Ağız sindirim, tat alma, konuşma ve solunuma destek verme gibi çok önemli fonksiyonları olan bir organımız. Ağız yarası konuşma, çiğneme ve yutkunma da zorluk yaparak günlük yaşamı olumsuz yönde etkiler. Çoğumuz ağzımızda bir yara geliştiğinde doktora gitmeyiz, çeşitli gargaralar kullanarak bu durumu geçiştirmeye çalışırız. Oysa ağız yaraları birkaç gün içinde iyileşebilecek küçük yaralar olabileceği gibi, bazen iç hastalıklarının veya ağız içinde görülen bir kanserin bulgusu olabilir.
Ağız yarası; yanaklar, dudak iç yüzleri, dil, diş etleri ve damakta oluşan genellikle ağrılı, oval veya yuvarlak, bazen düzensiz kenarlı, zemini kırmızı veya kirli beyaz-gri renkte olabilen yumuşak doku hasarıdır. Ağız yaraları travma, tahriş, radyasyon, enfeksiyon, ilaç kullanımı, enflamatuvar hastalık, iç hastalıkları veya bilinmeyen nedenlerle oluşabilir.
Ağız yaralarına neden olan bir çok etken vardır.
Fiziksel nedenler: Aslında ağız yaralarının en sık sebebi olup, neden ortadan kaldırıldığında hızla iyileşmesi en önemli özellikleridir.
İç hastalıkları: Ağız yaralarının birçoğu bir iç hastalığının belirtisi olabilir.
Bazı cilt hastalıkları:
Bulaşıcı hastalıklar:
Bu nedenlerin dışında sigara kullanmak, hormon değişiklikleri (gebelik, adet dönemleri gibi), stres, gıda alerjileri, ilaç kullanımı, kemoterapi ve baş, boyun bölgesine radyoterapi ağız yarasına neden olabilir. En önemlisi de ağızda uzun süredir iyileşmeyen bir yara cilt kanserinin (Skuamöz hücreli karsinom) belirtisi olabilir.
Bulaşıcılık ağız yarasının tipine göre değişir. Örneğin ağızda görülen aftlar bulaşıcı değilken, herpes simleks virüsünün neden olduğu uçuklar bulaşıcıdır. Bu nedenle ağız yaranız olduğunda doktora gidip tanı konulmadan önce kimse öpülmemeli, ortak eşyalar kullanılmamalıdır.
Yukarıda sözü edilen tüm bu nedenlerin ayrımının yapılması ve tedavisi için aile hekimine başvurulabileceği gibi, aile hekiminin yönlendirmesi ile ya da doğrudan bir deri ve zührevi hastalıkları uzmanına, kulak burun boğaz uzmanına veya bir diş hekimine başvurmak gerekir.
Ağız yaralarına genellikle kolay tanı konulur. İyileşmeyen ağız yaralarında özellikle kanser düşünüldüğünde veya bazı cilt hastalıkları ağız içinde görülüyorsa biyopsi aile tanı konulur.
Eğer yaralar büyükse, sık sık çıkıp uzun sürüyorsa veya iyileşmiyorsa genel sağlık ve sindirim sistemi sağlığını gözden geçirmek için aşağıdaki testler yapılır.
Bazı hastalarda inflamatuar bağırsak hastalığı tanısı için endoskopi yapılması gerekir.
Eğer diş macunu ve gıda gibi bir alerjenin yaralara neden olduğu düşünülüyorsa prick test, patch test ve spesifik IgE gibi alerji testleri yapılabilir.
Ağız yaraları ile baş etmek için ne yapılabilir?
Küçük ağız yaraları genellikle 1-2 hafta içinde geriler. Aşağıdaki uygulamaları yapmak ağız yaralarına iyi gelir.
3 haftada iyileşmeyen bir cm’den büyük yara ile birlikte ateş, şiddetli ağrı, su toplaması, deri döküntüsü, ishal veya eklem ağrısı var ise bir an önce doktora başvurulmalıdır.
Yaranın hangi hastalığa bağlı olarak gelişiyorsa, yapılan tedavi de hastalığa göre değişir. Ağrı kesici, antienflamatuar tablet ve kremler, kortizonlu jeller kullanılabilir. Yara virüs, bakteri veya mantar enfeksiyonuna bağlı ise bu enfeksiyonları tedavi edecek ilaçlar kullanılır. Eğer bir kanser durumu var ise biyopsi alınıp tanı konduktan sonra cerrahi ve kemoterapi uygulanır.
Ağız yaraları ile ilgili yazımız burada bitmiyor. Gelecek yazımızda ağızda yaraya neden olan hastalıklardan kısa kısa bahsedip bilgi vereceğiz.
Referanslar:
http://conditions.health.qld.gov.au/HealthCondition/condition/18/155/98/mouth-sores
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/21754-mouth-sore
https://www.healthline.com/health/mouth-sores#long-term-effects
https://turkdermatoloji.org.tr/media/hasta_bilgilendirme/Agiz_Yaralari.pdf
https://www.anadolusaglik.org/blog/agiz-yarasina-ne-iyi-gelir-nasil-gecer
https://www.medicalpark.com.tr/agiz-yarasi/hg-2054
https://dermnetnz.org/topics/mouth-ulcer
https://turkderm.org.tr/menu/70/agiz-hastaliklari-ve-yaralari
KİŞİSEL VERİLERİN ELDE EDİLMESİ VE İŞLENMESİ İLE İLGİLİ BİLGİLENDİRME FORMU
Acıbadem Sağlık Hizmetleri ve Ticaret A.Ş. (“Acıbadem”) ve Acıbadem’in hakim ve bağlı şirketleri (hepsi birlikte “Acıbadem Grubu” olarak anılacaktır.) tarafından, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu (“Kanun”) ve ilgili mevzuat kapsamında Veri Sorumlusu sıfatıyla, kişisel verileriniz, aşağıda açıklanan çerçevede ve 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu, 663 sayılı Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, Özel Hastaneler Yönetmeliği ve Sağlık Bakanlığı düzenlemeleri ve sair mevzuata uygun olarak işlenebilecektir.
1. Kişisel Verilerin elde Edilmesi, İşlenmesi ve İşleme Amaçları
Kişisel verileriniz Acıbadem Grubu tarafından sağlanmakta olan kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbî teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amaçlarıyla ve Acıbadem Grubu şirketlerinin faaliyet konularına uygun düşecek şekilde; sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, çağrı merkezi, internet sitesi, sözlü, yazılı ve benzeri kanallar aracılığıyla elde edilmektedir. Sağlık verileriniz başta olmak üzere özel nitelikli kişisel verileriniz ve genel nitelikli kişisel verileriniz, Grup tarafından aşağıda yer alanlar dâhil ve bunlarla sınırlı olmaksızın bu maddede belirtilen amaçlar ile bağlantılı, sınırlı ve ölçülü şekilde işlenebilmektedir:
Acıbadem Grubu tarafından elde edilen her türlü kişisel veriniz (Özel nitelikli kişisel veriler de dahil fakat bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla) aşağıdaki amaçlar ile işlenebilecektir:
İlgili mevzuat uyarınca elde edilen ve işlenen Kişisel Verileriniz, Acıbadem veya Acıbadem Grubu’na ait fiziki arşivler ve/veya bilişim sistemlerine nakledilerek, hem dijital ortamda hem de fiziki ortamda muhafaza altında tutulabilecektir.
2. Kişisel Verilerin Aktarılması
Kişisel verileriniz, Kanun ve sair mevzuat kapsamında ve yukarıda yer verilen amaçlarla Acıbadem ve Acıbadem Grubu tarafından Acıbadem Grubu’na dahil olan şirketler ile, Özel sigorta şirketleri, Sağlık bakanlığı ve bağlı alt birimleri, Sosyal Güvenlik Kurumu, Emniyet Genel Müdürlüğü ve sair kolluk kuvvetleri, Nüfus Genel Müdürlüğü, Türkiye Eczacılar Birliği, Mahkemeler ve her türlü yargı makamı, merkezi ve sair üçüncü kişiler, yetki vermiş olduğunuz temsilcileriniz, avukatlar, vergi ve finans danışmanları ve denetçiler de dâhil olmak üzere danışmanlık aldığımız üçüncü kişiler, düzenleyici ve denetleyici kurumlar, resmi merciler dâhil sağlık hizmetlerini yukarıda belirtilen amaçlarla geliştirmek veya yürütmek üzere işbirliği yaptığımız iş ortaklarımız ve diğer üçüncü kişiler ile paylaşılabilecektir.
3. Kişisel Veri Elde Etmenin Yöntemi ve Hukuki Sebebi
Kişisel verileriniz, her türlü sözlü, yazılı, görsel ya da elektronik ortamda, yukarıda yer verilen amaçlar ve Acıbadem’in faaliyet konusuna dahil her türlü işin yasal çerçevede yürütülebilmesi ve bu kapsamda Acıbadem’in akdi ve kanuni yükümlülüklerini tam ve gereği gibi ifa edebilmesi için toplanmakta ve işlenmektedir. İşbu kişiler verilerinizin toplanmasının hukuki sebebi;
Ayrıca, Kanun’un 6. maddesi 3. fıkrasında da belirtildiği üzere sağlık ve cinsel hayata ilişkin kişisel veriler ise ancak kamu sağlığının korunması, koruyucu hekimlik, tıbbı teşhis, tedavi ve bakım hizmetlerinin yürütülmesi, sağlık hizmetleri ile finansmanının planlanması ve yönetimi amacıyla, sır saklama yükümlülüğü altında bulunan kişiler veya yetkili kurum ve kuruluşlar tarafından ilgilinin açık rızası aranmaksızın işlenebilir.
4. Kişisel Verilerin Korunmasına Yönelik Haklarınız
Kanun ve ilgili mevzuatlar uyarınca;
Mezkûr haklarınızdan birini ya da birkaçını kullanmanız halinde ilgili bilgi tarafınıza, açık ve anlaşılabilir bir şekilde yazılı olarak ya da elektronik ortamda, tarafınızca sağlanan iletişim bilgileri yoluyla, bildirilir.
5. Veri Güvenliği
Acıbadem, kişisel verilerinizi bilgi güvenliği standartları ve prosedürleri gereğince alınması gereken tüm teknik ve idari güvenlik kontrollerine tam uygunlukla korumaktadır. Söz konusu güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak muhtemel riske uygun bir düzeyde sağlanmaktadır.
6. Şikayet ve İletişim
Kişisel verileriniz teknik ve idari imkânlar dâhilinde titizlikle korunmakta ve gerekli güvenlik tedbirleri, teknolojik imkânlar da göz önünde bulundurularak olası risklere uygun bir düzeyde sağlanmaktadır. Kanun kapsamındaki taleplerinizi, “https://www.acibadem.com.tr/acibademonline/hastaverilerinkorunmasi.html” web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak;
Kanun kapsamındaki taleplerinizi, https://www.acibadem.com.tr/acibademonline/hastaverilerinkorunmasi.html web adresindeki “Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Uyarınca Başvuru Formu” nu doldurarak ve formda belirtilen usullerle tarafımıza iletmenizi rica ederiz.