Basketbolda Sağ Turnike Kısaca

Smaç

Basketbol terimleri arasında smaç, en fazla duyduğumuz terimlerden biridir.

Smaç, topu tutarak çift el ya da tek elle potanın içerisine topu bırakmaktır, ama bir ya da iki elinizle potayı çekmiş ya da potaya tutunmuş olmanız gerekir. Basketbol oynayan herkes smaç basmak ister. Tabi, smaç basmak sanıldığı kadar kolay değildir. Smaç basmak için atletik olmanın yanı sıra yükseğe zıplayabilmek ve çok çalışmak gerekir.

Şut

Şut terimine de genelde kulak aşinalığımız vardır. Nereden diyecekseniz? Şut, futbol gibi birçok sporda kullanılır. Basketboldaki şut, altta duran resimdeki gibi atılır. Eğer anatomik olarak anlatmak gerekirse: Zıplamak için dizlerden güç alınır, sonra kol ile top yukarıya çıkarılır ve en sonunda bilekten top çıkartılır. En sondaki iki parmak orta ve yüzük parmaklar topa yön verir. Şutu herkes atabilir ama isabet önemlidir. Şut çalışılmadığında en kolay unutulabilen hareketlerinden biridir.

Şut ikiye ayrılır: 3&#;lük ve 2&#;lik. 3&#;lük, üç sayı çizgisinin dışından yani orta sahaya en yakın olan çizginin dışından atılır ve eğer şutunuz girerse takımınıza 3 puan kazandırmış olursunuz. Orta saha veya karşı sahanın üçlük çizgisinin oradan hatta potadan potaya atsanız bile 3&#;lük sayılır. 2&#;lik ise, 3&#;lük çizgisinin içinden atılır. Bu alanda sadece şut değil, smaç ve turnike de atabilirsiniz ve bu alanın içinde ne yaparsanız yapın, nasıl atarsanız atın 2&#;lik sayılır.

Asist

Asist kelimesine de kulak aşinalığınız vardır. Futbol, hokey, Amerikan futbolu gibi birçok sporda kullanılan bir terimdir. Basketboldaki asist, top elinizdeyken topu takım arkadaşınıza atmanız ve sonrasında topu attığınız, yani pas verdiğiniz oyuncunun bu pası sayı yapması, basket atması ile birlikte oluşur. 

Sizin Asist yapmanız için pas verdiğiniz kişinin basket atması lazımdır, aksi takdirde asist olmaz.

Yerden pas, göğüs pası, baş üstü pas, alley-oop gibi birçok pas çeşidi vardır. Hangi pas türü ile verirseniz verin, asist için fark etmez, tabi pas verdiğiniz kişi sayı attığı sürece.

Ribaunt (Rebound)

Potaya basket atmaya çalışıldığında (smaç, şut, turnike hiç fark etmez), potaya atılan basketbol topunu herkesten önce yakalamaktır. Yani, top potaya çarptıktan sonra, sayı olmadan almaktır da diyebiliriz. 

Ribaunt ikiye ayrılır: Savunma ribauntu (Defansive Rebound) ve hücum ribauntu (Offensive Rebound). Savunma ribauntu, adı üstünde savunmada alınır. Hücum ribauntu ise, yine adı üstünde hücumda alınır. Her ribaunt 1 sayılır. Ribaunt almak için savunmada ya da hücumda çok fazla efor sarf edilir. Ribaunt almak için, eğer iyi zıplayamıyorsanız en kolay yollardan biri Box-Out&#;dır. 

Box-Out, ribaunt için avantaj sağlamak amacıyla, vücudumuz ile rakip ve top arasında pozisyon yaratmaktır. Yüzümüz potaya bakmalı sırt tarafımız da adamı potadan uzaklaştırmalı.

Dribbling (Top Sürme) ve Ball Handle (Top Hakimiyeti)

Dribbling&#;e, topu kontrol altına almak da diyebiliriz. Ball Handle da deniyor, yani top hakimiyeti. Dribbling aslında basketbol için en önemli harekettir. Sayı atmanız için topu sürmeniz gerekir. Eskiden Dribbling ve top hakimiyeti, pozisyondan pozisyona değişiyordu. Artık her pozisyona her oyuncuya koçlar her şeyi vermeye çalışıyor. Bu demektir ki, her oyuncu günümüzde her hareketi yapmalı. Bu yüzden Dribbling çok önemlidir, çünkü artık her oyuncunun top getirmesi gerekir.

Top hakimiyeti ne işe yarar derseniz, topu sektirirken topun kaçmasını yani ayağınıza kolunuzda bacağınıza değerek sizin kontrolünüz dışında hareket etme oranını düşürmektir. 

Dribble ise, topu sektirmek ve topu sektirirken hareketler yapmaktır. Ne gibi? Basketbolda adam geçmek için belirli hareketler kullanılır. Örneğin; bacak arası (between the legs), önden el değiştirme (crossover), arkadan el değiştirme (behind the back). 

Eğer topu, iki eliniz ile sektirirseniz ya da tutup sektirirseniz steps olur.

Blok

Blok, rakip takım oyuncusu topu potaya atarken topa vurarak topun yönünü değiştirmektir. Ama çok önemli ve blok koyulurken dikkat edilmesi gereken unsurlardan biri, ‘GOALTENDİNG’dir.

Goaltending, karşı takım topu potaya attıktan sonra, eğer blok vurmak isteyen bir oyuncu top düşüşe doğru geçerken topa dokunursa, bu Goaltending&#;dir. Goaltending yapan oyuncu, karşı takımın lehine, yani karşı takıma sayı yazılır. 2 puandır.

Blok 3 şekilde vurulabilir. Bunlardan ilki; rakip takım oyuncusu şut atarken topa havada vurmaktır. İkincisi, turnike atarken olabilir. Turnike atan oyuncuya değmediğiniz ve top düşüşe geçmediği sürece takımınıza blok yazılır. Üçüncü olaraksa, smaça da blok vurabilirsiniz. Oyuncu smaca kalkarken arkasından, yanından ya da önünden topa müdahale ederek blok vurabilirsiniz. Eğer smaca kalkan oyuncu, iyi smaç basıyorsa posterlenebilirsiniz.

Poster, smaç vuran oyuncunun sizin üzerinizden smaç basmasıdır.

Faul

Faul terimi de en bilinen basketbol terimleri arasındadır. Ayrıca faul terimi; voleybol, futbol ve hentbol gibi birçok spor dalında kullanılır. 

Basketboldaki faul; futboldaki faul terimine benzer. Sadece kırmızı veya sarı kart yoktur, onun yerine Amerika dışındaki çoğu ligd bir oyuncu 5 faul aldığında maçtan atılır. Amerika&#;da ise, bir oyuncu 6 faul alırsa oyundan çıkartılır. 

Onun dışında bütün liglerde teknik faul vardır. Teknik faul, oyuncunun sportmenlik dışı bir hareket yapması sonucunda (hakeme yürüme, küfür, karşı takımın oyuncusunu sakatlayacak bir hareket yapmak, vb.) ortaya çıkar ve teknik faul alan bir oyuncu kenara (bench) alınır. Bir daha teknik faul alırsa maçtan atılır. Gerçi artık 1 teknik faul alan bir oyuncu maçtan atılıyor. 

Eğer bir maçta 4 faul yapmışsanız ve teknik faul alırsanız bu normal faul olarak da sayılır. Sizin toplam faulünüz 4 olsa da, teknik faul aldığınız zaman, artık 5 faulünüz vardır. 

Daha küçük liglerde oyuncu teknik faul alabilir ama genelde hakemler teknik faulü oyuncu alsa bile oyuncudan çok antrenörlere verirler.

Basketboldaki faul, itmek gibi oyununun dengesini bozacak bir hareket yaparak ya da oyuncunun koluna vurarak veya günümüz basketbolunda, oyuncuya dokunarak yapılır. Faul 2 tanedir, bunlar: Savunma faulü ve hücum faulüdür. 

Turnike

Turnikeden önceki maddelerde çokça bahsettik. Şimdi ise sıra, bu terimi açmaya geldi. 

Turnike, aslında smaç gibidir. Ama elinizle çemberi çekmenize ya da çembere tutunmanıza gerek yoktur. Sadece, turnike adımı denilen 2 adımla (sol-sağ ya da sağ-sol) atılır.

Eğer üç adım ve daha fazlasını atarsanız bu steps olur, eğer bir adım atarsanız tek adım turnikeye girer. Kısaca, turnikede sadece iki adım atabilirsiniz. Turnikenin de Jelly ve ters turnike gibi birçok çeşidi vardır.

Steps

Steps, topun iki el ile sektirilmesine ya da topu sürüp sonra topu tutup sonra topun tekrar sektirilmesine denir. Hatalı yürüme (steps), oyun dışı bir harekettir ve bu durumda top karşı takıma geçer. Eğer, elinizi basketbol topunun altına sokarsanız ve bekletirseniz bu top taşıma olur ve yine top karşı takıma geçer. Sadece hücumda steps vardır. Savunmada steps yaptırmaya sevk etmeye çalışılır. Savunma, topu kazanmak ve sayı yememek için her şeyi yapar. 

Steps olmasaydı, basketbol tam anlamıyla Amerikan futboluna, hatta hentbola dünüşürdü.

Eğer turnike adımında 3 adım ve fazlasını atarsanız bu da steps olur. Son olarak, eğer pivot adımındaysanız yani 2 ayağınız yerde duruyorsanız ve diyelim ki, top sektirme hakkınız kalmadı. Siz dururken sadece tek ayağınız üstünde hareket edebilirsiniz. Mesela topu tuttunuz ve olduğunuz yerde kaldınız. Sağ ya da sol, bir ayağınızı karşınızdaki oyuncuya göre seçip, sadece o ayağınızla hareket edebilirsiniz. Sağ ayağınızı seçtiyseniz sağ ile, solu seçtiyseniz sol ile. Ve bir ayağınızı seçtikten sonra, onu yere koyup ayağınızı değiştirmek isterseniz değiştiremezseniz. Bu da steps olur.

Double Double, Triple Double, Quadruple Double

Double Double: Basketbolda bir oyuncunun bir maçta sayı, asist, ribaund, top çalma ve blok istatistik kategorilerinin ikisinde çift haneli sayıya ulaşmasıdır.

Triple Double: Basketbolda bir oyuncunun bir maçta 5 alandan (sayı, ribaund, asist, top çalma ve blok) 3’ünde çift haneli sayılara ulaşmasıdır. Türk Dil Kurumu triple-double terimi için, üçlü çifte tanımını kullanıyor. Ama basketbol severler bu tanımı çok kullanmazlar. Triple-double performansı gösteren oyuncular genellikle sayı, ribaund ve asist gibi alanlarında çift hanelere ulaşır. Çünkü top çalma ve blok alanlarında çift hanelere ulaşmak oldukça zordur.

Quadruple Double: 4 farklı olumlu istatistik hanesinde çift hanelere ulaşmaktır. NBA tarihinde blok ve top çalma için istatistik tutulmaya başladığından itibaren yalnızca 4 oyuncu tarafından, toplamda 5 kere yapılabilmiştir.

Bu içeriği beğendiniz mi? Bunun gibi daha fazla içerik üretebilmemiz için bize Patreon´da destek olun. 🙂

Basketbolda “12 Dev Adam”ın olduğunu hepimiz biliyoruz. Peki, bu dev adamların basketboldaki görevleri neler? Hangi oyuncu hangi pozisyonda oynuyor, maç sırasında takımı için ne yapması gerekiyor? Bunların hepsini biliyorsan tebrikler, gerçek bir basketbolseversin!

Ancak basketbolun nefes kesen mücadelelerle dolu heyecanlı dünyasına yeni adım atıyorsan, biz senin için basketbol pozisyonları ve görevleri neymiş diye araştırdık. Örneğin; basketbol pozisyonları 1 ile 5 arası bir numaralandırma sistemi ile gider. 3 numaralı mevkide yer alan oyuncuya kısa forvet denir.

Basketbol pozisyon yerleri hakkında daha fazlasını öğrenmeye hazırsan, arkana yaslan ve yazımızın tadını çıkar!

Oyun Kurucu

 Basketbol oyuncu pozisyonlarılistemize bir numara ile başlıyoruz. Oyun kurucu ya da “Point Guard” denilen pozisyonunda oynayanlar, takımının sayı atmasını sağlamak için elinden geleni yapar.

Hücum

Özellikle saf oyun kurucu denilen basketbolcular sayı atmaktan çok sayı için uygun pozisyonu üretmeye odaklanırlar. Hücumda saf oyun kurucuların görevi diğer arkadaşları için asist yapmak, uygun pozisyon üretmektir. Top sürme yetenekleri yüksektir.

Tabii, bu demek değil ki oyun kurucular sayı atmakla hiç ilgilenmiyor. Birçok oyun kurucu aynı zamanda iki numaralı şutör gard pozisyonunda da oynayabilir.

Savunma

Oyun kurucuların savunmada takımına sağladığı en büyük desteklerden biri top çalarak karşı takımın çembere gitmesini önlemek. Çoğu zaman iki ellerini de rahatlıkla kullanabildikleri için top çalma konusunda başarılılar.

Basketbolun ünlü oyun kurucuları ise Stephen Curry, Magic Johnson, Kyle Lowry, Damian Lilliard, Derrick Rose, Chris Paul, Tony Parker, Kyrie Irving, Russell Westbrook,Rajon Rondo, Miloš Teodosić, Doğuş Balbay, Ender Arslan olarak sıralanabilir.

Şutör Gard

Basketboldaki iki numaralı Şutör Gard pozisyonu (Shooting Guard) adı üstünde şutları ile anılan basketbolcuların oynadığı bir mevki. Şutör gardlar, sahadaki daha kısa oyunculardan olabilir. Örneğin; bir şutör gard cm boyunda olabilir. Bu özellikleri onlara ihtiyacı olanı hızı ve çevikliği verdiği için bir hayli yararlıdır.

Hücum

İki numaraların hücum esnasında yapması gereken takımının sayı bulmasını sağlamak. Bunu hem kendi attıkları şutlarla hem de uygun pozisyondaki takım arkadaşlarına pas atarak yani asist yaparak başarabilir.

Şutör gardların uzun mesafeden atışları ve üçlük atışları çoğunlukla isabetli olur. Hızlı ve çevik olmalarının yarattığı avantajla topu boyalı alana sürüp, orada da kendileri ve takım arkadaşları için şut şansı yaratma konusunda iyidir. Son periyotta en çok faul yapılan pozisyonlardan biri olan bu grupta yer alan oyuncuların serbest atış yüzdelerinin de yüksek olması beklenir.

Savunma

Savunma sırasında hücumda olduğu kadar kritik yer oynamasalar da bazı şutör gardlar bu konuda iyi bir performans sergileyebilir: “3 and D” olarak anılan bazı şutör gardlar, efsane üçlüklerinin yanında başarılı savunmaları ile takımının maçı kazanan isim olmasını sağlayabilir.

Basketbolun ünlü şutör gardları ise Michael Jordan, Kobe Bryant, DeMar DeRozan, Dwyane Wade, Allen Iverson, James Harden, Klay Thompson, Donovan Mitchell, Diana Taurasi, İbrahim Kutluay, Sinan Güler olarak sayılabilir.

Kısa Forvet

Basketbolun üç numaraları ya da Small Forward diyebileceğimiz oyuncuların aslında çok da kısa olmadığını söyleyerek başlamak istiyoruz. Birçok kısa forvet cm’den daha uzun ve bu oyuncuların elinden her iş geliyor diyebiliriz.

Hücum

Üç numaralar hem sayı atma hem de savunma konusunda iyi olan oyuncular. Kısa forvetler, boyalı alanda olduğu kadar, çevreden de sayı atma konusunda başarılarıyla tanınıyor. Şut atma konusunda farklı tarzları olsa da birçok kısa forvet “slasher” olarak bir hayli yetenekli. Ayrıca, jump-shot, serbest atış ve üçlüklerde de yüksek istatistikleri var.

Kısa forvetlerin elinde her iş geliyor demiştik. Fiziksel olarak hızlı ve çevik oldukları için gerekirse 2 veya 4 numara olarak oyuna girebilirler. Örneğin; Bir kısa forvet aynı zamanda uzun forvet olarak da sahaya çıkıyorsa “Cornerman” ya da “Strecth Forward” olarak isimlendiriliyor. Bu özelliğe sahip basketbolcular, hızlarıyla dört numara pozisyonunda avantajlı konumda oluyor.

Savunma

Perdeleme ve ribaund yetenekleriyle hücumda olduğu kadar savunmada da takımlarını sırtlarlar. Savunma zamanı geldiğinde, kısa forvetler de ribaundların peşinde koşan oyunculardan biri. İyi pas atma yetenekleriyle de bilinen üç numaralar aynı zamanda farklı pozisyonlardaki rakiplerini kolaylıkla savunabilir. 

Basketbolun ünlü kısa forvetleri:Larry Bird, Elgin Baylor, Scottie Pippen, LeBron James, Carmelo Anthony, Kevin Durant, Thanasis Antetokounmpo, Kawhi Leonard,Hidayet Türkoğlu

Uzun Forvet

Takımın dört numarası ya da İngilizcesi’yle Power Forward, iyi şutörleri gördüğümüz pozisyonlardan bir diğeri. Bu pozisyondaki oyuncuların görevi pivotların görevine yakın, dolayısıyla uzun forvet oynayan birçok isim pivot olarak da oynayabiliyor.

Hücum

Uzun forvetler, genellikle hücum sırasında pivota yardım eder. Oyun sırasında pota altında topu çemberden geçirmeleri, hücum ribaundları sırasında topu yakalamaları gerekir.

Uzun forvetleri ve pivotları birbirinden ayıran ise dört numarada oynayan oyuncuların potadan uzaktan sayı atma konusunda daha isabetli olması. Serbest atışlarının iyi olması dışında, bu mevkideki basketbolcular orta ve uzun mesafeden atışlar konusunda bir pivota göre daha başarılıdır. Ayrıca, üçlükleri ile takımının hanesine sayı yazdırmayı da sever.

Savunma

Savunmada rakip takımdaki kendisi gibi olan güçlü ve fizikli oyuncuları koruması beklenir. Özellikle boyalı alanda rakiplerinin çembere gitmemesi için atletik özellikleri kullanmaları gerekiyor. Hücum ribaundları alma konusunda da uzun forvetleri iyi olduğunu görüyoruz.

Basketbolun ünlü uzun forvetleri ise Karl Malone, Anthony Davis, Tim Duncan, Dennis Rodman, Kevin Garnett, Charles Barkley, Chris Bosh, LaMarcus Aldridge, Kristaps Porziņģis, Jeremy Evans, Mirsad Türkcan, Bahar Çağlar, Cedi Osman olarak sayılabilir.

Pivot

Pivot ya da İngilizce’de “center”, basketbolda 5 numara denilen pozisyonda oynayanlar, genelde uzun boylu ve fizikli oyunculardır. Örneğin; NBA’de pivot pozisyonunda forma giyen oyuncuların cm boy ortalaması ile NBA’in en uzun isimleri. Gelelim hücum ve savunmadaki ayrı ayrı görevlerine.

Hücum

Genellikle pota çevresinden isabetli atışlarda başarılılar ama pivotların arasında üçlük atışları da iyi olan birçok isim görebiliriz. Ayrıca orta ve uzak mesafeden atış yüzdeleri ile serbest atış yüzdelerinin düşük olması beklense de günümüzde birçoğu iyi bir şutör de.

Bir pivot, kendisinin ve yakın arkadaşlarının sayı kaydetmesi için uygun pozisyonu sağlamak için oyun boyunca mücadele eder. Rakiplerini perdelemek, top sürmek ve şut için gerekli boşluğu yaratmaları bekleniyor. Diğer önemli göreviyse hücum ribaundlarını toplamak, böylelikle takımı için yeni sayı ihtimalleri yaratmak.

Savunma

Savunma sırasında da parkedeki kritik oyunculardan biri olan pivot, yine pota altında durmalıdır. Pivotların çoğu zaman oyundaki en uzun oyuncular olduklarından bahsetmiştik. Bu fiziksel özellikleri, onları blok konusunda başarıya taşıyor. Savunmada, blok yapması ve savunma ribaundu alması gereken pivotların karşı takımın paslaşmasını engellemesi de gerekiyor.

Basketbolun ünlü pivotları ise Kareem Abdul-Jabbar, Wilt chamberlain

Shaquille O'Neal, Dwight Howard , Yao Ming, Joel Embiid, DeAndre Jordan, Tiber Pleiss, Devin Booker, Kerem Gönlüm, Semih Erden, Ömer Aşık, Mehmet Okur olarak sayılabilir.

Basketbol pozisyonları ve oyuncuların görevlerini derlediğimiz yazımızın sonuna geldik. Artık pozisyonları bildiğine göre göre sana iki sorumuz var: Sen hangi pozisyonda daha başarılısın ve sence basketboldaki en pozisyon hangisi? Cevapları sosyal medya üzerinden bizimle paylaşabilirsin. Dahası basketbolla alakalı aradığın her şey Sneaks Cloud’da bulabilirsin!

Basketbol, dünyanın her yerinde sayısız tutkunu bulunan en popüler sporlardan biri! Peki, seyir zevkini zirveye çıkaran bu spor türü hakkında bildiklerinizi pekiştirmek ve bilmediklerinizi öğrenmek ister misiniz? “Evet” dediğinizi duyar gibiyiz, öyleyse doğru yerdesiniz!

Okul kitaplarına yapıştırdığı basketbol sticker’ları ile büyüyen, odasının duvarlarında efsanevi basketbolcuların posterleri asılı olan bir tanıdığınız var mı? Çok büyük ihtimalle “evet” dediniz. Hatta o kişi siz de olabilirsiniz. Çünkü basketbol, özellikle küçük yaşlardan itibaren hayalleri süslemeye başlayan, yediden 70’e pek çok kişinin sevdalısı olduğu spor dallarından biri. Öyle ki bu tutku, seneler karşısında yılmayan taraftarlık duygusuyla gitgide daha da perçinleniyor.

Hem Türkiye’de hem de dünya çapında takip edilen basketbol maçları, bu spor dalının değişmez doğrularını ve zaman zaman maç seyrini tersine çevirebilen kurallarını merak ettiriyor. Peki, basketboldan bahsedilen her masada sizi de söz sahibi yapacak bilgilere bir an önce göz atmak ister misiniz? Haydi, topu çembere atalım ve hemen başlayalım!

Basketbol Nedir?

Basketbol, her biri beşer oyuncudan oluşan iki takım arasında oynanan sportif bir oyun çeşidini oluşturuyor. Oyunda takımların amacı, rakibin potasından topu geçirerek sayı kazanmak ve karşı takımın sayı atmasını engellemek oluyor. Hakemler, masa görevlileri ve teknik komiser tarafından anbean kontrol edilen maç boyunca oyunun seyri pek çok kurala bağlı olarak değişebiliyor.

Basketbol sahasında oyuncuların yukarı ve aşağı durmadan koşması, basketbolu en dinamik sporlardan biri haline getiriyor. Öyle ki bu, basketbol oyuncularına dayanıklılık kazandıran etmenlerin de başında geliyor. Kas dayanıklılığı ve performans gücü ile doğrudan ilişkili olan basketbol, profesyonel oyuncuların aralıksız çalışmasını gerektiriyor.

Basketbol Ne Zaman İcat Edildi?

Basketbol ile ilgilenen neredeyse herkesin en merak ettiği konulardan biri, bu zevkli sporun nasıl icat edildiği oluyor. Siz de bunlardan biriyseniz, daha fazla meraklandırmadan hemen açıklayalım! Basketbol, Kanadalı bir beden eğitimi öğretmeni olan Dr. James Naismith tarafından 1 Aralık tarihinde icat edildi. Günümüzde salonları doldurup taşıran bu zevkli sporun icat edildiği ve ilk kez oynandığı yerin adı ise “Young Men’s Christian Association Training School” (YMCA &#; Genç Erkekler Hristiyan Birliği Eğitim Okulu) idi. 

Dr. Naismith, oyunu ilk olarak atlet ve beyzbolculara kış antrenmanı yaptırmak için geliştirdi. 3 metre yüksekliğinde duvara monte edilmiş altı kapalı şeftali sepetlerine futbol toplarının sokulması hedeflenmişti. Kısa zaman sonra sepetin altı çıkarıldı ve düzenek içi boş bir çember haline getirildi. İlk icat edildiğinde yedi kişilik iki takım arasında oynanan bu oyun, yine bugünkünden farklı olarak yirmişer dakikalık üç periyottan oluşuyordu. Çok geçmeden Dr. Naismith tarafından bu oyuna “sepet topu” anlamına gelen “basket ball” ismi verildi.

Basketbol Kuralları Nelerdir?

Her oyunun kuralları var! Ancak basketbolda kurallar sebebiyle, kazanıldığı sanılan mağlubiyetler ve iptal edilen üçlükler oldukça fazla. Bu sebeple bilhassa basketbol izleyicileri, ekran başında şu soruyu araştırmaya başlayabiliyor: Basketbol oyun kuralları nelerdir? Öyleyse bahsetmeye başlayalım!

• Takımlar sahada aynı anda yalnızca beş oyuncu bulundurabilir.
• Takımların sınırsız oyuncu değiştirme hakkı vardır.
• Basketbol oyun süresi 10’ar dakikalık dört çeyrekten toplam 40 dakikadır.
• Takımların ilk üç periyotta ve uzatma periyodunda bir, dördüncü periyotta iki mola hakkı vardır. İkinci ve üçüncü periyot arasında toplam 15 dakikalık devre arası verilir.
• Top sadece dripling (top sürme/sektirme) veya pas yoluyla hareket ettirilebilir.
• Top iki elle tutulduğunda sektirilmemeli ve hareket edilmemelidir. Yalnızca takım arkadaşlarına pas verilebilir veya potaya şut atılabilir. Bu, basketbol steps kurallarını oluşturur.
• Her takımın maç boyunca toplam dört faul hakkı vardır. Dört faul hakkı dolduktan sonra rakip takım iki serbest atış kullanma hakkı kazanır.
• Tek başına dört faul yapan oyuncu oyun dışı kalır. Yerine farklı bir oyuncu dahil edilir.
• Her takımın basket atmak için 24 saniye süresi bulunur. Şut potaya girdikten ya da çarptıktan sonra 24 saniyelik süre yeniden başlatılır.
• Her başarılı basket atışından sonra top rakibe devredilir.
• Oyun sırasında topa sahip olan oyuncu saha çizgileri içinde kalmalıdır.
• Rakip takımın savunma oyuncusu çembere doğru inmeye başlayan bir topa müdahale edemez. Blok hareketinin başarılı sayılması için topun potaya doğru inişe geçmemiş olması gerekir.
• Basketbol faul kuralları oyun içinde önemli yere sahiptir. Özellikle sözlü taciz ve kavga gibi durumlarda takımlara teknik faul verilir. Teknik faul serbest atış veya topun değişmesi gibi durumlarla sonuçlanabilir.
• Oyuncu ve antrenör aynı anda iki teknik faul alırsa hakem onları oyun dışında bırakabilir.
• Basketbol 3 saniye kuralı olan tek spordur. Basketbol sahası içinde boyalı, çizgili veya kısıtlı isimleri verilen dikdörtgen şeklindeki bölgede oyuncu, üç saniye içinde elindeki topu çıkarmalıdır.

Basketbol Saha Ölçüleri Nelerdir?

İster televizyon başında ister maç salonunda olsun, oradan oraya koşturan oyuncuları ve hızına yetişilemeyen basket topunu izlerken basket sahasının ölçülerini merak etmeniz çok olası. Öyleyse hemen açıklayalım!

Bilindiği gibi basketbol sahası, dikdörtgen biçiminde tasarlanıyor. Saha zemini ise oyuncuların maç esnasındaki hareketlerini kolaylaştırabilmek adına parke veya kauçuk gibi malzemeler ile kaplanıyor. Açık havadaki sahalar çoğunlukla poliüretan ya da tartan zemine sahip oluyor. Basketbol sahasının ölçüsü, FIBA standartlarına göre 28 metre x 15 metre (m) olarak belirtiliyor. Tribünlerin saha çizgilerinden en az iki metre uzakta olması gerekiyor.

Basketbol Kaç Kişiyle Oynanır?

Basketbolda sınırsız oyuncu değişikliği olması sebebiyle maça pek çok oyuncu girip çıkabiliyor. Bu noktada, izleyicilerin aklında doğal olarak “Basketbol kaç kişi ile oynanır?” sorusu oluşabiliyor. Şöyle ki basketbol, profesyonel olarak toplam 10 kişi ile oynanıyor. Oyun süresince her iki takımdan sadece beş oyuncu sahada bulunabiliyor. Bunun yanı sıra bir takım, toplamda bir kaptan dahil, oynama hakkı bulunan maksimum 12 oyuncudan oluşuyor.

Basketbol Nasıl Oynanır?

Basketbol, orta saha çizgisinde hakemin yaptığı hava atışı ile başlıyor. İlk hücum şansını kazanmak için her iki takımdan birer oyuncu tek elini kullanarak hava atışını kazanmaya ve topu takım arkadaşlarına ulaştırmaya çalışıyor. Basketbol oyunu esnasında takımlar hem hücumda hem de savunmada çok yönlü taktiksel stratejiler uyguluyor.

Basketbol sporunun en temel amacı olan topu çemberden geçirmek hücum esnasında ulaşılmaya çalışılan hedef iken, savunma esnasında bu hedef rakibin atışlarını engellemeye dönüşüyor. Hem saha içerisinde hem de saha kenarında kıyasıya mücadelenin soluk kesmeden devam ettiği basketbolda takımlar, maç sonunda galip gelen taraf olmaya çalışıyor. Bu sebeple oyun, daha çok sayıya ulaşma ve rakibin sayı atmasını engelleme üzerine kuruluyor.

Basketbol Maçı Ne Kadar Sürer?

Basketbol oyun süresi, bahsettiğimiz gibi 10’ar dakikalık dört çeyrekten toplam 40 dakikayı buluyor. Fakat periyotlar arasındaki molalar, devre araları ve uzatma periyotları gibi sebeplere bağlı olarak basketbol maçları toplamda saat sürebiliyor.

Her periyottan sonra bir dakikalık molalar bulunuyor. İkinci ve üçüncü periyot arasında ise toplam 15 dakika devre arası veriliyor. Topun oyunda olmadığı durumlarda kronometrenin durdurulması da maç süresini uzatan etkenlerden biri oluyor. Normal oyun süresinin berabere bitmesi durumunda, bir takım kazanana kadar beşer dakikalık uzatmalara gidiliyor. Bundan hareketle söylenebilir ki her basket maçının süresi çeşitli sebeplerle değişkenlik gösterebiliyor.

En Önemli Basketbol Terimleri Nelerdir?

Basketbol hakkında bilgi edinirken, bu spor dalının en önemli terimlerini öğrenmemek olmaz! Öyleyse gelin, basketbol terimlerinin neler olduğuna birlikte göz atalım:

• Smaç: Oyuncunun havada zıplayarak, topu tek ya da iki eliyle çembere geçirdiği basketbol vuruşu.
• Üçlük: Üç sayı çizgisinin dışından yapılan üç sayı değerindeki atış.
• Asist: Takım arkadaşına verilen pasın sayı ile sonuçlanması.
• Ribaund: Topun potaya çarpıp basket olmadan havada tutulması.
• Savunma ribaundu: Takımın kendi potasından ribaund alması.
• Hücum ribaundu: Rakip takımın potasından ribaund alınması.
• Dribbling: Oyuncunun topu süratli bir şekilde rakip takımın potasına sürmesi.
• Steps: Topun iki kez sektirilmesi, topu sürerken iki elle tutulup tekrar sektirilmesi veya topu sektirerek üç adım atılması durumlarında oluşan hatalı yürüme.
• Blok: Rakip takım oyuncusunun potaya attığı topun engellenmesi, topun yönünün değiştirilmesi.
• Panya: Basketbol potasında topun çarptığı levha.
• Turnike: Sol-sağ veya sağ-sol olmak üzere iki adımla ilerlenen ve topun panyaya çarptırılmasıyla kazanılan sayı.