir. Böylece bu kapsamda yer alan vatandaşlar, vergiler dahil söz konusu nihai fiyatı ve motor hacmi litreyi geçmemek kaydıyla sıfır kilometre otomobil satın alabilmektedir.
“Yüzde 40 özürlü raporu ile araba alabilir miyim?” sorusu %40 engelli raporu ile araç alımı yapmak isteyen kişilerin merak ettiği sorulardır. Eğer sıfır araç alımında bireyin engellilik yüzdesi % arasında ise ÖTV indirimi % oranında uygulanırken KDV ödemesi ise % oranında uygulanır. %40 engelli ÖTV indirimi ile araç almak isteyen kişilerin öncellikle engelli araç alma şartlarını sağlaması gerekir. Engelli raporu ile araç alma şartları yılı için şu şekildedir.
% arası engelli raporu olan bir bireye, sıfır araç satın alırken uygulanacak indirimleri daha kolay anlatmak için şöyle bir örnek verelim: TL değerinde bir araç alacaksan % ÖTV indirimi ile araç için ödemen gereken ücret, TL olur. KDV indirimi de kabaca %15 olarak uygulanırsa araca TL yerine yaklaşık TL ödeyerek sahip olabilirsin.
Yüzde 60, 70 ve 80 oranında engelli raporuna sahip olan kişiler, %90 altı kişiler için belirlenen genel alım-satım şartlarına göre işlem yapabilirler.
“Yüzde 90 engelli raporu ÖTV indirimi ne kadar?” sorusu engelli raporu ile araç almak isteyen kişilerin merak ettiği bir konudur. Fakat ÖTV muaflı araç alabilmek için bazı şartları yerine getirmen gerekir. Engelli bireyler, engellilik yüzdeleri %90 ve üzeri ise sıfır araç alırken ÖTV’den muaf tutulur. Dolayısıyla yüzde 90 özürlü raporu ile araba almak için ÖTV ödemek zorunda kalmazsın. Ancak %90 engelli bireylerin H sınıfı ehliyete sahip olması gerekir.
Engelli adına alınan aracı kimin kullanamayacağı Karayolları Trafik Yönetmeliğinde belirlenir. ÖTV istisnasından yararlanılarak alınan aracı üzerine kayıtlı olan engelli bireyler kullanabilir. Peki, %90 engelli kişinin aracını kimler kullanabilir?
Engelli bireyler, engellilik yüzdeleri %90 ve üzeri ise sıfır araç alırken ÖTV’den muaf tutulur. Fakat kişinin ÖTV muaflı araç alabilmesi için bazı şartları yerine getirmesi gerekir. Engelli raporu ile araç alımının gerçekleşmesi için 18 yaşından büyük ve zihinsel engeli olmayan kişi, kendi başına işlemlerini gerçekleştirebilir. Fakat 18 yaşından küçük ise anne ve babasının muvafakatname vermesi gerekir. 18 yaşından büyük ve zihinsel engelli bireyler için de vasi kararı gerekir. Peki, yüzde 90 engelli raporu ile araç alımı şartları nelerdir?
%90 engelli raporu ile araç satın alabilme şartlarını kısaca şu şekilde sıralayabiliriz.
ÖTV indirim uygulaması %90 ve üzeri engelli oranına sahip kişiler için iki farklı şekilde uygulanır.
ÖTV indirimi araçlar için hesaplanırken şu yöntemler kullanılır.
Motor silindir hacmine bakılmaksızın hesaplanması gereken ÖTV ve diğer her türlü vergiler dahil bedeli TL altında olan binek otomobil, panelvan, pick-up, arazi taşıtı, ATV, jeep,station wagon gibi taşıtlar ÖTV muafiyeti veya indirimi kapsamındadır. Motor hacimlerine bakıldığında ise sınırlamalar şunlardır:
Özel Tüketim Vergisi Kanununa göre ÖTV istisnasından yararlanan kişilerin beş yıl geçmeden aracı istisnadan yararlanamayan kişi ya da kurumlara satışı veya devrinin yapılabilmesi için ÖTV ödenmesi gerekir. Aynı kanunun 7. maddesinin 1.fıkrasına göre ilk iktisabı yapılmış ve ÖTV istisnasından yararlanılmış olan taşıtın beş yıl geçmeden bir malul veya engelliye satışı ya da devrinde de malul veya engelli tarafından aracın kayıt veya tescil işleminden önce ÖTV ödenmesi gerekir.
Araç 5 yıl geçmeden sel, heyelan, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelirse (pert olursa) yeni bir araç alımında ÖTV ödenmesine gerek yoktur.
Motorlu Taşıt Vergisi, araç sahiplerinden her yıl 2 kere alınan bir vergi çeşididir. MTV tutarı; araçların yaşına, koltuk sayısına, karbon emisyon oranına göre değişir. ÖTV muafiyeti ile araç alan engelli sürücüler ise MTV’den de muaftır. Kasko yaptırmak için detaylı bilgiyi de seafoodplus.info üzerinden öğrenebilirsin.
Güncelleme Tarihi:
LinkedinFlipboardE-postaLinki KopyalaYazı Tipi
Engelli araç fiyatları yılı itibarıyla Fiat, Toyota, Ford, Skoda, Volkswagen, Hyundai, Seat, Opel ve pek çok marka için yeniden belirlendi. Engelli ÖTV indirimi ile uygun fiyatlı araç sahibi olabilecek olan engeli vatandaşlar, engelli araç limiti çerçevesinde araç edinebilecek.
ENGELLİLİK ORANI
ÖTV muafiyetinden faydalanabilmek için araç satın almadan önce engel durumunu beyan etmek adına bir sağlık kuruluşundan, “ÖTV istisnalı araç kullanabilir” ibaresinin yer aldığı sağlık raporu almak gerekiyor. Raporda belirtilen engel durumu yüzde 90 oranının üzerinde ise şartsız muafiyet sağlanırken engel oranı yüzde 90’ın altında olan kişiler, alacakları otomobilde sadece engellerine yönelik düzenleme yaparak ÖTV muafiyetinden yararlanabiliyorlar.
Engel oranı yüzde 90’ın altında olan sürücünün kendi aracını kullanabilmesi için TSE onaylı aparat düzenlemesi yapılması gerekiyor. Yüzde 90 ve üzerinde engelli olan kişinin aracını ise yakınlık derecesi gözetilmeksizin herkes kullanabiliyor.
YÜZDE ARASI ENGELLİ ORANI
Bireyin engellilik yüzdesi % arasında ise sıfır araç alımında ÖTV indirimi yüzde oranında uygulanırken KDV ödemesi ise yüzde oranında uygulanıyor. Yüzde 40 engelli birisinin ÖTV indirimli araç alması için 18 yaşından büyük olması gerekiyor. Sürücü belgesine sahip olması da gerekiyor.
YÜZDE 90 VE ÜSTÜ ENGELLİ ORANI
Bireyin engellilik yüzdesi 90 ve üstündeyse sıfır araç alırken ÖTV'den muaf tutuluyor. Bu oran dahilinde engelli birey ister kendisi isterse de tayin ettiği bir yakını aracı kullanabiliyor. Engelli birey 18 yaşın altındaysa ailesi kendisi adına işlemleri yürüterek aracı ÖTV'siz alabiliyor.
ÖTV'SİZ ALINAN ARAÇ SATILABİLİR Mİ?
ÖTV muafiyetiyle alınan araçlar 5 yıl boyunca satılamıyor. 5 yıl dolmadan satılmak istenirse önce aracın ÖTV tutarının ödenmesi gerekiyor ve sonrasında satış yapılabiliyor. Araç kaza sonrası pert olup trafikten çekilirse ya da doğal afet nedeniyle kullanılamaz hale gelirse ÖTV ödemeden yeniden sıfır araç alınabiliyor. ÖTV'siz alınan araçlar Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden de muaf oluyorlar.ÖTV muafiyetiyle alınan araçlar 5 yıl boyunca satılamıyor. 5 yıl dolmadan satılmak istenirse önce aracın ÖTV tutarının ödenmesi gerekiyor ve sonrasında satış yapılabiliyor. Araç kaza sonrası pert olup trafikten çekilirse ya da doğal afet nedeniyle kullanılamaz hale gelirse ÖTV ödemeden yeniden sıfır araç alınabiliyor. ÖTV'siz alınan araçlar Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden de muaf oluyorlar.
İŞTE ÖTV'SİZ ALINABİLECEK OTOMOBİL LİSTESİ
FIAT GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Fiat Egea Sedan ailesinin tamamı ÖTV'siz olarak alınabiliyor. Yeni Egea Cross'un sadece Lounge paketi haricindeki tamamı yine ÖTV'siz alınabiliyor. Egea Hacthback'te de Lounge paket hariç tamamı ÖTV'den muaf tutuluyor. Egea Station Wagon'da da 1.s6 Multijet dizel motora sahip Lounge paket dışındakiler ÖTV'siz alınabiliyor.
TOYOTA GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Toyota'da ise Toyota Corolla Vision, Vision MDS ve Dream manuel vitese ÖTV'siz sahip olunuyor. Yine Toyota Yaris Vision modeli de ÖTV'siz alınıyor.
RENAULT GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Renault'un tüm Clio modelleri ÖTV'siz alınabiliyor. Yeni Taliant'ın da tüm modelleri ÖTV'den muaf tutuluyor. Bunun dışında Megane Sedan'ın JOY TCe, Joy Comfort TCe, Joy TCe otomatik olan modelleri de ÖTV'siz alınıyor.
DACIA GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Dacia Sandero ve Sandero Stepway’in tüm donanımları, Duster’ın Comfort Turbo 90 bg 4X2, Comfort ECO- G Turbo bg 4x2, Comfort Turbo bg EDC 4x2, Comfort Turbo bg 4x4, Comfort Blue dCi bg 4x2 donanım paketleri de ÖTV’siz alınıyor. Lodgy’nin tek paketi olan Ambiance Blue dCi 95 hp 7 koltuklu E6DFull de ÖTV’si alınabiliyor.
VOLKSWAGEN GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Volkswagen Polo’nun Style donanımı hariç tamamı ÖTV’siz alınıyor. Golf’ün ise sadece TSI PS Manuel Impression donanımı ÖTV’siz alınabiliyor.
KIA GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
KIA’da ise Picanto, Rio modellerinin tamamı ÖTV’siz alınırken Stonic modelinin de Elegance Konfor ve Prestige paketleri haricindekiler ÖTV’siz alınıyor.
HYUNDAI GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Hyundai i10, i20’nin tüm versiyonları ÖTV’siz alınıyor. Bununla birlikte Elantra’nın MPI PS Style manuel vites, Bayon'un MPI PS Jump, Style, Elite, T-GDI PS Style paketleri de ÖTV'siz alınıyor. Kona'da ise sadece T-GDI PS Style modeli ÖTV'den muaf durumda.
PEUGEOT GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Peugeot ’in Active, Prime, Prime otomatik vites,Prime Selection otomatik vites modelleri ÖTV’den muaf.
CITROEN GRUBU Engelli araç LİSTESİ
Citroen C-Elysee ve C3’ün tüm modelleri ÖTV’den muaf durumda.
HONDA GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Honda’da sadece City modeli ÖTV’den muaf tutuluyor.
MITSUBISHI GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Mitsubishi’de sadece Space Star’ın tüm modelleri ÖTV’den muaf olarak alınabiliyor.
SEAT GRUBU ENGELLİ ARAÇ LİSTESİ
Seat Ibiza’nın iki tane olan donanımı da ÖTV’siz alınabiliyor.
İstisnadan ilk seferde yararlanabilmek için belirlenmiş bir süre yoktur. Ancak, istisnadan yararlanarak adlarına bir araç tescil edilenlerin, ilk araç alımından itibaren 5 yıl süresince ÖTV ödemeden araç satın almaları veya ithal etmeleri mümkün değildir.
ÖTV muafiyetinden yararlanmak için tam teşekküllü devlet hastanesinden alınmış sağlık raporunda engel oranı %90 ve üzeri, ÖTV indirimden faydalanmak için ise en az %40 olmalıdır. Ayrıca “ağır engelli” ya da “sürücü belgesi alabilir” ifadelerinin yer alması gerekmektedir.
ÖTV muafiyeti yalnızca engelli bireyin şahsına tanınmış bir haktır. Bu istisnadan yararlanmak isteyen kişilerin aracı mutlaka kendi üzerlerine almaları gerekmektedir.
Tüm binek otomobil modellerinde motor silindir hacmine bakılmaksızın, hesaplanması gereken Özel Tüketim Vergisi ve diğer her türlü vergiler dâhil bedelin ₺’nin altında olması gerekmektedir.*
* yılında malul veya engellilerin taşıt alımlarında istisna hakkında ÖTV(II) sayılı liste uygulama genel tebliğinde değişiklik (8 seri no'lu) tebliğ esas alınmıştır.
Tam teşekküllü devlet hastanesinden verilmiş %90 ve üzeri engelli raporu olan kişi adına alınan aracı üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından kullanılabilir. Araç sahibi kendisi dışında 3 ismi daha araç ruhsatına işletebilir ve yalnızca bu isimler tarafından aracın kullanılmasına izin verilir. Ruhsatta ismi geçmeyen kişilerin; hastalık, doğum ve benzer acil durumlar dışında aracı kullanması durumunda ise aracın bağlanması ve ağır para cezaları ile karşılaşılması muhtemeldir.
%90’ın altında rapor derecesi bulunan araç sahiplerinde ise; araçta özel donanım varsa ve/fakat bu özel donanım takılırken aracın orijinal/teknik donanımlarında hiçbir değişiklik yapılmamışsa, yani özel donanım ilaveten takılmışsa; araç sahibinin eşi, üçüncü dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarından bir sürücü veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından da kullanılabilir.
İstisnadan yararlanılarak ilk satın alınan aracın, deprem, heyelan, sel, yangın veya kaza sonucu kullanılamaz hale gelmesi nedeniyle hurdaya ayrılması halinde, bu aracın ilk satın alma tarihinden itibaren beş yıl geçmemiş olsa dahi - aynı koşullarla - bir başka aracın ilk satın almasında da ÖTV istisnasından yararlanılabilecektir.
Evet, 5 yıldan fazla kullanımının ardından hiçbir ÖTV ödemesi olmaksızın araç satışı gerçekleştirilebilir. ÖTV Kanunu’nun 7/2’nci maddesinde “düzenlenen istisnadan yararlanan malul ve engellilerin bu kapsamda iktisap ettikleri araçları 5 yıldan fazla kullanarak bir başkasına satması durumunda, aracı alan kişi tarafından ÖTV ödenmeyecektir” ifadesi yer almaktadır.
ÖTV Kanunu'na göre, ilk satın alınmasında istisna uygulanan kayıt ve tescile tabi taşıtların, veraset yoluyla intikallerinde ÖTV aranmaz. Dolayısıyla, taşıtın veraset yoluyla intikaline bağlı olarak müştereken bütün mirasçılar adına kayıt ve tescil edilmesi halinde, bu intikal işlemi nedeniyle ÖTV uygulanmaz. Ancak, muristen mirasçılara sadece bir taşıtın intikal etmiş olması, başka bir mal ve/veya hakkın intikal etmemiş olması halinde, taşıtın miras hisselerinin tek bir mirasçıya devredilmesi, devralan mirasçı açısından (kendi miras hissesine karşılık gelen kısmı hariç olmak üzere) "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilmez.
Muristen mirasçılara intikal etmiş olan terekede söz konusu taşıtın yanı sıra başkaca mal ve/veya hakkın da bulunması halinde ise diğer mirasçıların, lehine taşıt üzerindeki mülkiyet hakkından ivazsız olarak feragatini gösteren belgenin ibrazı şartıyla istisnadan yararlanılmış olan taşıtın lehine feragat edilen mirasçıya intikali, "veraset yoluyla intikal" olarak değerlendirilir. Bununla birlikte, terekede yer alan diğer mal ve/veya hakların değerinin taşıtın değeri ile mütenasip olması gerekmektedir.
Engellilik dereceleri %90 ve daha fazla olan malul ve engellilerin adlarına kayıtlı taşıtları ile diğer malul ve engellilerin, bu durumlarına uygun hale getirilmiş özel tertibatlı taşıtları Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden istisna edilmiştir.
İstisnadan faydalanabilmek için aşağıdaki belgelerin vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir;
Tam teşekküllü devlet hastanesinden alınmış sağlık raporu,
Kendi adına kayıt ve tescilli olan aracın engellilik haline uygun özel tertibatlı veya özel tertibatlı hale getirilmiş olduğunu belirten Motorlu Araç Tescil Belgesi’nin ilgili tescil kuruluşlarınca onaylanmış örneği,
Teknik Belge ve Proje Raporu’nun aslı veya noter onaylı örneği,
Malul ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu.
İstisnadan yararlanmak için, Malul ve Engelliler Adına Kayıt ve Tescilli Taşıtlarda Motorlu Taşıtlar Vergisi İstisnası Bildirim Formu ile gerekli olan diğer belgeler ilgili vergi dairesine ibraz edilmelidir.
Sağlık raporunda sadece sol alt ayak veya bacakta engeli olduğu belirtilen malul ve engellilerin otomatik vitesli taşıtlarının başkaca özel tertibat yapılmasına gerek olmaksızın, kendi adına kayıt ve tescil edildiği tarihten itibaren Motorlu Taşıtlar Vergisi'nden istisna olur.
İSPARK gibi belediyelere ait park alanlarından ücretsiz olarak faydalanılabilirsiniz,
Birçok alışveriş merkezinde engelli araçları için özel olarak ayrılmış, ücretsiz otopark alanları yer almaktadır,
Engelli kişiye ait araçların ödünç verilmesi kesinlikle mümkün değildir,
Bir engelli aracının 5 yıl içinde satılması durumunda ÖTV istisnası hakkı kaybedilir ve ödenmesi gerekir. 5 yılını tamamladıktan sonra ise herhangi bir ÖTV ödemesi yapılmadan satılabilir.