Bebekleri Sallamak Doğru Mu

Sarsılmış bebek sendromu, özellikle bir yaş altındaki çocukları olumsuz etkiliyor. Ebeveynlerin çocuklarını fazla sarsmaması gerektiğini belirten Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Murat Doğan, ailelere önemli uyarılarda bulundu. Sarsılmış bebek sendromunun en büyük nedeninin bebeği sarsmak olduğunu belirten Uzm. Dr. Murat Doğan, "Çocuklarda boyun kaslarının zayıflığına bağlı baş hareketleri hızlı yapıldığında beynin etrafını saran yapıların zedelenmesi, beynin normal oluşumunun bozulması anlamına gelmektedir. En büyük nedeni bebeğin ani hareketle ileri, geri, sağa, sola veya elle sarsılmasıdır. Ebeveynler bunu çoğunlukla fark etmeden yaparlar. Biz bunu kaza dışı kafa travması olarak da söylüyoruz. Sarsılmış bebek sendromundaki olay ani harekete bağlı çocuğun zarar görmesidir. Bebeği hızlı salladığınızda beyin kanamasına yol açabilir, bebeğin görme merkezini etkileyebilir. Beyin kanamasına bağlı çocukta ilerde epilepsiye neden olabilir. Öğrenme bozukluklarına dahi neden olabilir" diye konuştu.

İlk bir yıla dikkat!

Sarsılmış bebek sendromunda sarsıntı frekansına bağlı çocuktaki zararın farklılık göstereceğini anlatan Uzm. Dr. Murat Doğan, "Çocuğu bir saniye içerisinde kere ileri geri sallamak buna neden olur. En çok yapılan hata bebeğin gaz sancısı çektiği anda veya bir ağlama krizinde anne kendi anksiyetesini çözemediğinden bebeği susturmak için sarsmasıdır. Gaz sancıları 5inci aya kadar sürdüğünden ilk 5 aya dikkat edilmesi gerekiyor. 4üncü ay ile bir yaş arasında rastlıyoruz. 2 yaşa kadar frekans artar. 5 yaşa kadar olguları görebiliriz. Bizim için en büyük sorun çocuklardaki beyin kanamasının oluşması, beyin zedelenmesine bağlı ileride nörolojik durumların olması. Burada ani ölüm riski çok yüksektir. Özellikle yüksek sarsıntılarda beyin kanamalarında biz bunu çok fazla görmekteyiz diye konuştu.

30 yaşında epilepsi olarak karşımıza çıkabilir

Çocukta görülen belirtilere dikkat çeken Uzm. Dr. Doğan, Anormal bir şekilde uyuma isteği, anormal epileptik hareketler, nefes alamama olarak belirtiler ortaya çıkar. Çocukta nefes alamama sorunları görülür. Bazen çocukta durdurulamayan ağlamalar yaşanır. Çocukta ilk 4 ila 6 saat sonra bilinç kapanması görülebilir. Bu ileri vakalarda olmaktadır. Çocuğun gözünde minimal bir etkilenme olduysa bu ilerde görme bozukluğu, 30 yaşında bile epilepsi ile karşımıza çıkar. Aileler bunu basit düşünebilir. Ağladığında bebeğimi sallıyorum sussun diye diyebilir. Ama beynin su içinde olduğunu bilmekte fayda var. Su ileri geri çarptığında içerideki sinirler kopacaktır. Böyle bir sarsılma olduysa aile hiç beklemeden çocuğu bir acil hekimine göstermelidir. Anlamsız bir ağlama olduğunda, uyuma ile ilgili bir sıkıntı görüldüğünde çocuğun mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna götürülüp muayene edilmesi gerekir. Çocukları sevmek hırpalamak değildir uyarısında bulundu.

Merhabalar;

Her çocuk özeldir ve her anne ona sahiptir. Büyük bir titizlikte her anını planlayarak, düşünerek ve çocuğu için kaygılanarak geçirir anneler. Çocuğu için “ne doğru ne doğru değil” düşünür ve daha ne yapmalıdır. Haksız mı ? Bence değil

Bebeğimi sallamalı mıyım? Evet bugün bu konu hakkında konuşalım biraz.

Bebeklerin ayakta ya da sallanan beşiklerde sallanması ve bunun olası zarar veya yararlarının olup olmadığı sıklıkla karşılaştığım sorulardan. Tabi bu konuya geçmeden önce bilmenizi istediğim bir duyusal sistemimiz var. Vestibuler sistem.
Vestibuler sistem yani; hareket ve denge sistemi; başımızın içinde, iç kulağımızda bulunur. Başımızın boşluktaki her hareketinde ve yerçekimine direndiğimiz için her an uyarılır. Bir kaç farklı alıcısı vardır. Bu alıcılar farklı salınımlarda uyarılırlar.

Öğrenmenin, dikkat ve konsantrasyonun, koordinasyon becerilerinin, hatta yazı yazmanın, toplum ile senkronize yaşamamızın temelini oluşturan en önemli duyusal sistemlerimizden birisidir ve diğer tüm gelişimler sağlıklı gelişen vestibuler sistemin üzerine yapılanır. Vestibuler sistem özellikle görsel sistemimizle ve ‘Vücut farkındalığı veya derin duyu ’ diyebileceğimiz proprioseptif sistemimizle bütünleşerek vücut algımızın ve üç boyutlu dünyadaki veya uzayda konumumuz ile ilgili farkındalığımızın gelişmesini destekler. Kas tonu, güç ayarı gibi becerilerimizi de proprioseptif sistem aracılığı ile sağlarız.

Yani buradan bizim için önemli olan şu bilgiyi çıkarabiliriz; sınıftaki sırasında sakince oturup regüle olmuş halde dersi dinleme ki daha sonra ki yazımda regülasyon (özellikle bebeklerde) ile ilgili bir kaç şeyden bahsetmeyi düşünüyorum  veya koordineli ve uyumlu el, ayak hareketleriyle koşabilmemiz hep sağlıklı gelişen vestibuler sistemimiz sayesinde olur.

Vestibuler sistem anne karnından itibaren gelişmeye başlayan, insan duyularının ilk gelişenlerindendir.

Bebek 9 ay boyunca annesinin karnında sürekli salınıma maruz kalır. Dolayısı ile doğar doğmaz hemen hareketsiz duruma adapte olmak zorundadır. Bebekleri ağladığında annelerin onları içgüdüsel olarak kucağında hafifçe sallaması ve bebeğin kolaylıkla sakinleşmesi bundandır.

Bu nedenle bebeği ayakta sallamak dahil hiçbir salınım zararlı değildir. Ayakta sallamakta zararlı olan çocuğun başının sağa sola çarpması ve bu şekilde çarpmalarla nöronlara zarar vermesidir. Ayakta bebeğinizi sarsmadan yapılan hafif salınımlar ona iyi gelir, hiç korkmayın. Hızlı olmamak kaydı ile çocuğun bütün vücudunu çok hafif ritmik bir şekilde pışpışlanarak sallayabilirsiniz.

Aynı şekilde salıncakları, hamakları, dönen sandalyeleri kısacası vestibuler sistemi uyaran her şeyi özgürce kullanabilirsiniz çocuğunuza zarar vermezsiniz.

Gelelim faydalarına, vücudun doğal bir gelişimi vardır ve bebek sinir sistemi yeni doğan reflekslerinden itibaren bebeğin sağlıklı gelişimi için gerekli olan basamakları içgüdüsel olarak normal gelişim eğrisinde kendiliğinden bulur. Sağlıklı gelişen bir sinir sisteminde dışarıdan herhangi bir farklı desteğe ihtiyaç duymaz. Yani kısacası salıncakta sallamak sağlıklı gelişen çocuğunuzun dengesinin gelişmesine yardımcı olabilir elbette ama onu dahi yapmaz. Hatta vestibuler sistemi aşırı uyarmak sisteminde sorun olan bir çocuğa zarar da verebilir ki çocuk zaten bunu belli eder ve salıncaklarda sallanmaktan hoşlanmaz, bazen araba tutar, kucakta hoplatılmayı sevmez. Bu tarz hassasiyeti olan bir çocuğunuz varsa onun sistemini bunları yapmaya zorlayarak hassasiyetinin yok olacağını düşünmek kesinlikle yanlıştır ve çocuğunuza eziyet etmenin ötesine geçmez.

Vestibuler sistemi uyarabilmek için salıncak dışında neler yapabiliriz; kaydıraklar, zıplamak, yerde kendi etrafında dönmek, ayakta kendi etrafında dönmek, dengesiz yüzeylerde yürümek, koşmak

Sevgiler

Bebekleri uyurken sallamak pek çok annenin kullandığı bir yöntem. Yeni bir araştırmaya göre bebekleri uyurken hafifçe sallamak hem uyku kalitesini hem zekayı arttırıyor. Aynı zamanda bebekleri uyurken sallamaya devam etmek beyinlerini de geliştirebilir.

Cenevre Üniversitesi'nden bilim insanları 18 yetişkin üzerinde deney yaptı. Yarısını sallanan yatakta, yarısını normal yatakta uyuttu. Sallanan yatakta uyuyanların diğerlerine göre daha hızlı uykuya geçtiği, daha derin uyuduğu ve daha az uyandığı ortaya çıktı. Araştırmacılar sallanmanın beyin dalgalarını değiştirerek daha derin uyku sağladığını düşünüyor.

Zekayı da güçlendiriyor

Uyurken sallanmak zekayı da güçlendiriyor. Uyumadan önce öğrendiklerini uyandıktan sonra tekrar etmeleri istenen deneklerden, sallanan yatakta uyuyanlar daha başarılı oldu. Araştırmaya göre, deneklerin hiç biri "taşıt tutması" da denilen "hareket hastalığına" yakalanmadı. Sallanma yetişkinleri de rahatlatıyor. Bu durum aynı zamanda insanların neden tren ya da diğer araçlarda uyuya kaldığını da açıklıyor.

Uyku, bebeklerin gelişimi için oldukça önemlidir. Hem fiziksel hem de zihinsel gelişimlerine katkı sağlamak açısından, düzenli ve sağlıklı bir uyku gibisi yoktur. Ebeveynler, bebeklerini uyutabilmek farklı metotlar denerler. Bu yöntemlerden biri de onları sallayarak uyutmaktır. Peki bebeği sallayarak uyutmak doğru mu?

Sallayarak Uyutma Yöntemi

Ebeveynler bu yöntemi kullandıkları zaman, bebeklerinin uyuduğunu gözlemlediklerinde, bir sonraki uyutma evresinde, tekrardan aynı metodu kullanırlar. Bu yöntem, bebeklerin uyumasını sağlar. Fakat uykuya geçiş aşamasının sağlıklı olduğunu göstermez. Aksine, sonrasında çocuğunuzda huzursuzluk ve uykusuzluk sorunu doğuracaktır. Çünkü bebekleri sallayarak uyutmak, onların derin ve sağlıklı bir uykuya geçişlerini engeller. Hafif uyuyarak, geceleri de uyanmalarına sebep olur. Anneler bu yöntemle bebeklerinin çabuk ve rahat uykuya geçtiklerini düşünse de aslında bu sallanma çocuklarda baş dönmesi hissi yaratarak, onu sersem hale getirir.

Bebeği Sallayarak Uyutmak Zararlı mı?

Bu soru, aynı zamanda akıllara başka bir konuyu daha getirebilir. Bebeği sallamak beyine zarar verir mi? Uzmanların bu soruya cevabı maalesef ‘’evet verebilir’’ olmuştur. Bebekleri beşikte, kucakta veya bacakta sallayarak uyutmak, onlar için tehlike yaratabilir. Nedenini şu şekilde açıklarsak; iç kulak içerisinde ‘’vestibüler labirent’’ adı verilen ve dengeyi sağlayan bir bölüm vardır. Bu kontrol mekanizmasının içi sıvı ile doludur.

Bebekler sallanılmaya başlandığında, vestibüler labirent alarm verir ve çocuklarda baş dönmesi hissi oluşur. Bu sayede bebekler uykuya geçer. Ebeveynler için uyku zannedilen bu olay, aslında bebeklerin yaşadığı hafif bayılma durumudur. Bu yöntemin zararları şunlardır:

• Bebekleri sallayarak uyutmak, onlarda bağımlılık yaratır ve artık çocuğunuz hep bu şekilde uyumak isteyecektir. Bu problem hem sizin hem de bebeğiniz için huzursuzluğa neden olabilir.
• Bu metot, bir alışkanlık haline dönüştüğünde, çocuğunuz için ileriki yaşlarda, büyük bir sorun halini alabilir. Örneğin; büyüdüğünde de sallanarak uyutulmayı isteyebilir hatta bu alışkanlığı, erişkinlik dönemine kadar tercih edebilir. Bu da çocuğunuzda psikolojik rahatsızlıklara yol açabilir.
• Bebeklerde beyin gelişimini olumsuz yönde etkileyebilir ve beyne birtakım zararlar verebilir. Bebeği şiddetli sallama eğilimi, beyinde küçük kanamalara, travmalara ya da epilepsi gibi hastalıklara sebep olabilir.

Sarsılmış Bebek Sendromu

Bu sendrom ani hareketlerden kaynaklanan sarsılmalardan dolayı, bebeğin zarar görmesi durumudur. Çocuğun uyumasını sağlamak için, şiddetli bir şekilde ve zorla sallamanın sonucunda görülebilen beyin hasarıdır. Genellikle bir yaşına girmemiş bebeklerde meydana gelebilen bir rahatsızlıktır. Sarsılmış bebek sendromu problemi sonucunda, çocukta oluşabilecek tehlikeler şunlardır:

• Bebeğin gözlerinde, olumsuz etkilere sebep olabilir ve görme merkezinde sıkıntılar yaratabilir. 
• Çocuğun ileri geri sallanması, ani beyin sarsılmaları yaratabilir. Çünkü bebeklerdeki boyun kasları zayıf olduğu için, bu sarsılmalar onun hassas beyninde şişme ya da morarma gibi sorunlar doğurabilir.
• Beyin dokularında zedelenme veya beyin gelişiminde problemler oluşturabilir. Bununla beraber beyinde kanamalara yol açabilir ve aynı zamanda bu kanamalara bağlı olarak, epilepsi hastalığının da görülmesine neden olabilir.
• Çocuğun gelişiminde, davranışlarında ya da öğrenme gücünde bozukluklara sebebiyet verebilir. 

Sağlıklı Bir Uykuya Hazırlık Nasıl Olmalı?

• Eğer bebeğiniz, sizinle aynı odayı paylaşacaksa, beşiğini yatağınızın yanına yerleştirin. Böylelikle gece uyandığında, onu rahatlıkla besleyebilir ve gözlemleyebilirsiniz.
• Uyuyacağı yatağın sert olmasına dikkat edin ve yatağın etrafına oyuncak, yastık, yorgan gibi eşyalar koymayın. Ayrıca, bebeğinizi, yastık kullanmadan yatırmaya özen gösterin. 
• Gün içinde bebeğinizle oyunlar oynamak, onun yorulmasına ve var olan enerjisini tüketmesini sağlar. Böylelikle rahat bir uyku çekmesine yardımcı olur. Bununla birlikte, çocuğunuzu açık ve güneşli havalarda gezdirmek de uyku düzeni için oldukça önemlidir.
• Bebeğinizi yatırmadan önce, ona hikayeler okumak, onunla müzik eşliğinde kucağınızdayken ayakta yavaş yavaş dans etmek ya da hafif aktiviteler yapmak, onun sağlıklı bir uykuya geçişinde yararlı olacaktır. 
• Çocuğunuzun, uykudan önce bulunduğu ortamlara dikkat edin. Örneğin; televizyon, bilgisayar veya cep telefonunun bulunduğu odalar veya mekanlar bebekler için uyku öncesinde sakıncalıdır. 
• Bebeğinizin uyuyacağı odanın sıcaklık derecesini, uyku düzenine göre ayarlamayı ihmal etmeyin. Ona çok kalın giysiler giydirmeyin. Çünkü kalın kıyafetler uyku sırasında terleterek, çocuğunuzu huzursuz edebilir.
• Çocuğunuza gece ile gündüz arasındaki farkı öğretmelisiniz. Özellikle yeni doğan bebekler, gündüz uykusunda, çok karanlık olmamak kaydıyla, loş bir ortamda uyutulmalıdır. Uyandığında, onunla göz temasına geçebilir ve onunla ilgilenebilirsiniz. Gece uykusunda ise karanlık bir ortam tercih edilmelidir. Eğer bebeğiniz gece uykusunda uyanırsa, onunla göz teması kurmaktan ya da iletişime geçmekten kaçının. Sadece ihtiyaçlarını anlayıp gidererek, tekrardan yatırın. Odanın içerisinde uzun vakit geçirmeyin ve sessiz hareket etmeye dikkat edin.
• Eğer, bebeğinizin huzursuz ya da hasta olduğunu gözlemliyorsanız, onu kendi yatağınıza getirmeden, sizin onun odasına giderek orada onunla uyumanız daha sağlıklı olacaktır.
• Çocuğunuzu yatırmadan önce, ona ılık bir banyo yaptırmak ve sonrasında onun hassas tenine zarar vermeyecek şekilde hafif hafif masaj uygulamak da yararlı yöntemlerdendir. Ayrıca bebeğinize masaj yaparken, badem ve lavanta gibi yağları da kullanabilirsiniz.
• Eğer bebeğiniz uyku halinde ise onu beslememeye özen gösterin.
• Bebeğinizi sallayarak uyutmak yerine, uyku eğitimi vermeyi de deneyebilirsiniz. Uyku eğitimi, bebeğin kendi kendine uyumasını öğrenmesi yöntemidir. Bunun için çok farklı metotlar vardır. Bu konu hakkında araştırma yapabilir veya konunun uzmanı kişilere danışabilirsiniz.

Sağlıklı Uyku Alışkanlıkları Nelerdir?

• Özellikle yeni doğan bebeklerde uyku yöntemi için, kucaklamak ve beslemek gibi yardımcı metotları kullanabilirsiniz. Bununla beraber, eğer çocuğunuz uyku öncesi huzursuz görünüyorsa, onu yatıştırmak için de kundaklama ve beyaz gürültü yöntemlerini de ayrıca tercih edebilirsiniz.
• Bebekler bazen uykuya dalmakta zorluk çekebilirler. Özellikle aşırı yorgun düştüklerinde, stres hormonları devreye girer ve uyumamak için hem kendilerinde hem de size direnebilirler. Böyle bir durumda, bebeğinizi uykuya geçirmek için zorlamadan sadece izleyin. Eğer esnediğini ya da gözlerini ovuşturduğunu gözlemlerseniz, bebeğiniz uykuya geçmek üzere hazır olduğunu size anlatıyor demektir.
• Çocuklar, onlara izin verdiğiniz takdirde kendi kendilerine de uykuya geçebilirler. Özellikle 3 aylıktan itibaren, onun bağımsız olarak kendi başına uykuya dalabilecek olması gerçekleşebilecek bir durumdur. Eğer çocuğunuz kendi kendine uykuya dalıyorsa, bu olumlu ve mutluluk verici bir olaydır. İleriki zamanlarda hem sizin hem de onun için büyük bir rahatlık olacaktır. Aynı zamanda olumsuz etki yaratabilecek, kronik uyku problemlerinin de önüne geçecektir.

Bebekler için uyku, fiziksel bir ihtiyaçtır ve en az beslenme kadar önemlidir. Özellikle sağlıklı bir uyku, çocuğunuzun fiziksel ve zihinsel gelişimi açısından büyük öneme sahiptir. Eğer bebeğiniz uyandığında, sakin ve neşeli görünüyorsa, bu durum, uykusunu yeterince aldığının göstergesidir.

Uykunun bir diğer önemli tarafı da büyüme hormonuyla olan bağlantısıdır. Bebekler derin uykuya daldıklarında, bu hormonda vücutta salınır. Böylelikle büyümesine ve gelişmesine katkıda bulunur. Tabi uyku evresinin, bebekler için önemi saymakla bitmez. Fakat önemli olan sağlıklı geçirilen uykudur. Bu yüzden uyku düzenini beslenme kadar önemsemek, gece ve gündüz uykusu arasındaki farkı öğretebilmek, sağlıklı uyutma yöntemleri kullanmak, iyi uyuyan, dinlenen ve büyüyen bir bebeğiniz olduğunun göstergesidir.

Dilerseniz aşağıdaki yazımızı inceleyebilirsiniz.

Bebeklerde Uyku Eğitimi Hakkında Her Şey! : seafoodplus.info