Boyun Fıtığı Iyileşir Mi

Boyun kıkırdatma, bilgisayar başında aşırı çalışma, ev işleri, perde asma, dikiş-nakış gibi faaliyetler ve ilerleyen yaş; boyun fıtığına neden olabiliyor. Kolda güçsüzlük, baş ağrısı gibi şikayetlere neden olan hastalık, hayat kalitesine darbe vuruyor. Hastalar saçını bile tarayamaz, tornavida çeviremez hatta ağrılardan yatak yerine koltukta uyur hale geliyor. Oysa boyun fıtığı ilaç, fizik tedavi ve cerrahi tedavi seçenekleriyle tedavi edilebiliyor ve tüm bu şikayetlere veda edilebiliyor.

Boyun fıtığı tedavi edilebilir mi?

Omurgamızın geneli ile ilgili ağrılardan en sık olanı bel ağrılarıdır. Boyun ağrıları, bel ağrılarından sonra ikinci sırada yer alır. Her yüz kişiden ’inde ciddi bir boyun ağrısı olma riski mevcuttur. Boyun fıtığında; kesin tanı için manyetik rezonans (MR) adı verilen tetkikin yapılması gerekir. MR'ın olmadığı yerlerde bilgisayarlı tomografiden yararlanılabilir ama tanı gücü kısıtlıdır. Boyun fıtığı, tedavisi mümkün bir hastalıktır. Hastaların büyük çoğunluğu ilaç veya fizik tedavi yöntemlerinden yararlanır. Boyun fıtıklı hastaların ancak onda biri cerrahi tedaviye aday olur. Bu durumda da; boynun önünden mikroskop ile yapılan başarılı bir ameliyattan sonra kısa sürede normal yaşamlarına dönebilirler.

Boyun ağrısı sebepleri

Boyun ağrıları da bel ağrıları gibi her yaşta olabilecek bir sağlık sorunu. Ancak hastalığın görülüş sıklığını artıran birtakım nedenlerin olduğu unutulmamalı. Boyun omurlarının kötü veya yanlış kullanımından (boyun kütletme veya kırtlatma) ya da trafik kazası-yüksekten düşme gibi ciddi bir zedelenme boyunla ilgili sorun oluşum riskini artırır.

Ev işleri, dikiş-nakış, temizlik, perde asma, yer silme gibi ev içi faaliyetleri ile bilgisayar başında yoğun çalışma gerektiren işler; boyun ağrılarını arttırıcı diğer nedenler olarak karşımıza çıkar. Ayrıca yaş arttıkça boyun omurlarının kireçlenmesi de boyun ağrılarına neden olur. Bu grup hastalarda boyun hareketleri kısıtlı hale gelir ve ağrı şikayeti ortaya çıkar. Bu ağrı, bazen başa doğru yayılarak, baş ağrılarına bile neden olabiliyor.

Boyun fıtığı belirtileri

Hayat kalitesine darbe vuran boyun fıtığının belirtilerine dikkat etmekte fayda var. Hastalar genellikle tek bir kola doğru yayılan ağrıdan şikayet ederler. Ağrı, parmak uçlarına kadar yayılır ve uyuşma ile beraber olabilir. Ağrının yayıldığı kolda kuvvet kaybı olabilir. Ayrıca ağrılar bazen başa da yayılır ve ciddi baş ağrılarına neden olur.

Hastalar, fıtığın sinir sistemindeki seviyesine göre değişen şikayetlerde bulunurlar. Bu şikayetler; saç taramak için kolunu kaldıramamak, tornavida çevirememek, bileğini yukarı kaldıramamak, ellerine aldıkları ağır cisimleri yere düşürmek olabilir. İleri dönemlerde koldaki zayıf kas eriyerek incelmeye de neden olabilir. Ağrı, özellikle gece uykuda aşırı derecede artar; bazı hastalar yatakta ağrı çekeceklerine koltukta uyumayı tercih ederler. Bu belirtiler sizde de varsa doktorunuza başvurun.

Boyun fıtığı tedavisi

Tedavisi mümkün olan boyun fıtığında ilaç tedavisi, fizik tedavi ve cerrahi seçenekler mevcut. Şayet boyun fıtığı kolda kuvvet kaybı, kaslarda erime ve kolda incelme yapmamışsa, genel olarak ameliyatsız yöntemlere öncelik vermek gerekir. Bu yöntemlerden ilki ilaç tedavisi olmalıdır. Ödemi alıcı ilaçlar ve kas gevşeticiler ilk planda düşünülmesi gereken ilaçlardır. İlaç tedavisine ek olarak, nadiren boyunluk ya da kollar dediğimiz destek de takılması gerekebilir. İlaç tedavisinden on ila on beş günde yanıt alınmazsa ve hala ağrı sızı var ama kuvvet kaybı yoksa fizik tedavi ikinci seçenek olarak düşünülebilir. Başta kuvvet kaybı olsa dahi hastanın ağrısı fizik tedaviye de yanıt vermezse en son çare olarak ameliyat düşünülmeli.

İlaç ve fizik tedavisi ile sonuç alamayan boyun fıtığı hastalarında cerrahi seçenekler gündeme gelir. Teknik olarak boyun fıtığına iki türlü yaklaşım mevcut:

Boynun önünden yapılan ameliyat: Boyun fıtıklarının daha çok görüldüğü, boynun orta ve alt kesimlerinde sıkça uygulanan cerrahi bir teknik. Boynun ön tarafından ameliyat mikroskobu kullanılarak yapılan bir girişimdir. Değerli bir organ olan omurilik ameliyat bölgesinden uzakta kaldığı için ve mikroskop cerrahın detayları görme yeteneğini kez artırdığı için daha güvenli bir ameliyattır. Kıkırdak boşaltıldıktan sonra omurgalar arasında çökme olmaması için ya hastanın kasığından alınan kendi kemiği ya da yapay bir destek (araba lastiklerine konan takoz destek gibi) konur. Ameliyat sonuçları genellikle çok başarılıdır. Hasta ameliyatın ertesi günü eve gitmeye hazır hale gelir. İki hafta sonra da işinin başına dönebilir.

Boynun arkasından yapılan ameliyat: Üst boyun omur fıtıkları nadir görülür ve bunlara önden girilerek ulaşılması güçtür. Üst boyun fıtıklarında ve orta ve alt boyun fıtığı 3 veya 3’ten fazla kıkırdakta olması durumunda; girişim boynun arkasından olmak zorunda olabilir. Ancak arkadan yapılan cerrahi girişimler; hem cerrah hem hasta açısından hayli zordur. Omuriliğin fıtığın önünde olması, girişimi riskli hale getirir. Üstelik bu girişimde boyun omurlarının arka kısımlarında bulunan kemik çıkıntı ve kanatların da alınması gerekir ve bu da boynun fiziki yapısını bozar. Kişinin ameliyattan sonraki yaşamında boynu ile ilgili birtakım yapısal bozukluklara neden olabilir. Ayrıca boynun arka kısmındaki kemik doku da eksik olacağı için hastaların kol ağrısı veya kuvvetsizliği geçse de sık boyun ağrıları ve spazmları olur.

Omurgamız, 23 tanesi hareketli olmak üzere 33 tane “omur” adı verilen kemiğin üst üste dizilimiyle meydana gelir ve hareket sistemimizin en önemli destek elemanını oluşturur. Bu kemikler birbirine sıkı sıkıya bağlı olup aralarında “disk” adı verilen kıkırdaklar bulunur. Omurlar arasındaki diskler hareketler sırasında esnekliğin artmasını sağlar ve böylece günlük yaşantımız sırasında hiç farkında olmadan pek çok zorlu işi yerine getirebiliriz. Ancak bazı hallerde omurgadaki bu sistemde aksaklıklar ortaya çıkabilir. Örneğin boyun ve bel bölgesindeki kasların uzun süre aynı pozisyonda kalması sonucunda kasların iç gerginliği artar ve omurganın o bölgedeki eğriliği giderek azalmaya başlar.

Uzun süre aynı pozisyonda oturmak veya çalışmak, sürekli ağır kaldırmak, öne eğilerek iş yapmak gibi zorlayıcı pozisyonlar nedeniyle kaslarda gelişen spazmlar, disklerin içindeki basıncın artmasına neden olur. Böylece bel ve boyun bölgesinde düzleşme meydana gelir. Omurganın düzleşmesi, uzun dönemde o bölgedeki disklerin yapısının bozulmasına yol açar ve bir süre sonra bel fıtığı ya da boyun fıtığı gibi daha ciddi ağrılı rahatsızlıklar ortaya çıkabilir.

Fıtık Ağrısının Genel Nedenleri?

Günümüzde bel ve boyun fıtıkları çok sık görülmeğe başlanmıştır. Başta hareketsizlik olmak üzere ev ve iş ortamlarındaki değişik faktörlerin etkisiyle, omurgayla ilgili rahatsızlıklar artmış ve önemli bir sağlık sorunu halini almıştır.

Bel ve Boyun Fıtıklarının Belirtileri Nelerdir?

Bu ağrı yalnızca bel veya boyun bölgesinde olabildiği gibi kollara veya bacaklara da yayılabilir. Kalçadan başlayıp topuğa kadar devam eden ağrıya “siyatik ağrısı” adı verilir. Boyun fıtıklarında ise tek veya iki kola yayılan ağrılar olabilir. Bu ağrıların en önemli özelliği hareketle artması, yatarken veya uyurken azalmasıdır. Ağrıyla birlikte yanma, uyuşma, karıncalanma, elde / ayakta kuvvet kaybı gibi yakınmalar da olabilir. Ancak bu tip ağrılar başka nedenlerle de ortaya çıkabilir. İstirahatle geçmeyen, gece veya sabaha karşı hastayı uyandıran ağrılı durumlarda diğer nedenlerin araştırılması gerekir. Bazı romatizma hastalıkları, omurga iltihaplanmaları ve bazı tümörler şiddetli bel ve boyun ağrılarına neden olabilir. Bu gibi durumlarda en kısa zamanda uzman bir hekime başvurup gerekli muayene ve incelemeler yaptırılmalıdır.

Fıtık Teşhis ve Tedavisi Yöntemleri Nelerdir?

Bel fıtığının teşhisinde klinik muayene çok önemlidir. Muayenenin ardından bir takım tetkikler istenebilir. Günümüzde en yaygın kullanılan görüntüleme yöntemi kısaca MR olarak bilinen “Manyetik Rezonans Görüntüleme” yöntemidir. Bu yöntemle fıtığın yeri, seviyesi ve derecesi hakkında çok ayrıntılı bilgi edinmek mümkündür.

Bel ve boyun fıtıklarının akut ağrılı dönemlerinde gün kadar yatak istirahati verilebilir Ancak daha uzun süre istirahat önerilmez ve hasta yavaş yavaş günlük hareketlerine başlatılır. Tedavide ağrı kesici ilaçların yanı sıra fizik tedavi yöntemleri de sıklıkla kullanılır.

En çok kullanılan fizik tedavi yöntemlerini şu şekilde sıralamak mümkündür:

1. Sıcak Uygulamalar,

2. Ultrason,

3. TENS gibi düşük şiddetli elektrik akımları,

4. Vakum Tedavisi,

5. Masaj,

6. Traksiyon (çekme) tedavisi,

7. Manuel Terapi (elle yapılan tedavi),

8. Egzersizler,

Bel ve boyun fıtıklarının tedavisinde ameliyat seçeneği daima tartışılan bir konudur. Fıtık olgularının %90’ından fazlasında ameliyatsız tedavilerle sonuç almak mümkündür. Ameliyat kararı ancak bazı seçili durumlarda söz konusu olabilir. Bu durumların başında kuvvet kaybı gelir. Hastanın kolunda veya bacağında giderek artan bir kuvvet kaybı veya idrar kaçırma olması durumunda zaman geçirmeden ameliyat kararı verilmelidir. Bir diğer önemli kriter tedaviye hiç cevap vermeyen şiddetli ağrılı durumlardır. haftadan uzun süren ve giderek artan şiddetli ağrı olması durumunda ameliyat kararı verilebilir.

Fıtıktan Korunmak İçin Alınması Gereken Önlemler Nelerdir?

• Tüm hastalıklarda olduğu gibi bel- boyun ağrılarından korunma tedbirlerine uyulması çok önemli olup aşağıdaki hususlara dikkat edilmesi gerekir:
• Duruş, oturuş ve çalışma pozisyonlarına dikkat edilmelidir.
• Tek seferde beş kilodan daha fazla ağırlık kaldırmamalıdır.
• Yerden bir şey alırken kesinlikle öne eğilmeden duruş belirlenmelidir.
• Araba kullanırken direksiyona doğru eğilmeden, bel kavisini desteklenmelidir. Uzun yolda sık ara verip kısa yürüyüşler yapılmalıdır.
• Sert yatakta sırtüstü veya yan yatılmalıdır, yüzüstü yatılmamalıdır.
• 48 saatten fazla süren ve basit ağrı kesicilerle geçmeyen bel ve boyun ağrı varsa mutlaka uzman bir hekime başvurulmalıdır.
• Hızlı yürüme, hafif koşu veya yüzme gibi kondisyon egzersizleri yapılmalı; ani ve zorlayıcı hareketlerden kaçınılmalıdır.
• Fazla kilolardan kurtulmalı sağlıklı ve dengeli beslenme düzeni uygulanmalıdır.