Tebrikler! Yakında ebeveyn olacaksınız. Bebeğiniz için bir isim seçmek ebeveynliğin en heyecan verici kısımlarından biridir. Bebeğin için bir isim düşündünüz mü? İslami bebek isimleri koleksiyonumuz tam size göre olabilir. 'den fazla en güzel İslami erkek ve İslami kız bebek isimlerinden oluşan bir liste oluşturduk. Bu nedenle, bebeğiniz için İslami erkek bebek isimleri listesinden en güzel isimlerden birini öğrenmek için okumaya devam edin.
A’dan-Z'ye kadar en güzel İslami Erkek Çocuk İsimleri
İşte oğlunuz için seçebileceğiniz en güzel İslami erkek bebek isimlerinin bir listesi:
Sr No. | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1. | Adem | İyi ve temiz kişi, ilk yaratılan insan, ilk peygamber |
2. | Adnan | Üstün insan. |
3. | Ahmed | Çok övülmüş, beğenilmiş. |
4. | Atâullah | Allah’ın hediyesi, ihsanı, lütfu. |
5. | Altemur | Demirin korlaşmış kırmızı hali. |
6. | Alişir | Aslan Ali. |
7. | Azer | Ateş. Hz. İbrahim’in babası olduğuna yönelik rivayetler bulunur |
8. | Asım | İffetli, namuslu afif, haramdan çekinen |
9. | Aykan | Kanı parlak ve canlı. |
Ayvaz | Koca, eş. | |
Ammâr | Bir yeri bakımlı hale getiren. | |
Adil | Doğruluk gösteren, çevresine adaletli davranan, eşitlikçi | |
Azim | Müthiş, kuvvetli, güçlü, ihtişamlı | |
Affan | Çirkin şeylerden kaçınan, iffetli, namuslu. | |
Alperen | Hem din adamı hem komutan olan yiğit. |
İşte oğlunuz için seçebileceğiniz en güzel İslami erkek isimlerinin bir listesi:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1. | Babacan | Cana yakın, güvenilir, anlayışlı. |
2. | Bâtın | Görünmeyen, gizli. Allah’ın 99 isminden birisi. |
3. | Bükre | Erken, sabah vakti olan |
4. | Burak | Peygamber efendimizin Miracda bindiği at. |
5. | Beşer | İnsan. |
6. | Behlül | Çok gülen, hayır sahibi, cömert. |
7. | Behram | Merih yıldızı. |
8. | Barak | Bereketli. Araf ve İsra gibi birçok surede geçer. |
9. | Behzat | Soyu güzel, doğuştan asil. |
Bilal | Su. | |
Burhan | Delil, sağlam delil, hakkı bâtıldan ayıran. | |
Bilgehan | Derin bilgi sahibi hakan. | |
Buğra | Turna kuşu, turna sürüsünün önünde uçan turna horozu. | |
Bişr | Güler yüzlü. | |
Burhan | Delil, sağlam delil, hakkı bâtıldan ayıran. |
İşte aralarından seçim yapabileceğiniz bazı İslami erkek isimleri:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Cârullah | Allah’a yakın olan, Allah dostu. |
2 | Cebrail | Allah'ın kulu manasına gelir. Ayrıca peygambere vahiy getiren melektir ve dört büyük melek arasında yer alır. |
3 | Celâl | Yüce. Allah’ın sıfatlarından biridir. |
4 | Cezmi | Kesin karar veren, kararından emin olan |
5 | Çelebi | Efendi, görgülü ve ince insan. |
6 | Cihanşah | Dünyanın padişahı. |
7 | Câbir | Cebreden, zorlayan, galip gelen. |
8 | Calüt | İsrailoğullarının düşmanı, rakibidir. Her ne kadar Kur'an da geçen bir isim olsa da pek kullanılmaz. |
9 | Celil | Yüce. Rahman suresinde geçer. |
10 | Cübeyr | Küçük kahraman, küçük yiğit. |
11 | Cemaleddin | Dinin güzeli, dinin cemali. |
12 | Cüneyt | Küçük asker, askercik. |
13 | Cerrah | Ameliyat yapan, operatör. |
14 | Cihangir | Cihanın büyük bir bölümünü ele geçiren. |
15 | Cenab | Büyük, şerefli |
İşte aralarından seçim yapabileceğiniz en güzel İslami çocuk isimlerinden bazıları:
Sr. no. | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Diyar | Hem kız hem erkek ismi olarak kullanılan Diyar, Kur’an’da birçok surede yer almaktadır. |
2 | Dânâ | Çok bilen, bilgili. |
3 | Doğan | Atılgan ve yiğit. |
4 | Dilaver | Yiğit ve yürekli insan. |
5 | Dafi | Engeli ortadan kaldıran, yol açan. |
6 | Dehri | İnsan suresinde yer alan Dehri ismi, çok bilgin kişi demektir. |
7 | Danişmend | Bilgili, âlim. |
8 | Derviş | Allah için alçak gönüllüğü kabul eden. |
9 | Dâi | Dua eden, duacı, hak dine çağıran. |
10 | Dülger | Marangoz |
11 | Daniş | Bilgi, bilme, biliş, ilim. |
12 | Dilhan | İçten, gönülden söyleyen. |
13 | Davut-Davud | Aziz, sevgili anlamları taşımaktadır |
14 | Dâhi | Üstün zekalı, son derece zeki, anlayışlı. |
15 | Dâver | Doğru ve insaflı olan, âdil hükümdar. |
İşte aralarından seçim yapabileceğiniz en güzel İslami erkek bebek isimlerinin bir listesi:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
1 | Ebu | Kur’an’da birkaç farklı ayette Ebu ismi, ata anlamındadır. |
2 | Emre | Aşık, dost, abi. Beylerbeyi. |
3 | Edhem | Kara donlu, yağız at. |
4 | Ebrar | Özü sözü bir ve doğru olanlar, iyiler ve dindarlar için kullanılan kelime. |
5 | Emin | Korkusuz, şüpheye düşmeyen, kuşku duyulacak işlere imza atmayan ve kendine güvenip etrafına güven salan kişi |
6 | Ecir | Kur’an’da yer alan Ecir ismi, sevap anlamına gelmektedir. |
7 | Ercümend | Muhterem, şerefli, itibarlı. |
8 | Ertuğrul | Temiz, yürekli, doğru insan. |
9 | Eşref | En çok şerefli, itibarı en çok yüksek olan. |
10 | Ezrak | Mavi, gök renkli. Su gibi saf ve temiz olan. |
11 | Eflah | Tamamiyle kurtulan, en çok talihe kavuşan. |
12 | Enes | İnsan |
13 | Emir | Bir kavmin, şehrin başı, reisi. |
14 | Emrullah | Allahın emri. Kuranda geçen erkek isimlerinden biridir. |
15 | Erman | Arzusu, isteği olan. |
İşte F harfiyle başlayan az bilinen bazı İslami çocuk isimleri:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Fettah | Allah’ın isimlerinden biridir ve kapalı işleri açıklığa kavuşturan kişiye verilen isimdir |
2 | Feramuş | Hatırdan çıkan, unutulan |
3 | Faruk | Hak ile bâtılı ayıran |
4 | Fatih | Bir şehri, ülkeyi ya da kaleyi zapt ederek fetheden kişi |
5 | Ferman | Emir |
6 | Ferhan | Sevinçli, neşeli, ferahlı, şen, memnun |
7 | Faysal | Kesin hüküm vereni |
8 | Furkan | Kur’an-ı Kerim’de Bakara suresinde geçer |
9 | Fuzuli | Fazla, anlamsız, yersiz |
10 | Feyyâz | Feyz, bereket ve bolluk veren |
11 | Fatin | Zeki, anlayışlı |
12 | Fahreddin | Dinin büyüğü, dinde övülmeye layık |
13 | Faik | Başkalarından daha ileri konumda olan, önder ve ileri kimse |
14 | Ferit | Eşi ve benzeri olmayan |
15 | Feyzullah | Allahü teâlânın feyzi |
İşte G harfiyle başlayan erkekler için bazı İslami erkek bebek İsimleri:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Gafur | Mağfiret edip affeden, bağışlayan kişi. Örtme, perdeleme ve gizleme konusunda hassas olan. |
2 | Gazanfer | Yiğit, aslan gibi cesur |
3 | Gevheri | Pırlanta gibi temiz insan |
4 | Garip | Yalnız, kimsesiz ve tuhaf |
5 | Giray | Kırım hanı |
6 | Gürbüz | Toplu, güçlü dinç erkek |
7 | Galip | Üstünlük kuran, yenen, muzaffer |
8 | Gazi | Savaştan sağ dönen |
9 | Gaffar | Allah'ın sıfatlarından birisidir. Kul manasını taşıyan "abd" ön ekini almadan çocuklara verilmesi uygun görülmez. |
10 | Gıyas | Yardım eden |
İşte aralarından seçim yapabileceğiniz bazı güzel İslami çocuk isimleri:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Hammâd | Çok hamd eden, çok dua eden. |
2 | Halil | Allah'ın dostu. Samimi arkadaş. |
3 | Hurşid | Güneş. |
4 | Hakim | Allah’ın isimlerinden biri olan Hakim, Kur’an’da birçok surette yer almaktadır. |
5 | Hamdullah | Allahü teâlâya hamd eden. |
6 | Hamza | Aslan, heybetli, azametli. |
7 | Hacib | Kapıcı, kapıcı başı. |
8 | Hasan | Güzel, iyi, hoş. |
9 | Haman | Karun zamanında baş vezir olarak görev alan kişi. |
10 | Hanif | Allah'ın tek olduğuna şehadet eden ve samimi bir şekilde ona bağlanan kişi. |
11 | Hafiz | Hem erkek heö kadın ismi olan Hafız, Nisa, Hicr, Şura surelerinde yer alan isimlerdendir. Kur’an’ı ezbere bilen kişi demektir. |
12 | Hatem | Birçok surede geçen Hatem ismi, cömert anlamındadır. |
13 | Haydar | Aslan, cesur, yiğit, kahraman. |
14 | Hümayun | Mübarek, mutlu, padişaha olan. |
15 | Hüseyin | Küçük güzel. |
Ayrıca Kuran'da geçen erkek isimleri ile ilgili yazımızı da okuyunuz.
İşte İslami anlamı olan seçebileceğiniz bazı erkek isimleri:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
1 | Idris | Peygamber adı olan İdris, aynı zamanda bir kiraz türüdür. |
2 | Ilyas | Kur’an’da yer alan İlyas peygamber isimlerindendir. |
3 | Ibrahim | Bir peygamber ismi. İnananların babası, hakların babası anlamlarını taşır. |
4 | imadeddin | Din direği, devleti ayakta tutan. |
5 | Inayetullah | Allah’ın lütfu, ihsanı. |
6 | Ismail | Kur’an’da yer alan İsmail ismi, işiten kimse anlamındadır. |
7 | Imran | Kur’an-ı Kerim’in üçüncü suresinin adıdır. Hz. Meryem’in babası, evine sadık kalan anlamlarını taşır |
8 | Imam | Nümune, rehber, önder, başkan. |
9 | Ikrime | Kerem sahibi, cömert. |
10 | Ilhami | İlham sahibi. |
11 | Ishak | Peygamber adı olan ishak, güler yüz anlamına gelmektedir. |
12 | Ihsan | Bağışlanma anlamına gelmektedir. |
13 | Islam | Müslümanlık dini. |
14 | Izzet | Değer, şeref, kudret, hürmet ve ikram sahibi. |
15 | Ilker | İlk erkek çocuk. |
İşte K harfiyle başlayan az bilenen bazı İslami çocuk isimleri:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
1 | Kâdir | Allah'ın sıfatlarından biridir. Kur’an-ı Kerim’de yaklaşık 50 yerde geçer. Kudret sahibi kudretli, kuvvetli, güçlü gibi anlamlara gelir |
2 | Kâzım | Kur’an’da geçen Kazım ismi, öfkesini yenen kişi anlamına gelmektedir. |
3 | Keşşaf | Keşfeden, sırları çözen, gizlileri açığa çıkaran. |
4 | Keremşah | Çok cömert, çok eli açık, çok soylu. |
5 | Kıymet | Değer, baha, bedel, onur, itibar, makbul oluş. |
6 | Kerim | Cömert, kerem sahibi, bol bol dağıtan, lütuf ve ikramı bol olan, önder, ulu, büyük, şerefli kişi. Allah'ın isimlerinden biri olduğu için "abd" ön ekiyle beraber kullanılması gerekir. |
7 | Kaim | Allah'ın emrini ifa eden. Duran, ayakta duran. Bir şeyi yapan ve icra eden. |
8 | Kahhar | Allah’ın 99 isminden biri olan Kahhar, yok edici anlamındadır. |
9 | Kamran | İsteğine kavuşmuş, mutlu, bahtiyar. |
10 | Kabil | Kabul eden, önde olan. |
11 | Keramet | Kerem, ihsan, evliyada görülen harika. |
12 | Korkut | Büyük dolu tanesi. |
13 | Kuddusi | Mukaddes, ulvi, pak. |
14 | Kılıç | İki yüzü keskin eski bir silah. |
15 | Kamil | Noksansız, eksiksiz, kemale ermiş, olgunluğa erişmiş kimse. |
İşte L harfiyle başlayan birkaç İslami erkek bebek isimleri:
Sr. No. | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Lütfi | İyilik ve güzellikle ilgili olan. |
2 | Lokman | Kur’an-ı Kerim’de yer alan surelerden birisinin ismi. Eski kavimlerde görev alıp ahlaki öğütler veren hekim anlamına geli |
3 | Levent | Bahriyeli. Boylu poslu, yakışıklı. |
4 | Latif | Her şeye bütünü ile nüfuz edebilen, kendisinden herhangi bir şeyin gizli kalamadığı varlık. Allah'ın sıfatlarından birisidir. |
5 | Levni | Renkli, boyalı. |
6 | Lut | Hz. İbrahim’in peygamber yeğeni. |
İşte M harfiyle başlayan en güzel İslami erkek bebek isimlerinden bazıları:
seafoodplus.info | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Mecdeddin | Dinin büyüğü. |
2 | Mirza | Hükümdar soyundan gelen, beyzade. |
3 | Mestan | Mest olmuş, bayılmış. |
4 | Muharrem | Haram kılınmış, dinen yasak edilmiş. |
5 | Memun | Korkusuz, tehlikesiz, sağlam, emin. |
6 | Mazhar | Nail olan, şereflenen, bir iyiliğe kavuşan. |
7 | Malik | Yedi cehennemin hakimi ve kapıcısı olan melek. |
8 | Mehdi | Allah tarafından hidayet verilmiş olan. Kendisine rehberlik edilen. Doğru yolu tutan. |
9 | Mecid | Şan, şeref ve kudretinden ötürü yüce olan. Allah’ın isimlerinden biri. |
10 | Muhteşem | Göz kamaştıracak büyüklükte veya güzellikte olan. |
11 | Mustafa | Saf hale getirilmiş, süzülmüş, güzide. |
12 | Mübarek | Bereketli, feyizli, uğurlu, hayırlı. |
13 | Müzdad | Artmış, çoğalmış, uzun. |
14 | Mübeşşir | Müjdeci, hayırlı haber verip sevindiren. |
15 | Mazlum | Halim, selim, sakin, sessiz. Zulüm görmüş |
İşte N harfi ile başlayan bazı anlamlı İslami çocuk isimleri:
seafoodplus.info | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Nizam | Düzen, usul, tertip, yol,kaide, sıra, dizi. |
2 | Nüzhet | Neşe, sevinç, eğlence, temizlik, ferahlık. |
3 | Nevzat | Yeni doğmuş çocuk. |
4 | Numan | Refah, konfor. |
5 | Nezir | Adak, dilek, tahsis. Kendisini Allah yoluna adayan kimse. |
6 | Nehar | Kur’an’da pek çok ayette yer alan Nebi, ismi haberci anlamına gelmektedir. |
7 | Naim | Cennetin bir parçası |
8 | Nasrullah | Allah’ın nusreti, tanrının yardımı manalarını taşır. |
9 | Namdar | Meşhur namlı, ünlü, tanınmış. |
10 | Nijad | Soy. |
11 | Niyazi | Yalvaran, yakaran, dua eden. |
12 | Nuh | “Ağlama” anlamına gelir. Aynı zamanda bir peygamber adıdır. |
13 | Nafi | Etkili ve sözü dinlenen kişi. |
14 | Nasir | Yardımcı anlamında olan Nasır, Peygamber’in isimlerinden biridir. Yardımsever anlamındadır. |
15 | Nasreddin | Dine yardım eden. |
İşte aralarından seçim yapabileceğiniz bazı güzel İslami çocuk isimleri:
seafoodplus.info | İsim | Anlamı |
---|---|---|
1 | Ömer | Diri, canlı, yaşayan hayat süren |
2 | Oğuzhan | Oğuzların hükümdarı. |
3 | Osman | Kuran’da geçmese de erkek sahabe ismidir ve halifedir. |
4 | Öktem | Gösterişli, korkusuz, güçlü. |
5 | Oktay | Sinirli, hiddet sahibi, kızgın kimse. |
6 | Önder | Lider, şef, reis. |
7 | Orhan | Şehre hakim olan, liderlik eden |
8 | Oğuz | Doğru, sağlam, güçlü, genç. |
9 | Okan | Anlayış ve kavrayış sahibi |
10 | Ozan | Halk şairi, geveze. |
11 | Peyami | Haberci. |
İşte aralarından seçim yapabileceğiniz bazı İslami erkek bebek isimleri:
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ
اَلَمْ نَشْرَحْ لَكَ صَدْرَكَۙ ﴿١﴾وَوَضَعْنَا عَنْكَ وِزْرَكَۙ﴿٢﴾ اَلَّذ۪ٓي اَنْقَضَ ظَهْرَكَۙ﴿٣﴾وَرَفَعْنَا لَكَ ذِكْرَكَۜ ﴿٤ فَاِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًاۙ﴿٥﴾ اِنَّ مَعَ الْعُسْرِ يُسْرًاۜ﴿٦﴾ فَاِذَا فَرَغْتَ فَانْصَبْۙ﴿٧﴾وَاِلٰى رَبِّكَ فَارْغَبْ﴿٨﴾
-Bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm.
1- Elem neşrah leke sadrâk.
2- Ve vada’nâ ’anke vizrâk.
3- Elleziy enkada zahrâk.
4- Ve refa’nâ leke zikrâk.
5- Feinne me’al’usri yusrâ.
6- İnne me’al’usri yusrâ.
7- Feizâ ferağte fensab.
8- Ve ila Rabbike ferğab.
-Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.
1- Biz senin göğsünü açıp genişletmedik mi?
Belini büken yükünü senden alıp atmadık mı?
4- Senin şânını ve ününü yüceltmedik mi?
Elbette zorluğun yanında bir kolaylık vardır. Gerçekten, zorlukla beraber bir kolaylık daha vardır.
Boş kaldın mı hemen (başka) işe koyul ve yalnız Rabbine yönel.
Hakkında
Mekke döneminde inmiştir. 8 âyettir. İnşirah, açılmak, genişlemek demektir.
Nuzül
Mushaftaki sıralamada doksan dördüncü, iniş sırasına göre on ikinci sûredir. Duhâ sûresinden sonra, Asr sûresinden önce Mekke’de inmiştir.
Konusu
Sûrede Yüce Allah’ın Hz. Peygamber’e mânevî lutufları özetlenmekte, her güçlükle birlikte mutlaka bir kolaylığın olduğu bildirilerek Mekke’de putperestlerin baskısı yüzünden sıkıntı çeken Resûlullah ile müslümanlara teselli ve ümit verilmekte; onlardan Allah’a ibadet ve itaatlerini sürdürmeleri istenmektedir.
Tefsiri
“Senin kalbini açıp genişletmedik mi?” diye çevirdiğimiz 1. âyetteki “şerh-i sadr” kavramını Râgıb el-İsfahânî, “kalbin ilâhî bir nur ile Allah tarafından bir huzur ve sükûnet, bir rahatlık ile genişletilmesi” şeklinde açıklamıştır (el-Müfredât, “şrh” md.). Hz. Peygamber’in kalbinin açılıp genişletilmesi ifadesini, Zümer sûresinin âyeti de dikkate alındığında, onun beşerî idrak kapasitesinin vahiy ile arttırıldığına ve âzami seviyeye çıkarıldığına işaret olarak anlamak uygun olur. Ayrıca müfessirler bunu, ona indirilen vahyi anlaması, koruması ve peygamberlik görevini yerine getirebilmesi için kendisine verilmiş olan zihin açıklığı, mâneviyat yüksekliği gibi mânalarla da açıklamışlardır. Bazı müfessirler ise Duhâ sûresinin devamı mahiyetinde olan bu âyetlerde, bir süre ara verilmiş olan vahyin yeniden başlamasıyla Hz. Peygamber’in mâneviyatının güçlendirildiğine değinildiği kanaatindedir.
2 ve 3. âyetlerde, Resûlullah’ın belini büktüğü bildirilen “yükün kaldırılması”ndan maksadın ne olduğu konusunda yapılan açıklamalar içinde (bk. Râzî, XXXII, ) en zayıf olanı “günahlarının, hatalarının bağışlanmış olması” şeklindeki yorumdur. Çünkü onun Câhiliye döneminde puta tapmadığı bilinmektedir, herhangi bir günah işlediği de sabit değildir. Esasen İslâm tebliğ edilmeden onun yasaklarını çiğnemenin günah olduğundan da söz edilemez. İslâm’dan sonra bazı ictihad hataları olmuşsa bunlar da –miktarı az olsa bile– ecir ve sevap vesilesidir. Çünkü isabetli ictihada on, isabetsiz ictihada bir sevap vardır (Buhârî, “İ‘tisâm”, 13, 21; Müslim, “Akziye”, 15; ayrıca bk. Tevbe 9/43; Fetih 48/2). Bize göre Allah’ın bir lutuf olarak onun omuzlarından kaldırdığı yük iki şekilde açıklanabilir:
Hz. Peygamber’in “adının ve sanının yüceltilmesi”ne müfessirler, Resûlullah’ın adının mukaddes kitaplarda zikredilmesini ve geleceğinin müjdelenmesini, kelime-i şehâdette onun isminin Allah’ın ismiyle birlikte yer almasını, gökyüzünde melekler, yeryüzünde müminler tarafından hürmetle anılmasını, Kur’an’da Allah’a itaatle birlikte ona da itaat edilmesinin emredilmesini örnek gösterirler (bk. Şevkânî, V, ). Âlemlere rahmet olarak gönderilmiş olması da (bk. Enbiyâ 21/) onun şanının yüceltildiğini ifade eder. Ayrıca bu âyeti, ileride Resûlullah’ın isminin ve tebliğ ettiği dinin bütün dünyada tanınıp yayılacağını bildiren bir müjde olarak anlamak da mümkündür. Yine, Kur’an’da onun müstesna niteliklerini, Allah katındaki konumu ve değerini açıklayan âyetler de bu bağlamda “adını sanını yüceltme” olarak değerlendirilebilir.
Hz. Peygamber ve arkadaşları Mekke döneminde müşriklerin giderek değişik şekildeki işkencelere kadar varan baskılarından acı çekiyorlardı. Bu durum hem peygamberi hem de müminleri üzüyordu. Yüce Allah resulünü ve müminleri teselli edip gönüllerini rahatlatmak için bu âyetleri indirerek sıkıntılardan sonra ferahlığın ve başarının geleceğini müjdelemiştir. Rivayete göre bu sûre inince Hz. Peygamber, 5 ve 6. âyetlerde güçlüğün yanında kolaylığın da bulunacağının iki defa zikredilmesini göz önüne alarak, kendisine inananlara, “Müjdeler olsun! Size kolaylık geldi; artık bir güçlük iki kolaylığa asla galip gelemez!” buyurmuştu (Muvatta’, “Cihâd”, 6; Taberî, XXX, ).
Oldukça muhtasar ve değişik şekillerde açıklanmaya elverişli olan “O halde önemli bir işi bitirince diğerine koyul” meâlindeki 7. âyetle ilgili olarak çok farklı yorumlar yapılmıştır (meselâ bk. Taberî, XXX, ; Râzî, XXXII, 7). Bize göre İbn Âşûr’un, âyeti herhangi bir özel iş ve ibadetle sınırlamadan, “Önemli işlerden birini tamamlayınca ardından başka bir işe yönel ki böylece bütün vakitlerini önemli işlerle değerlendirmiş olasın” şeklindeki açıklaması isabetli görünmektedir (XXX, ). Bu yoruma göre âyette Resûlullah’a ve onun şahsında müslümanlara bütün vakitlerini hayırlı ve yararlı faaliyetlerle değerlendirmeleri, ibadet, dua, tebliğ ve irşad gibi dinî faaliyetlerin de; çalışma, üretme, öğrenme-öğretme, yardımlaşma ve dayanışma gibi dünyevî faaliyetlerin de hakkını vermeleri emredilmiştir. Son âyette ise kişinin, gerek çalışmasında gerekse ibadetinde yalnız Allah’a yönelmesi, her işini öncelikle O’nun rızasını gözeterek yapması, ne diliyorsa O’ndan dilemesi, ne istiyorsa O’ndan istemesi emredilmiştir.
Kaynak: Kuran Yolu Tefsiri Cilt:5 Sayfa
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّح۪يمِ
اِنَّٓا اَعْطَيْنَاكَ الْـكَوْثَرَۜ﴿١﴾فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَانْحَرْۜ﴿٢﴾اِنَّ شَانِئَكَ هُوَ الْاَبْتَرُ﴿٣
-Bismillâhi’r-Rahmâni’r-Rahîm.
1- İnnâ a’taynâ ke’l-kevser.
2- Fesalli li-Rabbike ve’nhar.
3- İnne şâni’eke huve’l-ebter
-Rahmân ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.
1- Şüphesiz biz sana Kevser’i verdik.
2- Öyleyse Rabbin için namaz kıl ve kurban kes.
3- Asıl sonu kesik olan, senin düşmanın (sana buğzeden)dir
Hakkında
Mekke döneminde inmiştir. Medine döneminde indiği de rivayet edilmiştir.3 âyettir. Kevser, çok hayır, bereket demektir. Cennette Hz. Peygambere mahsusbir havuzun da adıdır.
Nuzül
Mushaftaki sıraya göre yüz sekizinci, iniş sırasına göre on beşinci sûredir. Âdiyât sûresinden sonra Tekâsür sûresinden önce Mekke’de inmiştir. Medine’de indiğine dair rivayetler de vardır (bk. İbn Âşûr, XXX, ).
Konusu
Sûrede Hz. Peygamber’e dünya ve âhirette verilen nimetlerden bahsedilmekte, kendisine Allah’a kulluk etmesi ve kurban kesmesi emredilmektedir. Ayrıca ona düşmanlık edenler kınanmaktadır.
Kevser Suresi Tefsiri
Kevser kelimesi “çokluk” mânasına gelen “kesret” kökünden türemiş olup çok değerli ve çok önemli şeyleri ifade eder. Tefsirlerde kevser, “çok hayır, Kur’ân-ı Kerîm, Kur’an’la ilgili ilimler ve mümine dinî hayatında tanınan kolaylıklar, peygamberlik, makam-ı mahmûd (bk. İsrâ 17/79), cennetteki bir nehir veya havuz, Hz. Peygamber’in nesli, ashabının ve ümmetinin çokluğu, duasının kabul olması, şanının yüceliği, başkasını kendine tercih etme, kalbin nuru, şefaat, mûcizeler, kelime-i tevhid, din konusundaki bilgi, beş vakit namaz, İslâm dini” gibi çeşitli anlamlarda yorumlanmıştır (bk. Taberî, XXX, ; Şevkânî, V, ). Ancak biz, bunlar içinde Şevkânî’nin de uygun bulduğu, “çok hayır” anlamına uygun düşen “bitip tükenmez iyilik” şeklindeki kapsamlı anlamı tercih ettik. Râzî, buradaki kevser kelimesiyle Duhâ sûresinden buraya kadar doğrudan veya dolaylı ifadelerle Cenâb-ı Hakk’ın, resulüne lutfettiği, her biri dünyalara değer nimetlerin, şan ve şeref sebeplerinin kastedildiğini belirterek, dolaylı bir ifadeyle ona, “Sen de bu lutufkâr rabbine ibadet etmek ve kullarını kendileri için en iyi olan yola çağırmakla meşgul ol” buyurulduğunu söyler. Aynı müfessire göre kevser kelimesi, Allah’ın, Resûl-i Ekrem’i düşmanlarına karşı koruyup kendisine zaferler nasip edeceği, dünya ve âhirette bol nimetler bağışlayacağı yönünde müjdeler de içermektedir (daha fazla bilgi ve başka yorumlar için bk. Râzî, XXXII, ).
Erkek çocuğu yaşamadığı için kendisine “sonu yok, nesli kesik” diyen müşriklerin sözlerinden dolayı üzülmüş olan Hz. Peygamber’e kevser, yani bitip tükenmez nimetler verildiği müjdelenerek üzüntüsü giderilmiş, müşriklerin bu konudaki dedikoduları reddedilmiş ve Hz. Peygamber’in şanının yüceliği gösterilmiştir.
2. âyette, kendisine pek çok hayır lutfedilmiş olan Hz. Peygamber’in bu nimetlerin şükrünü eda etmek üzere sadece Allah’a yönelerek namaz kılması ve O’nun rızâsı için değerli mallarından kurban kesmesi emredilmiş; bu suretle putlar için kurban kesen müşriklerin çok tanrılı inancını silip tevhid inancını yerleştirmesi ve kesilen kurbanlar sayesinde sosyal yardımın sağlanması amaçlanmıştır.
Bilindiği gibi namaz, azdan çoğa göre arttırılarak Mekke döneminde, yaygın kanaate göre hicretten üç yıl kadar önce gerçekleşen mi‘rac olayı sırasında farz kılınmış; kurban ibadeti ise Hz. Peygamber tarafından hicretten iki yıl sonra uygulanmaya başlanmıştır. Bu âyette geçen namazın beş vakit namaz mı, bayram namazı mı olduğu konusunda farklı tesbit ve değerlendirmeler vardır. Âyetteki kurbanın da vâcip veya sünnet kurban mı yoksa nâfile de dahil mutlak kurban mı olduğu tartışmalıdır. Bize göre âyette vurgulanan husus, belli bir namaz ve kurban olmayıp bütün namaz, kurban ibadetlerinin, yalnızca Allah’a, bütün nimetlerin sahibine özgü kılınması, yalnızca rabbe ibadet edilmesidir.
“Kurban kes” diye çevirdiğimiz cümleye, “Namaz kılarken göğsün kıbleye dönük olsun, tekbirlerde ellerini göğüs hizasına kadar kaldır” mânaları da verilmiştir (Şevkânî, V, ).
Araplar erkek çocuğu olmayan kimseyi “sonu yok, soyu kesik” gibi sıfatlarla niteler ve bu tür lakaplarla anarlardı. Tefsirlerde anlatıldığına göre Hz. Peygamber’in erkek çocukları ölünce müşrikler onu da ebter lakabıyla anmaya başlamışlar ve “Bırakın onu; o, sonu gelmeyecek, soyu kesik bir adamdır!” diyerek hakaret etmek istemişlerdir (bk. Taberî, XXX, ). İşte 3. âyet, onların bu davranışlarını kınamakta, her ne kadar erkek çocukları bulunsa da asıl soyu kesileceklerin kendileri olduğunu haber vermektedir. Çünkü onlar kıyamete kadar lânetle anılırken Hz. Peygamber rahmetle anılmakta, ismi dünyanın her tarafında günde beş vakit ezanda Allah’ın adıyla birlikte okunmaktadır. Mekke putperestleri, olayların sadece dış yüzüne baktıkları için Hz. Peygamber’i arkasız ve güçsüz, kendilerini kalabalık ve güçlü görür ve buna dayanarak Resûl-i Ekrem’in davasının sonuçsuz kalacağından emin olduklarını söylerlerdi. Ama –Râzî’nin ifadesiyle– “Allah durumu onların aleyhine çevirdi; asıl güçlü olanın, Allah’ın destekledikleri ve güçsüz olanların da Allah’ın zillete uğrattıkları olduğunu bildirdi. Böylece kesret ve kevser (geniş topluluk ve bol nimet) Hz. Muhammed’in olurken ona düşman olanların payına da ebterlik, alçalış ve zillet düştü” (XXXII, ). Bu ifadeler, dolaylı olarak Hz. Peygamber’in yolunu izleyen, inanç ve kararlılığını devam ettiren müminler için de bir müjdedir.
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı, Kuran Yolu Tefsiri