sim deiikliine dair talep ancak mahkeme tarafndan deerlendirilebilecektir. Sayl Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun ad ve soyad düzeltimine dair bir kereye mahsus olarak ad ve soyad deiiklii getirilmi, mahkeme kararna gerek duymakszn isim ve soy isimde deiiklik yaplabilecektir. Ancak her soyadn veya ismini deitirmek isteyenler adna geçerli bir durum deildir, belli artlar halinde getirilmitir. Soyad Kanunu’na aykr, küçük düürücü veya gülünç olan ad soyadlar adna geçerli klnmtr. Ancak bu düzenleme snrl süre ile getirilmi olup süresi 3 Kasm tarihinde sona ermitir. Günümüzde isim deiikliine dair düzeltim, ekleme veya deiiklie dair nüfus müdürlüüne bavuru ile gerçeklememektedir, mutlaka mahkeme bavurusu halinde mümkündür.
Öncelikle davacnn Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na uygun bir dava dilekçesi hazrlamaldr. Dava dilekçesinin kanuna uygun olmamas halinde dava sürecinin uzamas veya dava dilekçesinin reddine neden olabilecektir. Ayrca dava dilekçesinde daval sfatyla Nüfus Müdürlüü de eklenmelidir. Hukuki kaybn olmamas adna isim veya soyadn deiiklii talepli açlacak davada avukat ile davay yürütme önerilmektedir. Avukata noter araclyla çkarlacak olan genel vekaletnamede mutlaka “özel yetki” de verilmelidir. Özel yetkiden kast, vekaletname içerisinde isim ve soyad deiikliine dair dava açmaya yetki verildiine dair cümle mutlaka geçmelidir.
Dava dilekçesinde isim deiikliine dair talebin hangi hakl sebep ya da sebeplere dayandrld belirtilmeli ve talebini kantlayan belge, tank bilgisi dava dilekçesi ekinde sunulmaldr. Dava dilekçesiyle birlikte mahkeme masraf ve harçlar da ilgili mahkemenin veznesine yatrlmas ile dava açlm olacaktr.
Her dava süresi mahkemenin i younluuna, dosyann durumuna, tanklarn durumada hazr bulunup bulunmamasna göre deimektedir. Davann açlmas halinde mahkemenin i younluuna göre hangi güne duruma verecei, sonrasnda gerekçeli kararn yazm ve kararn kesinlemesine dair sürecin tamam deikenlik gösterebilmektedir. sim ve soyad davas, çou bilinen davalara göre daha ksa sürede sona eren davalar olarak bilinmektedir. Kesin olarak herhangi bir süre verilememektedir; ancak yaklak olarak aya kadar sonuçlanan davalardandr.
18 ya alt isim deiiklii için çocuun ismini deitirme adna açlacak davalarda, davay çocuun kendisi deil, velayet hakkna sahip veliler veya avukat tarafndan açlabilecektir. Küçük, 18 yan doldurmam olan, reit olmayan kiidir. Anne veya baba, çocuunun ismini deitirme talebiyle hakl bir sebebin varl halinde isim deitirme davas açabilecektir. Yargtayn yerlemi uygulamalarnda, çocuk veya bebeklerin isimlerinin deitirmesinde önemli olan ismini bilen sosyal çevresinin olup olmad da dikkate alnmaktadr. Ancak 18 yandan küçük olmayan ve idrak yanda olan küçükler, anne ve babas isim ve soyad deiiklii davas açmadklar takdirde kendilerinin dava açmasnda herhangi bir engel bulunmamaktadr.
Yargtayn son kararlarnda boanm anne babada, velayet hakkn alan annenin çocuun soyad deiikliine dair dava açlmasnda görüünü deitirmitir. Çocuun kendi soyadyla deitirilmesindeki talebinin velayet hakk kapsamnda olduunu ve çocuun annesinin soyadn almasnda herhangi bir engel olmadn belirtmitir (Yargtay 2. HD / Esas, / Karar).
sim deitirmeye dair hakl sebep olma koulu ilgili kanun maddesinde düzenlenmitir. Hakl sebeplerin ise neler olduuna dair herhangi bir ayrnt kanun maddesinde yer almamaktadr. Ancak Yargtayn yerlemi uygulamalarna göre isim veya soyadn deiikliine dair hakl sebep saylacak haller belirtilmitir.
sim ve soy isim deiikliine dair açlacak davada en önemli unsur hakl sebeptir, kii hakl sebebe dayanarak isim veya soyad deiikliine dayanarak dava açabilecektir. Sayl Nüfus Hizmetleri Kanunu’nun maddesinin ilk fkrasnn b bendinde ayn konuya ilikin nüfus kaydnn düzeltilmesi davasnn bir kere açlabileceine dair hüküm bulunmakta idi. Ancak Anayasa Mahkemesinin tarihli / sayl kararyla bu hüküm iptal edilmi, Resmi Gazete’de yaynlanmasyla hüküm kaldrlmtr.
lgili hükmün gerekçesinde, dava hakknn bir kere snrlandrlmasyla maddi gerçein resmi kaytlara geçmesinin engellendii, hak arama özgürlüüne müdahale niteliinde olduu belirtilmitir. Nüfus kaydnn düzeltilmesine dair dava açma hakknn bir kereyle snrlandrlmasnn Anayasann ve maddesine aykr olduu da belirtilmitir.
sim ve soyad deiikliine dair davada, avukata ödenecek vekalet ücreti asliye hukuk mahkemesinde açlacak davalarda belirlenen asgari ücretin altnda olamayacaktr. Avukata adna ödenecek olan vekalet ücreti, baro tarafndan belirlenen asgari ücret altnda olmama kouluyla taraflarn uzlamas halinde bir ücrete karar klnacaktr.
Ayrca dava açarken belli bir harç ve gider avans da ödenmektedir. sim veya soy isim deitirme davalarnda harç, maktu harçtr. Pein harç ve bavuru harc dava açlrken yatrlmas zorunludur. Harcn yan sra dava türüne göre belli bir miktarda da gider avans yatrlmaldr. Gider avans, avada yaplacak olan yazmalar, tebligatlar nedeniyle yaplacak olan masraflar adna yatrlmaktadr.
Dava açarken gerekli olan en önemli evrak, dava dilekçesidir. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na uygun dava dilekçesi düzenlenmelidir. bu davada önemli olan kiinin ismi ve soyad olduundan nüfus kaytlar mahkeme tarafndan celp edilecektir. Nüfus kayt örnei, dava dilekçesinde davac tarafndan da sunulabilir. Ancak davacnn talep etmi olduu isim veya soy isim deiikliine dair hakl sebebi kantlayaca delilleri dava dilekçesinde belirtmelidir. En önemli delil, tank olup dava dilekçesinde tank isim, kimlik numaralar ve adresleri eklenmelidir.
Tank Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre takdiri bir delildir, davaya konu olan vakaya dair görgü ve ahit olduu olaylar anlatmaktadr. Mahkemede davacnn dava dilekçesinde ismini ve bildirdii tanklar dinlenecektir. Ancak tank delili, isim veya soyad deitirme davasnda en önemli delildir. Tank, davacnn isim veya soyad deitirme davasnda isim deiikliine dair neden sunduu konuya ilikin mahkeme huzurunda beyanda bulunacaktr.
Tank, beyanda bulunmadan önce mahkeme huzurunda yemin ettirilecektir. Yemin ederken mahkeme salonunda kimler bulunuyor ise herkes ayaa kalkacak, tank inand bütün deerler ve inançlar üzerine yemin edecektir. Yemin sonrasnda tann beyan alnacak görgü ahidi olduu davaya ilikin beyanlar anlatmas istenilecektir.
Deitirme ile düzeltme arasndaki fark, dava adndan da gayet anlalmaktadr. Nüfus Müdürlüünde isim yazarken ismin hatal olarak kimlie geçirilmesi durumunda düzeltim amaçl açlan dava “ismin düzeltilmesi talebiyle” açlan davadr. Bu nedenle tank beyanna gerek olmadan da düzeltmeye dair karar verilebilir. Ancak isim deitirme davasnda kiinin ismi veya soyad hakl nedene dayanarak tümüyle deitirilmektedir.
Türk Medeni Kanunu’nun maddesinin son fkrasnda, adnn deitirilmesi ile zarar gören kimsenin zararn örenilmesinden itibaren 1 yl içerisinde deitirme kararnn kaldrlmas için dava edebileceini düzenlemitir. Kii zarara urayp uramadn kantlamak zorundadr, hakim zarar takdir ederek itiraza dair karar verecektir.
Hakim, isim ve soyad deiiklii talebiyle açlan davada hakl sebepler bulunmadna dair kanaat getirebilir veya davacnn hakl sebebi kantlayamad gerekçesiyle reddedebilir. Mahkemenin vermi olduu karara karlk itiraz etme hakk bulunmaktadr. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda belirtmi olduu üzere davacnn gerekçeli kararn kendisine tebli edilmesinden itibaren 2 haftalk yasal süre içerisinde istinafa bavurma hakk bulunmaktadr.
sim deitirme davasnda görevli mahkeme asliye hukuk mahkemesidir. Dava, davay açacak olan kiinin ikametgahnn olduu yerde asliye hukuk mahkemesinde açlacaktr.
Dava sonucu adnda veya soyadnda deiiklik meydana gelmesi halinde, nüfusa dair dier bilgilerinde herhangi bir deiiklik olmayacaktr. Kii dava sonrasnda ayn kimlik numarasna, medeni durumuna ve kütüe sahip olacaktr. Yalnzca kiinin davada talep etmi olduu isim veya soyad deiiklii olacaktr.
STANBUL ( ). ASLYE HUKUK MAHKEMESNE
DAVACI: Ad Soyad (TC Kimlik No: …)
Adres
VEKL: Av. Ad Soyad
Adres
DAVALI: Nüfus Müdürlüü
KONU: sim deitirme talepli dava dilekçesidir.
AÇIKLAMALAR:
1-) Nüfus kaydnda müvekkilin ad “Hülya” olarak geçmektedir, ancak kimliinde yazl olan isim yalnzca kimliinde geçmektedir. Çocukluumdan bu yana müvekkilin ailesi, sosyal çevresi “Rüya” olarak bilmektedir.
2-) Müvekkil resmi kurumlarda yapt bavurular ve ilemleri esnasnda alkn olmad ve kullanmad kimlik ismiyle hitap edilmekte olduundan karklk yaamaktadr. Yargtayn yerlemi uygulamalarnda nüfusta görünen adn yetersiz olduu, nüfusta geçen addan baka bir ad ile bilinip tannmasyla ad deitirme talebi için yeterli sebep olarak görmektedir.
3-) Müvekkil, sosyal yaamda bilinip tannd ismiyle tannm olduundan kullanmak istedii isim olan “Rüya” olarak deitirmek istemektedir. Müvekkilin talebinin kabulü ile isim deitirme talebinin kabulü yönünde karar verilmesini vekaleten talep ederim.
HUKUK SEBEPLER: TMK, Nüfus Kanunu ve ilgili her türlü yasal mevzuat.
HUKUK DELLLER: Nüfus kayd, nüfus cüzdan fotokopisi, tanklar ve her türlü yasal delil.
SONUÇ ve STEM: Yukarda açklanan ve gerekçelendirilen nedenlerle, müvekkilin nüfus kaydnda geçerli olan “Hülya” isminin “Rüya” olarak deitirilmesine karar verilmesini vekaleten talep ederim.
Davac Vekili
Av. Ad Soyad
mza
Davac, davay müterek çocuun soyadnn düzeltilmesi istemiyle asliye hukuk mahkemesinde açmtr. Mahkeme tarafndan davacnn hukuki yarar olmad gerekçesiyle dava hakknda usulden reddi yönünde karar verilmitir, davac vekili tarafndan temyiz edilmitir.
Davac, dava dilekçesinde müterek çocuklarnn soyadnn kendi soyadnn olmasn ve çocuklarnn babasnn soyadn tamamas adna soyad düzeltim talepli dava açmtr. Yargtay, davacnn T ürk Medeni Kanunu’nun maddesi kapsamnda hakl nedene dayal olarak çocuun soyadnn düzeltilmesi için dava açmtr. Anayasa Mahkemesince Sayl Soyad Kanunu’nun 4. maddesinin ikinci fkrasn iptal etmitir, maddede evliliin iptali veya boanma hallerinde çocuun velayeti annesine verilmi olsa dahi babasnn seçtii veya seçecei soyadn alaca geçmekteydi.
Çocuk, anne ve baba evli iken domu, bu nedenle babann soyadn almtr. Bu nedenle çocuk, reit oluncaya veya baba TMK madde 27’deki koullar kantlamas halinde soyadn deitirene kadar aile soyadn tamaldr. Annenin boanm olmas çocuun annenin soyadn almas gibi bir hak vermemektedir. Annenin soyad deiikliine dair talebinin çocuklarn yüksek menfaatlerine zarar verecei gerekçesiyle reddedilmesi gerektii belirtilmitir. Ancak mahkemenin hukuki yarar olmadna dair gerekçesi doru bulunmamtr. Ret kararnn gerekçeyle gerekçesi deitirilerek onama yönünde karar verilmitir. Ancak Yargtay tarihinde görüünü deitirmitir, annenin çocuun soyadn deitirilmesi talebinin kiisel durumunda deiiklik olmayacan belirtmektedir. (Yargtay (Kapatlan) Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)
Davac, ylnda mahkeme karar ile önadna eklenen sözcüün terkin edilmesi suretiyle düzeltilmesini asliye hukuk mahkemesine talepte bulunmutur. Mahkeme tarafndan davacnn talebi birden fazla isim tahsisi yaplamayaca gerekçesiyle reddedilmitir. Mahkemenin kararna karlk temyiz bavurusunda bulunulmutur.
Yargtay, dosya incelemesinde bulunmu davacn nüfus kaytlarn incelemitir. smine dair ylnda önadna eklemede bulunmu, karar tarihinde kesinlemitir. Mahkeme tarafndan hakl sebebe dayanp dayanlmad incelenmeden karar verilmitir. Mahkemenin gerekçesinde sunmu olduu hüküm Sayl Nüfus Hizmeleri Kanunu’nun maddesinin b bendinde yer alan ayn konuya ilikin nüfus kaydnn düzeltilmesi davas ancak bir kere açabilir hükmü olup Anayasa Mahkemesince iptal edilmitir. ptal karar Resmi Gazete’de yaynlanmas sonras söz konusu hüküm kalkmtr. ptal edilmi hükme dayanarak mahkemenin hüküm kurmas nedeniyle bozma yönünde karar verilmitir. (Yargtay Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)
Davac, dava dilekçesinde üçüz çocuklarnn nüfusta isimlerini acilen ve heyecanla tescil ettirdii gerekçesiyle ismini düzeltmesi talebiyle dava açmtr. Aslnda srasyla üçüzlere koymu olduu isimleri eiyle kararlatrdn nüfusta heyecanla isimleri kartrdn belirtmitir. Ancak mahkeme tarafndan hakl neden bulunmad gerekçesiyle dava reddedilmitir. Mahkeme tarafndan verilen hükme karlk temyiz bavurusunda bulunulmutur.
Türk Medeni Kanunu’nun maddenin 5. fkrasna göre evlilik içinde doan çocuklarn adn annesi ve babas birlikte koyduklarna dair hüküm kurulmutur. Anne ve babann çocuuna isim koymas ahsa sk skya bal bir haktr. Yargtay, bir kimsenin birden fazla önadnn olmasna dair kanuni engel olmadn, kiinin ismi rahatsz edici ekilde uzun olmamas kouluyla isim konulabileceini belirtmitir. Çocuklarn ya bamsz iliki gelitirme durumu bulunmayan çocuklar bakmndan hakl sebep aranmas ve davann hakl sebep bulunmad gerekçesiyle reddi hukuka aykr bulunmutur. Tüm bu nedenlerle mahkemenin kararna karlk bozma yönünde karar verilmitir. (Yargtay Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)
Davac asliye hukuk mahkemesinde kznn isminin deitirilmesi talebinde bulunulmutur. sim deitirme talebinin gerekçesi olarak nüfus kaydnda olan ismiyle deil, aile içerisinde ve sosyal yaamda deitirmekle talep edilen isimle tanndn, kznn kulland isim ile resmi kaytlarda yer alan isminin farkl olmasnn sorunlara neden olduu belirtilmitir. Mahkeme davacnn talebini kabul etmi, ancak davac tarafndan karara karlk temyiz bavurusunda bulunmutur.
Yargtay, dosya incelemesinde kznn isminin dava dilekçesinde talep edilen olarak deitirilmemi, mahkeme baka bir ekilde düzeltilmesine karar verilmitir. Ancak bu yanlgnn giderilmesi için yeniden yarglama yaplmas gerekmediinden kararnn onanmasna karar verilmitir. (Yargtay Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)
Davac, Romanya vatandayken evlenmi, Türk vatandalna geçmi ve vatandalk sonrasnda ismini deitirmitir. Davac, Romanya’ya gidi gelilerde snr kaplarnda ve havaalanlarnda sorunlar yaadn, bu nedenlerle madur olduunu belirtmitir. Bu nedenle davac, dava dilekçesinde Romanya vatanda iken kulland ismini yeniden kullanmak istediinden deitirilmesi yönünde talepte bulunmutur. Ancak mahkeme, davacnn talebinin reddi yönünde karar vermitir. Davac mahkemenin kararna karlk temyiz bavurusunda bulunmutur.
Yargtay, dosya incelemesinde davacnn sunmu olduu pasaport suretinde önceki isminin deitirilmesini istedii, Türk vatandalndan önce kulland isim olduunu saptamtr. Türk Medeni Kanunu’nun maddesi ile hükme alnan hakl nedenlere dayanarak adnn deitirilmesini hakimden istenebilecei ve bu nedenle mahkemenin hangi nedenin hakl sebep tekil ettiini mahkeme tarafndan belirleneceini belirtmitir. Mahkemenin davacnn sunmu olduu özel nedenleri dikkate almas gerektii, kiiye özgü nedenlerinin kiilii, sosyal statüsü, aile ilikilerinin deerlendirilmesi gerektii vurgulanmtr. Bu nedenle davacnn hakl nedeni olup olmadna dair mahkemenin yetersiz ve eksik aratrma ile karar verildii belirtilerek bozma yönünde karar verilmitir.(Yargtay (Kapatlan) Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)
Davac asliye hukuk mahkemesinde adnn ve soyadnn düzeltilmesini talep etmitir. sim ve soyadn deitirilmesi talebinin gerekçesi olarak ise amcasnn olu ile ayn isim ve soyada sahip olduu, bu durumun ise karkla neden olduunu belirtmitir. Mahkeme davacnn talebini kabul etmitir, ancak karara karlk temyiz bavurusunda bulunulmutur.
Yargtay, dosya incelemesinde belgeleri incelemi ve daval nüfus müdürlüünün davacnn belirttii amcasnn olunun doumlu olduunu ve ylnda öldüünü iddia ettiine dikkat çekmitir. TMK madde 27’de isim deiikliinde bulunulmas için hakl sebebin olmas gerektii belirtilmitir. Mahkeme, isim karkl yaad iddia ettii davacnn amcasnn olunun nüfus kayt tablosunu getirtmesi, ölü olup olmadna dair tespitte bulunmas gerekmektedir. Mahkeme eksik inceleme ve yetersiz gerekçeyle hüküm kurmu olduundan hükmün bozulmas yönünde karar verilmitir. (Yargtay Hukuk Dairesi / Esas, / Karar)