Basit Motor Nasıl Yapılır

Elektrikli arabalar yakıt verimliliği, çevre duyarlılığı ve performans anlamında yeni deneyimler sunan bir motor teknolojisiyle çalışıyor. Çamaşır makinesinden küçük fanlara kadar çoğu elektronik eşyadan aşina olunan bu elektrik motorlar, otomobillerde daha verimli bir çalışma prensibinin parçası olarak ortaya çıkıyor.

Elektrikli Araba Motorunun Bileşenleri Nelerdir?

Elektrikli araçların çalışma prensibini daha iyi anlamak için motorda yer alan parçaların ne işe yaradığını bilmekte yarar var. Bilindiği gibi elektrikli araba motorunda mekanik parçalar bulunmuyor. Elektromanyetik alan oluşturarak hareket enerjisi elde eden bu tip motorlarda iki ana bileşen bulunuyor: Stator ve rotor.

Stator

Kısaca elektrikli motorun statik ve hareket etmeyen parçası olarak tanımlanan stator, dönen manyetik alan oluşturmakla görevli bir bileşen. Stator çekirdeği, stator çerçevesi ve bobin gibi parçalardan oluşuyor. Yüksek kaliteli silikon çeliklerin lamine edilmesiyle üretilen stator çekirdeği içinden elektrik akımı geçen bobinleri koruma işlevi görüyor. Stator bobinleri ise elektromanyetik alan oluşturmakla görevli binlerce iletken telden oluşuyor.

Rotor

Elektrikli motorun hareketli parçası olan rotor, elektriğin kinetik enerjiye dönüşümünde önemli bir role sahip. Halka şeklindeki stator çekirdeğinin içine yerleştirilen bu parçanın üzerinde iletken çubuklar bulunuyor. Statordaki bobinlerin ürettiği elektromanyetik alan rotorun iletken telleri üzerinden geçerek bu hareketli parçanın dönmesini sağlıyor. Rotor döndükçe kendisine bağlı çark ve dişlileri de hareket ettirerek kinetik enerji elde edilmesini sağlıyor.

Elektrikli Motor Nasıl Çalışır?

İçten yanmalı motorlara göre daha az bileşene sahip olan elektrikli motorlar basit bir çalışma prensibine sahip.

• Elektrikli bir motorun çalışma serüveni bataryada depolanmış enerjinin motora iletilmesiyle başlıyor.
• Bataryadaki doğru akım motora verilmeden önce kontrol ünitesine gönderilerek alternatif akıma dönüştürülüyor.
• Kontrol ünitesinde dönüşüme uğrayan elektrik akımı ilk olarak motorun stator parçasına gönderiliyor.
• Statorun iç duvarlarında bulunan ve iletken tellerden oluşan karşılıklı dizilmiş üç ayrı bobin çifti bulunuyor.
• Karşılıklı dizilmiş bobin çiftlerinden sırayla geçen elektrik akımı üç fazda gerçekleştirilen bir turun ardından elektromanyetik alan oluşturuyor.
• Sabit statorun içinde oluşan elektrik akımı rotor üzerindeki iletken çubuklardan geçerek parçanın dönmesini sağlıyor.
• Rotorun dönmesi, araba dişlilerini hareket ettirerek sürüş için gereken mekanik enerjiyi yaratıyor.

Elektrikli Araçlar Kendini Nasıl Şarj Ediyor?

Dizel ve benzinle çalışan otomobillerde marşa basılması ve diğer elektronik donanımların çalışması için ihtiyaç duyulan enerji akü tarafından sağlanıyor. Gücü azalan akülerin şarj edilmesi ise araç hareket halindeyken mekanik enerjiyi alternatif akıma dönüştüren alternatör tarafından gerçekleştiriliyor. Peki herhangi bir alternatöre sahip olmayan elektrikli araçlarda batarya kendini nasıl şarj ediyor?

Elektrikli araçlarda kinetik enerjinin elektrik enerjisine dönüştürülmesi motor tarafından gerçekleştiriliyor. Bataryanın şarj edilmesi ve motorun alternatör işlevi görmesi gaz pedalı serbest bırakıldığında başlıyor. Sürücü gazı bıraktığında stator tarafından oluşturulan manyetik alan duruyor. Bu da rotorun mevcut manyetik alanın tersi yönde daha hızlı dönmesine neden oluyor. Elektrikli araçlarda ayak gazdan çekildiğinde frene basılmışçasına bir yavaşlama hissedilmesi de bundan kaynaklanıyor.

Elektrikli araçlardaki bu enerji dönüşümü kayıpsız gerçekleşmediği için bataryanın sürekli olarak şarj istasyonlarında doldurulması gerekiyor. Bazen saatler alan bu sürecin elektrikli otomobilleri dezavantajlı konuma düşürdüğü bir gerçek. Ancak elektrikli araç sınıfının bir diğer üyesi olan hibrit teknolojisiyle bu dezavantaj büyük ölçüde ortadan kaldırılmış durumda. Çünkü hibrit otomobiller harici olarak şarj edilmeye ihtiyaç duymayan bir elektrik motoruyla çalışıyor. Benzinli motorla birlikte uyum halinde çalışan elektrikli motor sürüş sırasında kendi kendini şarj edebiliyor.

Mucit Kafası Basit Elektrik Motoru &#;r&#;n Açıklaması

Mucit Kafası bir aile atölyesidir. Küçüklerin, büyüklerle birlikte eğlenceli deneyler, hobi ve sanat aktiviteleri yapmalarını amaçlar.

Mucit Kafası ürünleri Kendin-Yap konsepti ile çocukların içindeki mucidi (maker) harekete geçirir.

Elektromanyetik enerjinin keşfinden sonra Michael Faraday () bu konuda çalışmalar yapmaya başladı. Elektrik enerjisinin döngüsel bir harekete dönüştürülebileceğini düşündü ve yaptığı deneylerle yılında bunu ispatladı.

Faraday'ın kullandığı ilk düzenek bu olmasa da "Basit Elektrik Motoru" günümüzdekilere benzer haliyle, elektrik motorunun çalışma prensibini kolayca anlamamızı sağlayacaktır.

Düzeneği videodaki anlatıma göre kurduktan sonra basit elektrik motorunuz hazır. Döngüsel hareketi gözlemleyin ve şu kavramları sorgulayarak keşfetmeye çalışın:

Elektrik devresi, bobin, devre anahtarı, akım, elektromanyetik enerji, elektromıknatıs, mıknatıs, iletken, yalıtkan, döngüsel hareket, motor.

Küçük veya büyük farketmeden elektrik motorlarının günlük hayatımızda kullanıldığı yerleri düşünün. Günümüzde çok popüler olan elektrikli otomobilleri ailenizle ve çevrenizle araştırarak tartışın. Sıvı yakıt motoru ile çalışan otomobillere göre avantaj ve dezavantajlarını sıralayın.

Yaş Aralığı: 5 yaş ve üzeri

Oyuncu Sayısı: 1 çocuk, aile atölyesi

Oyun Süresi: 15 dk. kurulum süresi, sınırsız gözlem zamanı

Kazanımlar

Kendin-Yap deneyimi

Deney yapma alışkanlığı

Bilimsel merak ve sorgulama

Temel fizik kanunlarını gözlemleme

Elektrik motorunun çalışma prensibini deneyimleme

Ailece atölye aktivitesi, ekip çalışması ve ürün yaratma deneyimi

İçerik

AA tipi kalem pile ihtiyacınız olacak. Kutuya dahil değildir.

Mucit Kafası kutularından kitapçık çıkmaz. Karekod videolu anlatımlara yönlendirir.

Plastik pil standı

Neodyum mıknatıs

Yalıtkan kaplamalı bakır tel

Zımpara kağıdı

2x çengelli iğne

2x lastik

Uyarılar!

Sivri, kesici ve küçük parçalar içerir. Yetişkin gözetiminde oynanması gerekir!

Biten pili çöpe atmayınız, atık pil dönüşüm sistemine bırakınız!

Mıknatıs kırılırsa kenarları kesici olur ve parçaların güçlü kçekim kuvveti sebebiyle yaralanmalara sebep olabilir. Dikkat ediniz, kırılırsa çöpe atın!

Oyuncağın kutusunu 3 yaşından küçüklerin erişemeyeceği yerde saklayınız!

Küçük parçaların ağza sokulmasıyla boğulma riski oluşacağı için küçük çocuklardan uzak tutunuz, önleminizi alınız!

• &#;r&#;n Adı Mucit Kafası Basit Elektrik Motoru
• Marka Mucit Kafası
• Barkod

Basit Elektrik Motoru

Kullanılan malzemeler

Yapılışı

Sonuç