Bu madde Çin Halk Cumhuriyeti hakkındadır. Çin Cumhuriyeti için Tayvan sayfasına bakınız. Başlığın diğer anlamları için Çin (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Çin Halk Cumhuriyeti 中华人民共和国 (Çince) | |
---|---|
Millî marş | |
Çin'in yeryüzündeki konumu: Koyu yeşil Çin'in fiilen yönettiği toprakları, açık yeşilse Çin'in hak iddiasında bulunduğu toprakları göstermektedir. | |
Büyük Çin'deki farklı şehirlerin konumlarını gösteren bir harita (burada Tayvan, Çin'in bir parçası olarak gösterilir) | |
Başkent | Pekin 39°55′K116°23′D / 39.917°K 116.383°D / 39.917; 116.383 |
En büyük şehir | Şanghay 31°13′43″K121°28′29″D / 31.22861°K 121.47472°D / 31.22861; 121.47472 |
Resmî dil(ler) | Standart Çince[a] |
Tanınan bölgesel dil(ler) | |
Resmî yazı sistemi | Basitleştirilmiş Çince[b] |
Etnik gruplar (2020)[1] | |
Resmî din | Devlet Ateizmi |
Demonim | Çinli |
Hükûmet | Ünitertek partilisosyalistcumhuriyet |
• Parti genel sekreteri ve devlet başkanı | Şi Cinping |
• Başbakan | Li Çiang |
• Kongre başkanı | Çao Leci |
• Konferans başkanı | Vang Huning |
• Parti sekreteryası birinci sekreteri | Cai Qi |
• Disiplin ve denetleme sekreteri | Li Şi |
• Devlet başkanı yardımcısı | Han Çeng |
• Birinci başbakan yardımcısı | Ding Şueşiang |
Yasama organı | Ulusal Halk Kongresi |
• Üst meclis | Ulusal Halk Kongresi Daimi Komitesi |
• Alt meclis | Ulusal Halk Kongresi |
Tarihçe | |
• İlk hanedan | y. MÖ 2070 |
• İlk imparatorluk hanedanı | MÖ 221 |
• Cumhuriyetin kuruluşu | 1 Ocak 1912 |
• Halk cumhuriyetinin ilanı | 1 Ekim 1949 |
• Mevcut anayasa | 4 Aralık 1982 |
• Son genişleme | 20 Aralık 1999 |
Yüzölçümü | |
• Toplam | 9.596.961 km2 (3.) |
• Kara | 9.326.410 km2 |
• Su | 270.550 km2 |
• Su (%) | 2,8 |
Nüfus | |
• 2020 sayımı | 1.411.778.724[2] (1.) |
• Yoğunluk | 145[3]/km2 (83.) |
GSYİH (SAGP) | 2022 tahminî |
• Toplam | $29,4 trilyon[4] (1.) |
• Kişi başına | $20.667[4] (70..) |
GSYİH (nominal) | 2022 tahminî |
• Toplam | $19,2 trilyon[4] (2..) |
• Kişi başına | $12,970 (65..) |
Gini (2018) | ▲ 46.7[5] yüksek |
İGE (2019) | 0.761[6] yüksek · 85. |
Para birimi | Renminbi[c] (CNY · ¥) |
Zaman dilimi | UTC+8 (Çin Zaman Dilimi) |
Tarih formatı | |
Şebeke gerilimi | 220 V-50 Hz |
Trafik akışı | sağ[d] |
Telefon kodu | +86 |
ISO 3166 kodu | CN |
İnternet alan adı | |
Resmî site | |
Çin, resmî adı ile Çin Halk Cumhuriyeti (kısaca: ÇHC; Çince: 中华人民共和国 (yardım·bilgi), Hanyu Pinyin: Zhōnghuá Rénmín Gònghéguó), Doğu Asya'da Çin Komünist Partisi tarafından tek parti rejimiyle yönetilen üniteregemen devlet. Yaklaşık 1,4 milyar nüfusuyla dünyanın en kalabalık, 9,6 milyon km² ile kara alanı bakımından 3. en büyük,[7] toplam alan açısındansa 3. veya 4. en büyük ülkesidir.[a] 22 eyalet, 5 özerk bölge, 4 doğrudan yönetilen şehir ve Hong Kong ile Makaoözel idari bölgesine egemendir ve Tayvan üzerinde egemenlik talebinde bulunmaktadır.
Çin; Kuzey Çin Ovası'ndaki verimli Sarı Irmak havzasında Dünya'nın ilk uygarlıklarından biri olarak ortaya çıktı. Çin'deki siyasi sistem, binlerce sene boyunca ilki yarı efsanevî Şia Hanedanı olan ırsî monarşiler veya hanedanlıklara dayalıydı. İlk hanedanlıklardan beri Çin defalarca genişledi, bölündü ve tekrar birleşti. 1912'de Çin Cumhuriyeti (ÇC), son hanedan olan Çing Hanedanı'nı devirerek Çin'in yönetimini üstlendi ve 1949'da Çin İç Savaşı'nda Halk Kurtuluş Ordusu tarafından yenilene dek Çin anakarasını yönetti. 21 Eylül 1949'da Komünist Parti, Pekin'de Çin Halk Cumhuriyeti'ni kurdu; ÇC hükûmetiyse Tayvan'a çekilip Taipei'yi de facto başkent yaptı. Hem ÇC hem de ÇHC, tüm Çin'in tek meşru hükûmeti olduğunu savunmaktadır ancak ÇHC dünya çapında daha çok tanınmakta olup çok daha fazla toprak ve insana egemendir.
1978'de ekonomik reformların uygulanmasından beri Çin ekonomisi, dünyanın en hızlı büyüyen ekonomilerinden biri olmuştur. 2021 itibarıyla nominal GSYİH açısından dünyanın ikinci en büyük, satın alma gücü paritesi (SAGP) açısındansa en büyük ekonomisi ve ayrıca dünyanın en büyük mal ihracatçısı ve en büyük ikinci mal ithalatçısıdır.[8]Nükleer silahlı bir devlet olan Çin, Dünyanın en büyük aktif asker sayısına ve en büyük ikinci savunma bütçesine sahiptir.[9][10] ÇHC, 1971'de ÇC'nin BM'deki yerini alarak Güvenlik Konseyi'nde daimî üye olmuştur. Ayrıca DTÖ, APEC, BRICS, ŞİÖ, BCIM, G20 ve birçok diğer resmî ve gayriresmî çok yönlü örgütün üyesidir. Çin, özellikle Asya'da önemli bir bölgesel güçtür; üstelik son yıllarda dünya çapında giderek daha büyük bir rol oynamasıyla potansiyel süper güç olarak da nitelendirilmiştir.[11][12]
Ana madde: Çin tarihi
Ateş ve Su 1 oyunu içerisinde kahramanlarımız içinde bulundukları tapınaktan kurtulmaya çalışmaktadırlar. 2 Kişilik ya da 1 kişilik olarak ücretsiz oynayabileceğiniz bu oyunda ister tek kişi olarak ya da arkadaşınızla birlikte iki kişi olarak onları kontrol edebilirsiniz. Macera, zeka ve beceri türlerini bir araya getiren bu oyunda kahramanlarımızın karşısına pek çok engeller çıkmaktadır. İngilizce adıyla Fireboy & Watergirl olan bu oyun dünya genelinde de oldukça fazla oynanan oyunlar arasında yer alıyor.
Ateş ve Su online olarak telefondan ve bilgisayardan oynanabilen bir oyundur. Pek 1, 2, 3 ve 4 gibi çok versiyonu bulunmaktadır.
Ateş ve Su nasıl oynanır?
Oyunu oynamak için öncelikle karşınıza gelen ekrandan Play tuşuna basınız. Çıkacak olan reklamları "SKIP" butonuna basarak isterseniz geçebilir ya da beklemeniz durumunda oyununuz başlayacaktır. Oyunu oynamaya başlarken 2 kişi olarak oynayacaksanız hangi karakteri kontrol edeceğinizi belirlemeniz gerekecek. Eğer tek kişilik olarak oynayacaksanız sırasıyla kontrol etmeniz mümkündür.
Ateş Çocuk (Fireboy) Kontrolleri
Yön tuşlarını kullanarak Ateş çocuğu kontrol edebilirsiniz.
Sağ yön tuşu: Karakterin sağa gitmesini sağlar.
Sol yön tuşu: Karakterin sola gitmesini sağlar
Yukarı yön tuşu: Karakterin zıplamasını sağlar.
Su Kız (Watergirl) Kontrolleri
W,A,D tuşlarını kullanarak su kızı kontrol edebilirsiniz.
W tuşu: Karakterin zıplamasını sağlar.
A tuşu: Karakterin sola gitmesini sağlar
D tuşu: Karakterin sağa gitmesini sağlar.
Ateş ve Su telefondan nasıl oynanır?
Telefondan oyunu oynarken her karakteri ayrı ayrı seçerek kontrol ederek oynayabilirsiniz. Mobil cihazlarda oyunu dokunmatik ekranı üzerinden kolayca oynayabilirsiniz.
Ateş ve Su Serisinin Diğer Oyunları
Ateş ve Su 2
Ateş ve Su 3
Ateş ve Su 4