Azad Yılmaz Kaç Yaşında

Azerbaycan halk tiyatrosu modern Azerbaycan tiyatrosunun teşekkülünde önemli rol oynamış, geçmişle gelecek arasında bir köprü olmuştur. Azerbaycan’da modern tiyatro 19. yy’ın ortalarına rastlamaktadır. 19. yüzyılın başlarında Azerbaycan’ın siyasi hayatında radikal değişikler olmuş, Çarlık Rusya Kafkasya’ya inmiş, Azerbaycan’ı kontrolü altına almaya çalışmıştır. 1828’de İran’la yapılan Türkmençay antlaşmasıyla Azerbaycan kuzey ve güney olmak üzere ikiye ayrılmış, Kuzey (bugünkü) Azerbaycan Çarlık Rus’un, Güney Azerbaycan (İran Azerbaycan’ı) İran’ın tahakkümü altına girmiştir.Çarlık idaresinin eyalet merkezi olan Tiflis, resmi dairelerin ve mekteplerin açılmasıyla diğer şehirlere nazaran daha gelişmiş bir durumdaydı. Avrupai hayat tarzının Tiflis’te Rus tesiriyle başlaması, birtakım içtimai hareketlenmeyi de beraberinde getirmiştir. Gayrimüslimler bu yeni yaşam biçimine kısa sürede ayak uydurmuşsalar da Müslümanlar (çoğunluğu Türk) dinleri dolayısıyla uzun süre bu durumu kabullenmemişlerdir. Azerbaycan araştırmacısı Yavuz Akpınar tiyatroyla ilgili olarak Tiflis muhitinin o dönemki görünümünü şöyle açıklamaktadır: Ahundzade’nin 1849’dan itibaren komediler yazmaya başlaması doğrudan doğruya Tiflis’teki kültürel değişmelerle yakından alakalıdır… Yolların yapılması, şehirlerdeki hızlı nüfus artışı, özellikle Tiflis’in süratli gelişmesi, ticaretin büyümesi kültürel hayatın bu şehirde canlanmasına ve olgunlaşmasına imkân hazırlamıştı. Tiflis’te devlet daireleri kurulmuş, birçok okul açılmış matbuat gelişmeye başlamıştı. Avrupai hayat tarzı yaygınlaşıyor, güçleniyordu. İşte bu gelişmelerin tabii bir neticesi olarak tiyatro binasına ihtiyaç duyuldu. Ruslar, Gürcüler ve Ermeniler arasından yerli aktörler çıkmaya başlamıştı, tiyatro toplulukları oluşturuluyordu. Avrupai hayat tarzının Kafkasya ve Azerbaycan dolaylarında yerleşip yayılmasını bu bölgenin Şark’a ait hususiyetlerinden, atmosferinden koparılmasını kendi sömürgeci emelleri için de yararlı gören Çarlık hükümeti, Rusların ve diğer gayrimüslimlerin Tiflis’te tiyatro, opera, müzik, modern eğitim ve öğretim, matbuat sahalarındaki faaliyetlerine gereken dikkati gösteriyor, bunları himayeden geri kalmıyordu… Vorontsov’un hususi bir tiyatro binası yaptırmasının başka sebepleri de vardır: Mesela Tiflis’te gittikçe büyüyen Rus kolonisi için alıştıkları eğlence hayatını ihdas etmek, geliştirmek medeni bir ihtiyaç haline gelmişti (Akpınar,1988). Çarlık Rus idaresinin umumi valisi Knyaz Vorontsov, 1849’da Tiflis’te Rus tiyatro binasının temelini attırmış ve 1851’de tiyatro binası hizmete açılmıştır. Bu durum daha sonra Vorontsov’un Türk, Gürcü ve Ermeni aydınlarını tiyatro eseri yazmaya teşvik etmesiyle daha ileriye taşınmıştır. Böylece Müslüman-Türk dünyasının ilk tiyatro yazarı Mirza Fetali Ahundzade, 1850’de ilk komedisi Hekayet-i Molla İbrahimhalil Kimyager’i yazmıştır. Ahundzade aynı yıl Mösyö Jordan, LenkeranHanının Veziri tiyatrolarını, 1852’de Hekayet-i Hırs-ı Guldurbasanı, 1853’te Hacı Gara’yı, 1855’te Mürafaa Vekilleri’ni yazmıştır (Akpınar, 1994). Eserler Azerbaycan Türkçesiyle yazılmışsa da ilk olarak 1853’te Tiflis’te Rusça basılmış ve ne yazık ki Rusça oynanmıştır. Bunun nedenini Abdulvahap Yurtsever, Azerbaycan’da henüz tiyatroyu icra edecek aktör kadroların olmaması olarak belirtilir (Yurtsever, 1951). Ahundzade’nin eserleri başta Rusya olmak üzere Fransa, İngiltere’de de sahnelenmiştir. Akpınar, 19. asrın ikinci yarısında Batı Avrupa’da en çok tanınan Şarklı yazarın Ahundzade olduğunu söyler (Akpınar, 1994).1880’den sonra tiyatro hayatında bir canlanma görülmüş, Gori Muallim Mektebini bitiren gençler, öğrencileri etrafında toplayarak bazı tiyatro eserlerini sahneye hazırlamışlardır. 1880 yılında profesyonel denebilecek tiyatro topluluğu Nahçivan’da oluşturulmuştur. Bu topluluğun içinde Memmedtağı Sıdkı, Celil Mehmetkuluzade, Elekber Mehmetguluoğlu, Ekber Molla Beyeloğlu, Eyneli Bey Sultanof gibi tiyatro heveskârları, 1882’den itibaren de Azerbaycan Türkçesini iyi bilen Ermeni aktör ve aktrisleri Elmas Hanım, Stepan Safrazyanlar Azerbaycan’ın birçok şehrinde (Bakü, Gence, Tiflis, Nuha) tiyatro gösterileri düzenlemişlerdir. Ahunzade’nin komedileri başta olmak üzere Ermeni yazar Vasak Medetov’un Azerbaycan Türkçesiyle yazdığı eserleri oynamışlardır (Akpınar, 1994). Elmas Hanım Türk sahnesinde yer alan ilk kadın sanatçıdır. 1886’dan itibaren Azerbaycan tiyatrosu Bakü’de gelişmeye başlamıştır. İnkılap Kerimov, Bakü’de tiyatronun canlanmasını, Sultanmecit Genizade, Habib Bey Mahmutbeyov ve Necefoğlu Bey Veliyev’in tiyatro heveslilerini bir araya getirerek gösterdikleri mücadeleye dayandırır ve bu durumu şöyle açıklar: “… Bu şahısların tiyatro yolunda çektikleri azap, uğraştıkları birçok tahkirat, sövüşlerin hiçbiri anlatılamaz. Kapı kapı gezip bilet satmakla tiyatrolar verip özleri için bir kuruş götürmeyip ihza ettikleri paraları yeni tür mektep uşaklarına gönderirdiler… Bu şahısların tiyatro yolunda zahmetleri çok büyük ve tiyatro tarihine adları yazılmalıdır.” (Kerimov, 1923) Yukarıda belirtilen isimler her ne kadar tiyatro konusunda büyük eserler vermemişse de rejisörlük ve aktörlük alanlarında tiyatronun ağır yükünü üzerine almışlardır. Habib Bey ve Sultanmecit Genizade 1887’de yüksek tahsil için Bakü’ye gelmiş, burada öğretmenlik yapmaya başlamışlardır. Habib Bey ve Genizade’nin büyük çaba göstererek Bakü’de açtığı Rus-Tatar Mektebi2 maarif ve medeniyet yolunda önemli ilerleme kaydetmiştir. Aralarına Necefoğlu Bey Veliyev’in de katılmasıyla Bakü’de tiyatro alanında hareketlenme başlamıştır. Açılan mektebin öğrencilerinin tiyatroya olan ilgileri arttırılmış, dönemin ünlü tiyatro oyuncularından Hüseyin Araplinski ve Mirmahmut Kazımovski de ilk defa bu mektebin öğretmenlerinin yönlendirmesiyle sahneye çıkmıştır.Bakü’de bu hareketlerle canlanan tiyatro hayatı profesyonelleşmek adına hükümet izniyle truppalar (tiyatro toplulukları) oluşturulmaya çalışılmıştır. Bununla ilgili ilk adım 1896’da Azerbaycan’ın önemli aydını Hasan Bey Melik Zerdabi tarafından atılmış; fakat Bakü hükümeti tarafından izin verilmemiştir. Daha sonra Nerimanov’un gayretleri olumlu sonuçlanmış ve nitekim aynı yıl “Birinci Müslüman Truppası” adı altında tiyatro topluluğu kurulmuştur.

Her değerlendirme puanı 1 ila 10 arasındadır. Gördüğünüz genel puanı elde etmek için, aldığımız tüm değerlendirme puanlarını toplar ve çıkan toplamı, aldığımız değerlendirme puanı sayısına böleriz. Ayrıca konuklar konum, temizlik, personel, rahatlık, olanaklar, fiyat/fayda dengesi ve ücretsiz Wi-Fi gibi önemli unsurlar için de ayrı “alt puanlama” yapabilir. Konukların alt puanlarını ve genel puanlarını birbirinden bağımsız olarak yaptığını lütfen unutmayın. Yani bunlar arasında doğrudan bir bağlantı yoktur.

Platformumuzdan rezervasyonunu yaptığınız Konaklama Tesisini, orada konaklamanız durumunda veya tesise gitmeniz ancak orada konaklamamanız halinde değerlendirebilirsiniz. Gönderdiğiniz bir değerlendirmeyi düzenlemek için lütfen Müşteri Hizmetleri ekibimizle iletişime geçin.

Platformumuza gönderilen sahte değerlendirmeleri tespit etme konusunda uzman olan çalışanlarımız ve otomatik sistemlerimiz mevcut. Bunları fark edersek sileriz ve gerekli durumlarda sorumlu kişiye karşı eyleme geçeriz.

Şüpheli bir şey fark eden herkes bu durumu istediği zaman Müşteri Hizmetleri ekibine bildirebilir. Böylece sahtecilik ekibimiz bunu inceleyebilir.

İdeal olarak, aldığımız olumlu veya olumsuz her değerlendirmeyi yayınlarız ancak (başka şeylerin yanı sıra) aşağıdakileri içeren ya da bunlara atıfta bulunan herhangi bir değerlendirmeyi sergilemeyiz:

• Siyasi açıdan hassas yorumlar
• Reklam içeriği
• Yasa dışı faaliyetler
• Kişisel veya hassas bilgiler (ör. e-postalar, telefon numaraları veya kredi kartı bilgileri)
• Küfürler, cinsel göndermeler, nefret söylemleri, ayrıştırıcı ifadeler, tehditler veya şiddet göndermeleri
• İstenmeyen ve sahte içerik
• Hayvan zulmü
• Bir başkasını taklit etme (ör. değerlendirmeyi yazan kişinin bir başkası olduğunu iddia etmesi)
• Değerlendirme kurallarımızın ihlali.

Değerlendirmelerin güncelliğinden emin olmak için yalnızca Konaklama Tesisinden check-out yaptıktan sonraki 3 ay içinde gönderilen değerlendirmeleri kabul ederiz ve değerlendirmelerin üzerinden 36 ay geçtikten sonra ya da Konaklama Tesisinin sahibinin değişmesi halinde bu değerlendirmeleri artık göstermeyiz.

Konaklama tesisleri, değerlendirmelere cevap yazabilir.

Birden fazla değerlendirme gördüğünüzde, en son gönderilen değerlendirmeler diğer birkaç faktöre (değerlendirmenin dili ya da değerlendirmenin puanın yanı sıra yorum içerip içermemesi vb.) bağlı olarak en üstte yer alır. İsterseniz bunları sınıflandırabilir ve/veya filtreleyebilirsiniz (yılın belirli bir zamanına, değerlendirme puanına vb. unsurlara göre).

Bazen diğer bilindik seyahat web sitelerinden değerlendirme puanlarını gösteririz. Bunu yaptığımızda açıkça belirtiriz.

Değerlendirmeler için ilkeler ve standartlar

Bu ilke ve standartlar, istikrarlı düşüncelerin ifade edilmesini kısıtlamadan Booking.com'da bulunan içeriğin konuyla alakalı ve aile dostu olmasını sağlamayı amaçlar. Ayrıca yorum fikrine bağlı olmaksızın uygulanabilirdir.

Yapılan katkıların seyahatle ilgili olması gerekir. En faydalı katkılar, başkalarının daha iyi bir seçim yapmasına yardımcı olan ayrıntılı katkılardır. Lütfen kişisel, siyasi, ahlaki veya dini anlatımları yansıtmayınız. Reklamsal içerikler kaldırılacaktır. Booking.com’un hizmetleriyle ilgili sorunlar Müşteri Hizmetleri veya Konaklama Hizmetleri ekiplerine yönlendirilmelidir.

Yapılan katkıların genel okuyucu kitlesine uygun olması gerekir. Lütfen herhangi bir dilde küfürlü konuşmaktan veya yaratıcı bir yazımla küfürlü konuşmaya yakın girişimlerde bulunmaktan kaçınınız. 'Nefret söylemi', ayrımcı görüşler, tehditler, cinsel içerikli ifadeler, şiddet ve yasa dışı faaliyetlerin reklamının yapılmasını kapsayan yorumlara ve medyalara izin verilmemektedir.

Tüm içeriğin gerçek ve konuğa özgü olması gerekir. Orijinal ve tarafsız olan yorumlar en değerli olan yorumlardır. Yaptığınız katkı size ait olmalıdır. Booking.com tesis ortakları konukların adına değerlendirme göndermemeli veya değerlendirme yazmaya teşvik edecek şeyler sunmamalıdır. Olumsuz bir değerlendirme göndererek bir rakibin puanını düşürme girişimlerine müsamaha gösterilmeyecektir.

Başkalarının gizliliğine saygı duyun. Booking.com e-posta adreslerini, telefon numaralarını, web sitesi adreslerini, sosyal medya hesaplarını ve benzer bilgileri gizli tutmak için çaba gösterecektir.

Yapılan katkılarda ifade edilen düşünceler Booking.com müşterilerine ve tesislerine ait olup, Booking.com'a ait değildir. Booking.com herhangi bir değerlendirme veya yanıt için sorumluluk veya yükümlülük kabul etmez. Booking.com (kanıtlamaya gerek olmaksızın) bir dağıtımcıdır ve bu değerlendirme ve yanıtların yayımcısı değildir.

Değerlendirmeler varsayılan olarak değerlendirme tarihine ve bunlarla kısıtlı kalmamak üzere diliniz, metin içeren değerlendirmeler ve anonim olmayan değerlendirmeler dahil en alakalı değerlendirmelerin görüntülenmesine yönelik ek kriterlere göre sıralanır. İlave sıralama seçenekleri de mevcut olabilir (gezgin türüne ve puana göre vb.).

Çeviri sorumluluk reddi

Bu hizmet Google tarafından sağlanan çevirileri içerebilir. Google, doğruluk ve güvenilirlikle ilgili tüm taahhütler ile pazarlanabilirlik, belirli bir amaca uygunluk ve ihlal durumunun olmamasına ilişkin tüm gizli taahhütler de dahil olmak üzere çevirilerle ilgili açık veya gizli tüm taahhütleri reddeder.