Bireysel Emeklilikten Nasıl Vazgeçilir

Sosyal Güvenlik Sistemimiz İçin Yeni Bir Tecrübe: Özel Emeklilik Fonları

(Prof. Dr. Kadir ARICI; Gazi Üniversitesi İİBF)

Devletimiz bütün vatandaşlarına kanun temelinde çağdaş seviyede sosyal güvenlik hakkını sağlamış olmasına rağmen; sonuç itibariyle bu hakkı hayata geçirecek ve vatandaşlarda beklentilere uygun sosyal güvenlik tatmini sağlayabilecek bir sosyal güvenlik sistemini gerçekleştirememiştir. Uygulamada sosyal güvenlik bakımından yükün büyük kısmı zorunlu sosyal sigorta sistemine dayalı sisteme (birinci ayak tabir edilen sistem) bırakılmıştır.

Mevcut sosyal sigorta sistemimiz siyasi popülizme kurban edilmiş ve günümüzde bütün dengelerini ve fonlarını kaybederek devletten sürekli kaynak aktarılmasını gerektirecek bir duruma düşürülmüştür. Mali yılında sosyal sigorta kuruluşlarına devletin garantör sıfatı ile aktarmak zorunda kaldığı kaynak katrilyona ulaşmıştır. Bunda başta siyasi popülizme kapı açan siyasiler ve siyasi iktidarlar kadar; siyasilerin bu zaafından azami istifade ederek günü kurtarmak peşinde olan sigortalıların ve hak sahibi emeklilerin de payının olduğunu unutmamak lazımdır. Şu halde elbirliği ile sosyal sigorta sistemi bugünlere getirilmiştir. Deniz bitmiş, kara görülmüş ve çıplak gerçek bütünü ile ortaya çıkmıştır. Son on yıl içerisinde sosyal güvenlik sistemimizin bu durumdan nasıl kurtarılabileceği hususundaki araştırmalar, günümüze kadar gelmiş olan bu düzenin artık böyle devam edemeyeceğini göstermektedir.

Mevcut sosyal sigorta sistemimizin meseleleri çözülmüş olsa dahi tatmin edici bir sosyal güvenlik sisteminin tek başına sosyal sigorta sistemi ile yakalanamayacağı aşikârdır. Öte yandan insanlık tecrübesi de devletin sosyal güvenlik alanında belirli bir seviyenin üzerinde yük almasının mümkün ve de uygun olmayacağı yönündedir. Vatandaşların ve toplumun (belediyeler, işletmeler, ailenin v.s. yolu ile) sosyal güvenlikte daha fazla yük alması ve daha fazla fedakarlık üstlenmesi gerekmektedir.

Devlet sosyal sigorta ve kamu sosyal yardım ve sosyal hizmet sistemi yolu ile asgari seviyede sosyal güvenlik sağlaması; fertlere ise bu asgari garantiyi kuvvetlendirecek tamamlayıcı sistemleri ve alternatifleri ile birlikte tamamlayıcı sosyal güvenlik tekniklerini ve planlarını sunması daha fazla tatmin edici ve sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sistemi için lüzumludur. Bu ek tedbirlere tamamlayıcı sosyal güvenlik sistemleri denilir. Tamamlayıcı sosyal güvenlik sistemleri işletme bazındaki özel emeklilik sistemlerinden, hayat sigortalarına, kadar çok çeşitli planlardan müteşekkildir.

tarih ve sayılı "Bireysel Emeklilik Tasarruf ve Yatırım Sistemi Kanunu" ile Türk sosyal güvenlik sisteminde de tamamlayıcı sosyal güvenlik sistemleri alanında çok önemli ve yeni bir adım atılmış bulunmaktadır. Bu düzenleme ülkemiz için yeni bir uygulamadır. Ekonomik krizler süreci ile kısmen gölgelenmiş olmasına rağmen, kamuoyu iyi bilgilendirilir, aydınlatılır ise ekonomik krizden çıkışımıza da katkı sağlayabilecektir.

I - DÜZENLEMENİN GAYESİ

Sosyal güvenlik sistemimizde yaşanmakta olan kriz belli çevrelerde fırsatçı çözümlere kapı aralamıştı. Sosyal güvenlik sisteminin bütünüyle özelleştirilmesi kamuoyunda tartışılmaya başlanmıştı. Ancak kamuoyunda bu teklifler beklenen desteği bulamamıştır. Kalkınmış ülkelerin büyük çoğunluğunun sosyal sigorta sisteminden vazgeçmediği bilindiği halde; ülkemizde Şili örneği kamuoyuna başarılı bir örnek gibi takdim edilebilmiştir. Sonuçta, doğru bir tercih yapılarak sosyal güvenlikte özelleştirme tartışmalarından vazgeçilmiş ve tamamlayıcı sosyal güvenlik teknikleri tercihine yönelinmiştir.

Biz tamamlayıcı sosyal güvenlik tekniklerinden munzam sosyal sigorta sistemlerinin yaygınlaştırılmasının daha doğru olacağını; yani Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) benzeri sandıkların kurulmasının tercih edilmesini savunmuş idik. Hatta bu sandıkların kısa zamanda kurulmasının sağlanması için de Tasarrufu Teşvik Hesaplarında toplanan kaynakların bu sandıklara aktarılması ile kısa zamanda uygulamanın ileri yaşlardaki vatandaşların da faydalanacağı bir şekilde başlatılabileceği teklifini getirmiş idik.

Kanun koyucunun tercihi Bireysel Emeklilik Sisteminden yana oldu. Bu sistem bir emeklilik sistemi olduğu kadar bir tasarruf ve yatırım sistemi olarak da öngörülmüştür. Kanun, sistemin amacını "Kamu sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı olarak, bireylerin emekliliğe yönelik tasarruflarının yatırıma yönlendirilmesi ile emeklilik döneminde ek bir gelir sağlayarak refah düzeylerinin yükseltilmesi, ekonomiye uzun vadeli kaynak yaratarak istihdamın artırılması ve ekonomik kalkınmaya katkıda bulunulmasını teminen, gönüllü katılıma dayalı ve belirlenmiş katkı esasına göre oluşturulan bireysel emeklilik sisteminin düzenlenmesi ve denetlenmesidir" (m.1) olarak açıklanmaktadır.

Bireysel emeklilik sistemi tasarlanır iken sosyal güvenlik fonksiyonu kadar ülkenin ihtiyacı olan uzun vadeli yatırım için gerekli fonların teşekkül ettirilmesi, kamunun uzun vadeli borçlanma imkanlarının artırılması, piyasalarda görülen spekülasyonların azaltılması, toplam milli tasarrufların artırılması, sermaye piyasalarının gelişmesinin ve güçlenmesinin sağlanması gibi amaçlar da gözetilmiştir. Hatta bizim kanaatimiz bu amacın mali çevreler bakımından esas amaçtan daha bir öncelikli görüldüğü yönündedir.

Düzenlemenin gayesi ülkemizde sürdürülebilir bir sosyal güvenlik sisteminin kurulmasını destekleyici nitelikte tespit edilmiştir. Zira, mevcut sistemin tatmin seviyesinin artırılması şarttır. Bunun için bireysel emeklilik planları uygun vasıtalardan birisidir.

II -DÜZENLEMENİN ÖZÜ

Bireysel emeklilik sistemi özet olarak fertlerin kurulacak bireysel emeklilik şirketleri ile "Emeklilik Sözleşmeleri" yapmalarını, şirket nezdinde açılacak bireysel emeklilik hesabına katkı payı ödemelerini, hesaptaki paylarını diledikleri takdirde istediği bir emeklilik şirketine aktarabilmelerini, sistemde en az on yıl kalmaları ve 56 yaşını tamamlamaları halinde emeklilik hakkını kazanabilmelerine imkan sağlayan bir plandır. Kişiler bireysel hesaplardaki tasarruflarını toplu olarak alabilecekleri gibi aylık şeklinde alma tercihinde de bulunabilirler (m.6). Emeklilik şirketleri iştirakçilerden giriş aidatı adı altında bir katkı payı da alabilecektir (m.7).

Emeklilik şirketlerinin kuruluş esaslarının kanunla belirlenmiş olması; uzun vadeli bir emeklilik planı olarak güven ihtiyacının tatmini bakımından yerinde olmuştur (m.8). Bu ihtiyacın karşılanması bakımından ayrıca da Kanun koyucu şirketlerin (i) Sigorta Murakabe Kurulu, (ii) Sermaye Piyasası Kurulu, (iii) Bağımsız Denetim Şirketleri tarafından denetlenmesini öngörmüştür.

III- DÜZENLEMENİN SİGORTACILIK SEKTÖRÜNE, EKONOMİYE ÖZELLİKLE DE SOSYAL GÜVENLİĞE ETKİLERİ

Bireysel emeklilik sistemleri başarı ile uygulanabilir ise sosyal güvenlik sistemine, özel sigorta sektörüne ve ekonomiye önemli katkılar sağlayabilir. Elbette burada sistemin başarısı uygulama başarısı olarak anlaşılmalıdır. Ayrıca hayat sigortalarında vatandaşların geçmişte yaşadıkları, zaman zaman da yaşamaya devam ettikleri, hayal kırıklıklarının da olumsuz yansımaları bir süre olabilecektir.

Bireysel emeklilik sistemleri uzun vadeli uygulamalardır. Dolayısı ile bunca uzun vadeli bir uygulamanın başarılı bir şekilde sürdürülmesinin zorluğu açıktır. Ülkemizde iktisadi istikrarın olmadığı kriz ortamında sistemin uygulamaya girmesi de bizce bir talihsizliktir. Ancak krizler iyi yönetilir ise şansa da dönüştürülebilir. Bu anlamda kamuoyunun bilgilendirilmesi ve ikna edilmesi açısından sistemli tanıtım çalışması bir ihtiyaçtır.

Bireysel emeklilik uygulaması sigortacılık sektörü için yeni bir tecrübe olacaktır. Hayat sigortaları ile kazanılmış olan uzun dönemli sigortacılık tecrübesine ilaveten Türk sigorta sistemi daha da uzun dönemli bir sigortacılık tecrübesi yaşayacaktır. Zira sisteme yeni bir ürün girmektedir.

Bireysel emeklilik sisteminin ekonomiye önemli katkılar da sağlayabilme potansiyeli mevcuttur. İktisadi istikrarın sağlanmasına, yatırımların artırılmasına katkı yapabilir. Günümüzde ekonomimizin temel ihtiyacı , tasarruf ve yatırımların yetersizliğidir. Bireysel emeklilik sistemi ile tasarrufların artırılması sağlanmış olacaktır. Özellikle de niteliği itibari ile bu tasarruflar uzun vadeli yatırımlar için kaynak sağlayacak nitelikteki yatırımlardır. Elbette bu yönü ile de büyük katkı sağlayabilecektir.

Tamamlayıcı niteliği itibari ile bireysel emeklilik sistemleri sosyal güvenlik ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayabilecektir. Biz ülkemiz şartları içerisinde bireysel emeklilik sistemlerinin üst gelir grubundaki kesimlere yönelik bir katkı getirebileceğini düşünüyoruz. Zira düşük gelir gruplarında bu kadar uzun süreli tasarruf sistemine tahammül etme ve bunca fedakarlığa gönüllü olarak katılmaları imkanı bulunmamaktadır. Sistemin özel sektörde işverenlerin katkıları ile destekli bir şekilde büyük işletmelerle kamu sektöründe bazı işletmelerde çalışanları kapsamasını bekleyebiliriz. Sonuç ne olursa olsun, tamamlayıcı nitelikteki bu uygulamanın sosyal güvenlik sistemimizin güçlenmesine katkı yapacağını düşünmekteyiz.

ENDİŞELERİMİZ VE TEKLİFİMİZ

Bireysel emeklilik sisteminin planlanması ülkemiz şartlarına uygundur. Ancak uygulama ile ilgili endişelerimiz de devam etmektedir. Sisteme yönelik temel endişemiz tasarrufların değerinin korunması ve reel getiri getirecek şekilde değerlendirilmesinin sağlanmasında odaklanmaktadır. Hayat sigortası tecrübesi hiç göz ardı edilmemelidir. Ayrıca yirmi yılı aşkın Şili uygulamasından alınan dersler de göz ardı edilmemelidir. Emeklilik şirketlerinde kısa zaman içerisinde oligapol bir yapının oluşması, işletme giderlerinin yüksek olması ve topladığı tasarrufların büyük çoğunu devlet tahvillerine yatırım yaparak değerlendirme gibi Şili uygulama sonuçları ülkemizde de yaşanabilir.

Sistem bilinçli bir iştirakçi kitlesine hitap etmektedir. Sistemde yönetim riski, yatırım riski, asgari kârlılığın sağlanması gibi riskler de mevcuttur. Fonlar, fon yönetim şirketleri tarafından yönetilecektir. Yatırım riski nasıl göğüslenecektir. Ülkemizde oligapolu önleyici anti tröst ve anti kartel yasaları çıkartılmamıştır. Bu durumda bireysel emeklilik alanında kısa bir zamanda bir tekelleşme riski nasıl karşılanacaktır, nasıl önlenebilecektir.

Sistemi uygulamaya başlamadan önce cevap verilmesi arzulanan başka sorular da bulunmaktadır. Bu soruların cevapları uluslararası tecrübeler de dikkate alınarak kamuoyunu bilgilendirecek bir şekilde verilmelidir.

Sistemin kısa bir süre içerisinde tutunması ve kamuoyu tarafından benimsenmesi için biz tasarrufu teşvik sistemindeki birikmiş fonların bireysel emeklilik fonlarına aktarılabilmesinin sağlanmasını, düşünülmesi ve değerlendirilmesi gereken bir teklif olarak sunuyoruz. Böylece 56 yaşına 10 yıldan az kalmış insanlar bu birikimlerini aktarma imkanı verilerek bu süreyi beklemeden bu sistemden gelir almaya başlayabileceklerdir. Bu da sisteme girişleri hızlandırıcı etki yaratacaktır. Öte yandan Tasarrufu Teşvik Sistemine yönelik eleştiriler de bu şekilde sona ermiş olacaktır.

Faydalanılan Kaynaklar

-         ALPER, Yusuf: Türk Sosyal Güvenlik Sistemi: Problemleri ve Çözüm Yolları, Ankara

-         - ARICI, Kadir: Bataktan Gün Işığına, Ankara

-         - EKİN, Nusret-ALPER, Yusuf-AKGEYİK, Tekin: Türk Sosyal Güvenlik Sisteminde Arayışlar: Özelleştirme ve Yeniden Yapılanma, İstanbul Ticaret Odası, İstanbul

-         - ERGENEKON, Çağatay: Emekliliğin Finansmanı: Global Uygulamalar Işığında Türkiye İçin Bir Özel Emeklilik Modeli Önerisi, İstanbul

-         - GLENNERSTER, H. - MIDGLEY, J.: The Radical Right and Welfare State-An International Assessment, Harvester Wheatshefa,

- TANTAN, Saadet: Sosyal Güvenlik Kapsamında Emeklilik Sisteminde Reform Arayışları ve Özel Emeklilik Fonları, Beta Yayınları, İstanbul

Zorunlu BES’ten çıkış için bireysel emeklilik şirketi ile iletişime geçilmesi ve iptal talebinin oluşturulması gereklidir. Zorunlu BES’ten çıkış için sadece telefon ile bireysel emeklilik şirketini aramak iptalin gerçekleşmesi için yeterlidir.

Minimum 5 personelin bulunduğu kamu ya da özel sektörde çalışıp henüz 45 yaşını doldurmamış Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları otomatik olarak zorunlu BES’e katılırlar ve katkı payı ödemeleri maaşlarından kesilir.

Ancak bu durumdan memnun olmayan çalışanlar cayma haklarını kullanabilirler. Otomatik katılım iptali yapıldıktan sonra istenilen herhangi bir zaman diliminde o zamana kadar ödemesi yapılan katkı payı sadece gelir vergisi kesintisi yapılmış hali ile geri alınabilir. Kesintisiz hali ile katkı payı ödemesini geri almak isteyenlerin ise sistemden çıkmak için 2 ay süreleri vardır.

Zorunlu BES’ten Çıkış Süreci Nasıl İşler?

Zorunlu BES iptali için çalışanın sistemden ayrılmaya ilişkin hükümler kapsamında başvuru yapması gereklidir. Emeklilik süresini doldurmadan önce sistemden ayrılabilmesi mümkündür. Otomatik BES’ten cayma hakkı, sisteme katılımının sağlandığının bildirilmesinden sonraki 2 ay içerisinde vardır.

Bu süre içerisinde çalışanın başvuru yapması için yapması gerekenler ise şöyledir:

• BES’e otomatik katılımı gerçekleşen çalışana maaşından kesinti yapıldıktan sonra bu kesintinin bireysel emeklilik şirketine geçmesi ile beraber posta, SMS, faks, e-mail ya da herhangi bir iletişim yolu ile bildirim gider. Çalışana bu bildirimden sonra cayma hakkı doğar.
• Cayma hakkının verildiği 2 ay içerisinde çalışanın BES’in yapıldığı sigorta şirketine başvuruda bulunması gereklidir. Cayma talebini online olarak form doldurarak veya dilekçe yazarak şirkete iletebilir.
• Çalışanın cayma talebi şirkete ulaştıktan sonra bireysel emeklilik şirketi 10 iş günü içerisinde o zamana kadar yapılmış olan kesintileri başvuru sahibine iade eder. Başvuru esnasında belirtilmiş olan hesaba öncesinde yapılmış olan kesintiler yatırılır. Tutarın yatırılması eğer geciktirilir ise, çalışanın faizi ile beraber bu tutarı talep etme hakkı vardır.

Zorunlu BES’ten Çıkış İçin Cayma Hakkı Süresini Aşanlar İptal İşlemini Nasıl Yapar?

Cayma hakkı süresini aştıktan sonra otomatik BES’ten çıkmak isteyenlerin izlemeleri gereken adımlar aşağıda anlatılmıştır:

• Bireysel emeklilik şirketi ile telefon, e-mail, faks ya da posta yolu ile iletişime geçerek sistemden çıkış yapmak istendiği bildirilmelidir.
• Çalışanın iptal talebinin bireysel emeklilik şirketine ulaşması ile beraber çalışana ayrılma bilgi formu, ayrılma talep formu ve hesap özeti gönderilir. Evrakların gönderimi, ayrılma talebi şirkete ulaştıktan sonra ortalama 5 iş günü içerisindedir.
• Çalışanın kendisine gönderilen formları doldurup imzalayarak tekrar bireysel emeklilik şirketine geri göndermesi gereklidir. Faks ya da posta yöntemi ile gönderim sağlayabilir.
• Cayma talebinin şirkete ulaşması ile beraber çalışanın sistemde olduğu süre içerisinde biriken parası ve hak ettiği devlet katkısı tutarı hesabına aktarılır. Aktarım ortalama 20 iş günü içerisinde gerçekleştirilir.

Garanti BBVA Zorunlu BES’ten Çıkış İşlemi Nasıl Yapılır?

Garanti BBVA otomatik katılım sisteminin iptali için talepte bulunanlar, sistemden çıkmak istedikleri zamana kadar ödedikleri katkı payının tamamını alabilirler.

BES’ten çıkmak için uygulanabilecek yöntemler ise aşağıdadır:

• Garanti BBVA mobil uygulaması üzerinden Bireysel Emeklilik Sistemi menüsüne giriş yapılarak hem dahil olunan BES ile ilgili detaylar görülebilir hem de sistemden çıkış talebi oluşturulabilir. Sözleşmeden ayrılma seçeneği ile iptal işlemi başlatılabilir.
• 0 numaralı Garanti BBVA Emeklilik Çağrı Merkezi arandığında BES ile ilgili iptal dahil bütün işlemler yapılabilir.

Avivasa Zorunlu BES İptal İşlemi Nasıl Gerçekleştirilir?

Avivasa otomatik katılım iptali çağrı merkezi üzerinden yapılabilir. Bunun için 11 11 numaralı Avivasa Emeklilik Çağrı Merkezi’nin aranması gereklidir. Müşteri temsilcisine bağlandıktan sonra BES iptali yapmak istendiği söylenmeli ve ardından kimlik doğrulaması için görevlinin sorduğu sorulara cevap verilmelidir.

BES iptali için görevliye onay verildikten sonra talep oluşturulur ve o zamana kadar ödenmiş olan katkı payı da çalışanın hesabına en kısa süre içerisinde aktarılır.

Yapı Kredi Bankası Zorunlu BES İptal Talebi Nasıl Oluşturulur?

Yapı Kredi otomatik katılım iptali için 0 aranmalıdır. Müşteri temsilcisine bağlandıktan sonra BES sisteminden ayrılmak istendiğine yönelik talep oluşturulmalıdır. Temsilcinin işlemi tamamlayabilmek için ihtiyaç duyduğu bilgiler doğru şekilde verilmelidir.

Ziraat Bankası Otomatik Katılım İptali Nasıl Yapılır?

Ziraat Bankası BES iptali için dijital bankacılık yöntemleri kullanılabileceği gibi çağrı merkezi de aranabilir. Zorunlu BES’ten çıkış için yollar şunlardır:

• Ziraat Bankası’nın web sitesi üzerinden internet bankacılığına ya da mobil uygulaması ile mobil bankacılığa giriş yapılarak zorunlu BES iptal edilebilir. Bunun için sisteme giriş yaptıktan sonra BES menüsüne gidilmesi ve yönlendirmelerin takip edilmesi yeterlidir.
• 97 00 numaralı Ziraat Bankası Emeklilik Çağrı Merkezi aranmalıdır. Müşteri temsilcisi ile görüşme sağlandığında zorunlu BES’ten çıkmak istendiği söylenmeli ve müşteri temsilcisinin talep ettiği bilgiler eksiksiz şekilde verilmelidir.

Allianz Otomatik Katılım Sisteminden Çıkış Nasıl Yapılmalıdır?

Allianz BES iptali için uygulanabilecek yöntemler aşağıda belirtilmiştir:

• Allianz’ın hazırladığı BES İptal Ayrılma Formu edinilmeli ve eksiksiz şekilde doldurulmalıdır. Bu form doldurulduktan sonra Allianz’a dijital iletişim yollarından iletilebileceği gibi şubeleri üzerinden de gönderilebilir.
• 99 99 numaralı Allianz Sigorta Çağrı Merkezi üzerinden zorunlu BES iptal talebi oluşturulabilir.

Vakıf Emeklilik BES İptal Hizmeti Nasıl Alınır?

Vakıf Emeklilik otomatik katılım iptali için oluşturulan talepler ortalama 10 iş günü içerisinde sonuçlanır. Zorunlu BES iptal talebi oluşturma yolları ise aşağıda açıklanmıştır:

• SMS ile BES iptal talebi iletilebilir. Bunun için telefonun mesaj kısmına VEML yazıp boşluk bıraktıktan sonra T.C. kimlik numarasının yazılması ve tekrar boşluk bırakıldıktan sonra CAYMA yazılması gereklidir. Ardından tekrar boşluk bırakarak doğum tarihi yazılmalı ve mesaj ’e gönderilmelidir.
• 9 numaralı Vakıf Emeklilik Müşteri Hizmetleri aracılığı ile BES iptal talebi oluşturulabilir. Bunun için numara arandıktan sonra müşteri temsilcisine bağlanılması gereklidir.
• 47 75 numarasına Whatsapp üzerinden mesaj göndererek zorunlu BES ile ilgili bilgi almak ve iptal talebi oluşturmak mümkündür.

Halkbank Otomatik Katılım İptal İşlemi Nasıl Gerçekleştirilir?

Halkbank BES iptali telefon ile sadece birkaç dakika içerisinde yapılabilir. 0 numaralı çağrı merkezi arandıktan sonra sesli yanıt sistemi ile BES menüsüne ulaşılmalı ve zorunlu BES’ten çıkış talebi iletilmelidir.

Anadolu Hayat Zorunlu BES Sisteminden Nasıl Çıkılır?

Anadolu Hayat otomatik katılım iptali için 55 00 aranmalıdır. Anadolu Hayat Emeklilik Çağrı Merkezi müşteri temsilcisi ile görüşme sağlandığında zorunlu BES’ten çıkış yapmak istendiği söylenmelidir. Görevli bazı kimlik bilgileri ile kimlik doğrulaması yaptıktan sonra ayrılma talebini sisteme işler.

Türkiye Ekonomi Bankası Otomatik BES’ten Çıkış Nasıl Yapılır?

TEB zorunlu BES iptali, cayma talebi sonrasındaki 10 iş günü içerisinde gerçekleşir ve katkı payı ödemeleri iade edilir. İptal talebinin oluşturulabilmesi için ise; 43 23 ya da 0 numaralarının aranması gereklidir.

Çalışanların Akbank Zorunlu BES İptal İşlemleri Nasıl Yapılır?

Akbank otomatik katılım iptali için talep oluşturulduğunda bu talep maksimum 14 iş günü içerisinde sonuçlanır. Talep sonuçlandıktan sonra çalışanın katkı payı ödemeleri otomatik olarak hesabına yatırılır.

Akbank zorunlu BES iptali için sunulan yollar aşağıda verilmiştir:

• 25 25 numaralı müşteri hizmetlerini arayıp müşteri temsilcisine zorunlu BES iptali yapmak istendiği söylenmelidir.
• Kimlik belgesi ile beraber herhangi bir Akbank şubesine gidilmelidir. Şubedeki görevliye otomatik katılım sisteminden çıkmak istendiği söylenmelidir. Şubedeki görevli çalışandan bireysel emeklilik sistemi iptal dilekçesi doldurmasını ister. Bunun üzerine görevli tarafından BES iptal talebi oluşturulur.
• Akbank internet bankacılığı üzerinden BES sisteminden ayrılma talebinde bulunulabilir.

Zorunlu BES’ten İstenilen Zaman Çıkmak Mümkün müdür?

Otomatik katılımdan istenen zaman çıkılması mümkündür. Cayma süresi ilk 2 ay olsa da belirli şartlar kapsamında çalışanın emeklilik hakkı elde etmeden istediği zaman diliminde zorunlu BES’ten çıkmak için talepte bulunma hakkı vardır.

Zorunlu BES İçin Temel Sözleşme Bilgileri Nasıl Öğrenilir?

Otomatik katılım sisteminin temel sözleşme bilgileri ile zorunlu BES’ten çıkış yapmak isteyen çalışan, ihtiyaç duyacağı bilgileri e-devlet sistemi üzerinden edinebilir. Temel sözleşme bilgilerine ek olarak hak edilen devlet katkısı tutarı, devlet katkısı limiti gibi bilgiler de bu sayfada yer alır. E-devlet sisteminden BES sorgulaması yapılması için takip edilecek adımlar şu şekildedir:

• seafoodplus.info adresine giriş yapılmalıdır.
• Ana sayfada bulunan Giriş Yap butonuna tıkladıktan sonra e-devlet şifresi, mobil imza, elektronik imza, internet bankacılığı ya da T.C. kimlik kartı ile kimlik doğrulaması yapılmalıdır. E-devlet şifresi ile kimlik doğrulaması yapmayı tercih edenlerin öncesinde PTT şubelerinden şifre almaları gereklidir.
• Ana sayfadaki e-hizmetler menüsü açılmalı ve kurumlar içerisinden Emeklilik Gözetim Merkezi bulunmalıdır.
• İlgili kurum ile yapılabilecek işlemler içerisinden Bireysel Emeklilik ve Otomatik Katılım Sistemlerinde Devlet Katkısı Sorgulama başlığına tıklanmalıdır. Açılan sayfada çıkış yapmak istenen zorunlu BES kapsamında hak edilen devlet katkısı tutarının detayları görülebilir.

Zorunlu BES’ten Çıkış Yapanlar Devlet Katkısından Yararlanabilir Mi?

Zorunlu BES’ten ayrılanların devlet katkısı alma durumları, 3 sene dolmadan ayrılmak istemeleri halinde yoktur. Sistemde bulunulan yıllara göre devlet katkısı hak ediş oranları ise aşağıda verilmiştir:

• Sistemde en az 3 sene kalanlara %15 oranında devlet katkısı verilir.
• BES’te minimum 6 yıl kalanların hak ettikleri devlet katkısı oranı %35’tir.
• Bireysel emeklilik sisteminde en az 10 sene kalındığında alınacak devlet katkısı oranı %60’tır.
• Zorunlu BES’ten emekli olan, sistemdeyken vefat eden veya maluliyet durumu oluşan çalışanlar % oranında devlet katkısı hak eder.

Zorunlu BES’ten Çıkış Yapanların İade Edilen Paraları Kesintiye Uğrar Mı?

BES iptali sonrası kesinti; stopaj kesintisidir. Sistemden ayrılanların ayrılma şekillerine göre değişen oranlar ile yapılan kesintiler aşağıdaki gibidir:

• Emeklilik hakkı elde ettiği için sistemden ayrılmak isteyenlerin biriken paralarından %5 oranında kesinti yapılır.
• Vefat, maluliyet veya tasfiye gibi sebeplerden dolayı BES’ten ayrılmak isteyenlerin paralarından %5 kesinti yapılır.
• 10 sene sistemde kaldıktan sonra emeklilik hakkı elde etmeden sistemden ayrılmayı tercih edenlerin paraları %10 oranında kesintiye uğrar.
• BES’te 10 seneden daha az süre ile kalan ve sistemden ayrılmak isteyen çalışanların birikmiş paralarının %15’i kesilir.

Zorunlu BES’ten Çıkış Yapmak Yerine Ara Verme Hakkı Var Mıdır?

BES için katkı payı ödemeye ara vermek mümkündür. Çalışanlar azami 3 ay ara verme hakkına sahiptir. Ara verdikleri sürenin bitiminde ya da bitiminden önce, bu sürenin uzatılması için tekrar ara verme talebinde bulunabilirler. Bu sayede zorunlu BES’ten çıkış yapmalarına gerek kalmadan mevcut ekonomik durumlarını düzeltene kadar katkı payı ödemesine ara vermiş olurlar.

BES İptali İçin Bankaların ve Firmaların Telefon Numaraları

İptal etmek istediğiniz BES firmalarının telefon numaraları aşağıda detaylı şekilde yer almaktadır.