Bir evde kaç kolon olmalı? Deprem yönetmeliğine göre kaç kolon şartı var? Bir evin sağlam olması için kaç kolon gereklidir? soruları gündemin merak edilen başlıkları arasında gelmektedir. Peki, Bir binada kaç kolon var, kaç izolatör gerekli? Bir binanın kaç kolonu olmalı? Ayrıntılar sizlerle
Kolon veya sütun, taşıyıcı sistemde düşey yapı elemanlarına verilen isimdir. Yapıda dış ve iç etkilerden oluşan kuvvetleri (moment, kesme kuvveti vb.) temellere, dolayısı ile zemine aktarırlar. Boyutlandırılmaları gelen kuvvetlere göre yapılan hesaplamaların dışında; yönetmeliklerde malzeme cinsine göre belirtilen minimum boyutlardan küçük olamaz. Taş veya tuğla örülerek yapılan taşıyıcı ayaklara ise paye denmektedir.
Yapı tarihinin en başından beri yapıları ayakta tutmak için kullanılagelmiştir. İlk zamanlarda taş, ağaç gibi doğal malzemeler kolon yapımında kullanılmışsa da modern teknolojinin gelişmesi ile birlikte bir tür yapay bağlayıcı olan çimento ve iskeleti oluşturan çelikten imal edilmiş betonarme veya yalnızca çelikten kolonlar kullanılmaya başlanmıştır.
Kolonlar yapı sistemlerinde, genellikle kirişlerden gelen yükleri temele, dolayısı ile zemine aktarırlar. Kolonlarda oluşabilecek bir hasar, yapının göçmesine varabilecek kadar ağır hasarlara neden olabilmektedir.
Kolon tanımı genellikle yapısal elemanın, geometrik yerleşimiyle ilgili bir özelliğini çağrıştırsa da, betonarme davranışı açısından irdelendiğinde diğer tür elemanlardan (kiriş, döşeme, perde vb.) farklı bir mekanik davranışı ortaya koyar. Betonarme Yapıların Tasarım ve Kuralları (TS) isimli Türk Standardı'nda belirtildiği üzere (Bölüm ) hesap eksenel basınç değeri *fck*Ac değerini aşmayan elemanlar eğilme elemanı olarak tasarlanırlar. Kirişler ve de döşemeler çoğunlukla bu tanıma uyarlar. Bu şartın dışındaki elemanlar ise, eksenel kuvvet seviyesinde bir üst sınır olmakla birlikte, eksenel kuvvet ve eğilmenin birlikte etkimesi durumuna göre tasarlanırlar (TS Bölüm ve Deprem Yönetmeliği ilgili bölümü). Kolonlar ise çoğunlukla bu davranış tanımına girerler. Ancak eğer bir yatay elemanın (kiriş) eksenel yük seviyesi yanal yüklerden dolayı bu tanıma giriyorsa kolon gibi tasarlanması gerekliliği vardır.
Deprem yönetmeiğine göre bir binada en az 6 tane 14'lük ya da 4 tane 16'lık kolon bulunması gerekmektedir.
AYRINTILI DEPREM YÖNETMELİĞİ İÇİN TIKLAYINIZ!
Kolonlarla ilgili dikkat edilmesi gerekenler:
- Binanın tasarımı da depreme karşı dayanıklılık sağlayabilir. Simetrik boyutlandırma ve kısa kolon kullanımı gibi tasarımsal etkenler, yapının depreme karşı daha dayanıklı olmasını sağlayabilir.
- Kolon ve perde uygulamalarının doğru yöntemlerle gerçekleştirildiğini öğrenin. Teknik özellikleri öğrenebilmek adına daire satın almak istediğiniz binayı mühendislerine inceletebilirsiniz.
- Binanın bodrum katına bakın. Eğer rutubetliyse, binanın su yalıtımı iyi yapılmamış demektir. Yalıtımı iyi yapılmamış binaların taşıyıcı sistemlerinin paslanması, büyük şiddetli bir deprem sırasında yapının hasar görmesine neden olmaktadır.
- İnşaat sırasında, hazır beton teknolojisi ile üretilen binaları tercih edin. Deprem bölgelerinde inşa edilen binalarda C20 ''den düşük dayanımlı betonla üreilmiş binaları tercih etmeyin.
- Binanın tasarımı da depreme karşı dayanıklılık sağlayabilir. Simetrik boyutlandırma ve kısa kolon kullanımı gibi tasarımsal etkenler, yapının depreme karşı daha dayanıklı olmasını sağlayabilir.
- Kolon ve perde uygulamalarının doğru yöntemlerle gerçekleştirildiğini öğrenin. Teknik özellikleri öğrenebilmek adına daire satın almak istediğiniz binayı mühendislerine inceletebilirsiniz.
- Binanın üçte birinin toprak altında olmasına dikkat edin. Unutmayın ki toprak altında ne kadar fazla kat varsa o bina depreme karşı o kadar güvenilirdir.
- Zeminin etüd raporunu incelemeyi unutmayın. Yine unutmamak gerekir ki her bina her zemine uygulanamaz. Doğru zemine uygulanan doğru bina depreme karşı dayanıklıdır.
- Binaların Enerji Kimlik Belgesi var mı ? bakın. Artık kanuni zorunluluk olan Enerji Kimlik Belgesi binanın ısı izolasyonunun yapıldığını göseafoodplus.infoıt tasarrufu ile paranız cebinizde kalır.
SİMGELER
Ac = Betonarme kolon enkesiti alanı
fcd = Beton tasarım basınç dayanımı
Nd = Eksenel kuvvet
TS ’e göre dikdörtgen kesitli kolonlarda kesit genişliği minimum mm olmalı ve arttırılmış yükler altında kolonların taşıyabileceği maksimum normal kuvvet Nd ≤ fcdAc koşulunu sağlamalıdır.
Seçilen döşeme kalınlığına bağlı olarak, kolonların yük kapsama alanları gösterildiği gibi hesaplanarak arttırılmış düşey yükler altında kolonlarda oluşan normal kuvvetler hesaplanacaktır.
Aşağıdaki şekilde görüldüğü üzere 3 tip yük alanı vardır. Sadece Tip1 için bu hesaplamalar gösterilecektir.
Çatı Katında:
Sabit yüklerden kolona gelen yükler;
Döşemenin kendi ağırlığından: 8 m *8 m * m *25 kN/m3 = kN
Kaplama yükünden: 8 m*8 m*4 kN/m2= kN
Kolonun kendi ağırlığından (80*80 kabul edilmiştir): m * m* m * 25 kN/m3 =56 kN
Toplam G=++56= kN
Hareketli yükten: 8 m* 8 m* kN/m2=64 kN
Q=64 kN
Ofis Katlarında:
Sabit yüklerden kolona gelen yükler;
Döşemenin kendi ağırlığından: 8 m *8 m* m *25 kN/m3 = kN
Kaplama yükünden: 8 m *8 m* kN/m2=96 kN
Kolonun kendi ağırlığından (80*80 kabul edilmiştir): m * m* m * 25 kN/m3 =56 kN
Toplam G=+96+56= kN
Hareketli yükten: 8 m* 8 m* kN/m2= kN
Q= kN
Bodrum Katlarında:
Sabit yüklerden kolona gelen yükler;
Döşemenin kendi ağırlığından: 8 m *8 m * m *25 kN/m3 = kN
Kaplama yükünden: 8 m *8 m* kN/m2=32 kN
Kolonun kendi ağırlığından (80*80 kabul edilmiştir): 1 m *1 m * m * 25 kN/m3 =88 kN
Toplam G=+32+88= kN
Hareketli yükten: 8 m* 8 m * kN/m2= kN
Q= kN
Not: Bina tüm taşıyıcı sistem elemanları için beton sınıfı C35 olarak belirlenmiştir. Detaylı bilgi içinMalzeme Bilgileri sayfasına bakınız.
Seçilen Kolon Ön Boyutları
Kat | Kat kotu | G+Q | G+Q | Ac≥ NG+Q/fcd | Seçilen ön boyut |
---|---|---|---|---|---|
kat | 43 | 60/60 | |||
kat | 60/60 | ||||
kat | 36 | 60/60 | |||
seafoodplus.info | 60/60 | ||||
seafoodplus.info | 29 | 60/60 | |||
seafoodplus.info | 80/80 | ||||
seafoodplus.info | 22 | 80/80 | |||
seafoodplus.info | 80/80 | ||||
seafoodplus.info | 15 | 80/80 | |||
seafoodplus.info | 80/80 | ||||
seafoodplus.info | 8 | / | |||
seafoodplus.info | / | ||||
Bod. 1 | 0 | / | |||
Bod. 2 | / |
TBDY ’de yer alan dikdörtgen kesitli süneklik düzeyi yüksek kolonların enkesit boyutu mm’den küçük olamaz koşulu da sağlanmaktadır.
Vatandaşlarımızı ihmaller yüzünden kaybetmemek adına halk olarak bilinçlenmeliyiz. Dolayısıyla bir binanın depremde yıkılmasına sebep olan unsurları bilmemiz gerekiyor. Bu unsurlardan biri de ‘Kısa Kolon Davranışı’ olarak adlandırılan olaydır.
Ancak Kısa Kolon Davranışı'nı anlatabilmek için önce birazcık kolonların işleyişinden ve neden bu kadar hayati önem taşıdıklarından bahsetmeliyiz.
Kolonlar temel olarak basma yüklerini ileten dikey yapılardır. Bir binanın zemin katındaki kolonlar, üst katların ağırlığını taşıyabilecek kadar büyük, yükleri döşeme ve kirişlerden temellere ve aşağıdaki toprağa dağıtabilecek kadar dayanıklı olmalıdır.
Kolonlar, en verimli destek için tüm katlarda eşit olarak (aynı konumda) konumlandırılmalıdır ve inşaat mühendisleri, uygun bir tasarım seçmeden önce kolon tarafından desteklenebilen maksimum ağırlığı ölçmelidirler. Modern inşaatta kolon için çelik ve beton malzeme kullanılır. Kolonlara binen yükün çok fazla olduğu çok katlı binalardahem çelik hem de betondan oluşan kompozit kolonlar kullanılmalıdır.
En fazla 5 kat olacak şekilde olan az katlı binalarda yükü taşıyan kolonların içerisinde çelik barındırması gerekmez. Eğer uygun inşa edilirlerse beton kolonlar, depreme dayanıklı olurlar. O zaman birçoğumuzun içerisinde yaşadığı apartmanlardaki beton kolonlar, nasıl inşa edilmeli? Deprem yönetmeliğine göre bina kolonunda en az 6 tane 14’lük ya da en az 4 tane 16’lık tırtıklı ve sıfır demir kullanılması gerekmektedir.
Bina inşaatında kolonların ne denli önemli olduğundan yeterince bahsettiysek geldik asıl konumuza. İçinde demir olan beton kolonların dayanıklılığı, uzunluklarına göre değişmektedir. Geçmiş depremlerden ve yapılan deneylerden öğrenildi ki bir katta bulunan farklı yüksekliklerde kolonlara sahip betonarme karkas binaların kısa kolonları, uzun kolonlardan çok daha fazla hasar görmüştür.
Kısa kolonlar, deprem sarsıntısının oluşturduğu kuvveti daha az absorbe eder ve dayanamaz. Dayanamamasının sebebi, kısa olmasından ötürü yeterince dayanıklı malzeme ile bezenememiş olmasıdır.
Bir kolonun sertliği, deformasyona karşı direnç anlamına gelir, yani sertlik ne kadar büyükse onu deforme etmek için gereken kuvvet de o kadar büyük olur. Kısa bir kolon, bu kadar büyük bir kuvvet için yeterince tasarlanmazsa bir deprem sırasında önemli ölçüde hasar görebilir. Bu davranışa Kısa Kolon Davranışı denir.
Binaların kısa kolonlar üzerine inşa edildiğini zaten neredeyse hiç görmüyoruz. Kısa kolonlar, ara katlarda kullanılır. Dolayısıyla bir deprem anında olunabilecek en tehlikeli yer, kısa kolonların desteklediği(!) ara katlardır. Kısa Kolon Davranışı'nı üstteki GIF’ten izleyebilirsiniz.
Taşıyıcı olmayan bu kısa kolonlar bile gördüğünüz gibi depremde ne hale geliyor. Sadece birkaç saatimizi alan araştırmalarla bu bilgileri öğrenip ‘O zaman böyle yapılmalı’ diyebiliyorsak, bu binaları inşa eden insanlar neden ısrarla binaları olması gerektiği gibi inşa etmiyor?
Kaynaklar: BMTPC, Dr. Subramanian Narayanan, RamJack, Resmi Gazete
Emoji İle Tepki Ver
12
Giriş Yap
Depreme Dayanıklı Bina Nasıl Yapılmalı?
123 sonraki »
ANA SAYFA -> HABERLER ve SOHBET
cevap yaz
sayfa 1 | ||
Cemoli D18 3 yıl önce - Pts 27 Oca , Depreme Dayanıklı Bina Nasıl Yapılmalı? Depreme Dayanıklı Bina Nasıl Yapılır? Depreme dayanıklı bina yapılırken olmazsa olmaz neler olmalıdır? Neye, nelere dikkat edilmelidir? Kat sayısının önemi nedir? Maksimum üst sınır kaç kata kadar olmalı? Kolon kalınlığı, kolon sayısı, kolon ve kiriş içerisinde yer alan demir sayısı kaç olmalı? Demir kalınlığı ne olmalı? Beton kalitesi vs. ne olmalı? Bir katta 2, 3, 4, 5, 6 daire gibi durumların olmasının etkisi nedir? Bir katta birden fazla daire olması, olumlu ya da olumsuz etkisi var mıdır? Temele kaç ton demir atılmalı? Kaç metre temel kazılmalı? DEPREM BÖLGELERİNDE YAPILACAK BİNALAR HAKKINDA ESASLAR diye sayfadan oluşan bir yönetmelik var seafoodplus.info pdf seafoodplus.info e19_seafoodplus.info İkinci linkte sayfadan oluşmaktadır. mesajı beğendiniz mi? | ||
keskin61 Ersin 3 yıl önce - Pts 27 Oca , mesajı beğendiniz mi? | ||
ccahit 3 yıl önce - Pts 27 Oca , mesajı beğendiniz mi?: +1 | ||
Cemoli D18 3 yıl önce - Pts 27 Oca , mesajı beğendiniz mi? | ||
ppalaremzi 3 yıl önce - Pts 27 Oca , mesajı beğendiniz mi? | ||
mus emrullah 3 yıl önce - Pts 27 Oca , mesajı beğendiniz mi?: +2 | ||
erdall erdall 3 yıl önce - Pts 27 Oca , Mimar sinanda o zamanın şartlarında kullanmış izolatör kullanılması şart. mesajı beğendiniz mi? | ||
ERTUĞRUL 3 yıl önce - Pts 27 Oca ,
Bu konuda kaynak var mı? Okumak isterim. mesajı beğendiniz mi? | ||
Can02 3 yıl önce - Pts 27 Oca , mesajı beğendiniz mi?: -1 | ||
erdall erdall 3 yıl önce - Pts 27 Oca ,
Eminönü yeni camisinde minarelerin yüksekliği m. 'den fazla olduğundan bir sartındıda esnemeyi almak için minarenin temeline izolatör vazifesi gören meşe ağacından 4 tonoz üzerine oturtmuş.. Bu bilgiyi ahaberde izledim Yalnız yeni cami ile ilgili bigi şu siteden okuyabilirsiniz bu detay varmı yokmu bilemiyorum. seafoodplus.info mesajı beğendiniz mi?: +1 | ||
sayfa 1 |
cevap yaz
123 sonraki »
ANA SAYFA -> HABERLER ve SOHBET