Başörtüsünü Kim Yasakladı

Başörtüsü yasağını kim getirdi, ilk yasak ne zaman kim tarafından uygulandı, başörtüsüyle mücadele ne zaman başladı, kimler tarafından yasaklandı, kimler tarafından kaldırıldı?

Son dönemlerde CHP'nin bazı Müslümanların oylarını alarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'a karşı zafer kazanmak istemesi, Türkiye tarihinde Müslümanlara yönelik eziyetlerin tarihçesini bir kez daha merak konusu haline getirdi.

Başta ezanın Türkçeleştirilmesi, Kur'na-ı Kerimin okunmasının yasaklanması gibi yasakların baş mimarı olan CHP'nin başörtüsü konusunda da en kapsamlı yasakları getiren parti olduğu biliniyor. Peki, başörtü yasağını kim ne zaman getirdi?

BAŞÖRTÜSÜ YASAĞINI KİM GETİRDİ?

Türkiye'de başörtüsü yasağı, başta üniversite öğrencileri olmak üzere kamu ve bazı özel kurumlarda kadın çalışanlara uygulanan bir yasaktır. Bu yasağın sosyal ve siyasal etkileri etrafında birçok sorun yaşanmıştır. Başörtüsü, bir takım çevreler tarafından uydurulan ifade olan "siyasal İslam"ın simgesi olduğu iddiasıyla kamusal alanda yasaklanmış ve mahkeme kararlarıyla başörtüsü tiplerine uygulanmıştır.

CHP hükümetleri döneminde yılında kamu kurum ve kuruluşlarındaki bütün memurlara başörtüsü yasağı getirildikten sonra yılında gerçekleşen 12 Eylül Darbesi sonrasında çıkarılan ve 31 yıl boyunca yürürlükte kalan "Kamuda Kılık Kıyafet Yönetmeliği" nedeniyle kadınlar kamu kurumlarında başörtüleriyle hiçbir şekilde çalışamamıştı. Başörtüsü yasağı, ilkokul, ortaokul, üniversite gibi eğitim kurumlarında ve kamu kurumlarında (devlet daireleri, mahkemeler, resmi kurumlar) öğrenciler, işçiler ve kamu görevlileri için de geçerliydi. Ancak okul ziyaretçileri ve veliler için bazı istisnalar bulunuyrdu.

Başörtüsü yasağı, kamu çalışanları için geçerli olmasına rağmen hizmet alanlar için geçerli geçerliydi. Mahkemelerde ise yasağın uygulanması yargıçlar, avukatlar, hukukçular ve diğer çalışanları da kapsıyordu.

Askeri kurumlarda ise başörtüsü yasağı en sıkı şekilde uygulanmış ve başörtüsü belli standartları karşılamadığı sürece ziyaretçi veya veliler de içeri alınmıyordu. Başörtülü anneler, sakallı babalar çocuklarının yemin törenlerini izleyemiyor, kışlaların duvarlarının ardından izleyebiliyordu.

Resmi belgelerde (kimlik, sürücü belgesi, pasaport) başörtülü ve türbanlı fotoğraf kullanılmasına izin verilmişse de bazı kurumlarda bu belgeler kabul edilmiyordu.

Üniversite kayıt belgeleri ve kamu çalışanlarının kimliklerinde başörtülü ve türbanlı fotoğraf bulunması da yasaklanmıştı.

Cumhuriyet Halk Partisi ve bazı siyasi partiler laiklik adına yıllarca yasağı savundu. Ancak, Recep Tayyip Erdoğan'ın yasakları kaldırmasından sonra büyük bir destek alması, bir daha da iktidardan indirilemeyeceğinin anlaşılması sonrasında CHP başörtüsü konusunda geri adım atmış, muhafazakarlardan da oy alarak Erdoğan'ı iktidardan indirmenin yollarını armaya başladı. 

BAŞÖRTÜSÜNE ÖZGÜRLÜK DEVRİMCİSİ RECEP TAYYİP ERDOĞAN

Recep Tayyip Erdoğan'ın başbakanlık yaptığı ve hükümet dönemlerinde başörtüsü yasağı konusunda önemli girişimler başlattı. 

Erdoğan, yılında İspanya'ya yaptığı ziyaret sırasında bu yasağın kaldırılmasını istediğini ilk kez dile getirmişti.

Bunun üzerine Adalet ve Kalkınma Partisi (AK Parti) ve Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) yetkilileri bir araya gelerek, Anayasa değişikliği tasarısı hazırladılar.

Bu değişiklik tasarısı Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde görüşülerek kabul edilmiş ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından onaylandı. 

Anayasa değişikliğiyle, Anayasa'nın maddesine "her türlü kamu hizmetlerinden yararlanılmasında" ifadesi eklenmiş ve maddeye de "Kanunda açıkça yazılı olmayan herhangi bir sebeple kimse yüksek öğrenim hakkını kullanmaktan mahrum edilemez. Bu hakkın kullanımının sınırları kanunla belirlenir" ifadesi eklendi. Ancak, Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ve Demokratik Sol Parti (DSP) milletvekilleri, anayasa değişikliğinin iptali veya yok hükmünde kabul edilmesi ve yürürlüğünün durdurulması talebiyle Türkiye Cumhuriyeti Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştu. 

Anayasa Mahkemesi, davayı kabul emiş ve 5 Haziran tarihinde anayasa değişikliğini iptal etme ve yürürlüğünü durdurma kararı vermişti.

Mahkeme, kararında Anayasa'nın değiştirilemez maddelerine ve Anayasa Mahkemesi'nin görev ve yetkilerine atıfta bulunarak, sayılı kanunun bazı maddelerini iptal ettiğini ve yürürlüğünü durdurduğunu açıklamıştı.

TÜRKİYE'DEKİ BAŞÖRTÜSÜ YASAĞININ TARİHÇESİ

'de sadece erkek öğrencilerin eğitim görmesi için açılan İmam-Hatip okullarının bünyesinde kız öğrencilerin de dinî eğitim alması için kurslar düzenlenmeye başlandı. Bu aynı zamanda kızların başörtüsü ile eğitim alıp alamayacağı tartışmalarını da başlattı.

- Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde derslere başörtüsüyle girmek isteyen ilk öğrenci Nesibe Bulaycı yapılan baskılar sonucu okula başörtüsüz devam etmiştir.

- Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde derslere türbanla girmek isteyen Hatice Babacan yapılan baskılara başını açmamış ve kısa sürede okuldaki başörtülü sayısı 6'ya ulaşmıştır. İslam tarihi hocasının 'ya başını açarsın, ya da sınıftan çıkarsın' demesi üzerine 'başını inancı gereği örttüğünü' iddia eden Babacan dersten ayrılmış, daha sonra da okuldan atılmıştır.

- Hatice Babacan olayından sonra Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde protestolar yaşanmış bu protestolara bazı milletvekilleri de destek vermiştir. Bazı öğrencilerin boykotu sonucu önce dekan istifa etmiş, daha sonra ise fakülte bir aylığına kapatılmıştır. Bu olaylar üniversitelerde yaşanan ilk başörtüsü protestolarıdır.

- AÜ İlahiyat Fakültesi'nden atılan Hatice Babacan AÜ Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ne başladı. Babacan buradan hiç sorun yaşamadan mezun olacaktır.

- 27 Kasım tarihli Tebliğler Dergisi'nde ilk defa bayan öğretmenlerin kıyafeti gündeme getirilmiş ve 'bayan öğretmenler sade ve ağırbaşlı olacak şekilde süsten ve gösterişten sakınacak, derslerde ve görevde başı açık bulunacak' ifadelerine yer verilmiştir.

'li yıllarda başörtülü öğrencilere yönelik şiddet de içerebilen (başörtü ve mantoların zorla çıkartılması) zorlama ve yaptırımlar başladı. Bu çeşitli illerde (Ankara, Konya, Malatya) gerginliklere sebep oldu.

- Ankara Barosuna 'de başı açık olarak kaydolan Avukat Emine Aykenar bir süre sonra başını örtmüştür. Bunun üzerine dönemin Ankara Barosu başkanı Yekta Güngör Özden imzası ile Aykenar 19 Mart 'te 'modern ortamda teokratik giysi olmaz' iddiası ile mesleğin gelenek, onur ve kurallarına aykırı davranış maddesine dayanarak barodan ihraç edilmiştir.[13] Bu yıllarda bazı devlet memurları ve öğretmenler de benzer şekilde memuriyetten atılmış ya da başlarını açmışlardır.

eğitim döneminde açılan Sakarya Kız İmam-Hatip Okulu yönetimi okula başörtülü devam etmek isteyen öğrenciyi disipline vermiştir.

- CHP hükûmetinin Çalışma Bakanlığı ilk defa resmî olarak kadın memurların başörtü örtmelerini yasaklamıştır.

- 8 Aralık tarih ve 52 nolu genelge ile CHP hükûmeti ilk defa kamu hizmetinde çalışan bütün kadın memurların başörtü örtmelerini yasaklamıştır. Bu genelge ile ayrıca erkeklerin sakal, uzun saç ve kravatsız işe gelmeleri de yasaklanmıştır.[kaynak belirtilmeli]

- İlk defa başörtülü ve sakallı fotoğraflarla adayların üniversite seçme sınavına kayıt yaptıramayacakları duyuruldu.

- İlk defa Karadeniz Teknik Üniversitesi'nde, daha sonra da Hacettepe Üniversitesi'nde başörtülü öğrencilerin kampüs içinde de dolaşmaları yasaklandı.

- Atatürk Üniversitesi türbanlı veya sakallı fotoğraf ile mezun olmak isteyen öğrencilere diploma verilmeyeceğini duyurdu.

- TBMM'de izleyici locasında bazı türbanlı ziyaretçilerin gelmesi üzerine bazı milletvekilleri Meclis başkanına bu kadınların locadan atılmaları talebinde bulunmuştur.

- YÖK, yayınladığı kıyafet genelgesi ile türbanı yasakladı.

- YÖK, kıyafet genelgesindeki başörtüsü yasağını kaldırdı

- Başörtüsü üniversitelerde disiplin suçu gerekçesi ile yeniden yasaklandı. Hükümet (1. Özal Hükümeti)'nin başörtüsünü serbest bırakmak için YÖK yasasındaki yaptığı değişiklik veto edildi.

- Hükümet (2. Özal Hükümeti) ikinci yasa değişikliğini çıkardı.

- Özal hükûmetinin çıkardığı yasa zamanın cumhurbaşkanı Kenan Evren'in başvurusu üzerine Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edildi.

- Başörtüsüne izin veren üçüncü kanun çıktı. SHP Anayasa Mahkemesine götürdü ve kanun reddedilerek yürürlükten kaldırıldı.

- Şenay Karaduman ve Lamiya Bulut'un üniversitede başörtüsü yasağına ilişkin karara karşı AİHM'de Türkiye Cumhuriyeti'ne karşı açtıkları dava "laik üniversitede okumayı seçen öğrencinin konulan kılık kıyafet kurallarına da uymak zorunda olması" ve kıyafetlerinin "Türbanı takmayan fakat fakülteye giden öğrenciler bakımından kuvvetli bir dinî işaret olarak görülmesi" sebebiyle Türkiye lehine sonuçlandı.

- 15 Eylül'de YÖK başkanlığının bir genelgesi ile türbanlı öğrencilerin okullara alınması yasaklandı.

- Hayrünnisa Gül, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Arap Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü kazandı, kaydını yaptıramadı.

- 28 Şubat sürecinde bütün üniversitelerde YÖK tarafından türbanlı öğrencilerin kampüs içinde dolaşmaları yasaklandı. Bu yasağı uygulamayan rektörler hakkında soruşturma açıldı.

- Hayrünnisa Gül, okula kayıt yaptıramaması nedeniyle AİHM'de dava açtı, eşi Abdullah Gül Dışişleri Bakanı olunca davayı geri çekti.

- 6 ve 9 Şubat tarihlerinde üniversitelerde türbana serbestlik getireceği iddia edilen Anayasa değişikliği TBMM'de milletvekilinin katıldığı oylamada olumlu, olumsuz oyla kabul edildi.

27 Şubat tarihinde kamuda başörtüsü serbestliği sağlayan anayasa değişikliği hakkında, CHP ve DSP ile birlikte milletvekili, imzası içeren şikayet dilekçesiyle Anayasa Mahkemesinde dava açılma talebiyle resmî başvuru yaptı.

6 Mart tarihinde Anayasa Mahkemesi; CHP ve DSP'nin, üniversitelerde başörtüsüne serbestlik getiren sayılı Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun'un birinci ve ikinci maddelerinin iptali veya yok hükmünde olduklarına karar verilmesi ve dava sonuçlanıncaya kadar yürürlüklerinin durdurulması istemiyle açtığı davada herhangi bir eksiklik tespit etmedi ve davayı kabul etti.

14 Mart 'de Yargıtay Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkaya Adalet ve Kalkınma Partisi'nin "laikliğe aykırı fiillerin odağı haline geldiği" iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'nde partinin kapatılması için Adalet ve Kalkınma Partisi'nin temelli kapatılma davasını açtı.

Başsavcı, aralarında Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da olduğu 71 kişinin siyasetten yasaklanmasını istediği için bu dava öncelikli olarak öne alındı.

5 Haziran 'de, Anayasa Mahkemesi 9 Şubat günlü sayılı anayasa değişikliğini iptal ve yürürlüğünün durdurulması kararını açıkladı. Anayasa Mahkemesi, açıklamasında, kararını Anayasa'nın 2, 4. ve maddelerini gözeterek verdiğini belirtti ve Anayasa'nın değiştirilemez maddelerine ve Anayasa Mahkemesi'nin görev ve yetkilerine atıfta bulundu.

ÜNİVERSİTELERDE YASAĞIN KALDIRILMASI

yılındaki seçimlerde AK Parti'nin iktidara gelmesiyle, başörtüsü yasağında ani bir değişim olmadı. Başörtüsü, hâlâ hassas bir tartışmaydı. Uygulamada bazı yumuşamalar olsa da, yasal düzenleme yapılmadı. Yüksek mahkemelerin verdiği kararlar da, yasağın kaldırılmasına engel oldu. 'de YÖK başkanlığındaki değişimle, üniversitelere başörtülü öğrencilerin girmesinin önü açıldı. YÖK başkanının rektörlüklere gönderdiği talimatla yasak uygulamada kalktı. 

AK PARTİ'NİN DEMOKRATİKLEŞME PAKETİYLE TAMAMEN KALKTI

Kamu personeli için başörtüsü yasağının kalkması ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 1 Ekim 'te açıkladığı demokratikleşme paketi ile oldu. Kılık kıyafet yönetmeliğinin 5. maddesinde yapılan değişiklikle kısıtlayıcı hükümler kaldırıldı.

Askerler, emniyet mensupları, hakimler ve savcılar bu düzenlemenin dışında tutuldu. Avukatların, barolar tarafından belirlenen kurallar çerçevesinde başörtüsü takamayacaklarına 
ilişkin uygulamalar ise, mahkeme kararları ile aşıldı.

Kamudaki başörtüsü yasağının kaldırılmasından kısa bir süre sonra, sorun Meclis'te de çözüldü. Hac dönüşü, başörtülerini çıkarmayacaklarını açıklayan 4 AKP milletvekili, 31 Ekim 'teki Meclis Genel Kurulu çalışmalarına başörtülü olarak katıldı. AK Parti Konya Milletvekili Gülay Samancı, Denizli Milletvekili Nurcan Dalbudak, Kahramanmaraş Milletvekili Sevde Bayazıt Kaçar ve Mardin Milletvekili Gönül Bekin Şahkulubey'in katıldığı oturum herhangi bir gerginlik yaşanmadan tamamlandı. 

Danimarka'da Mayıs 'de parlamentoda yapılan oylamada 30'a karşı 75 oyla kabul edilen "Örtünme Yasağı" başlıklı yasaya göre, Danimarka'da kamusal alanda burka ve peçe giyenlere para cezası uygulanacak.

Benzer bir adım atan Hollanda senatosu da kamu alanında nikab ve burkanın yasaklanmasını düzenleyen yasayı onayladı. Laiklik, din ve vicdan hürriyeti etrafında dönen tartışmalarda Avrupa'daki Müslümanlar bu tarz yasakların vicdan hürriyetini kısıtlayarak bir insan hakkı ihlali olduğunu savunurken, diğer yandan yüzü kapatan burka ve nikabın güvenlik ve laiklik ilkesi gereğince yasaklanmasını savunanlar var.

Avrupa toplumu, yüzün görünmesini engelleyen burka ve nikabın son zamanlardaki terör eylemleri ve güvenlik gerekçesiyle yasaklanması gerektiğini düşünenler ile başörtüsü, nikab ve burkanın kişinin inanç özgürlüğü kapsamında değerlendirilerek yasaklanmaması taraftarı olanlar olarak ikiye ayrılmış şekilde.

Avrupa'da burka ve nikab yasakları kamuoyu ve politikacılar tarafından tartışılmaya devam ederken, bu yasakları hukuksal ve kamusal alanda düzenleyen Avrupa ülkelerini inceledik.

Hollanda

Hollanda parlamentosunun üst kanadı (senato), kamusal alanda yüzü tamamen örten burka, peçe, motosiklet kaskı, kar maskesi ve benzeri kıyafet ya da aksesuarın takılmasını yasaklayan yasayı 26 Haziran ’de onayladı.

Burka ve peçenin de dahil olduğu yüzün tamamen örtülmesini yasaklayan yasa, ilk kez ’te aşırı sağcı Özgürlük Partisi (PVV) tarafından gündeme getirilmişti. Fakat Hollanda’daki Müslümanlar için anayasa ile güvence altında olan din ve inanç özgürlüğüne karşı olması ve güvenlik gerekçesinin zayıf bir argüman olduğu gerekçeleriyle söz konusu yasa eleştirilmişti.

yılında Hollanda hükümeti, okul, hastane ve toplu taşıma araçlarında burkayı kısmen yasaklamıştı. Fakat bu yasak, “kimlik kontrolü veya güvenlik” durumlarında geçerliydi.

’da, parlamentonun alt kanadında (mecliste), burka yasağını öngören yasa tasarısı onaylanmış ve senatonun önüne gitmişti.

Söz konusu kısmi yasak, 26 Haziran ’de senatonun onayından da geçerek kapsamı genişletildi; burka gibi yüzü tamamen örten kıyafetler, motosiklet kaskı ve peçe tüm kamu binalarında yasaklandı. Ancak sokaklar yasak kapsamının dışında tutuldu.

Danimarka

Danimarka hükümeti, 31 Mayıs ’de parlamentoda kabul edilen ve ağustosta yürürlüğe giren yeni yasa ile burka ve nikab gibi yüzü kapatan kıyafetlerin giyilmesini yasakladı. Yasağa uymayanlara ise kron ( euro) para cezası kesilecek.

Danimarka hükümeti daha önce de baş örtüsü, haç işareti ve Yahudilerin taktıkları kipa gibi dinsel sembollerin mahkeme salonlarında taşınmasını yasaklamıştı. Müslüman karşıtlığı ile bilinen Danimarkalı Halkların Partisi (DPP) ise bu yasağın okuldaki öğretmenlere ve hastane çalışanlarına da uygulanması gerektiğini savunmuştu.

Fransa

Kamusal alanlarda burkayı yasaklayan ilk ülke Fransa. ’te, devlet okullarındaki öğrencilerin herhangi bir dinsel sembol taşıması yasaklanmıştı.

11 Ekim ’da kabul edilen ve 11 Nisan ’de yürürlüğe giren kanunla Fransa’da, kamusal alanlarda yüzün tamamen kapatılması yasaklandı. Dönemin Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, örtünen kişilere “Fransa’ya hoş gelmediler” diyerek tartışma yaratmıştı.

Söz konusu yasak tüm dinsel, etnik grupları ve ülkeye gelen turistleri de kapsıyor. Yüzü kapatan burka, peçe, motosiklet kaskı ya da kar maskesinin kamu alanlarında yasaklanmasının bazı istisnaları da var; kişi güvenlik ya da sağlık sebeplerinden dolayı yüzünü kapatabilir.

Fransa’da yüzünü tamamen kapatan kişilere euroya kadar para cezası verilebiliyor.

Fransa’daki kamu çalışanları laiklik ilkesi sebebiyle başörtüsü takamıyor. Özel şirketlerde ise, kendi iç tüzüklerinde yasaklanmadığı müddetçe başörtüsü takabiliyor.

Üniversite öğrencilerinin başörtüsü güncel olarak serbest olmakla birlikte, bunun yasaklanması tartışmaları hala devam ediyor.

Fransa'daki burkini tartışmaları

Başörtüsü ve burka tartışmalarının yanı sıra Fransa’nın tartışılan bir diğer konusu burkini. Cannes, Nice, Villeneuve-Loubet, Le Touquet, Laurent-du-Var gibi sahil kıyısı bölge ve şehirlerde kadınların burkini ile denize girmesi yasaklanmıştı. Ulusal anlamda burkiniyi yasaklayan bir kanun olmasa da bazı kentler, laiklik ve hijyen sebebiyle denize burkiniyle girilmesini yasaklıyor.

Fransa’daki bazı belediye başkanları, İŞİD saldırılarının ardından ilan edilen olağanüstü hal döneminde, plajlarda burkini giyilmesini yasaklamıştı. Bu yasağın üzerine Danıştay, 22 Ağustos ’da çıkan kararla Villeneuve-Loubet belediyesinin burkiniyi yasaklama kararını iptal etti.

Belediyelerin burkiniyi yasaklaması, temel hak ve özgürlükleri, özellikle din ve vicdan özgürlüğünü ihlal ettiği gerekçesiyle Danıştay kararıyla iptal edildi. Emsal karar niteliğindeki Danıştay kararı ile birlikte birçok plajda kadınlar denize burkiniyle girebiliyor.

Belçika

Fransa’nın ardından Belçika da, ’de, kamusal alanlarda yüzün tamamen örtülmesini yasakladı. Bu yasağa göre kamuya açık alanlarda kişinin yüzünün tamamen kapatılması yasaklanırken, bu yasağa uymayanlara 7 güne kadar hapis cezası ya da euro para cezası verilmesi öngörüldü.

Belçika Anayasa Mahkemesi, bu yasağın insan hakları ihlali olduğunu belirten temyiz davasını reddederek burka ve nikab yasağının herhangi bir hakkı ihlal etmediğini savundu. Daha sonra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, Belçika Anayasa Mahkemesinin aldığı kararı onaylayarak burka yasağının bir insan hakkı ihlali olmadığına karar verdi.

İtalya

İtalya’da yüzün tamamen kapatılmasına karşı ulusal bir yasak bulunmazken ’da Novara şehrinde, kamusal alanlarda yüzün tamamen kapatılması anlamında kısıtlamalar getirildi. Diğer yandan İtalya’nın bazı sahil kıyılarında burkiniyle denize girilmesi yasak.

İspanya

İspanya’nın Katalonya özerk bölgesindeki bazı alanlarda, burka ve nikab giyilmesi yasak. ’te İspanya Anayasa Mahkemesi, bu yasağı inanç özgürlüğünü kısıtladığı gerekçesiyle bazı bölgelerde iptal etti. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) ’te aldığı bir kararla, burka ve peçe yasağının bir insan hakkı ihlali olmadığına vurgu yaparak ülkedeki bazı bölgelerde bu yasağın devam etmesinin önünü açtı.

İsviçre

yılında, İsviçre’nin İtalyanca konuşulan Ticino kantonu, yüzün örtülmesini yasaklayan bir yasayı kabul etti. Daha önce de ’da, İsviçre Adalet Bakanı başörtülü kadınları görmekten 'rahatsız olduğunu' ve daha fazla kadının burka ve nikab giymesi halinde, bunun yasaklanması gerektiğini söylemişti.

Almanya

Almanya Devlet Başkanı Angela Merkel , Aralık ’da kamusal alanda yüzü tamamen kapatan burkanın yasaklanması gerektiğini söylemişti. Merkel’in bu sözleri üzerine burkanın ulusal anlamda yasaklanması tartışılmaya başlandı.

Almanya parlamentosu Nisan 'de, kamu çalışanlarının burka giymesini yasaklayan kanun tasarısını onayladı. Hakim ve askerleri de kapsayan yasak, onaylanması için parlamentonun üst kanadına gönderildi.

Diğer yandan Almanya’nın federal eyaletlerinde kamusal alanda burkanın yasaklanmasını içeren yerel bir yasa yapmanın önünde engel yok. Nitekim Almanya’nın 16 eyaletinde öğretmenlerin başörtüsü takması yasak. Hesse eyaletinde ise, bu yasak kamu çalışanlarını da kapsıyor.

Almanya’nın güneyindeki Bavarya bölgesinde, Şubat 'den itibaren tüm kamu binalarında, okullarda ve üniversitelerde burka gibi kıyafetlerle yüzün tamamen kapatılması yasak.

Avusturya

Avusturya’da ’dan beri yükselişe geçen aşırı sağcı Özgürlük Partisi ile birlikte başörtüsünün, burkanın ve nikabın yasaklanması gündeme gelmişti.

Bunun ardından, Sosyal Demokrat ve muhafazakar Avusturya Halk Partisi’nin oluşturduğu koalisyon, yüzü kapatan burka ve nikabın “açık toplum” anlayışına ters olduğunu belirterek kamusal alanda yüzün kapatılmaması gerektiğini duyurmuştu.

Kararın ardından, Ocak ’de kabul edilen, ekimde de yürürlüğe giren yasa ile yüzü tamamen örten burka ve nikabın kullanılması yasaklandı. Avusturya’da mahkeme, okul gibi kamusal binalarda çalışan kişilerin başörtüsü ya da herhangi bir dinsel sembolü kullanması yasak.

Türkiye

Türkiye’de başörtüsü uzun yıllar boyunca her türlü devlet çalışanına ve üniversite öğrencilerine yasaktı. Üniversitelerin kapılarında kurulan ikna odaları ve perukla üniversitelere giren öğrenciler, temel hak ve özgürlüklerin engellenmesi anlamında çok tartışılmıştı.

Milletvekili seçilen Merve Kavakçı’nın ’da başörtüsüyle TBMM’ye girmesi üzerine, dönemin Başbakanı Bülent Ecevit, “Burası devlete meydan okuyacak yer değildir. Lütfen bu hanıma haddini bildiriniz.” diyerek Kavakçı'nın salondan çıkarılmasını istemişti.

Ayrıca, Abdullah Gül’ün ’de cumhurbaşkanı seçilmesi üzerine, ilk defa başörtülü bir ‘first lady’nin köşke girecek olması tartışma yaratmıştı.

Tüm bu sürecin ardından yılında, demokratikleşme paketi kapsamında kamu alanlarında başörtüsü serbest bırakıldı. Hakim ve savcılar için ’te, polisler için ’da ve TSK çalışanları içinse ’de başörtüsü serbest bırakıldı.

Bulgaristan

Bulgaristan parlamentosu Ekim ’da, yüzünü kapatan kadınlara ceza kesilmesini ve yararlandıkları devlet yardımlarını kesmeyi öngören bir yasayı kabul etti.

Bu haberler de ilginizi çekebilir

"Türkiye'de erkek her alanda kollanıyor"

Barselona turist değil mülteci istiyor

Afganistan'dan yürüyerek geliyorlar: Türkiye'nin göz ardı edilen Afgan göçmen gerçeği