Balık Yağı Şeker Hastaları Kullanabilir Mi

Sağlık üzerindeki faydaları saymakla bitmeyen omega 3 yağ asitlerinin en iyi kaynağı olan balık yağı, yağlı balıklardan elde edilen hayvansal kaynaklı bir yağdır.

Balık yağı; yağ oranı yüksek olan ton balığı, ringa balığı, uskumru gibi balıklardan elde edilen ve yüksek oranda omega 3 içeren bir besin takviyesidir. 

Omega 3 yağ asitleri ve ayrıca D vitamini de içeren balık yağı takviyeleri hem çocuklar hem de yetişkinler tarafından kullanılmaktadır. Normal şartlarda sağlıklı beslenme ilkelerine göre omega 3 yağ asitlerinin vücuda yeterli miktarda alınabilmesi için haftada gün balık tüketimi önerilir. Fakat denize uzak olan bölgelerde yaşayanlar veya balık pişirmekten, tüketmekten hoşlanmayanlar balık yağı takviyeleri hekim önerisi ile kullanılabilir.

BALIK YAĞININ FAYDALARI NELERDİR?

Araştırmalar, dünyada ölüm nedenleri arasında baş sıralarda görülen kalp hastalıklarının, sıkça balık tüketenlerde daha az sıklıkta görüldüğünü göstermektedir. Kalp hastalığı için çoklu risk faktörlerinin balık veya balık yağı tüketimi ile azaldığı görülmektedir. Balık yağının kalp sağlığı için faydaları şunlardır: 

-HDL kolesterolü (iyi kolesterol) yükselttiği, trigliseridleri ise yüzde oranlarında düşürdüğü araştırmalarla kanıtlanmıştır.

-Damar tıkanıklıklarının oluşumunu engellemede etkili olabilmektedir.

-Yüksek tansiyonu olan kişilerde, düşük dozlar bile tansiyonu düşürmeye yardımcı olabilmektedir.

-Balık yağı, romatoid artrit gibi inflamatuar rahatsızlıklarda eklem ağrılarını ve sertliğini azaltabilir.

-Karaciğer fonksiyonlarının gelişmesine yardımcı olarak kilo almaya neden olan karaciğer yağlanmasına karşı etkilidir.

-Balık yağı çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu gibi sorunları önlemede yardımcı olabilir.

-Balık ve balık yağının hamilelik döneminde alınmasının çocuklarda görülebilecek astım riskini düşürdüğü kanıtlanmıştır.

BALIK YAĞININ ZARARLARI NELERDİR?

-Balık yağı takviyeleri ağızda kötü bir tat bırakabilmekte ve kokuya neden olabilir

-Mide yanması, bulantı veya diyare gibi sindirim sistemini etkileyen yan etkiler görülebilir.

-Yüksek dozda balık yağı takviyesi kullanımı kanama riskinde artışa neden olabilir

-Özellikle antikoagülan ve antiplatelet ilaçların etkisini değiştirebilir.

BALIK YAĞI NASIL KULLANILIR?

Balık yağı uzun yıllardır çok fazla kişi tarafından kullanılan yaygın bir besin takviyesidir. Birçok formda üretilen balık yağı kapsül, çiğneme tableti, balık yağı hapı gibi farklı şekillerde piyasada bulunabilir. Ayrıca balık yağı çocuklar için daha eğlenceli olması adına çiğnenebilir jeller halinde de üretilir. Bunlardan hangisini tercih etmeniz gerektiği veya kendinizin ya da çocuğunuzun balık yağı takviyesine ihtiyacı olup olmadığınızı hekiminize danışabilirsiniz. Tüm gıda takviyelerinde olduğu gibi balık yağı da bilinçsizce kullanılmaması gereken bir üründür.

Balık yağı kullananlar tarafından merak edilen bir diğer konu ise balık yağı kilo aldırır mı sorusunun yanıtıdır. Balık yağı kapsüllerinin içerisindeki yağ, bir gün içerisindeki kalori alımımız ile karşılaştırıldığında çok küçük bir miktardır. Bu nedenle her ne kadar kalori değeri olsa da kilo aldıracak bir etki yaratması mümkün değildir.

Aksine yapılan çalışmalardan bazıları omega 3 alımının kilo vermek isteyen ve diyet yapan bireylerde kilo vermeyi hızlandırdığını göstermektedir. Bununla birlikte beslenme düzeni ile yeterli miktarda omega 3 alan bireylerde balık yağı takviyesi kullanımında gereksinimin aşılması söz konusu olabilir. Bu durumda gelişebilecek olumsuzluklardan korunabilmek adına balık yağı almadan önce hekiminize danışmalısınız.

BALIK YAĞI HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELİR?

Balık yağı hipertrigliseridemi, bazı deri hastalıkları, romatoid artrit ve hipertansiyona iyi gelebilmektedir.

BALIK YAĞINI KİMLER KULLANABİLİR?

Balık yağının çocuk, yetişkin ve yaşlılarda kullanımı güvenlidir. Ağır metal içerme riski nedeni ile gebelerde ve emziren annelerde ürün seçimi önem taşımaktadır. Adet döneminde kramp yaşayan kadınlar, romatoid artrit hastası kişiler, hipertansiyon hastaları ve kan trigliserid düzeyi yüksek olan bireyler balık yağı kullanabilir.

BALIK YAĞI CİLDE İYİ GELİR Mİ?

Balık yağının içerdiği yağ asitlerinin alerji, dermatit ve kutanöz yaralar gibi bazı deri hastalıklarına iyi geldiğine dair çalışmalar mevcuttur. Balık yağının içerdiği çoklu doymamış yağ asitleri yara iyileşmesini sağlayan sitokinlerin sentezi ve aktivitesi üzerine olumlu etkiler gösterebilmektedir.

OMEGA-3 NEDİR?

Balık yağının omega 3 yağ asitleri besin kaynağı olarak bilinmesi omega-3 nedir ve çeşitleri var mıdır gibi soruları akıllara getirebilir. Omega 3 yağ asitleri vücuda alınması gereken çoklu doymamış yapıda bulunan temel yağlar arasındadır. Bunlar vitamin F olarak da adlandırılır. Omega 3 yağ asidi çeşitleri arasında en önemli olanları GLA (gamma linolenic asit), ALA (alfa linolenik asit), DHA (dokosahekssaenoik asit) ve EPA (eikosapentaenoik asit)'dır. Balık yağında bulunan omega 3 yağ asidi çeşitleri dokosahekssaenoik asit (DHA) ve eikosapentaenoik asit (EPA)'tir. ALA (alfa-linolenik asit) ise daha çok fındık veya tohum gibi bitki kaynaklı gıdalarda bulunur. Dokosahekssaenoik asit (DHA) ve eikosapentaenoik asit (EPA) beyin dokusu ve retinanın yapısına katılabilen omega 3 yağ asitleri çeşitleri olarak bilinir. 

Eksikliği durumunda insan bedeni üzerinde ciltte kuruma gibi bazı cilt rahatsızlıkları, astım, artrit, büyümede gerileme, şeker ve kanserin bazı türleri ya da öğrenme eksikliği görülebilir. İnsanların beslenmesine omega 3 eklemesi yani omega 3 yağ asitlerinin besin kaynağı olarak bilinen balık yağının dışarıdan takviye olarak vücuda alınması sonucu kalp damar hastalıkları, hipertansiyon, bağışıklık, alerji ve sinirsel bozukluklar gibi problemleri önleme etkileri bulunduğuna dair çalışmalar vardır. 

Bazı hastalıklardan korunmak için yani bu hastalıklara karşı bağışıklığı güçlendirmek için günde en az 1 gram omega 3 yağ asidi içmek gereklidir. Omega 3 yağ asitlerinin etkisini maksimum seviyede görebilmek için omega 3 kullanımı sırasında omega 6 yağ asitlerinin kullanımını da sınırlandırmak gerekir. Omega 6 yağ asitleri kaynaklarına örnek olarak mısır, ayçiçek, soya, pamuk yağları verilebilir. 

NTV’yi sosyal medyadan takip edin

Omega-3, vücut için gerekli olan ama vücutta üretilemeyen ve mutlaka dışarıdan alınması gereken önemli bir yağ asidi. Ülkemizde yeterli balık tüketimimi olmadığı için Omega-3 eksikliğinin dışarıdan alınan takviyelerle giderilmeye çalışıldığını  söyleyen  Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri İç Hastalıkları uzmanları. Omega-3 ile ilgili önemli bilgiler verdi.

Omega-3 Nasıl Kullanılmalı?

“Günlük ve mg Omega-3’ün vücudun ihtiyacını karşılaması için yeterli olduğunu anlatan Uzmanlar, ürünleri seçerken dikkat edilmesi gerekenler konusunda şunları anlattı: “Omega-3 vitamin hapı değil, balık yağıdır. Bu nedenle saf olarak tabletler halinde üretilir. Omega-3 hapı tok karnına, sabah ya da akşam tüketilmesi gerekir. Burada önemli iki nokta şu ki, piyasada bulunan omega-3 ilaçlarının, DHA ve EPA içerikleri farklı miktarda olabiliyor. DHA (docosa hexaenoic acid) ve EPA (eicosa pentaenoic acid), omega-3 yağ asitlerinin kısaltılmış isimleridir. Omega-3 hapının içindeki EPA miktarının en az mg olması, kalp ve damar hastalıklarıyla ilgili riskleri azaltabilmesi için önem taşıyor. Satın alırken mutlaka toplam doza ve içeriğindeki EPA oranına dikkatle bakmak gerekiyor.”

Tüm Yaş Gruplarına Öneriliyor

Omega-3, gençler, çocuklar ve tüm yaş gruplarında öneriliyor. Ülkemizde balık tüketimi yeterli olmadığı için, özel bir yan etki görülmediği sürece kullanımında sakınca bulunmuyor.

Omega-3’ün Faydaları

Kalp damar hastalığı risklerini azaltıyor: Omega-3 özellikle, kanda bulunan bir yağ türü olan Trigliserid’in yüksekliğini düşürmede ve halk arasında iyi kolesterol adı verilen HDL düzeyini arttırmada etkili oluyor. Dolayısıyla Kalp ve damar hastalıklarıyla ilgili riskleri azaltmada da olumlu etkisi görülebiliyor.

Kansere karşı koruyucu: Omega-3’ün kalp sağlığının yanı sıra kansere karşı koruma sağladığı, kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olduğu, bağışıklık sistemini güçlendirdiği ve beyin, retina, sperm, cilt hücrelerini güçlendirdiği de belirtiliyor.

Depresyona iyi geliyor: Omega-3 yetişkin insanlarda dikkati ve konsantrasyonu artırıyor. Depresyon tedavisini destekliyor ve hatta Alzheimer hastalığı riskini azalttığı da düşünülüyor.

Vücut direncini yükseltiyor: Kas-iskelet sistemi için de faydaları çok olan omega-3, kalsiyumun kemiklerde toplanmasına destek olduğu gibi eklem iltihabına neden olabilen enzimlerin aktivitesinin azaltılmasında da önemli rol oynuyor. Gözlerde yaşa bağlı gelişmekte olan sarı nokta hasarlarını da azaltabildiğini söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri İç Hastalıkları Uzmanları, tüm bunların dışında, menopoz dönemindeki kadınlar için de oldukça yararlı olduğunun altını çiziyor.

Haberin devamına seafoodplus.info adresinden ulaşabilirsiniz.

Kullanıcılar Bunları da Aradı: 

Özel İçerik

Omega 3, güçlü bir antiinflamatuar (iltihap önleyici) etkiye sahip iyi bir yağ türüdür ve bu nedenle hafıza ve ruh halini iyileştirmenin yanı sıra kolesterol ve kan şekeri düzeylerini kontrol etmek veya kardiyovasküler ve beyin hastalıklarını önlemek için kullanılabilir.

Özellikle somon, ton balığı ve sardalya gibi deniz balıklarında, cevizde ve chia gibi tohumlarda bulunabilen üç tür omega 3 çeşidi vardır: dokosaheksaenoik asit (DHA), eikosapentaenoik asit (EPA) ve alfa-linolenik asit (ALA). Ayrıca omega 3 satılan kapsül şeklinde takviyelerde de tüketilebilir. Ancak unutulmamalıdır ki, takviyeler hiçbir zaman besinin yerine geçemez. Takviyelerin etkinlikleri kanıtlanmamıştır.

OMEGA 3'ÜN 10 İNANILMAZ FAYDASI

Özelliklerinden dolayı omega 3, sağlıklı ve dengeli bir diyet için temel bir besin maddesi olarak görülmektedir. İşte omega 3'ün başlıca sağlık yararları:

Kalp Hastalıklarına Karşı Korur

Omega 3, atardamarlarda yağ plaklarının oluşumundan sorumlu olan kötü kolesterol ve trigliseritlerin azaltılmasına yardımcı olur, bu da atardamarların daha iyi çalışmasına yardımcı olur ve kalp krizleri, aritmiler, kalp yetmezliği ve inmeyi önlemeye yardımcı olur.

Ayrıca omega 3, iyi kolesterolü yükseltmeye, kan basıncını kontrol etmeye ve hücre hasarını azaltmaya yardımcı olarak damarları sağlıklı tutar.

Omega 3, özellikle DHA ve EPA, pıhtılaşma önleyici özelliklere sahiptir, kan trombositlerinin kümelenmesini önleyerek kan pıhtılarının oluşumunu azaltır ve bu nedenle bu yağ, örneğin derin ven trombozu veya pulmoner emboli gibi pıhtılaşmayla ilgili ciddi komplikasyonları önlemeye yardımcı olabilir.

Depresyonla Savaşmaya Yardımcı Olur

Omega 3 beyin hücrelerini korur, aktivitelerini iyileştirir, serotonin, dopamin ve norepinefrin gibi duygulardan, ruh halinden ve genel iyilikten sorumlu hormonlarda artış sağlar. Böylece omega 3 depresyonla mücadeleye ve depresyonu önlemeye yardımcı olur. Ayrıca depresif semptomları, uyku bozukluklarını ve cinsel isteksizliği azaltmaya yardımcı olur.

Otoimmün Hastalıkları Önler

Bazı araştırmalar omega 3'ün, bağışıklık sisteminin vücuttaki sağlıklı hücreleri tanımadığı ve onlara saldırdığı, tip 1 diyabet veya multipl skleroz gibi hastalıklarda olduğu gibi bu hücreleri yok ettiği otoimmün hastalıkların gelişme riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. Ayrıca bu yağ, lupus, romatoid artrit, ülseratif kolit, Crohn hastalığı ve sedef hastalığının tedavisine yardımcı olabilir.

Beyin Sağlığını Korur

Omega 3, beyin fonksiyonları için çok önemli bir besindir, çünkü beynin yüzde 60'ı yağdan, özellikle de omega 3'ten oluşur. Dolayısıyla, bir omega 3 eksikliği, daha düşük öğrenme veya hafıza kapasitesi ile ilişkilendirilebilir. Bu nedenle, omega 3 tüketimini artırmak, beyin hücrelerinin korunmasına yardımcı olabilir, beynin düzgün çalışmasını sağlar, hafızayı ve akıl yürütmeyi geliştirir.

Bazı araştırmalar, omega 3 tüketiminin beyin nöronlarının işleyişini iyileştirerek hafıza kaybını, dikkat eksikliğini ve mantıksal muhakeme güçlüğünü azaltabildiğini ve bunun da Alzheimer geliştirme riskini azaltabileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, bu yararı kanıtlamak için daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır.

Cilt Sağlığını Geliştirir

Omega 3, özellikle DHA, hücre zarının sağlığından sorumlu olan, cildi yumuşak, nemli, esnek ve kırışıksız tutan cilt hücrelerinin bir bileşenidir. Omega 3 tüketerek cilt sağlığınızı korumanız mümkün. Ayrıca omega 3, antioksidan etkisi olduğu için cildi yaşlanmaya veya cilt kanserine neden olabilecek güneş hasarlarından korumaya yardımcı olur.

Kas Performansını Artırır

Omega 3 tüketimi, egzersizin neden olduğu kas iltihabını azaltmaya, kas iyileşmesini hızlandırmaya ve egzersiz sonrası ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilir. Omega 3, fiziksel aktivitelerin başlamasını kolaylaştırmak veya fizyoterapi veya kardiyak rehabilitasyon gibi tıbbi tedavi gören kişiler için önemli olmasının yanı sıra, ruh halini iyileştirmeye ve spordaki performansı artırmaya da yardımcı olur.

İltihaplanmayı Azaltır

Omega 3, örneğin eikozanoidler ve sitokinler gibi iltihaplı maddelerin üretimini azalttığı için iltihaplı bağırsak hastalığı veya romatoid artrit tedavisinde çok yararlı olabilecek antiinflamatuar özelliklere sahiptir. Ek olarak, omega 3'ün antiinflamatuar etkisi, kansere yol açabilecek hücre hasarını önlemeye de yardımcı olabilir.

Astım Tedavisinde Kullanılabilir

Omega 3, antiinflamatuar etkiye sahip olduğu için astımla mücadeleye yardımcı olur, ayrıca yeni atak riskini azaltabilir. Doktor tarafından belirtilen tedaviyi tamamlamak amacıyla beslenme uzmanı tarafından önerilebilir.

Kan Şekerini Kontrol Etmeye Yardımcı Olur

Bazı araştırmalar, omega 3'ün insülin hormonunun direncini artırarak kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olabileceğini ve tip 2 diyabet tedavisinde önemli bir yardımcı olabileceğini gösteriyor. Bir çalışmada 3 ay boyunca 1 gr balık yağı kapsülü ( mg DHA + 60 mg EPA ile) almanın, katılımcılarda kan insülin seviyelerinin düşürdüğünü gösterdi. Bu çalışmaların ışığında, omega 3'ün diyabetin önlenmesine yardımcı olabileceği bilinmektedir.

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğunu Kontrol Eder

Birçok çalışma, omega 3 eksikliğinin çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ile ilişkili olduğunu ve artan omega 3, özellikle EPA tüketiminin bu bozukluğun semptomlarını azaltabileceğini, dikkatin artmasına, görevlerin tamamlanmasına ve hiperaktivitenin azalmasına yardımcı olabileceğini göstermektedir.

OMEGA 3 AÇISINDAN ZENGİN BESİNLER

Diyetteki ana omega 3 kaynağı sardalya, ton balığı, alabalık ve somon gibi deniz balıklarıdır. Bunlara ek olarak chia ve keten tohumu, kestane, ceviz ve zeytinyağı da omega 3 içerir.

Bitkisel kaynaklar arasında keten tohumu yağı omega 3 açısından en zengin besindir.

Önerilen günlük alınması gereken omega 3 miktarı, aşağıda gösterildiği gibi yaşa göre değişmektedir:

aylık bebekler: mg

yaş arası çocuklar: mg

yaş arası çocuklar: mg

yaşındaki erkek çocuklar: mg

yaşındaki kız çocuklar: mg;

yaş arası erkekler: mg

yaşındaki kızlar: mg

Yetişkin erkekler: mg

Yetişkin kadınlar: mg

Hamile kadınlar: mg

Emziren kadınlar: mg

Unutulmamalıdır ki, eksiklik veya beslenme ihtiyacının arttığı durumlarda doktor veya beslenme uzmanı tavsiyesi ile omega 3 takviyesi yapılabilir. Omega 3 takviyesi genellikle hamilelik ve emzirme döneminde, vücutta bu besinin eksikliği olduğunda veya sarkma ve akne tedavisi sırasında kullanılır. Ek olarak, diyabet, Alzheimer ve kardiyovasküler hastalık gibi hastalıkları önlemek için de omega 3 takviyeleri alınabilir.

Omega 3 eksikliğini önlemek için dengeli beslenmek ve haftada en az iki kez balık tüketmek vücut için yeterli miktarda omega 3 sağlayacaktır. Vejetaryen diyetlerde bir seçenek, örneğin salata sosu olarak günde en az bir kez tüketilebilen keten tohumu yağı kullanmaktır.

Balık yağı veya morina karaciğeri yağı gibi çeşitli omega 3 takviyesi türleri ve hatta deniz yosunu yağı, keten tohumu yağı gibi bitkisel kökenliler vardır.

En iyi omega takviyesini seçmek için:

- Kapsüllerde yalnızca EPA içeren veya DHA'dan daha yüksek oranda EPA içeren takviyelere öncelik verin,

- Daha kaliteli omega 3'e sahip oldukları için yabani balık yağları içeren takviyeleri seçin,

- Kapsüllerde sürdürülebilir balıkçılık ve EPA ve DHA yüzdesi sertifikasına sahip takviyeleri tercih edin.

- Ayrıca serbest yağ asitleri, doğal trigliseritler, yeniden esterlenmiş trigliseritler ve fosfolipidler içerenler gibi emilimi daha iyi olan omega 3 takviyeleri tercih edilmelidir.