Beyin Ve Sinir Cerrahisi Hangi Hastalara Bakar

Hastanelerin veya diğer sağlık kuruluşlarının beyin ve omurilik bölgesinde gerçekleşen damar tıkanıkları, yaralanmalar ile vücudun bu bölgelerinden kaynaklanan bel ve boyun fıtığı gibi hastalıklara tıbbi müdahale edilmesini sağlayan birimine, beyin ve sinir cerrahisi adı verilmektedir. “Nöroşirürji” adıyla da bilinen beyin ve sinir cerrahisi biriminde çocukluk döneminden yetişkinliğe kadar farklı yaş gruplarındaki sinir sistemi hastalıklarına sahip olan bireylerin tanı ve tedavi işlemleri gerçekleştirilmektedir.

Beyin ve Sinir Cerrahisi Hangi Hastalıklara Bakar?

Beyin ve sinir cerrahisi birimi vücudun beyin de dahil olmak üzere sinir sistemini kapsayan bölgedeki hastalıkların ve bu bölgedeki hasarlara bağlı gelişen çeşitli rahatsızlıkların tedavisi ile ilgilenmektedir. Tümör ve damar hastalıkları, beyin ve sinir sisteminde gerçekleşen travmalar, omurga hastalıkları gibi çeşitli hastalık gruplarında beyin ve sinir cerrahisi birimi hizmet vermektedir. Aşağıda beyin ve sinir cerrahisi biriminin ilgilendiği hastalıklar sınıflandırılarak detaylı bir şekilde ele alınmıştır.

1. Beyin Kanamaları

Beyin kanaması, beyindeki atardamar duvarının yırtılması ve beyin dokusuna doğru sızan kanın bu bölgede doku hasarına yol açması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Herhangi bir kaza, darbe, yaralanma vb. durumlara bağlı olarak ya da kendiliğinden ortaya çıkabilen beyin kanamaları, acil müdahale gerektiren bir hastalıktır. Genellikle ameliyat gerektiren beyin kanamaları vakalarının tedavisinde hastanelerin veya diğer sağlık kuruluşlarının beyin ve sinir cerrahisi biriminin müdahalesi gerekmektedir.

2. Beyin Tümörleri

Tümör, iyi veya kötü huylu olan vücudun çeşitli yerlerinde baş gösterebilen bir kitledir. Tümörlerin kötü huylu olanları “kanser” adıyla bilinmektedir. Beyinde oluşan tümörler ise kişide “bulantı, kusma, denge problemleri, unutkanlık, bayılma, görme bozuklukları (çift görme vb.), kol ve bacaklarda hissizlik” gibi semptomlar görülmesine sebep olmakta ve bu belirtiler kişilerin yaşam kalitesini olumsuz etkilemektedir. Bu şikayetleri yaşayan kişilerin beyin ve sinir cerrahisi birimine başvurması gerekmektedir.

3. Beyin Damar Hastalıkları

Beyin damar hastalıkları inme, bel ve boyun fıtığı, parkinson gibi hastalıkları kapsamaktadır. Bu hastalıklar kişilerde felç, bilinç bozukluğu, görme ve konuşma bozuklukları, denge bozuklukları gibi sorunlar görülmesine yol açabilmektedir. Bu sebeple bu tip belirtileri yaşayan kişilerin derhal beyin ve sinir cerrahisi birimi ile temasa geçmesi gerekmektedir. Aşağıda beyin damar hastalıkları kategorisinde incelenen ve dolayısıyla beyin ve sinir cerrahisi biriminin de ilgi alanında yer alan diğer hastalıklar sıralanmıştır:

• Beyin zarı veya dokusunda meydana gelen beyin kanaması
• Arteriovenöz Malformasyon
• Boyun ve Bel Fıtığı
• Omurilik Tümörleri
• Beyin Tümörleri
• Karotis Stenozu
• Parkinson
• Beyin damarlarının tıkanmasına bağlı olarak ortaya çıkan felç ve inme

4. Omurga Rahatsızlıkları

Yaşa bağlı olarak ortaya çıkabilen omurga hastalıkları herhangi bir kaza, darbe veya yaralanma gibi bir travma sonucu da yaşanabilmektedir. Eklem- kas ağrıları, eğrilik, tümörler, lezyonlar, kamburluk (kifoz), skolyoz ve omurga bölgesinde gelişen enfeksiyon vakaları bu gruba dahil edilmektedir. Bu tip hastalıklar kronik ağrılara, uyuşma hislerine sebep olmakta ve kişilerin hareket kabiliyetini olumsuz etkileyebilmektedir.

5. İnme

İnme, beyne giden kan akışının durması sonucu vücutta “kol ve bacakta güçsüzlük, şiddetli ve ani baş ağrısı, denge kaybı, konuşma ve anlama güçlüğü” gibi belirtiler görülmesi durumudur. Sonu ölüme kadar varabilecek derecede ciddi bir hastalık olan inme, tedavisi ertelenmemesi gereken bir hastalıktır.

6. Çeşitli Travmalar

Düşme, yaralanma, kaza, silahlı yaralanma, spor faaliyetleri gibi etkenlerin yol açtığı hasarlar travma olarak adlandırılmaktadır. Vücudun omurga ve kafa bölgesinde ortaya çıkan travmalara acil müdahale gerekmektedir. Bu durumların tedavisinde beyin ve sinir cerrahisi birimi önemli rol oynamaktadır.

7. Çocukluk Çağı Beyin ve Sinir Hastalıkları

Beyin ve sinir cerrahisi birimi çocukluk döneminde ortaya çıkan beyin ve sinir hastalıklarıyla da ilgilenmektedir. Anne karnından 18 yaşa kadar görülen beyin ve sinir hastalıklarını kapsayan bu vakalar ise şöyle sıralanmaktadır:

• Kafatası şeklinde görülen bozukluklar,
• Beyinde su toplanması,
• Beyin omurilik sıvısı artışı,
• Doğumdan gelen sinir sistemi bozuklukları,
• Doğumdan gelen beyin kanamaları,
• Epilepsi ve hareket bozuklukları,
• Omurilik tümörü,
• Beyin tümörü,
• Omurilik ve damarsal hastalıklar,
• Omurilik kapanma kusurları

Beyin ve sinir cerrahisi, nörocerrahi ya da nöroşirürji merkezi ve periferik sinir sistemibozukluklarını tedavi eden bir cerrahi uzmanlık dalı olarak bilinmektedir. Bu dalda uzmanlık alan tıp doktorlarınanörocerrah ya da nöroşirürjiyendenmektedir. Peki beyin ve sinir cerrahisi hangi hastalıklara bakar? Tüm detaylar haberimizde...

Beyin ve Sinir Cerrahisi nedir, neye bakar?

Nöroşirürji, sinir sistemi sorunlarının cerrahi tedavisi ile ilgilenen, tıp alanının oldukça uzmanlaşmış bir dalıdır. Bu, beyni, omuriliği, asıl sinirleri, kafatası, omurganın kemiklerini, omuriliklerin yanı sıra kan damarlarını, bağları ve sinir dokularına destek sağlayan koruyucu kaplamaları içeren çeşitli koşulları içerir. Bu çalışma, genellikle, vücudun bu kısımlarının uzmanlık gerektiren ve karmaşık olması nedeniyle, tıp alanındaki en karmaşık kısımlardan biri olarak kabul edilir. Bu alanda çalışan hekimler beyin cerrahları olarak bilinir. Beyin cerrahları, nörolojik hastalıkların ameliyat ve ameliyat dışı yönetimini (yani önleme, teşhis, değerlendirme, tedavi, kritik bakım ve rehabilitasyon) sağlar. 

Nöroşirürji ne demek?

Sözlük anlamına bakacak olursak nöroşirürji kelimesi "Nöron" ve "Şirürji"den türetilmiştir. "Şirürji" kelimesi "yaraları iyi eden" anlamına gelir. "Nöron" Latince kökenli olup sinir hücresi demektir. Buradaysa genel olarak sinir sistemini anlatmak için kullanılır. Nöroşirürji kısaca sinir sistemi cerrahisidir.

Nasıl nöroşirürjiyen olunur?

Öncelikle bunun çok uzun bir eğitim olduğunun bilinmesi gerekir. 6 yıl Tıp fakültesi eğitimi bitirildikten sonra YÖK ve ÖSYM'nin hazırladığı Tıpta Uzmanlık Sınavı'na girilerek nöroşirürji eğitimi veren kliniklerin birinde asistanlık eğitimi başlar. Bu eğitimi Üniversite Hastaneleri, Gülhane Askeri Tıp Akademisi, SSK Eğitim Hastaneleri ve Sağlık Bakanlığına bağlı Eğitim Hastaneleri verebilir. Eğitimin süresi Sağlık Bakanlığı ve SSK hastanelerinde enaz 5 yıl iken Üniversitelerde enaz 6 yıldır. Kliniğin isteğine ya da asistanın durumuna göre bu süre uzatılabilirken yasayla zorunlu olan rotasyonlar yani diğer klinik branşlarda yapılan eğitimler gene kliniğin isteğine ve alışkanlıklarına göre uzatılabilir ya da ek branşlar eklenebilir. Bazı rotasyonların yapılması zorunludur. Bunlar Genel Cerrahi, Anesteziyoloji, Patoloji ve Nörolojidir. Asistanlık eğitimi, klinikler arasında küçük farklılıklar olmakla birlikte kıdemsiz asistan, orta kıdemli (ya da bazı kliniklerde kıdemli) asistan ve kıdemli asistan (gene bazı kliniklerde başasistan) olmak üzere genelde üç aşamadan oluşur. İlk dönem çoğu klinkte 1 ya da 2 yıl sürer. Bu süre içinde temel nöroşirürji kavramlarını, acil girişimleri, hasta muayenesi ve değerlendirmesini öğrenen asistanlar bazı kliniklerde klinik içi bir sınavla değerlendirilerek orta kıdemli (ya da kıdemli) asistan olunur. Orta kıdemli döneminde asistanların genel olarak daha büyük sorumluluklar alarak cerrahi vakalarda aktif görev almaya başlaması ve bazı temel ameliyatları uzman eşliğinde yapacak duruma gelmesi hedeflenir. Daha sonraki dönemde gene nöroşirürji uzmanı eşliğinde birçok beyin, omurilik ve sinir şirürjisi gerçekleştirebilecek, cerrahi kararlar verebilecek, cerrahi girişim yöntemini seçebilecek temel eğitimi almış olmalıdır. Gene bu dönemde uzmanlık tezi hazırlanır ve ardından uzmanlık sınavına girilir. Eğer tüm bu aşamalardan başarılı olarak çıkılabilirse Nöroşirürji Uzmanı olunur.

Nöroşirürji bölümü doktoru (nöroşirürjiyen) hangi hastalıklara bakar?

-Beynin ya da omurilik dokusunun içinden kaynaklanan veya ona dışarıdan basarak sorun oluşturan tümörlerin,

-Beyin dokusunu ya da omuriliği besleyen damarların anevrizma (balonlaşma), arteriovenöz malformasyon, kavernom gibi rahatsızlıklarının, karotis stenozu dediğimiz boyun damarlarındaki darlıkların,

-Doğumla birlikte olan meningomyelosel gibi sinir sisteminin oluşumu sırasında gelişen rahatsızlıkların,

-Hidrosefali adı verilen ve kabaca beyin boşluklarındaki sıvının miktarının artışının,

-Bel fıtığı başta olmak üzere her türlü omurga hastalıklarının,

-Kafa ve omurilik yaralanmalarının,

-Beyin damarlarının tıkanıklıklarının,

-Beyin kanamalarının cerrahi tedavisi ile ilgilenir.

Beyin ve sinir cerrahisi bölümünden nasıl randevu alınır?

Beyin ve sinir cerrahisi bölümünden randevu almak oldukça basittir. Devlet hastanelerinden randevu almak için Alo 182 veya internet üzerinden (Merkezi Hekim Randevu Sistemi-MHRS) sistemi üzerinden rahatlıkla randevu alabilirsiniz. Devlet hastanesi dışındaki özel hastanelerden randevu almak için gideceğiniz özel hastanenin telefonun numarasını arayarak veya var ise internet sitesinden rahatlıkla randevu alabilirsiniz.