Ayak Burkulması Nedir?
Ayak bileği eklemi bacak ve ayak bölgesini güçlü bir şekilde bağlayarak hareketli alan yaratmaktadır. Kemik ve esnek liflerin oluşturduğu eklem bölgesine binen baskı yüzünden bu alan içerisinde deformasyon oluşabilir. Bu liflerde oluşan deformasyona ayak burkulması adı verilmektedir.
Ayak Burkulmasına Ne İyi Gelir?
Ayak bileğinin burkulması sonucunda kırılma ile ilgili bir şüphe bulunuyor ise mutlaka bir doktora danışılmalıdır. Bunun dışında hafif veya orta dereceli bir burkulma söz konusu ise bazı yöntemler deneyebilirsiniz. Ayak burkulmasına iyi gelen şeyler şunlardır:
- Ayak burkulmasında buz etkili ve basit yöntemlerden birisidir. Buz torbası burkulan bölgeye uygulanır ve ağrı ile birlikte şişmenin azalmasına yardımcı olur.
- Ayak bileğini yüksekte tutmak şişkinliği azaltabilir. Ayak altına yastık koymak ve yükseğe kaldırmak kan birikimi az olacağı için burkulan yerin daha az şişmesini sağlamaktadır.
- Şişmeyi en az seviyeye indirmek için elastik bantlar kullanılabilir. Burkulan bölgeye çok sıkı olmamak kaydı ile elastik bantlar sarılabilir.
Ayak Burkulması Nasıl Geçer?
Ayak burkulması çoğu zaman müdahaleye gerek kalmadan kendiliğinden geçebilen bir rahatsızlıktır. Fakat burkulma sonrasında oluşan ağrıyı azaltmak ve gidermek için bazı yöntemler uygulanabilir.
Ayak bileğinin burkulması sonrasında kesinlikle üzerine basılmamalı ve rahat bir şekilde sırt üstü yatılmalıdır. Ayrıca kan dolaşımının dengelenmesi ve şişliğin azaltılması için bir yastık yardımı ile ayak kısmı kal hizası üzerine çekilebilir. Bunlar dışında doktorlar tarafından verilen ağrı kesiciler de ayak burkulmasının sebep olabileceği ağrıları azaltmaya yardımcı olacaktır.
Ayak burkulması sonrasında ağrılar sık ve şiddetli bir şekilde devam ediyor ise mutlaka bir sağlık kuruluşuna müracaat edilmesi gerekir. Burkulma tedavisinde ilk olarak ayakta oluşan ödem giderilir. Bilekte oluşan hasar el ile muayene edilir. Burkulma ciddi düzeyde ise kapsamlı bir araştırma yapılır. Gerekli görülür ise tomografi veya ultrasonografi gibi tetkikler de yapılır. Gerekli görülür ise cerrahi operasyonlar uygulanabilir.
Ayak Burkulmasına İyi Gelen Şeyler
Ayak burkulması günlük hayatta pek çok kişinin başına gelen durumlardan birisidir. Genellikle evlerde bazı yöntemler ile ağrının ve şişliğin giderilmesi sağlanabilir. Ayak bileğine iyi gelen şeylerden birisi zeytindir. Zeytin ile ayak burkulmasında yaşanan şikayetler azaltılabilir. Zeytin, soğan, tuz ve sarımsak ezilip burkulan bölgeye sürülebilir.
Ayak burkulmasına iyi gelen doğal tedavi yöntemlerinden birisi de lahanadır. Lahana ayağın ağrısını azaltır ve kısa sürede iyileşmesini sağlar. Haşlanmış lahana ılınınca ayak bileğine sarılabilir.
Evde uygulanabilecek yöntemlerden birisi de soğan yöntemidir. 2 soğan ve 2 su bardağı zeytinyağı kavrulur ve burkulan bölgeye sarılır. Bu yöntem ile burkulan bölge hızlı bir şekilde iyileşebilir.
Ayak Burkulması Belirtileri Nelerdir?
Ayak burkulmasının belirtileri şunlardır:
- Ayak kemiği yakınında hissedilen ağrı ve hassasiyet
- Yürüme ve aktivite sırasında hissedilen ağrı
- Morarma ve şişme
- Ağrılık verildiği zaman ağrı hissetme
- Üzerine basamama
- Dokunulduğunda hassasiyet
Ayak burkulması doğru tedavi yöntemleri uygulanarak kısa sürede iyileşebilen bir rahatsızlıktır. Ağrı tamamen geçene kadar uygulanması gereken buz tedavisinin yanı sıra istirahat edilerek birkaç gün içerisinde iyileşme gözlemlenebilir. Fakat ayakta kanamalı bir burkulma veya kırığa dönen burkulma söz konusu ise cerrahi müdahale gerekir. Bu nedenle mutlaka doktora başvurulması gerekir. Cerrahi bir müdahale söz konusu olur ise iyileşme süresi daha uzun zaman alır.
Ayak burkulması, çok sık rastlanılan ortopedik bir yaralanmadır. Ayağın burkulması çoğu zaman kısa süreli ağrı gibi etkiler gösterir ve hafif bir şekilde atlatılabilir. Çok sert burkulmalarda ise eklem zedelenmesi ve kemik kırılması oluşabilir. Bu nedenle ayak bileğinde burkulma yaşayan kişilerin mutlaka bir ortopedist kontrolünden geçmesi tavsiye edilir.
Ayak burkulması, ayağı bacak kemiklerine bağlayan ve ligament adı verilen sert doku bağlarının yaralanmasıdır. Bu yaralanmalar genellikle ayak bileğinin anormal bir şekilde zorlanmasından ve ayak tabanının yere basarken oluşan dengesizlik sonucu zorlanmasından dolayı meydana gelirler. Bunun sonucunda ayak bileği bağlarında zedelenme ya da yırtılma gözlemektedir. Genellikle ayak bileğinin dış tarafında yer alan bağlarda hasar oluşmaktadır.
Dikkat edilmesi gerek önemli bir durum ise tam iyileşememiş ya da ihmal edilmiş burkulmalarda eklemde gevşeklik oluşabilmektedir. Bu durum da ayağın tekrar burkulmasına yol açar ve gerekli önemler alınmazsa burkulmalar tekrarlanabilir. Bu durum da eklem kıkırdak yapısının bozulmasına yol açar.
Ayak burkulması tedavisinde kullanılan yöntemler, yaralanmanın şiddetine göre değişiklik göstermektedir. Ayak burkulması şiddetine göre 3 dereceye ayrılır.
Nedenleri
Ayak burkulmasına yol açabilen durumları şu şekilde sıralayabiliriz;
Genel olarak ayak burkulmasında en sık gözlenen belirtiler şunlardır;
Ayak burkulması, hastanın belirttiği şikayetler ve fiziki muayene bulguları doğrultusunda teşhis edilir. Fiziki muayene sırasında ayak bileğindeki hassasiyet noktaları ve hareket aralığı kontrol edilerek ayrıntılı şekilde incelenir. Burkulma şiddeti fazla ise, bölgedeki kemiklerde kırık ya da çatlak olup olmadığını kontrol etmek ve bağlarda oluşan hasarın derecesini anlamak için aşağıdaki görüntüleme yöntemleri kullanılır;
Ayak burkulması durumu oluştuktan sonra mutlaka doktora gidilmelidir. Doktor kontrolünde, burkulmanın şiddetine göre tedavi yöntemleri uygulanır. Bu tedaviler burkulmanın şiddetine göre değişiklik gösterebilir.
Ayak bileği burkulması seafoodplus.infoyse; doktorunuzun önerisiyle şu tedaviler uygulanabilir.
Ayak bileği burkulması 2. evredeyse;
Ayak bileği burkulması 3. evredeyse; Bu evredeki şiddet doğrultusunda kendi kendine iyileşmesi pek mümkün olmayabilir Bu evrede Kopan bağın tamir edilmesi gerekir. Bu nedenle ameliyat gerekli görülebilir
Ayak burkulması tedavisinde iyileşme süresi burkulmanın evrelerine göre değişiklik göstermektedir. 1. evrede ise burkulma hafif şiddetli olduğundan iyileşme genellikle 1 ile 3 hafta arasında gerçekleşir. 2. evrede ise burkulma orta şiddetlidir ve uygulanan tedaviye göre iyileşme genellikle 3 ile 8 hafta arasında gerçekleşir. 3. evrede ise burkulma çok şiddetli olduğundan iyileşme süresi ayak bileğindeki hasara bağlı olarak değişmektedir. Bu evrede cerrahi müdahale uygulanması iyileşme süresini etkilemektedir.
Ayak burkulması mutlaka tedavi edilmelidir. Tedavi edilmeyen burkulmalar, kalıcı bir rahatsızlığa ve bacaklarda kas zayıflamasına neden olabilir. Ayrıca zamanla bazı komplikasyonların gelişmesine neden olabilir; Eklem Sertliği (Kontraktürler): Eklem sertliği ilerlerse ciddi ağrılara ve kireçlenmeye sebep olabilir. Erken Dönem Artrit (Eklem İnflamasyonu): Ayak burkulmalarında, bağlardaki hasar ciddiye alınmazsa erken dönem artrit durumu oluşabilir. Osteokondral Kırık: Devamlı olan burkulmalar kemiklerin beslenmesinde sorunlara neden olarak kırılma olasılığını arttırır.
Aşağıdaki belirtilen ipuçları ile bir nebze de olsa ayak bileği burkulması riski azaltılabilir.
Ayak bileği eklemi, ayağı bacağa bağlayan eklemdir. Bu eklem iç taraftan (iç bağlar) ve dış taraftan (dış bağlar) güçlü bağlar ile bağlanır. Burkulma esnasında bu bağlardan biri veya birkaçı gerilir. Şayet bu gerilme bağın esneme kapasitesini aşarsa bağda yırtık oluşur.
Bağlar, kemikleri birbirine bağlayan güçlü bağ dokularıdır. Ayak bileği eklemindeki bağlar kemikleri uygun pozisyonda tutarak eklemi yerinde tutarlar (stabilizasyonunu sağlarlar). Özellikle dönme ve burkulma gibi hareketlerde, ayağın anormal hareketini engellerler. Bu hareketler fazla olursa bağlarda yırtık oluşabilir.
En sık dış ayak bileği bağları burkulmada yaralanır. Yaralanma, basit gerilmeden, tam yırtığa kadar değişen derecede olabilir.
Tam yırtıklarda ayak, ayak bileği ekleminde sabitlenemez (instabilite). Zaman ilerledikçe en az zorlanmalarda dahi tekrarlayan burkulmalar olur. Halk arasında buna yer yapma olarak isim verilir. Tekrarlayan burkulma sonucu, ayak bileği eklemi kıkırdak yapısında bozulmalar olur. Bu da ağrılı ayak bileğine sebep olur.
Futbol, basketbol, tenis, voleybol ve dağ maratonu (ultramaraton) gibi ani dönüşler durmalar içeren sporcularda sık görülür. Özellikle yüzeyi düz olmayan yerlerde yürüyüş veya egzersiz yapanlarda da ayak bileği burkulması sık görülür. Spor yaparken ayağınıza biri basıp ayağınız yerde sabit kalıp dönme hareketi yapmaya çalışırsanız da ayak bileğiniz burkulur.
Burkulma yaşadıktan sonra, aşırı şişme ve ağrı, yürümede güçlük ya da üzerine hiç basamama, burkulma anında kuvvetli patlama sesi duyulması, üzerine basınca bileğinizde oynama hissi ya da tedirginlik hissi gibi durumlarda mutlaka doktora başvurmanız gerekir. Burkulmanın şiddetine göre ayak bileğinizde kırık olabilir. Bunu anlamak için röntgen çekilir. Röntgeninizde kırık yok ise fiziki muayenenizde bağlarda aşırı hasar ya da gizli kırıktan (röntgende görülmeyip MR görüntülemede görülen) şüphelenilirse MR görüntüleme yapılır.
Ayak bileği burkulması sonucu burkulma derecelendirilerek bağlardaki yaralanmanın boyutu anlaşılıseafoodplus.info Bağlardaki hasar derecesine göre tedaviye yöntemi belirlenir.
Yukarıda anlatılan tedavilere ek olarak ağrı kesici ilaç doktorunuza danışarak alabilirsiniz. Ayrıca;
Ayak bileği burkulması yaşayan hasta yakından takip edilir. Yaralanmanın derecesinden bağımsız olarak hastanın tolere edebileceği kadar yük vermesine izin verilebilir. Yük vererek yürütme; koltuk değneği ile birlikte bandaj, ayak bilekliği, atel hatta yürüme alçısı kullanılarak yapılabilir. Yaralanmış ayak bileği bağları yük altında daha hızlı iyileşir. Ayrıca uzun süre basmamaya bağlı ayakta oluşabilecek diğer sorunlardan uzaklaşılmış olunur.
Ayak bileğinde burkulma sonucu olabilecek eklem sertliği ve kronik ayak bileği sorunlarını engellemek için hasta yakından takip edilir. Kontrollü olarak aak bileği hareketlerine başlanır. Eklem hareket açıklığı tam olarak ve ağrısız elde edildikten sonra ayak bileği etrafındaki kas ve tendonların kuvvetlendirilmesi hedeflenir. Daha sonra sırasıyla denge ve çeviklik egzersizlerine geçilir.
Ayak bileği burkulması sonrası ameliyat gerekliliği oldukça nadirdir. Aşağıdaki durumlarda ameliyat gerekir.
Yırtılan bağlar tamir edilecek durumda ise dikiş veya ucunda dikiş olan vidalar ile koptuğu yere kemiğe sabitlenir. Eğer kemik parçası büyük ise vida ile kemiğin ayrıldığı bölgeye yerleştirilerek vida ile sabitlenir.
Eğer tamir edilemeyecek durumda ise bağın yerine, aynı fonksiyonu yapacak alındığında fonksiyon bozukluğu yapmayan bir tendon ile bağ yeniden oluşturulur (rekonstrüksiyon)
Copyright Utku Erdem Özer
Ayak burkulmas, ayak bilei ile topuk kemiinin normal yerinden çkarak tekrar yerine gelmesi durumudur. iddetli arya ve yürüme güçlüüne sebep olabilir. Baz vakalarda eklemi tutan balar yrtlabilir.
Ayak burkulmas çeitli sebepler nedeniyle meydana gelebilir. Çounlukla zorlu spor hareketleri veya spor kazalar bu talihsiz olaya neden olur. Ayak bilei kaslarnn zayf olmas ve kötü zeminler ayak burkulmasna sebep olan dier nedenlerdir. Burkulma sonras özellikle ilk saatlerde ve ilerleyen günlerde olabildiince aya yüksekte tutmaya çalmakta fayda vardr.
Ayak burkulmas sonrasnda ime ve morarma gibi ikayetler olabilir. Eer burkulma iddetliyse mutlaka bir doktora gitmekte yarar vardr. Ancak hafif durumlarda evde tedavi mümkündür. Peki ayak burkulmasna ne iyi gelir, evde hangi bitkisel yöntemler uygulanabilir. te cevab…
Ayak burkulmas tedavisi için doktor kontrolündeki tbbi tedaviye öncelik vermenizi tavsiye eder, salkl günler dileriz…
brahim Saraçolu Soan Kürü Tarifi, Ne Zaman Balanmal?
Sarmsan Faydalar Nelerdir? Sarmsak Yutmann Faydalar
Aromaterapi Yalar Faydalar ve Kullanm
Maydanoz Limon Kürü Yapl ve Faydalar
Evde 5 Kolay Admda Pedikür Nasl Yaplr?
Ayak Mantarna Ne yi Gelir? Bitkisel 7 Kesin Çözüm
Ayak Kokusuna Çözüm: Kokuyu Yok Eden 9 Bitkisel Yöntem
Evde Manikür Nasl Yaplr? 6 Kolay Admda Göz Alc Trnaklar
Ayak Detoksu Nedir? Faydalar ve Zararlar Nelerdir? Nasl Yaplr?