Benign Bulgu Nedir

Mamografilerde kitle, yapısal bozulma, mikrokalsfikasyon denen kireçlenme odakları ya da asimetri şeklinde bulgular saptanabilir. Bu bulgular hem iyi huylu tümörlerde hem de kanserlerde saptanabilecek bulgular olduğundan meme radyolojisi konusunda deneyimli bir radyoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir. 

Radyoloji uzmanları değerlendirme sonrasında bulgularını ve önerilerini kesin ve net olarak diğer meslektaşlarına aktarabilmek ve kendi takiplerinde kolaylık olması amacıyla memenin durumunu bazı rakamlar ile sınıflandırırlar. Meme görüntülemesi raporlarında BIRADS ( Breast Imaging Reporting and Data System) adı verilen bir sınıflama kullanılır.

BIRADS Sınıflandırması:

• Kategori 0: Ek görüntüleme yöntemlerine ihtiyaç var
• Kategori 1: Normal bulgular
• Kategori 2: Kesinlikle iyi huylu bulgular
• Kategori 3: Muhtemelen iyi huylu bulgular
• Kategori 4: Şüpheli bulgular
• Kategori 5: Yüksek olasılıkla kötü huylu bulgular
• Kategori 6: Biyopsiyle meme kanseri saptanmış olan hastalar

Eğer raporunuzda,

BIRADS Kategori 0 yazılmış ise tetkiki yapan radyoloji uzmanı bir karara varamamış ve ek tetkik istiyor demektir. 

BIRADS Kategori 1 ve BIRADS Kategori 2 yazılmış ise raporunuza; kötü bir şey yok, düzenli olarak her normal kadın gibi yıllık kontrollerinize gelmeniz yeterli demektir. BIRADS Kategori 1, tamamen normal anlamına gelirken, BIRADS Kategori 2, bazı bulguların var olduğu ancak hepsinin iyi huylu lezyonlara ait olduğu anlamına gelmektedir.

BIRADS Kategori 3 yazılmış ise raporunuza, %95 in üstünde bir ihtimal ile korkulacak bir şey yok demektir. Ama % 5 den az da olsa, küçük bir ihtimal ile bir risk olduğundan, radyoloji uzmanınız sizi 6 ay sonra tekrar kontrol etmek istiyor demektir. Bu kontrolü es geçmemelisiniz, mutlaka 2 yıl boyunca 6 ayda bir mümkünse aynı radyoloji uzmanına kontrole gitmenizi öneririm. 

BIRADS Kategori 4 yazılmış ise durum biraz daha kritik, ortalama % ihtimal ile kanser riskiniz var demektir. Mutlaka uygun bir şekilde biyopsi (parça alınması) yapılmalı hatta gerekli ise biyopsi öncesinde meme MR (MANYETİK Rezonans) incelemesi yapılmalıdır. Burada –invaziv işlem - dediğimiz vücuda uygulanacak girişimsel bir işlem yapılacağından eğer içiniz rahat değil ise biyopsi öncesinde meme radyolojisi konusunda deneyimli bir radyoloji uzmanına tetkikleriniz ile başvurabilir ikinci bir görüş alabilirsiniz. Bunu özellikle belirtmemin sebebi kliniğimize biyopsi önerildiği halde ikinci bir görüş almak üzere başvuran birçok hastamızda gereksiz yere biyopsi önerildiğine şahit oluyoruz. Bunun genel olarak sebebi, deneyim yetersizliği nedeni ve bir şeyleri atlama korkusu olabiliyor. Bazen de radyolog ve cerrah arasındaki iletişimsizlik nedeni ile daha önceki bir operasyon izi gibi bir görüntüye gereksiz yere biyopsi önerildiğine şahit oluyoruz. Gereksiz biyopsilere maruz kalmak istemiyorsanız, takiplerinizi yaptırdığınız merkezin cihaz alt yapısını, bilgilerinizi dijital ortamda saklanıp kontrollerinizde hemen ulaşabiliyor olmasına ve en önemlisi gittiğiniz radyoloji uzmanının meme radyolojisi konusunda deneyimli olmasına özen göstermelisiniz.

BIRADS Kategori 5, %90 nın üzerinde bir ihtimal ile kanser olduğunuz anlamına geliyor. Hemen iki memenize yönelik MR incelemeniz ve sonrasında vakit kaybetmeden biyopsiniz yapılmalıdır. MR incelemesi, mamografi ve ultrasonografi ile saptanamayan bazı lezyonları ve koltuk altının değerlendirmesi açısından yol gösterici olmaktadır. Ameliyat öncesi çekilen MR incelemesinin % 20 ye yakın bir oranda hastaya uygulanacak cerrahi tedaviyi değiştirdiği bilimsel çalışmalarda gösterilmiştir. Ben de yılında teslim ettiğim uzmanlık tezimde bu konuyu incelemiştim. Ancak biyopsi sonrası bazen yanlış anlamlara neden olabilecek sinyaller oluşacağından BIRADS Kategori 5 lezyonlarda biyopsi öncesi Meme MR incelemesi yapılması önerilmektedir. Zaten meme konusunda uzmanlaşmış merkezlerde çalışan deneyimli cerrahlar mutlaka ameliyat edeceği hastanın MR tetkikinin yapılmasını ve hesapta olmayan bir başka odağın olmadığından emin olmak isterler. Ancak bazı cerrahlar MR inceleme ile vakit kaybetmek istememektedirler. Bunun sebebi olarak da; birçok merkezde çekilen MR ın kalitesi ya da MR ı yorumlayan radyoloğun deneyimi yeterli olmadığından çekilen MR lar gereksiz yere şüpheli odaklar belirterek tedavi sürecini uzatabildiğini öne sürerler. Ancak şunu bilmeliyiz ki, işin en doğrusu ameliyat öncesi kaliteli bir meme MR’ ının çekilmesi ve deneyimli bir meme radyoloğunun bunu değerlendirmesidir. Bu sayede erken dönemde kanser tekrarlamalarının büyük ölçüde önüne geçilmiş olmakta ve % 5 ihtimal ile diğer yöntemler ile fark edilmemiş olan başka bir odağın da aynı seansta tedavi edilmesi mümkün olmaktadır.

BIRADS Kategori 6 ise, malign (kötü huylu) tanısı almış hastalar için kullanılan bir sınıflamadır.

Benign kelimesi Latince bir kelime olan benignus kelimesinden türemiştir. Bu terim iyi huylu anlamına gelmektedir. Bir tümörün iyi huylu ya da kötü huylu olduğunu anlamak için çeşitli testler ve tahliller yapmak gerekmektedir. Bu testlerin sonucunda tanı konmasının ardından tedavi yöntemine başlamak gerekmektedir.

Benign Nedir?

Benign tümör, kanser belirtisi göstermeyen iyi huylu tümörler için kullanılan bir terimdir. Bu tarz tümörler yavaş bir gelişme göstermektedir. Çok fazla bir alana yayılma göstermezler. Bunun yanında bir kapsülle çevrilmişlerdir. Bu sebeple de yan kısımlarında bulunan dokulara zarar vermezler.

Benign tümör çeşitleri herhangi bir metastaz durumu oluşturarak başka bir doku ya da organa bulaşma göstermezler. Bu iyi huylu tümörler bazen tedavi gerektirmeden de kendi kendine küçülme göstermektedirler. Fakat bazı durumlarda bu tümörler tedavi edilmedikleri zaman kansere de çevirebilmektedirler.

Benign (İyi Huylu) Tümör Zararlı mıdır, Kötüye Dönüşür mü?

Benign tümörler kanser olarak adlandırılmaz. Bu tarz tümörler iyi huyludur. Büyüme ve yayılma göstermezler. Cerrahi operasyon ile alındıkları zaman tekrar oluşma göstermezler. İyi huylu tümörlerin büyük bir kısmı insan sağlığı için olumsuz bir etki oluşturmamaktadır.

İyi huylu tümörler insan sağlığına zararlı olmalar bile bazen sinir ya da kas dokusu etrafında büyüyerek baskı oluşturmaları sebebi ile ağrı oluşmasına sebebiyet verebilmektedirler. Lipom, adenom, fibroma isimli iyi huylu tümör örnekleri bulunmaktadır.

İyi Huylu Tümörler Ne Gibi Belirtiler Gösterirler?

● Özellikle gece ortaya çıkan terleme sorunları
● Kişide nedeni belli olmayan titremeler
● Nedeni anlaşılamayan kilo kayıplarının ortaya çıkması
● Tümörün oluştuğu bölgede rahatsızlık hissi ya da ağrı oluşması
● Sebepsiz ateşlenme problemleri
● Nedeni belli olmayan yorgunluk problemleri
Memede bazen bening tümörler meydana gelebilmektedir. Bu gibi durumlar kadınların kendileri tarafından da anlaşılabildiği gibi mamografi sonucunda da ortaya çıkabilmektedir. Ancak bazen iyi huylu tümörler tedavi edilmemesi durumunda kötü huylu tümörlere dönüşebilmektedir. Bu sebeple bu tarz oluşumların önüne geçmek için iyi huylu tümörlerin doktor kontrolünde olması oldukça önemlidir. Ağrılı tümörlerin ise cerrahi müdahale ile alınması gerekebilmektedir.

Meme bölgesinde oluşan bening tümörler yuvarlak olabilir. Bunun yanında yumru şeklinde çıkıntılar da oluşabilmektedir.

Memede Kitle

Memede ele bir kitle gelmesi sık rastlanan bir bulgudur. Memede kitle önemli meme kanseri bulgusu olması nedeni ile kadınlarda büyük korkuya neden olur. Adet döneminin ikinci döneminde ortaya çıkan ve adet görmekle küçülen veya yok olan memede sertlik büyük bir olasılıkla meme kisti dediğimiz bir oluşumdur. Memede kitle meme kanseri bulgusu da seafoodplus.info kitle saptandığında mutlaka araştırılması gerekir.

Memede Kist

Memede sertlik ele gelirse bu en sık memede kist dediğimiz oluşseafoodplus.info kisti içi su dolu bir keseciktir (baloncuk). Meme bir salgı organı olması nedeni ile memede kist görülmesi oldukça sıktır. Adetin ikinci yarısında büyüme gösterebilir. Zaman zaman ağrıya sebep olabilir. Bazen cm çapına ulaşabilir. Memede kist fazla büyürse ( cm den büyük) ağrıya neden oluyor. Bu nedene büyümüş meme kisti enjektör iğnesi ile girilerek içindeki sıvı boşaltıseafoodplus.info kisti yapısı hakkında en iyi bilgi veren teşhis yöntemi meme ultrasonudur

Memede Basit kist
Kistin çeperi düzgündür. İçindeki sıvı homojen( düzenli aynı yapıda) yapıdadır. Kitlede damaryapısı yoktur. Basit kist hiçbir zaman kansere dönüşmez: bu nedenle takip edilmesine gerek yoktur.

Memede Komplike kist
Bazen birkaç meme kisti bir araya gelerek üzüm salkımına benzer bir görüntü oluşturur: veya bir kist içinde farklı kompartımanlara bölünmüş olarak görülebilir. Bu tip kiste komplike kist denir. Bu grup kistin 6 ay ara ile birkaç defa ultrason takibi önerilmektedir.

Memede Çeperinde boşluğa çıkıntı olan kist
Basen kistin duvarından kist içine doğru bir çıkıntı olabilir (intramural protruzyon). Bu durumda mutlaka parça alınarak kanser yönünden araştırılması gerekir.

Memede Yoğun içerikli kist
Bazen meme kisti içindeki sıvı aşırı derecede yoğun olabilir. Bu durumda içi sıvı dolu mu yoksa hücre dolu solid kitle mi ayırımı yapılamamaktadır. Bu nedenle kısa aralıklar ile takip edilmesi önerilmektedir.

Memede İç yapısı düzensiz kist
Bazen memede kistin içine kanama olabilir veya içinde doku artıkları olabilir. Bu ultrason görünümünde homojen olmayan bir yapı görüntüsü verir. Bu kistlerdin de incelenmesi ve takip edilmesi gerekli olabilir.

Meme kisti Teşhisi
Memede saptanan bir kitlenin içyapısı hakkında en önemli bilgi kitlenin içinin sıvı ile mi dolu (kist) yoksa hücre ile mi dolu (solid) olduğunun bilinmesidir. Bu bilgi en iyi ultrason ile elde edilir. Memede kist için teşhis yöntemi ultrasondur. İç yapının yukarıda belirtilen özelliklerine göre tedavi yöntemi belirlenir.

Meme ultrasonun yapılamadığı durumlarda bir enjektör ucu ile kitleye girilerek içindeki yapı enjektöre çekilmeye çalışılır. Eğer kist ise içindeki sıvı enjektöre gelir, eğer solid bir kitle ise enjektöre sıvı gelmez.

Tedavi
Memede saptanan kistlerin büyük bir çoğunluğunun tedaviye gereksinimi yoktur. Eğer basit bir meme kisti ise önemsenmez, takip bile gerekmeyebilir. Komplike kist veya yoğun içerikli kist ise 6 ay ara ile defa ultrason çekilerek bir değişiklik olup olmadığı takip edilir.

Bazen memede kist içindeki sıvı düzensiz ve taneler gösterir şekilde ise enjektör ile girilerek kist sıvısı boşaltılır. Enjektörle çekilen sıvı mutlaka patolojiye gönderilerek içindeki hücreler incelenir.

Eğer enjektörle çekilen sıvı kanlı ise mutlaka patolojik inceleme gerekir. Gerektiği durumlarda kistin tümü cerrahi oılarak çıkartılara incelenmelidir.

Memede Solid Kitle,

Memede ele gelen kitlelerin bir kısmının da içleri hücre doludur. Bunlara memede solid kitle denir (içleri sıvı dolu olanlara da kist adını veriyoruz). Memede saptanan kanser olmayan solid kitleler iki temel gruba ayrılır. Kanser olmasa bile kanser riskinin arttığını gösterenler ve kanser olmayıp kanser riski artışı göstermeyenler. Burada en önemli kriterlerin başında saptanan kitlenin atipik hücre içerip içermemesidir. Atipik hücre içeren oluşumların meme kanseri daha fazladır. Süt bezleri veya süt kanallarından kaynaklanan kitlelerin mutlaka atipik hücre içerip içermemesi değerlendirilmelidir.

Atipik hücre demek hücrenin normal görüntüsünün bozulmasıdır. Normal hücrenin kanser hücresine dönüşmeden önceki evresidir. Atipik hücre mutlaka kansere dönüşmez ama normal hücreye göre daha fazla kansere dönme riski oluşturur. Özellikle bazı klinik bulgular ile birlikte olursa kansere riski daha da artar. Örneğin atipik hiperplazi (normal görünümde olmayan hücre artışı) olan ve ailesinde 1. derecede akrabasında meme kanseri olan kadınlarda meme kanseri gelişme risk % 20 ise, ailesinde meme kanseri olmayan kadınlarda meme kanseri gelişme riski % 8 dir.

Memede saptanan solid kitlelerde atipik hücre içerenlerin kanseri riskinin artışını gösterir. Bazı solid kitleler ise atipik hücre içermese de hafif meme kanseri risk artışı gösterirler.

Memede fibroadenom

Memde Fibroadenom
Memede Fibroadenom nedir?
Memede fibroadenom, memede en sık rastlanan solid kitlelerin başında gelir. Genellikle genç yaşlarda (15 – 35 yaşlarında) ortaya çıkar. Bazen boyutları çok büyüyebilir. İlerleyen yaşlarda küçülerek geriler

Memede kitle ele gelmesi ile kendisini gösterir. Meme Fibroadenomu ağrı yapmaz. Çok nadir olgularda ağrı yakınması bildirilir; özellikle adet öncesi dönemde ağrıya sebep olabilir.

Fibroadenoma pratik olarak meme kanserine dönüşmez olarak kabul edilir. (Literatürde çok az sayıda dönüştüğünü gösteren yayınlar vardır).

Memede Fibroadenom Hangi boyuta kadar büyüyebilir?
Genellikle cm civarındadır. Nadir olarak 15 cm boyutuna kadar büyüyebilir. Hormonal değişime duyarlıdır, gebelik sırasında büyüme gösterebilir, menopoza girince küçülerek gerileyebilir

Memede Fibroadenom :Teşhis nasıl konur?
Genellikle memede kitle olarak ele gelir. Meme içinde hareketli ağrısız bir kitle şeklindedir. Mamografide düzgün kenarlı bir opak oluşum görüntüsü verir. Ultrason çekilerek kitlenin içeriği araştırılır. Solid yapıda(içi hücre dolu) bir oluşumdur.

Ultrason ile meme fibroadonumu kanlanması değerlendirilir. Kanlanmasında artış varsa(hipervaskülarizasyon) büyüyeceği anlamına gelir.

Kesin tanı ancak memedeki kitleden parça alınması ile konulur. Şüpheli durumlarda veya ileri yaşlarda saptandığında biyopsi yapılması önerilmektedir.

Memede fibroadenom Tedavisi?
Memede Fibroadenomun ilaçla tedavisi yoktur. Tek tedavisi gerekli durumlarda ameliyat ile alınmasıdır. Genel olarak yapısal bir düzensizlik veya şüphe uyaran bir bulgu olmadıkça ameliyata gerek yoktur.

Eğer şüpheli bir durum varsa (çevresinde karnabahar görünümü veren düzensizlik, damarlanmada artış, iç yapısal görüntüsünde düzensizlik olması(homojen olmama) kitlenin cerrahi olarak çıkartılması önerilebilir veya iğne ile parça alınabilir. Çevresi düzenli yapıda ise ve damarlanma artışı göstermiyor ise 6 ay ara ile defa ultrason çekilerek takip edilir. Eğer değişiklik göstermiyor ise yıllık kontrollere geçilir.

Memede fibroadenom gebelik sırasında büyüme gösterebilir. Bu nedenle gebeliğin ilk aylarında mutlaka ultrason ile kontrol edilir ve gebelik boyunca takip edilir.

Memede filloid tümör

Memede filloid tümör genellikle muayene veya mamaografi çekimi sırasında ortaya çıkar. Klinik olarak fibroadenoma benzer bulgular verir. Ağrısız, sınırları düzenli kitlelerdir. Fibroadenomadan farklı çok süratle büyümesidir. Kesin teşhis an ancak cerrahi olarak çıkartılması ile konur. İğne ile yapılan biyopsi kesin teşhis için yeterli olmayabilir.

Memede Filloid tümör kendi içinde ikiye ayrılır.
Benign Filloid tümör (İyi Huylu)
Fibroadenoma benzer özellikleri vardır Fakat klinik farkı tekrar aynı yerde tekrar etme olasılığı daha fazladır. Bu nedenle geniş çıkartılması önerilir.

Malign Filloid tümör (Kötü Huylu)
Malign Filloid tümör ameliyat edilse bile tekrar etme olasılığı çok fazladır Bazen tekrarlayarak akciğer dokusuna kadar ilerleyebilir. Bu nedenle kötü huylu denmektedir. Bazı durumlarda başka organlara da metastaz yapabilir. Geniş çıkartılması gerekir. Bazı durumlarda tüm memeyi almak gerekebilir.

Memede Fibrokistik değişiklikler
Süt bezlerinde hücrelerin artışı ile ortaya çıkar. Meme kanseri gelişme riskinde artış söz konusu değildir (konu ile ilgili detaylı bilgiler bir başka bölümde ele alınmıştır)

Memede radial skar

Kdkdyd uadial skar süt kanalı duvarından oluşur. Meme dokusu içinde çevreye yayılan uzantıları vardır. Çoğunlukla kanser değildir Mamografide kansere benzerlik gösterebilir; bu nedenle cerrahi olarak çıkartılarak kanser olasılığı ortadan kaldırılır. Yapılan bir çalışmada radial skar bulunması memede meme kanseri riskinin arttığı gösterilmiştir. Bu nedenle bu hastaların düzenli takip edilmesi önerilmektedir.

Memede diğer kitle nedenleri

Memede Yağ Nekrozu

Memeye yönelik bir travma (vurma, çarpma) ortaya çıkar bir kitle olarak ele gelir. Erken dönemre ağrılı olabilir çevresinde morluk olabilir. Geç dönemde ağrı yoktur.
Mamografi ve ultrason ile teşhis konur. Kansere dönüşme riski yoktur. Bazen kendiliğinden gerileyebilir.

Memede Tüberküloz
Bazen memede saptanan kitle tüberküloza bağlı olarak ortaya çıkabilir.Tüberküloz tedavisi uygulanmalıdır.

MEMEDE KANSER RİSKİNİN ARTIŞINI GÖSTEREN FAKAT KANSER OLMAYAN DEĞİŞİKLİKLER

Sklerozan Adenozis (RR )
Süt bezlerinde hücrelerin artışı ile ortaya çıkar. Meme kanseri gelişme riskinde hafif artış söz konusudur

İntra Duktal Papilloma(RR )
Süt kanalının meme başına yakın kısmında süt kanalı duvarından kaynaklanan bir kitledir. Çok hafif de olsa meme kanseri riskinde artış vardır. (RR )
Meme başından sıvı veya kan gelmesi gibi bulgular ile ortaya çıkar. Genellikle cm boyutlarındadır. Bazen 4 cm boyuta kadar ulaşabilir.
Bazen aynı kanal içinde birden fazla çok sayıda olabilir.(papillamatozis). Meme başından uzak yerleşimli ve birden fazla papilloma bulunması meme kanseri açısından risk oluşturur. Bu nedenle mutlaka uzman bir hekime başvurulmalıdır.

Yukarıdaki tablo genç yaşta (ergenlik dönemi) ortaya çıkarsa juvenil papillomatozis adını alır. Yakın takip gerekir.

Tedavi olarak cerrahi olarak çıkartılması önerilmektedir.

Atipi İçeren Oluşumlar( Atipik duktal hiperplazi, atipik lobüler hiperplazi)
Memede saptanan bazı kitlelerden veya oluşumlardan alınan biyopsi sonucunda atipi hücre çoğalması saptanabilir. Bu değişikliğin olduğu oluşumlarda meme kanseri riskinde artış vardı. (RR ). Bu artış eğer ailesi yakınlarında meme kanseri olan kişilerde saptanırsa bu kişilerde meme kanseri gelişme riski daha da artar. Bu kişilerin yakından takip edilmesi gerekir. Bunu bir örnekle açıklamak gerekirse; ailesinde meme kanseri bulunan kişilerde atipik hücre çoğalması saptanırsa bu kişilerde meme kanseri gelişme riski % 20 olarak bildirilmiştir. Atipik hücre artışı aile yakınlarında meme kanseri saptanmamış kişilerde saptanmış ise bu grupta meme kanseri gelişme riski % 8 olarak bildirilmiştir

Sklerozan Adenozis Memede Sertleşme ve Hassasiyet Tedavisi

Sklerozan adenozis meme lobullerinin aşırı büyümesi ile olan benign bir meme hastalığıdır. Sıklıkla meme ağrısına sebep olur. Adenozis alanı memede kitlelerle karışabilir ve mamografide kalsifikasyon şeklinde görülebilir. Şüpheli durumlarda cerrahi ile çıkarılabilir veya biyopsi alınabilir.

Sklerozan Adenozis Meme destek dokusunda artış ile birlikte hassasiyet ve memede sertleşme ile kendini gösteren bir hastalıktır.

Sklerozan Adenozis Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Basıya uğramış ve distorsiyone görünümlü, artmış sayıda sinüslerKüçük lezyonlarda mammografide kalsifikasyon, büyük lezyonlarda dansite artışı şeklinde görülürMakroskopi, sert kıkırdak kıvamında , irregüler sınırlı lezyondur (Ca gibi tebeşir benzeri sarı-beyaz fokus ve çizgilenme içermez)