Bebekte Saçta Konak

Konak (seboreik dermatit) nedir? 

Seboreik dermatit (yağ bezlerinin işlev bozukluğu sonucu oluşan deri iltihabı) bebeklerde baş derisini ve vücudun kıvrımlı yerlerini etkileyebilen bir deri hastalığıdır. 

• Yenidoğan bebeklerin çoğunda görülür. Bunun nedeni yenidoğanın cildinin üzerindeki keratin tabakasının henüz gelişmemiş olmasıdır.
• Bebekler baş bölgelerinden çok terledikleri için baş bölgelerinde sert, beyaz pul pul kabaran tabaka hâlinde kızarıklık ve beyazlık görülebilir.
• Kaşıntıya neden olmaz ve bebeğe bir rahatsızlık vermez.
• Geçici bir durumdur. 
• Yaşamın ilk 4 haftası en sık olduğu dönemdir, 6 aydan sonra azalır ancak 1 yaşına kadar olan çocuklarda görülebilir. 

Genel önlem olarak; pamuklu, bedeni sıkmayan ve rahat giysiler tercih edilmeli ve aşırı sıcak, nemden kaçınılmalı, terleme azaltılmalıdır. Banyoda klasik sabun yerine nötral pH’lı temizlik ürünleri tercih edilmelidir. Elbiseler ve yatak çarşafları deterjanlarla değil sabun tozu ile yıkanmalı, iyi durulanmalı ve yumuşatıcı kullanılmamalıdır. 

Konak tedavisi,

Büyük çoğunluğunda temizlik ve bakım yeterli olur, bazı yaygın ve şiddetli vakalarda potent (çok güçlü) olmayan kortikosteroidli kremler ve nadiren görülen deri enfeksiyona karşı antibakteriyel kremler kullanmak gerekebilir.

Konak oluştuğunda bebeğin başına bir gece önceden veya banyodan birkaç saat önce badem yağı, zeytinyağı sürülerek konaklar kabartılır, arkasından banyo yaptırılarak bebekler için hazırlanmış yumuşak bir fırça veya tarakla taranır. Bu işlem konak devam ettiği sürece tekrarlanır.

Konak temizlenirken bebeğin kafasında yer alan bıngıldaklarına dikkat edilmeli, fazla baskı uygulanmadan yumuşak hareketlerle bu bölge ovularak temizlenmelidir.

Günlük temizlik, saç diplerini temiz ve konaksız tutmaya yeter. Temizlik ve bakıma rağmen giderek arttığı, akıntılı ve iltihaplı bir hale dönüşmeye başladığı zaman mutlaka hekiminize başvurun ve önerileri uygulayın.

Bebeklerin kafa derisinde yağlı, pullu ve kabuklu görünümlere neden olan durum beşik konağı olarak bilinir. Durum ağrılı veya kaşıntılı değildir. Bununla beraber, kafa derisinden çıkarılması zor olan kalın, sarı ve beyaz pullara neden olabilir. Beşik konağı genellikle haftalar veya birkaç ay içinde kendiliğinden temizlenir. Beşik konağı aynı zamanda seboreik dermatit olarak da adlandırılır. Bebeklerin kafa derisinde oluşan ve bebeklerde konak olarak bilinen seboreik dermatiti ayrıntılı bir şekilde sizler için kaleme aldık.

Bebeklerde Konak Nedeni

Kesin nedeni bilinmemekle birlikte, konağın, genetik ve çevresel faktörlerin bir kombinasyonundan kaynaklandığı düşünülmektedir. Bazen, deri altındaki sebumda (yağ) bulunan Malassezia mantarlarının aşırı büyümesinden de kaynaklanır. Konak, kafa derisinde rengi beyazdan sarıya kadar değişen kalın, yağlı lekelere neden olur. Bebeğinizin kafa derisinde kovan varsa, bu yamalar koltuk altları, kasıklar ve kulaklar gibi vücudun diğer yağlı bölgelerinde de olabilir. Konaklar kaşıntı hissi uyandırmaz ve bebeğinizi rahatsız etmez. Bebek kepeği aynı zamanda bir tür infantil seboreik dermatittir. Beşik konağının yaygın görünümünün aksine kepek beyaz, kuru ve bazen kaşıntılıdır. Kepek genetik olabilir. Kuru cildiniz varsa bebeğiniz de kuru cilde sahip olabilir. Bebeğinizin kafasını sürekli yıkamanız kepek oluşumuna neden olmaz.

Bebeğinizin saç derisinin kurumasına neden olan durumlardan biri de alerjilerdir. Kuru saç derisine kırmızı, kaşıntılı bir kızarıklık eşlik ediyorsa, nedeni alerji olabilir.

Bebeklerde Konak Belirtileri

Beşik konağının yaygın belirtileri şunları içerir:

• Saç derisinde düzensiz ölçekleme veya kalın kabuklar,
• Beyaz veya sarı pullarla kaplı yağlı veya kuru cilt,
• Deri pulları,
• Hafif kızarıklık.

Bu belirtiler; kulaklarda, göz kapaklarında, burunda ve kasıkta da benzer ölçekler mevcut olabilir.

Beşik konağı yeni doğanlarda yaygındır ve genelde kaşıntılı değildir. Beşik konağı, infantil seboreik dermatit için yaygın bir terimdir. Beşik konağı bazen atopik dermatitle de karıştırılır. Bu koşullar arasındaki en büyük fark, atopik dermatitin genellikle belirgin kaşıntıya neden olmasıdır.

Bebeklerdeki Konak İçin Ne Yapılabilir?

Bebeğinizde geçmeyen belirtiler varsa bir alerji uzmanından yardım lamanız faydalı olacaktır. Alerji uzmanınız, bu durumun önüne geçebilmeniz için bazı tedaviler uygulayabilir. Bunun yanı sıra evde alabileceğiniz bazı önlemler belirtilerin hafiflemesini sağlayabilir.

Şampuan programınızı ayarlayın

Bebeğinizin saçını şampuanla yıkamak, saç derisindeki fazla kir ve yağı gidermeye yardımcı olur. Yine de, bebeğinizin saç derisini ne kadar şampuanladığınız, durumuna göre değişebilir. Beşik konağı için günlük şampuanlama, bebeğinizin kafa derisindeki yağın giderilmesine ve pulların gevşemesine yardımcı olabilir. Gün aşırı şampuanlamak, aşırı kuruluğu giderebilir.

İlaçlı şampuan kullanın

Şampuanlama sıklığını ayarlamak işe yaramazsa, alerji uzmanınızın tavsiyesi ile bir ilaçlı şampuanı deneyebilirsiniz. Kepek ve egzama için, pirition çinko veya selenyum sülfür içeren kepek önleyici şampuanları kullanmaya çalışın.

Hangi ilaçlı şampuanı seçerseniz seçin, önemli nokta şampuanı en az iki dakika bebeğinizin kafa derisinde bırakmaktır. Beşik konağı için işlemi tekrarlamanız gerekebilir. İlaçlı şampuanı belirtiler düzelene kadar ya da talimatlara uygun bir şekilde kullanın.

Mineral yağı deneyin

Mineral yağın kafa derisinde kalan yapışmış pulları gevşetmeye ve beşik konağının semptomlarını azaltmaya yardımcı olduğu düşünülmektedir.

Mineral yağı denemek istiyorsanız, şampuandan önce yağı bebeğinizin kafa derisine nazikçe masaj yapın ve durulamadan önce birkaç dakika yağın emilmesini sağlayın. Burdaki önemli nokta, tüm yağı tamamen yıkadığınızdan emin olmaktır. Kafa derisinde kalan fazla yağ, beşik konağını daha da kötüleştirebilir.

Zeytinyağlı masaj

Bebeğinizde kepek veya egzama varsa, mineral yağ yerine zeytinyağı ile saç derisine masaj yapmayı deneyebilirsiniz.

Konak Ne Kadar Sürer?

Beşik konağı, bebeklerde ve 3 yaşına kadar olan küçük çocuklarda ortaya çıkabilir. Çocuğunuz büyüyene kadar kuru kafa derisine sahip olmaya devam edebilir. Beşik konağı veya kepek çözüldüğünde, genellikle geri dönmez. Kuru kafa derisinin bazı nedenleri, örneğin egzama gibi kroniktir. Çocuğunuz yaşlandıkça ara sıra tedaviye ihtiyaç duyabilir. Kuru cilt ve alerji gibi genetik faktörler de çocukluk ve yetişkinlik döneminde devam edebilir. Bebeğinizin kafa derisi iyileşirse, diğer cilt belirtileri yaşamın ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkabilir, ancak tedaviler mevcuttur.