Bes 2019 Kesinti

İŞYERLERİNDE ZORUNLU BES UYGULAMASI

I- Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) tarihinden itibaren uygulanmak üzere işyerinde çalışan sayısına göre tedrici olarak yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu kanun ve buna ilişkin çıkarılan yönetmelik hükümlerine göre, özel ve kamu sektöründe çalışanlardan, Türk vatandaşı olan ve 45 yaşını doldurmamış tüm çalışanların, işverenleri aracılığıyla Bireysel Emeklilik Sistemine işçi sayısına göre tedrici olarak dahil edilmeleri ZORUNLU bulunmaktadır.

Buna göre;

A- Yılında Bireysel Emeklilik Sistemi Kapsamına Giren İşyerleri:

a) Çalışan sayısı  ve üzerinde olan işyerlerinde;  tarihinden itibaren,

b) Çalışan sayısı ve üzerinde olan işyerlerinde; tarihinden itibaren,

c) Çalışan sayısı ve üzerinde olan işyerlerinde;  tarihinden itibaren,

Bireysel Emeklilik Sistemi zorunlu olarak halen uygulanmaktadır.

B- Yılında Bireysel Emeklilik Sistemi Kapsamına Giren İşyerleri:

a) 50 ve üzerinde ancak ’den az çalışanı olan işyerlerinde; tarihinden itibaren,

b) 10 ve üzerinde ancak 50’den az çalışanı olan işyerlerinde; tarihinden itibaren,

Bireysel Emeklilik Sistemi zorunlu olarak uygulanacaktır.

C- Yılında Bireysel Emeklilik Sistemi Kapsamına Giren İşyerleri:

a) 5 ve üzerinde ancak 10’dan az çalışanı olan işyerlerinde; tarihinden itibaren,

Bireysel Emeklilik Sistemi zorunlu olarak uygulanacaktır.

Mevcut düzenlemeler çerçevesinde, beş kişinin altında çalışana sahip işverenler, bu aşamada sistem kapsamına dahil edilmemiştir.

II-İşverenin Çalışan Sayısının Belirlenmesi:

Çalışanların otomatik katılıma dahil olma şartlarını taşıyıp taşımadıklarına bakılmaksızın (45 yaş altı/ üstü çalışan sayısı, yerli/yabancı/yurtdışında çalışan, şubelerdeki ve/veya birden fazla işyeri noktasında çalışan ayrımı yapılmaksızın) bütün işyerlerinde çalışanların toplamı göz önünde bulundurulacaktır. İşyerlerinin başka illerde olması bu durumu değiştirmeyecektir. Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğine göre SGK’ya yapılan bildirime göre işverene bağlı olarak çalışan sayısı hesabı yapılır.

Taşeron bir firma çalışanının, bordro işlemleri ilgili taşeron işveren tarafından yapılıyorsa taşeron firmanın çalışan sayısı hesabında, bordro işlemleri asıl işveren tarafından yapılıyorsa, asıl işverenin çalışan sayısının hesabında dikkate alınır.

Çalışan sayısı tespit edilirken, kapsama alınma tarihinde en güncel SGK verisi (net çalışan sayısı) göz önünde bulundurulur. Örneğin, çalışanı olan ve tarihinde sisteme girmesi planlanan bir işyerinin tespiti için tarihi itibarıyla en güncel SGK kaydı göz önünde bulundurulur.

Sisteme bir defa dahil olmuş bir işverenin çalışan sayısının ileri bir tarihte düşmesi, işverenin sistemde bulunma durumunu etkilemez ve işveren sistemde kalmaya devam eder.

Bir tedrici katılım tarihinde (3) nolu sorunun yanıtında belirtilen sayıda çalışanı bulunmayan ancak söz konusu tedrici katılım tarihinde gerekli çalışan sayısına ileri bir tarihte ulaşan bir işyeri, sisteme dahil olmak için müteakip takvim yılı başını bekler. İşyerlerinin çalışan sayısına göre kapsama alınması sadece tedrici katılım tarihinde aranan çalışan sayısına sahip olması halinde mümkündür.

III- Bireysel Emeklilik Sistemi Kapsamına Zorunlu Olarak Dahil Olanlar:

Türk vatandaşı olup, sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre (SSK ve Emekli Sandığına tabi) çalışanlardan;

a- İşverenin Yönetmelik kapsamına alınma tarihi itibariyle çalışmakta olan 45 yaşını doldurmamış kişileri,

b- İşverenin kapsama alınmasından sonra bu işverene  bağlı olarak  işe başlayan ve işe başlama tarihinde 45 yaşını doldurmamış kişileri ve bu çalışanları istihdam eden işverenleri kapsar.

Ancak, sayılı Kanununun 5. maddesinin (g) bendi kapsamında yer alan ve ülkemiz ile sosyal güvenlik Sözleşmesi olmayan ülkelere götürülen Türk işçileri, otomatik katılım sistemi kapsamında bulunmamaktadır.

IV- Çalışanın Katkı Payının Hesaplanması ve Emeklilik Şirketine Aktarılması:

Yönetmelik kapsamında çalışanların ücretinden işveren tarafından prime esas kazancın %3’ü oranında çalışan katkı payı hesaplanır. Hesaplanan tutarın virgülden sonraki kısmı hesaplamada dikkate alınmayacaktır.

Çalışanların almakta oldukları aylık ücretinden (SGK’ya yapılan bildirim üzerinden) % 3 oranında her ay Zorunlu olarak kesilecek olan çalışan katkı payı tutarı, işverenin bir veya birden fazla emeklilik şirketi ile imzalayacağı sözleşme kapsamında ilgili bireysel emeklilik şirketine aktarılacaktır.

Prime esas kazanç/emeklilik keseneğine esas aylık (matrah) tutarı oluşan çalışanlar gün sayısına bakılmaksızın sisteme dahil edilir.

Birden fazla işverenle çalışanlarda çalışanın her bir işvereni nezdinde ayrı ayrı işverenin emeklilik planına dahil edilecektir.

İşverenin bir veya birden fazla emeklilik şirketiyle anlaşması mümkündür.

V-  Çalışan İşçinin Bu sistemden (BES) Cayma Hakkı Bulunmaktadır:

Yapılan bu düzenleme çerçevesinde, kapsama giren işverenler, bir emeklilik şirketiyle anlaşıp 45 yaşın altındaki tüm çalışanlarını bir emeklilik planına dâhil etmekle yükümlüdür. Ancak işçiler, işverenleri tarafından emeklilik planına dâhil olduğunun kendilerine bildirildiği tarihi takip eden iki ay içinde emeklilik sistemine dâhil olmamayı isteyerek cayma hakkını kullanabilirler. İşçinin “CAYMA” hakkını kullanması durumunda, o tarihe kadar fona ödenen katkı payları, varsa hesabında bulunan yatırım gelirleri ile birlikte, on iş günü içinde işçiye iade edilecektir. Ayrıca, cayma hakkını kullanmayan işçi, bazı durumlarda katkı payı ödemesine ara verilmesini talep edebilecektir.

VI- Bireysel Emeklilik Sisteminde Emeklilik Şartları ve Devlet Katkısı:

İşverenleri tarafından bu kapsamda otomatik olarak bireysel emeklilik sistemine dâhil edilen çalışanların emekli olmaya hak kazanmaları için sisteme giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşuluyla 56 yaşını tamamlamaları gerekiyor.

Çalışanlar tarafından ödenen katkı paylarına, mevcut bireysel emeklilik sistemi ile aynı koşullara tabi olarak %25 oranında Devlet katkısı teşviki verilecektir. Cayma süresi sonrasında sistemde devam etmeye karar veren çalışanlara,  sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanununa göre ,00 TL tutarında Devlet katkısı sağlanacaktır. Ayrıca, emeklilik halinde hesabındaki birikimi en az 10 yıl süreli yıllık gelir sigortası sözleşmesi kapsamında kalmayı tercih eden çalışana birikiminin %5’i oranında ek Devlet Katkısı teşviki verilecektir.

VII- BES ile ilgili İşverenlerin Yükümlülüğü ve Sorumlulukları:

1- İşverenler öncelikle, otomatik katılım için emeklilik planı düzenleme konusunda Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş, aşağıda yazılı bulunan en az bir emeklilik şirketi ile emeklilik sözleşmesi imzalamak zorundadır.

2- Çalışan tarafından sisteme ödenecek katkı paylarının çalışanın ücretinden kesilerek emeklilik şirketine aktarılması. İşveren katkı payını zamanında emeklilik şirketine aktarmaz veya geç aktarırsa, çalışanın birikiminde oluşabilecek parasal kaybı telafi etmek zorundadır.

3- Söz konusu bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi işverenin sorumluluğunda olup, yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenlere, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından her bir ihlal için ,00 TL. idari para cezası uygulanacaktır.

Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı tarafından yetkilendirilmiş Emeklilik Şirketlerin Unvanları aşağıya çıkarılmıştır.

1. Aegon Emeklillik ve Hayat A.Ş.
2. Allianz Hayat ve Emeklilik A.Ş.
3. Allianz Yaşam ve Emeklilik A.Ş.
4. Anadolu Hayat ve Emeklilik A.Ş.
5. Asya Emeklilik ve Hayat Ş.
6. Avivasa Emeklilik ve Hayat Ş.
7. Axa Hayat ve Emeklilik A.Ş.
8. BNP Paribas Cardif Emeklilik A.Ş.
9. Cigna Finans Emeklilik ve Hayat Ş.
10. Fiba Emeklilik ve Hayat A.Ş.
11. Garanti Emeklilik ve Hayat Ş.
12. Groupama Emeklilik A.Ş.
13. Halk Hayat ve Emeklilik A.Ş.
14. NN Hayat ve Emeklilik A.Ş.
15. Katılım Emeklilik ve Hayat A.Ş
16. Metlife Emeklilik ve Hayat A.Ş
17. Vakıf Emeklilik  Ş.
18. Ziraat Hayat ve Emeklilik A.Ş.

Kaynak: TC BAŞBAKANLIK HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI

Milyonlarca vatandaş son günlerde, “Zorunlu BES nedir?” sorusuna yanıt arıyor. Geçtiğimiz günlerde Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, yeni reform paketini açıklamıştı ve bireysel emeklilik sisteminin yeniden yapılandırılacağını belirtmişti. Vatandaşlar, “asgari ücret BES kesintisi nasıl olacak?” sorusunun cevabını merak ediyor. Bu yıl içerisinde alt yapısının tamamlanması beklenen yeni sistemde katılım zorunlu hale gelecek, çalışanların sisteme yatıracağı para ise kazançlara göre değişken oranlı olacak. Tamamlayıcı emeklilik sisteminde çalışanların sisteme yatıracağı oran kazançlara göre, azdan az çoktan çok olmak kaydıyla belirlenecek. Peki, zorunlu BES nedir? Haberin devamında BES ile ilgili merak edilen ayrıntıları bulabilirsiniz.

BES SİSTEMİ NASIL OLACAK?

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, yeni reform paketini açıkladı. Bireysel emeklilik sisteminin yeniden yapılandırılacağını ve kıdem tazminatı fonu ile entegrasyonunun sağlanacağını söyledi ve şu açıklamaları yaptı;

''Emeklilik sisteminin reforme edilmesi en önemli yapısal reformlardan biri. Daha sürdürülebilir emeklilik sistemi vatandaşa fayda sağlayacak. Tamamlayıcı emeklilik sistemiyle tasarruflar artırılarak dış müdahalelere karşı ekonomi güçlü hale gelecek. BES ve kıdem tazminatının yapılandırılması tüm paydaşların katılımıyla kıdem tazminatı reformunu hayata geçireceğiz. Kıdem tazminatı fonu ile BES'in entegrasyonu planlanıyor. Yeni yapıyla birlikte 5 yılda sistemde biriken fonların milli gelirin yüzde 10'unun üstüne çıkacağını öngörüyoruz.'' dedi.

BES NEDİR?

Bireysel Emeklilik Sistemi (kısaca “BES”), kişilerin aktif çalışma yaşamları süresince yaptıkları tasarrufları uzun vadeli yatırıma yönlendirerek emeklilik dönemlerinde yaşam standartlarını koruyabilecekleri bir gelir elde etmelerini sağlayan özel emeklilik sistemi olarak biliniyor. Kişiler bu sisteme gönüllü katılarak, sosyal güvenlik sisteminin sağladığı emeklilik gelirine ek bir gelir oluşturuyor.

sayılı Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu uyarınca yürürlüğe giren BES; tasarrufların toplanması, değerlendirilmesi ve kişiye toplu para ya da maaş ödenmesi esasına dayanıyor. Bu sistem, Sosyal Güvenlik Kurumunda mevcut olan sağlık hizmetleri veya diğer hizmetleri sunmaz. BES, zorunlu sosyal güvenlik sisteminin alternatifi değil, tamamlayıcısıdır.

Ödediğiniz katkı paylarının yüzde 25’ine karşılık gelen tutar devlet katkısı olarak bireysel emeklilik hesabınıza ödeniyor. Bir katılımcının bir takvim yılı içinde alabileceği devlet katkısı tutarı, ilgili yıla ilişkin toplam brüt asgari ücret tutarının yüzde 25’ini geçemiyor.

BES'E KATILIM ZORUNLU MU OLACAK?

Öte yandan sigortacılık sektörüne yönelik Sigortacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu kurulacak. Sektörün uzun zamandan beri beklediği kurum ile daha yakından izleme ve denetleme yapılarak yapının daha sağlıklı bir şekilde işlemesine katkı sunulacak.

BES'teki yeni düzenlemeyi yorumlayan Bireysel Emeklilik Uzmanı Sinan Metin, Bireysel Emeklilik Sistemi'nin 16 yıl önce sosyal güvenliği tamamlayıcı olarak başladığını ve gönüllü olarak ilerlediğini, yılına gelindiğinde ise çalışanların yarı zorunlu olarak otomatik olarak katılımlı iş yeri bazlı sisteme dahil edildiğini, 2 yıl içerisinde de hedeflenen katılımın sağlandığını belirterek şöyle konuştu;

''Bakan Albayrak'ın açıklamalarından anladığımız kadarıyla bu sistem artık zorunlu hale gelecek. Gönüllü başlanan sonrasında da yarı zorunlu olan ve zorunlu hale gelen bir sistemden bahsediyoruz. Bu zorunluluğu otomatik katılım bazlı olarak göreceğiz.''

BES KESİNTİLERİ NE KADAR OLACAK?

Yeni düzenlemede bir başka değişikliğin ise kesinti oranlarında yaşanacağına dikkat çeken Metin, ''Kazanca bağlı kademeli kesinti oranı. Mevcutta sabit bir oran üzerinden bütün çalışanlara uygulanıyordu. Bunun kademeli şekilde uygulanacağını göreceğiz. Emeklilik sistemi ile kıdem tazminatı fonları yan yana gelecek. Burada artık emeklik şirketleri de masada yer alacak ve uygulayıcı olacaklar.'' dedi.

BES’in amaçları özetle şu şekilde sıralanabilir;

1-Bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlayarak refah düzeyini yükseltmek,

2-Ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratmak,

3-İstihdamı arttırmak,

4-Ekonomik kalkınmaya katkıda bulunmak.

BES ZORUNLU MU?

Bireysel Emeklilik Sistemi'ne (BES) ilişkin olarak yeni bir düzenleme  Ocak ayında yapılmıştı. Buna göre sistemden ayrılanlar, üç yıl içinde yeniden sisteme dahil edilecek. Bireysel Emeklilik Sistemi olarak bilinen BES, çalışanların iş hayatında bulunduğu süre içerisinde yaptıkları tasarrufları uzun vadeli yatırıma yönlendirerek emeklilik dönemlerinde yaşam standartlarını koruyabilecekleri bir gelir elde etmelerini sağlayacak.