Kısaltma; bir kelimenin, terimin veya özel adın, içerdiği harflerden biri veya birkaçı ile daha kısa olarak ifade edilmesi ve simgeleştirilmesidir. Kısaltmalarla ilgili kurallar şunlardır:
1. Kuruluş, ülke, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapılır: TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi), TDK (Türk Dil Kurumu), ABD (Amerika Birleşik Devletleri); KB (Kutadgu Bilig); TD (Türk Dili), TK (Türk Kültürü), TDED (Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi); B (batı), D (doğu), G (güney), K (kuzey); GB (güneybatı), GD (güneydoğu), KB (kuzeybatı), KD (kuzeydoğu) vb.
Ancak bazen kelimelerin, özellikle son kelimenin birkaç harfinin kısaltmaya alındığı da görülür. Bazen de aradaki kelimelerden hiç harf alınmadığı olur. Bu tür kısaltmalarda, kısaltmanın akılda kalabilmesi için yeni bir kelime oluşturma amacı güdülür: BOTAŞ (Boru Hatları ile Petrol Taşıma Anonim Şirketi), İLESAM (İlim ve Edebiyat Eseri Sahipleri Meslek Birliği), TÖMER (Türkçe Öğretim Merkezi) vb.
Gelenekleşmiş olan T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) ve T. (Türkçe) kısaltmalarının dışında büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz.
2. Ölçü birimlerinin uluslararası kısaltmaları kullanılır: m (metre), mm (milimetre), cm (santimetre), km (kilometre), g (gram), kg (kilogram), l (litre), hl (hektolitre), mg (miligram), m² (metrekare), cm² (santimetrekare) vb.
3. Kuruluş, kitap, dergi ve yön adlarıyla ölçülerin dışında kalan kelime veya kelime gruplarının kısaltılmasında, ilk harfle birlikte kelimeyi oluşturan temel harfler dikkate alınır. Kısaltılan kelime veya kelime grubu; özel ad, unvan veya rütbe ise ilk harf büyük; cins isim ise ilk harf küçük olur: Alm. (Almanca), İng. (İngilizce), Kocatepe Mah. (Kocatepe Mahallesi), Güniz Sok. (Güniz Sokağı), Prof. (Profesör), Dr. (Doktor), Av. (Avukat), Alb. (Albay), Gen. (General); sf. (sıfat), haz. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), kim. (kimya) vb.
* * *
Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cm’yi, kg’dan, mm’den, kr.un. Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde ise kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır: BDT’ye, TDK’den, THY’de, TRT’den, TL’nin vb. Ancak kısaltması büyük harflerle yapıldığı hâlde bir kelime gibi okunan kısaltmalara getirilen eklerde kısaltmanın okunuşu esas alınır: ASELSAN’da, BOTAŞ’ın, NATO’dan, UNESCO’ya vb.
UYARI: Numara sözünün kısaltması da kelime gibi okunduğundan getirilecek olan ek okunuşa göre getirilecektir: seafoodplus.info, seafoodplus.info
Sonunda nokta bulunan kısaltmalarla üs işaretli kısaltmalara gelen ekler kesmeyle ayrılmaz. Bu tür kısaltmalarda ek noktadan ve üs işaretinden sonra, kelimenin veya üs işaretinin okunuşuna uygun olarak yazılır: seafoodplus.info, seafoodplus.info, seafoodplus.info; cm³e (santimetreküpe), m²ye (metrekareye), 64ten (altı üssü dörtten) vb.
Sert ünsüzle biten kısaltmalar, ek aldıkları zaman okunuşta sert ses yumuşatılmaz: AGİK’in (AGİĞ’in değil), CMUK’un (CMUĞ’un değil), RTÜK’e (RTÜĞ’e değil), TÜBİTAK’ın (TÜBİTAĞ’ın değil) vb.
Ancak birlik kelimesiyle yapılan kısaltmalarda söyleyişte k’nin yumuşatılması normaldir: ÇUKOBİRLİK’e (söylenişi ÇUKOBİRLİĞE), FİSKOBİRLİK’in (söylenişi FİSKOBİRLİĞİN) vb.
(Doktor), Av. (Avukat), Alb. (Albay), Gen. (General); sf. (sıfat), haz. (hazırlayan), çev. (çeviren), ed. (edebiyat), fiz. (fizik), kim. (kimya) vb.
Contents
Gelenekleşmiş olan T.C. (Türkiye Cumhuriyeti) ve T. (Türkçe) gibi kısaltmalarının dışında büyük harflerle yapılan kısaltmalarda nokta kullanılmaz. K.K.K., M.Ö., M.S., P.K., T.C. ” Özel isim veya unvan olan bir kelime birkaç harfle kısaltılıyorsa yalnız ilk harf büyük yazılır.
Milattan Önce / m. ö. Milattan Sonra / m. s.
Buna göre Türkiye Türkçesinde kısaltmalar ikiye ayrılır: 1. Açılımı söylenen kısaltmalar: s. /say-fa/, C / cilt /, Dr. /dok-tor/ ve bk. / ba-kı-nız/ gibi.
Soru: Milattan sonra büyük harfle yazılırken araya nokta konur mu? Cevap: M.S. bu şekilde yazılır.
Metin içinde Milattan Önce, Milattan Sonra gibi çok alışılagelmiş kısaltmalar dışında (örnek: İsadan/ Milattan Önce için M.Ö.; İsadan/ Milattan Sonra için M.S.) kısaltma kullanılmadan açık yazılmalıdır.
Milat, tarih hesaplamalarında İsanın doğduğu kabul edilen gün. Bu tarihten önceki tarihler milattan önce ( MÖ ), bu tarihten sonraki tarihler milattan sonra ( MS ) olarak tanımlanır. Ayrıca İsadan önce (İÖ) ve İsadan sonra (İS) terimleri de aynı anlamda kullanılır.
Homo sapiensi baz alırsak ( bin yıla göre) yılı çıkarırsak bin yıl var Milattan önce. Bu cevap, soru sahibi tarafından kabul edilmiştir.
Milattan Önce ( MÖ ): Miladi takvimin başlangıcı olan sıfır noktasından önceki tarihlere Milattan Önce ( M.Ö.) denilmektedir. Milattan Sonra ( MS ): Miladi takvimin başlangıcından sonraki tarihlere Milattan Sonra ( M.S.) denilmektedir.
Kuruluş, ülke, kitap, dergi ve yön adlarının kısaltmaları her kelimenin ilk harfinin büyük olarak yazılmasıyla yapılır: TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi), TDK (Türk Dil Kurumu), ABD (Amerika Birleşik Devletleri); KB (Kutadgu Bilig); TD (Türk Dili), TK (Türk Kültürü), TDED (Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi); B (batı), D
“ nolu “, ilginç bir kelime. “no“, kelimenin kökü; “-lu“ da, isimden isim yapma eki. Ancak, “no“, nasıl bir kök? İtalyanca kökenli olan “numero“ kelimesini, “numara“ şekline çevirerek dilimize aldık.
TDK ye göre: Küçük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde kelimenin okunuşu esas alınır: cmyi, kgdan, mm den, seafoodplus.info vb. Büyük harflerle yapılan kısaltmalara getirilen eklerde ise kısaltmanın son harfinin okunuşu esas alınır: BDTye, TDK den, THYde, TRT den, TLnin vb.
Rakamlardan ve kısaltmalardan sonra kesme kullanılır, ekler rakamın ve kısaltmanın okunuşuna göre yazılır: (ten, te, de; PTTnin, ABDye, DMOya, İhlas A.Şye, 30 cmden. m2den kısaltmasında kesme kullanılmaz);
Ne Demek? Sermayesi belirli bir paya bölünmüş olan, borçlarından dolayı sadece malvarlığı ile sorumlu olan ticaret şirketlerine a.ş. denmektedir. Aynı zamanda uzun açılımı ile beraber Anonim Şirketi olarak bilinir.
araştırma ve deneysel geliştirme ( ar-ge ), insan, kültür ve toplumun bilgisinden oluşan bilgi dağarcığının artırılması ve bu dağarcığın yeni uygulamalar tasarlamak üzere kullanılması için sistematik bir temelde yürütülen yaratıcı çalışmalardır.
Avukatlar meslekleri gereği büyük oranda sözel bir iş ile ilgilendiklerinden dolayı yazım kurallarına istemsiz olarak çok fazla önem verirler. Kendileriyle iletişim kurarken "avukatın kısaltması nasıl yazılır?" sorusunun cevabını biliyor olmak iletişimin tamamen sağlıklı devam etmesine imkân tanıyabilir. Peki, "avukat kelimesinin kısaltması nedir?" Bunun yanında "avukat kelimesinin kısaltmasının sonuna nokta konur mu?" konusu hakkında da bilgi verdik.
Avukat kelimesinin kısaltması nedir? Sorusu avukatlık söz konusu olduğunda en çok sorulan sorulardan bir tanesidir çünkü kişiler hitap edecekleri ya da bahsedecekleri kişinin unvanını doğru yazmak ve gereken saygıyı vermek isterler. Avukat kelimesinin kısaltması "Av" olarak yazılmaktadır.
Avukat kelimesinin sonuna nokta koymak eğer kısaltma yapacaksak konulmalıdır. Fakat kısaltma yapmadan direkt olarak avukata yazmak veya bahsetmek istiyorsak kısaltmanın sonunda nokta kullanmalıyız. Aşağıda örnekler ile daha net kavramak mümkündür.