kaynağı değiştir]
Büyükbaş hayvancılık; sığırcılık, mandacılık, at, eşek ve katır yetiştiriciliğini kapsayan hayvancılık dalı.
Süt ve besi sığırcılığı çeşitli ürünleri ile gerek insan beslenmesi ve sağlığı gerekse çeşitli endüstrilerini temin etmesiyle ülke ekonomilerinde önemli rol alır.
Mandacılık, eski önemini kaybetmektedir ve hayvan sayısı giderek azalmaktadır.
İşgücünden yararlanılan at, eşek, katırın, motorlu araçların gelişimiyle önemi ve hayvan sayıları azalmıştır.
Islah edilmiş veya iyi cins ithal hayvanlarla ahırlarda yapılan hayvancılığa besi hayvancılığı denir.
Modern usullerle yapıldığı için et ve süt verimi daha fazladır. Otlakların azalmasından sonra ahır hayvancılığının gerekliliği artmıştır. Ülkemizde besi ve ahır hayvancılığı büyükbaş hayvanlarla yapılır. Ege, Marmara, İç Anadolu bölgelerinde yaygındır. Ayrıca şeker fabrikalarının etrafında da ahır hayvancılığı gelişmiştir.
Mandıracılık genel anlamıyla kapalı bir alanda süt elde edebilmek amacıyla hayvan bakıcılığı yapmaktır. Süt bakımından verimi yüksek olduğu için genelde büyükbaş hayvanlardan inekler beslenir. Mandıracılık yapmanında kendine göre avantajlı olduğu yada dezavantajlı olduğu noktalar vardır.
Modern ahır ve çiftliklerde iyi cins hayvanların yetiştirilmesine besi ve ahır hayvancılığı denir. Genelde büyükbaş hayvanlara yönelik yapılan besi ve ahır hayvancılığında elde edilen et ve süt miktarı fazladır.
Son yıllarda başta Marmara ve Ege bölgeleri olmak üzere bütün bölgelerimizde büyük kentler gibi önemli tüketim merkezlerinin yakınlarında besi ve ahır hayvancılığının yapıldığı yerler artmıştır.
Ülkemizdeki bir diğer hayvancılık türü de iklim koşullarına bağlı olarak otlaklarda yapılan mera hayvancılığıdır. Hayvanlar ilkbaharda yeşeren otlarla beslenirler. Yaz mevsiminde yurdumuzun büyük bir bölümü kurak geçtiği için, hayvanlar ot temini için sürüler halinde göçebe olarak dolaştırılırlar.
Türkiye’nin hemen her yerinde yaz mevsiminde, kırsal kesimlerde mevsimlik göçler yaşanır. Bu tip göçler Doğu Anadolu, İç Anadolu, Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yaygındır. Et ve süt verimi meralara düşen yağış miktarıyla paralellik gösterir.
Türkiye’nin sahip olduğu hayvancılık potansiyelini daha iyi değerlendirebilmesi için aşağıdaki çalışmaların yapılması seafoodplus.info kesim önlenmeliYem üretimi artırılmalıHayvan hastalıkları ile mücadele edilmeliÜreticilere krediler sağlanmalı ve pazarlama imkanları artırılmalı
Türkiye hayvan sayısı bakımından dünyanın önemli ülkeleri arasında yer alır. Ancak yerli ırkların et ve süt verimi düşük olduğu için elde edilen verim azdır. Bundan dolayı yerli hayvan soylarının ıslah edilmesi gerekir. Bu çalışmaların en yaygın olanı melezleştirme yöntemidir. Melezleştirme çalışmaları Tarım Bakanlığı’na bağlı kuruluşlarda ve ziraat fakültelerinde yapılmaktadır. Hayvan soylarının ıslahı için hara ve üretme çiftlikleri kurulmuştur.
Türkiye’deki hayvancılığın önemli bir kısmı mera hayvancılığı şeklinde yapılır. Tarımsal faaliyetler dışında hayvan otlatmaya ayrılan arazilere otlak (mera) denir. Türkiye’deki karasal iklim özellikleriningörüldüğü iç kesimlerde genelde orman örtüsünün tahrip edildiği bozkır alanları önemli meralardır.
Meralardaki ot durumu hayvancılığımız için önemli olduğundan dolayı otlakların ıslah edilmesi gerekir. Bunun için;
• Çayır ve mera alanlarının sürülüp, tarla haline getirilmesinin önlenmesi,
• Erozyonu önlemek amacıyla eğimli yüzeylerin tarla yerine çayır ve mera alanı haline getirilmesi,
• Aşırı ve erken otlatmanın engellenmesi gerekmektedir.