Baş Başa Ikileme Mi
İkilemelerin Yazımı
1. Türkçede ikilemeler, genellikle ayrı yazılmaktadır. Çünkü ikilemeleri oluşturan sözcükler, genellikle anlamlı iki ayrı sözcükten oluşmaktadır. Bu sözcükler de aralarına noktalama işareti almadan, bir kelime grubu gibi ayrı olarak yazılırlar.
Örnek: adım adım, ağır ağır, akın akın, allak bullak, aval aval (bakmak), cır cır (ötmek), çeşit çeşit, derin derin, gide gide, güzel güzel, karış karış, kös kös (dinlemek), kucak kucak, şıp şıp (damlamak), şıpır şıpır, tak tak (vurmak), takım takım, tıkır tıkır, yavaş yavaş.
2. Sözcük tekrarıyla oluşan ikilemeler gibi, zıt veya eş anlamlı sözcüklerin tekrarlanmasıyla oluşan ikilemeler de ayrı yazılır.
Örnek: bata çıka, çoluk çocuk, düşe kalka, eciş bücüş, eğri büğrü, enine boyuna, eski püskü, ev bark, konu komşu, pılı pırtı, salkım saçak, sere serpe, soy sop, süklüm püklüm, yana yakıla, yarım yamalak.
NOT:İkilemelerin arasında kesinlikle hiçbir noktalama işareti konulmamaktadır.
3. m ile yapılmış ikilemeler de ayrı yazılır:
Örnek: at mat, çocuk mocuk, dolap molap, kapı mapı, kitap mitap.
4. İsim durum ekleri ve iyelik ekiyle yapılan ikilemeler de ayrı yazılır:
Örnek: baş başa, diz dize, el ele, göz göze, iç içe, omuz omuza, yan yana; baştan başa, daldan dala, elden ele, günden güne, içten içe, yıldan yıla; başa baş, bire bir (ölçü), dişe diş, göze göz, teke tek; ardı ardına, boşu boşuna, günü gününe, peşi peşine, ucu ucuna.
5. Bazı ikilemeler birleşik yazılmaktadır. Genellikle arka arkaya gelen sözcüklerde bir ses veya anlam olayı meydana geliyorsa, ikilemeler birleşik yazılabilir.
Örnek: cırcır (böceği), cızbız, civciv, çıtçıt, dırdır, fırfır, fısfıs, hımhım, hoşbeş, şıpşıp (terlik), yüzgöz (olmak), darmadağınık, darmaduman, karmakarışık&#;
Pekiştirmelerin ve İkilemlerin Yazımı TYT
PEKİŞTİRMELERİN YAZIMI
Pekiştirmeler, pekiştirme hecesi ve pekiştirilen sözcükten oluşur.
Pekiştirme hecesi tek başına anlamsızdır, pekiştirmeye &#;çok, aşırı&#; anlamı katar.
Pekiştirilen sözcük ile pekiştirme hecesi mutlaka bitişik yazılır. Çepeçevre, çırılçıplak, düpedüz, güpegündüz, kıpkırmızı, paramparça, sapasağlam, sırsıklam, sırılsıklam, yemyeşil&#;
Bazı pekiştirmeler iki farklı şekilde yazılabilir: Sapsağlam / sapasağlam, yapyalnız/yapayalnız, çırçıplak/çırılçıplak, sırsıklam / sırılsıklam&#;
İKİLEMELERİN YAZIMI
İkilemeler ayrı yazılır, sözcüklerin arasına herhangi bir noktalama işareti konmaz: akın akın, allak bullak, gide gide, eciş bücüş, sere serpe, soy sop, tek tük, yanı sıra, ara sıra, kem küm&#;
m ile yapılmış ikilemeler de ayrı yazılır: kitap mitap, çanta manta, çocuk mocuk, dolap molap&#;
İsim durum ekleri ve iyelik ekiyle yapılan ikilemeler de ayrı yazılır: baş başa, el ele, iç içe, yan yana; elden ele, günden güne, içten içe; başa baş, teke tek; ardı ardına, boşu boşuna&#;
Baş başa, Yan yana, Yanı sıra, Ara sıra, Kem küm, Saçma sapan
Örnek: Kaplumbağalar, roman kişileri ve kullanılan dil bakımından Fakir Baykurt&#;un, aynı zamanda köy edebiyatının başyapıtlarından (I) biri olarak okunmalıdır. Kahramanların gerçekliğinin yanısıra (II), dilleri (III) de kişiliklerini adım adım oluşturan yetkinliktedir (IV). Ayrıca, çok sayıda romanı ve öykü kitabı yayımlanmış herhangi (V) bir yazarı, Kaplumbağalar gibi bir roman bile ölümsüzleştirebilir.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
ÇÖZÜM: II numaralı “yanısıra&#; sözü ikileme olduğu için ayrı yazılmalıdır. Cevap B seçeneğidir.
nest...
Pekiştirmelerin ve İkilemlerin Yazımı TYT
PEKİŞTİRMELERİN YAZIMI
Pekiştirmeler, pekiştirme hecesi ve pekiştirilen sözcükten oluşur.
Pekiştirme hecesi tek başına anlamsızdır, pekiştirmeye &#;çok, aşırı&#; anlamı katar.
Pekiştirilen sözcük ile pekiştirme hecesi mutlaka bitişik yazılır. Çepeçevre, çırılçıplak, düpedüz, güpegündüz, kıpkırmızı, paramparça, sapasağlam, sırsıklam, sırılsıklam, yemyeşil&#;
Bazı pekiştirmeler iki farklı şekilde yazılabilir: Sapsağlam / sapasağlam, yapyalnız/yapayalnız, çırçıplak/çırılçıplak, sırsıklam / sırılsıklam&#;
İKİLEMELERİN YAZIMI
İkilemeler ayrı yazılır, sözcüklerin arasına herhangi bir noktalama işareti konmaz: akın akın, allak bullak, gide gide, eciş bücüş, sere serpe, soy sop, tek tük, yanı sıra, ara sıra, kem küm&#;
m ile yapılmış ikilemeler de ayrı yazılır: kitap mitap, çanta manta, çocuk mocuk, dolap molap&#;
İsim durum ekleri ve iyelik ekiyle yapılan ikilemeler de ayrı yazılır: baş başa, el ele, iç içe, yan yana; elden ele, günden güne, içten içe; başa baş, teke tek; ardı ardına, boşu boşuna&#;
Baş başa, Yan yana, Yanı sıra, Ara sıra, Kem küm, Saçma sapan
Örnek: Kaplumbağalar, roman kişileri ve kullanılan dil bakımından Fakir Baykurt&#;un, aynı zamanda köy edebiyatının başyapıtlarından (I) biri olarak okunmalıdır. Kahramanların gerçekliğinin yanısıra (II), dilleri (III) de kişiliklerini adım adım oluşturan yetkinliktedir (IV). Ayrıca, çok sayıda romanı ve öykü kitabı yayımlanmış herhangi (V) bir yazarı, Kaplumbağalar gibi bir roman bile ölümsüzleştirebilir.
Bu parçadaki numaralanmış sözlerden hangisinin yazımı yanlıştır?
A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
ÇÖZÜM: II numaralı “yanısıra&#; sözü ikileme olduğu için ayrı yazılmalıdır. Cevap B seçeneğidir.