Kas krampları, bir kasın ağrılı, istemsiz kasılmalı ile ortaya çıkan rahatsız edici bir semptomdur. Genellikle kısa sürer. Birkaç saniye ile birkaç dakika arasında değişiklik gösterir. Kesin nedeni her zaman bilinmemekle birlikte, nöromüsküler anormallikler, yoğun egzersiz, tıbbi durumlar, elektrolit dengesizliği, ilaç kullanımı ve dehidrasyonun ortak etkenler olduğu düşünülmektedir. Magnezyum, D vitamini gibi bazı vitaminlerin vücutta eksik olması, kas krampları olasılığını artırır. Bazı araştırmalara göre potasyum, sodyum ve magnezyum mineralleri içeren besinler, kas kramplarını önlemeye yardımcı olabilir.
Avokado, kas kramplarını önlemeye yardımcı olabilecek besinlerle dolu kremsi, lezzetli meyvelerdir. Sık sık kas krampları yaşıyorsanız, avokado gibi elektrolit açısından zengin yiyecekleri bol miktarda tükettiğinizden emin olun.
Ayak krampının geçmesi için uygulanan birçok yöntem bulunur. Kramplara sebep olan ana unsurlarının bulunması tekrarlanmasının önüne geçecektir. Bu sebep ile sık sık bu problem ile karşılaşıldığı takdirde uzman hekimler ile görüşülmesi önerilir. Sık sık ayağa kramp firması problemiyle karşılaşıldığı takdirde nöroloji bölümü ile görüşülmesi gerekmektedir.
Burada gerekli tetkikler ve muayene işlemleri yapıldıktan sonra krampa sebep olan unsurlar bulunacaktır. Unsurların ortaya çıkarılması tedavi için son derece önemli bir aşamadır. Ayak krampının asıl sebebi kas kasılması olabileceği gibi daha tehlikeli bir hastalık da olabilir. Bu sebep ile kişilerin mutlaka muayene olmaları önerilir.
Ayak krampına iyi gelenler masaj, sıcak kompres ve tıbbi tedavi yöntemleridir. Bu yöntemler uygulandığı takdirde kramp girme sıklığı ve şiddeti azaltılabilecektir. Ayak krampını geçirmek için kullanılabilecek yöntemler şu şekildedir:
Kramp tedavisinde önerilen unsurlardır. Vücuda esneklik kazandırmak kramp girme oranını düşürür. Aynı zamanda krampın şiddetini de azaltmaktadır. Bu sebep ile de ayaklarda kramp girmesini önlemek adına vücudu rahatlatacak olan yöntemler düzenli olarak uygulanmalıdır.
Ayak krampının geçmesi için uygulanan yöntemler vardır. Bu yöntemler şu şekilde sıralanabilir:
Ayağa kramp girmesinin nedenleri birçok farklı etkene dayanabilir. Şeker hastalığından, varise ve varisten ise ergenliğe kadar birçok farklı sebebi bulunmaktadır. Ayağa kramp girmesi hastalıkların yanı sıra anlık sebeplerden dolayı da ortaya çıkabilmektedir. Ayağa kramp girmesinin nedenleri şu şekilde sıralanabilir:
Ayak krampına sebep olabilmektedir.
Krampa neden olan hastalıklar bulunur ve bu hastalıklar sebebi ile çoğunlukla ayaklara ve bacaklara kramp girmektedir. Ayağa kramp girmesine sebep olan hastalıklar şu şekilde açıklanabilir:
Susuzluk krampa sebep olur mu sorusu sık sık merak edilmektedir. Az su tüketimi sonucunda oluşan dehidrasyon kramplara neden olabilmektedir. Kas kasılmaları ve spazm onların önüne geçmek için su tüketiminin ideal düzeyde olması gerekir. Günlük olarak 2 ila 3 litre arasında su tüketimi olası krampların önüne geçer.
Aynı zamanda kas spazmları ve sakatlanmalarının da önüne geçecek olan ana unsurlardan birisi su tüketimidir. Az su tüketmek sık sık kas hastalığına sebep olmakta ve bu durum ise spazmlara, kasılmalara ve krampa sebep olmaktadır.
Tiroid ve ayak krampı arasında bağlantı bulunmaktadır. Tiroid hastalıkları ayaklarda kramp oluşmasına sebep olur. Hastalığın sebeplerinin yanı sıra aynı zamanda kullanılan tedavi yöntemleri de kas ağrılarını etkileyebilmektedir.
Bu durumların iyileştirilmesi için kullanılacak olan yöntemlerden biri ilaçların değiştirilmesidir. Ancak ilaçların değiştirilmesine kişiler kendileri karar vermemeli ve uzman görüşü almadan değişiklik yapmamaları önerilir.
Vitamin eksikliği ve ayak krampı birbiri ile bağlantılıdır. Vücudun ihtiyacı olan vitamin ve mineral dengesi sağlanmadığı müddetçe krampların yanı sıra daha ağır hastalıklar da ortaya çıkabilmektedir. Ayak krampı sorununu önüne geçmek için vitamin dengesi sağlanmalıdır.
Bacak krampları, saniyeler veya dakikalar sürebilen ağrılı, istemsiz kas kasılmalarıdır. Uykuyu, egzersiz rutinini ve genel yaşam kalitesini etkilerler. Bazı şartlar ve ilaçlar bacak kramplarına neden olabilir ve kaçınılması faydalı olabilecek bazı risk faktörleri vardır. Bir kramp olduğunda; kası esnetmek, sıcak veya buz uygulamak ve bölgeye masaj yapmak işe yarayabilir.
Bacak krampları, genellikle baldırda, ayakta veya uylukta ortaya çıkan ani, istemsiz, yoğun kas ağrılarıdır. Bacak krampları "charley atı" olarak da bilinir. Bazen kramplar bacağın kontrolsüz bir şekilde gerilmesine neden olabilir. Kramplarla birlikte yaşamak acı verici olsa da bunlar genellikle zararsızdır.
Bacak krampı, sıkılmış, kasılmış bir kasın bir düğüm haline gelmesi gibi hissedilir. Ciddi derecede rahatsız edici, acı verici ve hatta dayanılmayacak ölçüde can yakıcı olabilir. Kramp geçtikten sonra dahi bölgedeki kaslar saatlerce ağrımaya devam edebilir.
Etkilenen kası kuvvetli bir şekilde esnetmek (örneğin, ayağı yukarı doğru esneterek baldır kası gerilebilir) faydalı olabilir. Bacağı sallamak, masaj yapmak, kendini yürümeye zorlamak, buz uygulamak veya ılık bir banyo yapmak gibi sıcak uygulamaları da yardımcı olabilir.
Bir bacak krampı olduğunda onu anında rahatlatan hiçbir hap veya enjeksiyon yoktur. Bununla birlikte, krampın oluşmasını en baştan engelleyebilecek bazı yöntemler mevcuttur.
Çok aktif olunmayan zamanlarda veya uyurken gece krampları olabilir. Bu kramplar kişiyi uyandırabilir, tekrar uykuya dalmasını zorlaştırabilir ve bütün gece kendini ağrılı hissetmesine neden olabilir. Bacak krampları yıllık, aylık, haftalık, gecelik olabildiği gibi sıklığı kişiye göre değişir. Gece bacak krampları her yaşta, herkesin başına gelebilir ancak daha çok yaşlı kişilerde görülür. 60 yaşın üzerindeki kişilerin %33'ü en az iki ayda bir geceleri bacak krampları yaşar. 50 yaş ve üzerindeki hemen hemen her yetişkin, en az bir kez bunu tecrübe eder. Çocukların yüzde yedisinde bu kramplar görülür. Hamile kadınların yaklaşık %40'ı geceleri bacak krampları yaşar. Bunun nedeninin, hamileliğin getirdiği fazla kiloların kasları zorlaması olduğu düşünülmektedir.
Bildirilen tüm bacak kramplarının dörtte üçü (%75) geceleri meydana gelir.
Bir bacak krampı birkaç saniyeden birkaç dakikaya kadar değişen aralıkta sürebilir.
Yaşlandıkça bacak krampları yaşama ihtimali artar. Bunun nedeni, tendonların (kasları kemiklere bağlayan dokular) yaşlandıkça doğal olarak kısalmasıdır. Ayrıca kadınların, bacak krampları yaşama ihtimali daha yüksektir. Yetişkinlerin %60 kadarı, çocukların ve gençlerin ise yaklaşık %40’ı geceleri bacak krampları yaşar.
Bacak krampları bazen ciddi bir sağlık durumunun belirtisi olabilir. Ciddi bir sağlık durumu olduğundan endişe eden kişi, bir doktorla iletişime geçmekten çekinmemeli ve bacak krampları da dahil olmak üzere tüm belirtilerini onunla paylaşmalıdır.
Bacak krampları özellikle geceleri çok yaygın olarak görülür ve son derece normaldir.
Hem gece bacak krampları hem de huzursuz bacak sendromu geceleri veya dinlenme sırasında ortaya çıkma eğiliminde olsa da huzursuz bacak sendromu şiddetli ağrıya neden olmaz. Huzursuz bacak sendromu rahatsız edicidir ancak acı verici değildir. Huzursuz bacak sendromu kişinin bacaklarını hareket ettirmek istemesine sebep olur. Hareket edildiğinde huzursuzluk durur ama yine de rahatsızlık hissi vardır.
Bazı bacak krampları bilinmeyen bir nedenle ortaya çıkar ve bunlara “idiyopatik” kramplar denir. "İkincil" bacak krampları ise daha ciddi bir sağlık durumunun semptomu veya komplikasyonudur. İdiyopatik bacak kramplarına birincil olarak neyin sebep olduğu tartışmaya açıktır. Bunların muhtemel nedenleri şunlardır:
Gece bacak kramplarının muhtemel nedenleri şunlardır:
Bacak kramplarının aşağıdakilere neden olma ihtimali yoktur:
İlaçların yan etkileri vardır. Kişinin almakta olduğu bir ilaç bacak kramplarına neden olabilir. Bu durumda, ilacın artılarının ve eksilerinin değerlendirilip yan etkilerine karşı nasıl bir yol izlenmesi konusunda doktoruyla iletişim kurması gerekmektedir. Böyle bir durumda doktorun yan etki olarak bacak kramplarına sebep olmayan farklı bir ilaç vermesi mümkündür. Yan etki olarak bacak kramplarına yol açabilen ilaçlar şunlardır:
Ayrıca şu ilaçlar da bacak kramplarına sebep olabilir: Amoksisilin, bromokriptin, bupropion, selekoksib, setirizin, chromium, sinakalset, siprofloksasin, sitalopram, donepezil, eszopiklon, fluoksetin, lansoprazol, levalbuterol, levotiroksin, metformin, niconitis asit, nifedipin, rivastigmin, sertralin, telmisartan, teriparatid ve teriparatid raloksifen.
Bazen bacak krampları sebepsiz bir şekilde ortaya çıkar ancak kimi zamanlarda muhtemel bir sağlık durumunun belirtisi veya semptomu olabilir. Kişi aşağıdaki durumlardan herhangi birine sahipse, bacak kramplarının bu durumun bir sonucu olması muhtemeldir. Ayrıca kişi bu koşullardan herhangi birine sahip olup olmadığınızı henüz bilmiyorsa, bacak kramplarının bunlardan birine sahip olduğunun bir işareti olabileceğini unutmamalıdır. Bacak kramplarının daha ciddi bir tıbbi durumun belirtisi olduğunu düşünen kişi bunu mutlaka bir doktora danışmalıdır.
Bacak krampları, muhtemelen aşağıdaki yaşam tarzı seçimlerinin bir işareti olabilir:
Bacak krampları muhtemelen aşağıdakiler de dahil olmak üzere bazı ciddi durumların işareti olabilir:
Bacak kramplarının aşağıdaki durumların da belirtisi olabileceğine dair söylentiler olsa da gerçekler böyle değildir. Bacak kramplarının aşağıdakilerin bir işareti olması mümkün kabul edilmez:
Bacak kramplarının aşağıdakilere ait eksikliklerin bir işareti olması da muhtemel değildir:
Ne yazık ki bacak krampları çok ani bir şekilde ortaya çıkmaktadır ve bu sebeple bir uyarı işareti almak mümkün değildir ancak gebelik ve yan etki olarak bacak kramplarına neden olan ilaçların kullanılması gibi risk faktörleri bulunmaktadır.
Doktorun bacak kramplarını teşhis edebilmesi için kişinin tıbbi geçmişini, kullandığı ilaçları ve yaşadıklarıyla ilgili açıklamaları öğrenmesi gerekecektir. Kişi tüm bu konularda son derece açık olmalıdır. Belirtilerini doktora açıkça iletmeli ve aşağıdaki bilgileri de açıklamasına eklemelidir:
Doktor, bacak krampları ile buna benzeyen aşağıdaki diğer rahatsızlıklar arasındaki farkı söyleyecektir:
Bu farklılıkları ayırt etmek için doktor şunları yapabilir:
Kan, idrar ve diğer rutin testler bacak kramplarının teşhisinde yardımcı olmaz ancak bacak kramplarının bir semptom olduğu önceden teşhis edilmemiş tıbbi durumların tespit edilmesine yardımcı olabilir. Muhtemelen kan basıncını ölçmek gibi kalp ve damar risklerini ortaya çıkarabilecek tipik testler yapılacaktır.
Doktor, teşhis için yardımcı olması amacıyla kişiye bacak krampları hakkında aşağıdaki soruları sorabilir:
Kişi, bir egzersizi henüz bitirmiş ya da gecenin bir yarısı uykudan uyanmış halde bir bacak krampıyla karşılaşabilir ve bu acıdan bir an önce kurtulmak ister anca böyle anlarda ne yazık ki acıyı anında dindirecek sihirli bir reçete yoktur. Bununla birlikte, bir bacak krampından kurtulma ihtimalini artırmak için atılması gereken sekiz adım vardır:
Kramp, baldır kasındaysa bunu denemek faydalı olacaktır: Ayakta dururken (veya bacağınızı önünüzde açarak otururken), bacağınızı düzleştirin ve topuğunuz yerdeyken ayak parmak uçları kaval kemiğinizi gösterene kadar ayağınızı kaldırın. Ulaşabiliyorsanız ayak parmaklarınızı tutup kendinize doğru çekin. Ayrıca topuklarınızın üzerinde yürümek de fayda sağlayabilir.
Günümüzde bacak kramplarını %100 önleyebilecek bir ilaç yoktur. Bununla birlikte, bacak kramplarını önlediğine dair çok az kanıt bulunan bazı reçeteli ilaçlar mevcuttur. Doktorun gözetiminde aşağıdakileri denemek faydalı olabilir:
Hiçbir vitamin bacak kramplarına %100 yardımcı olamaz. Bununla birlikte, bazı uzmanlar bacak krampları için B12 vitamini kompleksi alınmasını önermektedir.
Geçmişte kininin bacak kramplarını iyileştirmede bir miktar umut vaat ettiği düşünülüyordu ancak bu, uzmanlar tarafından artık tavsiye edilmiyor. Kininin; aritmiler, trombositopeni ve aşırı duyarlılık reaksiyonları gibi potansiyel olarak yaşamı tehdit eden yan etkiler vardır.
Bir bacak krampı 10 dakikadan uzun sürerse veya dayanılmaz derecede ağrılı hale gelirse acil servise gidilmelidir. Zehirli veya bulaşıcı olabilecek bir maddeye dokunduktan sonra bacak krampı başlarsa da yine aynı şekilde acil servise başvurulmalıdır. Örneğin, ciltte toprağa temas eden bir kesik varsa tetanoz gibi bakteriyel bir enfeksiyon kapılabilir. Cıva, kurşun veya diğer toksik maddelere maruz kalındığında da yine acil servise gidilmesi gerekir.
Günümüzde bacak kramplarını tedavi etmek için herhangi bir ameliyat önerilmemektedir.
Kişinin bir daha asla bacak krampı yaşamayacağına dair söz verilemese de uzmanlar, riski azaltabilecek bazı adımlar önermektedir:
Baldırlardaki bacak kramplarını önlemek için şunları deneyin: Duvardan yaklaşık bir metre uzakta durun. Öne doğru eğilin. Ayaklarınızı düz tutarken kollarınızı uzatmış halde duvara dokunun. Bitirmeden önce beşe kadar sayın ve en az beş dakika boyunca bu hareketi tekrar tekrar yapın. Günde üç kez tekrarlayın.
Bacak kramplarının bir tedavisi yoktur ancak bacak kramplarını önlemek ve bu krampları yönetmek için atılabilecek adımlar vardır.
Bir bacak krampının ciddiyetini tahmin etmek imkânsız değilse bile zordur. Bazı insanlar önleme ve tedavi planlarıyla iyileşme görürken, bazıları bu rahatsızlıkla yaşamaya devam eder. Yaşlandıkça krampların daha kötü hissedilmesi ve daha sık tekrarlaması mümkündür.
Kişi doktoruyla görüşerek bacak krampları için bir önleme ve anlık tedavi planı hazırlayabilir. Bacak kramplarını önleme planı için her gün yapılabilecek olan bazı öneriler şunlardır:
Bacak krampları dayanılmaz derecede ağrılıysa, sık sık oluyorsa veya uzun sürüyorsa bir doktora görünmek gerekir. Ayrıca kişi bacak kramplarına ek olarak aşağıdaki belirtilerden herhangi birine sahipse hemen bir doktorla iletişime geçmelidir:
Bacak krampları tahmin edilemez ve acı verici olabilir. Uykuyu, egzersiz rutinini ve genel yaşam kalitesini etkileyebilir. Oldukça yaygın görülürler ve neyse ki geçicidirler. Bacak kramplarını yönetmek için atılabilecek bazı adımlar vardır. Bacak kramplarından kaçınmak isteyen kişi; risk faktörlerinden uzak durmak için elinden gelenin en iyisini yapmalı, mümkünse yan etkisi bacak krampları olan ilaçları kullanmamalı ve önerilen önleyici tedbirleri almalıdır.
Bacak kramplarınızın şiddeti ve süresi konusunda endişeleriniz varsa veya bunların ciddi bir durumdan kaynaklanabileceğini düşünüyorsanız bir sağlık uzmanıyla iletişime geçmekten çekinmeyin. Ona gereken soruları sorun ve endişelerinizi dile getirin.