Beyaz Şeritli Istiklal Madalyası
kaynağı değiştir]
İstiklâl madalyası oval şeklindedir. pirinçten yapılmıştır. Latin harfleriyle (yeni Türkçe) basımı yapılan madalyaların çapı 35x40 mm, ağırlığı gramdır. Orijinal Osmanlıca olarak basımı yapılanların ölçüleri ise 1&#;mm kadar küçük olup ağırlıkları 10,5 gramdır.
İstiklâl Madalyası’nın şeklinin belirlenmesi konusuyla Mustafa Kemal tarafından İstiklâl Madalyası yasa tasarısını hazırlamak için görevlendirilen Mustafa Necati Uğural ilgilenmiştir. Darphane tarafından bir tasarım yarışması açılmış, yarışmayı 9 Ocak ’te heykeltıraş Mesrur İzzet Bey'in yaptığı tasarım kazanmıştır.
Madalyanın ön yüzü[değiştir kaynağı değiştir]
15 Mayıs ’dan 9 Eylül tarihine kadar süren Türk Kurtuluş Savaşı’nda cephede veya cephe gerisinde kahramanlık ve fedakarlık gösterenlere İstiklâl Madalyası verilmiştir.
20 Kasım ’den itibaren yılına kadar, milletvekili, kuvay-ı milliyeci, PTT memuru, mülk-i amir ve askerlerden oluşan toplam kişi TBMM tarafından İstiklâl Madalyası ile ödüllendirilmiştir. ’de sayılı yasanın (1 Mart tarihi itibarıyla) kabulüne kadar geçen 47 yıl içinde ’si subay-astsubay ve ’ü erbaş ve er olmak üzere toplam kişiye “İstiklâl Madalyası” verilmiştir.
30 Ocak gün ve sayılı kanun gereğince; Türk Kurtuluş Savaşı'nda millî orduda görev alan alay sancaklarına da birer İstiklâl Madalyası verilmiştir.
Türkiye'de ayrıca İstiklâl Madalyası sahibi üç şehir ve bir ilçe bulunmaktadır. Bunlar Kahramanmaraş, Gaziantep, Şanlıurfa ve İnebolu'dur. Gaziantep yılında istiklal madalyasını alırken Şanlıurfa ise yılında almıştır.[2]
Kahramanmaraş, 21 Ocak – 11 Şubat arasında kurtuluş mücadelesi vererek şehri Fransız işgalinden kurtaran halkın kahramanlığı nedeniyle 5 Nisan ’te kırmızı şeritli İstiklâl madalyası ile ödüllendirildi. Kurtuluş Savaşı sonrasında Meclis’ten gelen "şehirde Kurtuluş Savaşı’na katılanların bildirilmesi" şeklindeki yazı üzerine toplanan şehrin ileri gelenlerinin
“Maraş'ta Millî Mücadele'ye katılmayan tek bir fert bile yoktur”
cevabı üzerine TBMM, madalyayı fertlere değil bütün şehir halkına verme kararı almıştır. ’ten beri 12 Şubat’ta gerçekleşen törenlerde şehrin İstiklâl Madalyası bayrağa törenle takılarak bu olay canlandırılır.
İnebolu ise 9 Nisan tarihli TBMM kararıyla İnebolulu kayıkçıların gayretleri ve başarıları nedeniyle beyaz şeritli İstiklâl Madalyası ile ödüllendirilmiştir. Madalya, İnebolu Belediyesi’nde muhafaza edilmektedir. Her yıl 9 Haziran'da tören alanında istiklal madalyası ile birlikte verilen berat açılıp okunur.