SoL gazetesinin 6 Mayıs günlü sayısında, Serkan Bilgi imzasıyla yayımlanan bir yazıda, “Şarkışla’ya düşürmesin / Allah sevdiği kulunu” diye başlayan “Deniz Gezmiş Ağıtı”nın; Ankara’nın Mamak semtinde yaşamış, okuryazar olmayan “Hayriye Sultan” adında bir kadına ait olduğu belirtiliyor. Yazıdan öğrendiğimize göre, bu kadın 14 yaşında evlendirilmiş, ev işlerinde çalışmış, daha sonra Mamak’ta ilk gecekondulaşma girişimine öncülük etmiş ve o sırada Deniz Gezmiş’i tanımış biri Bu satırlardan, “Hayriye Sultan”ın kimliği konusunda fazla bilgi edinemiyoruz. Çünkü gerçek bir kişilik gibi değil, daha çok “öykü kahramanı” gibi anlatılmış. “Okuması yoktu Hayriye Sultan’ın, Deniz’lere ciğeriyle yakmıştı bu ağıtı” diyor yazar
Doğrusu bu satırları okuyunca çok şaşırdım.
“Hayriye Sultan” kim?
Soyadı bile yazılmamış!
Gerçekte böyle biri var mı, yoksa kurgusal bir kahraman mı?
Gizlemeye gerek yok, bu “Hayriye Hanım öyküsü” hiç inandırıcı gelmedi bana.
Sözü uzatmadan söyleyeyim nedenini:
Zülfü Livaneli’nin yorumuyla ünlenen “Deniz Gezmiş Ağıtı”nın gerçek sahibi, Sivas / Şarkışla'dan Âşık Mevlüde Günbulut'tur. Mevlüde Hanım, yakın arkadaşım, mimar ve araştırmacı-yazar Şükrü Günbulut'un annesidir. Şükrü Günbulut'u geçen yıl yitirdik. Onun ardından, 26 Nisan ’de BirGün'de yazdığım yazıda, Âşık Mevlüde’den ve "Deniz Gezmiş Ağıtı"ndan da söz etmiştim.
Mevlüde Günbulut'un şiirleri, Şükrü Günbulut tarafından derlenerek, yılında “N’olayıdım N’olayıdım” adıyla yayımlandı. Sözü edilen ağıt da bu kitapta yer alıyor. Üstelik, Zülfü Livaneli’nin okumadığı son dörtlükle birlikte:
Şarkışla’ya düşürmesin / Allah sevdiği kulunu / Gemerek’te çevirmişler / Deniz Gezmiş’in yolunu //
Yaşa Türk ordusu yaşa / Ben de şaştım böyle işe / Ordu madalya göndermiş / Yusuf’u vuran çavuşa //
Yurdun düzeni bozuldu / Yolumuz uğradı kışa / Tarihlere kayıt olsun / Nihat Erim geçti başa //
Huzusuzum ki şu sıra / Sanki sarhoş yaşıyorum / Daha yüklenmen üstüme / Eskiyi zor taşıyorum //
Şükrü Günbulut, Ürün Yayınları’ndan çıkan kitaba yazdığı bilgi notunda, “Deniz Gezmiş Ağıtı” için şöyle diyor:
“Deniz’lerin yakalandığı günlerde anamdan gelen bir mektupla aldım bu şiiri. Birkaç kopyasını çıkardım. Avaz verdim. Yani ona bir müzik yaptım. Saz eşliğinde türkü olarak söylemeye başladım. Bugün halkın bildiği türkünün avazı, bizim özgün avazımız değildir. Şarkışla’da söylenen bir başka türkünün, ‘Celal Oğlan Türküsü’nün avazıdır. ‘Deniz Gezmiş Ağıtı’nı herkes biliyor. Oysa anamın daha ne güzel şiirleri vardır.”
Tüm bu gerçekler karşısında, Serkan Bilgi’nin "Hayriye Sultan" öyküsü havada kalıyor.
Tarihsel olgulardan söz ederken, masal anlatmaktan kaçınmak gerekiyor. Hele de, “Anlatılan bizim hikâyemiz” ise, daha titiz davranmak ve mutlaka belgelere dayanmak zorundayız. (Attila Aşut/BirGün)
seafoodplus.info
Bu sayfada Şarkışla yöresine ait Kulak Ver Sözüme Dinle Vatandaş türküsünün sözleri bulunmaktadır.
Kulak ver sözüme dinle vatandaş
Uyma laklak edip gülüşenlere
Meşgul eder seni işinden eyler
Karışırsın tembel perişanlara
Adım at ileri geriye bakma
Bir sağlam iş tut da elinden bırakma
Saçmasapan sözler hep delip takma
Allah'ın yardımı hep çalışanlara
İleriyi gören geriye bakmaz
İnsanlık yolundan dışarı çıkmaz
Allah cömert amma ekmek bırakmaz
Oturup geçmişi konuşanlara
Maziye karışmış yıllar da ay da
Geçmişi konuşmak getirmez fayda
Gören göze ibret vardır her şeyde
Seyret gökyüzünde yarışanlara
Veysel der kafanı nafile yorma
Dünya fani değil çöküp oturma
Adım at ileri avara durma
Yoldaş ol refaha kavuşanlara
Kaynak Kişi:
Aşık Veysel
Sayfa Gösterimi:
Oylama:
(0 kişi oyladı)
Oy Ver:
A, B, C-Ç, D, E, F, G, H, I-İ, J, K, L, M, N, O-Ö, P, R, S, T, U-Ü, V, Y, Z
A, B, C-Ç, D, E, F, G, H, I-İ, J, K, L, M, N, O-Ö, P, R, S, T, U-Ü, V, Y, Z