Araç kullanm srasnda pek çok farkl arza çeidi ile kar karya kalabilirsiniz. Bazlar aracn ideal kullanmn engellerken bazlar ise aracn çalmasn dahi imkansz hale getirir. Düzenli bakm ve kontrol isteyen araçlarda, görülen en sk problemlerden birine kzdrma bujisi arzas örnek gösterilebilir. Arza halinde farkl belirtiler ile kiileri uyaran bu sorun, genellikle uzmanlar tarafndan çözüme kavuturulur. Parçann tamir edilemeyecei durumlarda buji deiimi tercih edilebilir. Merak edenler için, ön stma bujileri arzas nedir ve ne ie yarar gibi sorular yantladk.
Buji araç parçalar söz konusu olduunda öne çkan bir kavramdr. Kullanm ekline ve ilevine göre çeitlilik gösteren buji için aracn en önemli parçalarndan biri denilebilir. Dizel motora sahip olan araçlarn doru bir ekilde çalmas için yanma odasnda gerekli sy salayan parçaya, kzdrma bujisi denir. Kzdrma bujisi dizel araçlarda kullanlan bir sistemdir. Benzinli araçlarda kzdrma bujisi yer almaz. Kzdrma bujisi, düzenli olarak benzinli araçlar yanma odasnda atelemeyi balatabilmek için gerekli sy rahat bir ekilde üretebilir. Ayn zamanda aracn sistemlerine bu sy kolaylkla iletebilir. Fakat yalnzca gerekli sy ara sistemlerine aktarmakla kalmaz. Araç motoru belli bir scakla gelene kadar çalmaya devam eder. Bu çalma eylemi mar basmas tabiri ile de ifade edilebilecek olan bir sistem üzerinden ilerler.
Dizel araç sistemleri benzinli araçlara göre çok farkl bir sistematie sahiptir. Bu durum aracn yapsn etkiledii gibi kullanm eklinin de deiiklik göstermesine neden olur. Kzdrma bujisi motorun ateleme sistemi ile balantl bir parça. Bu nedenle örnein, kzdrma buji rölesi arzas dorudan motoru etkilemekte. Motorun arzadan etkilenmesi durumunda aracn çalma düzeni deiebilir. Bunun yan sra dier parçalar da arzalanmaya balayabilir. Peki, kzdrma bujisi neden arzalanr?
Araç içerisinde, çalmay salayan parça ve sistemler yer alr. Bu sistemler yanl kullanm veya ömrünü doldurduu için arzalara gebe olabilir. Kzdrma bujisi de zaman içerisinde arza belirtileri gösterebilen bir parçadr. Kzdrma bujisi arza belirtileri konusunda birçok etken mevcuttur. Araç arza durumunda farkl belirtiler ile araç sahiplerini uyarr. Kzdrma bujisi arza belirtilerine aadaki gibi örnek verilebilir;
Kzdrma bujisi arzalar aracn tek bir noktasn etkilemez. Bu nedenle bu arzann tam olarak hangi parça veya parçalara hasar verdiini anlamak için uzmanlardan destek almak gerekir. Bu noktada size en yakn Otopratik servisini tercih edebilirsiniz. Zamandan tasarruf etmek için akll cihaznz üzerinden oto servis randevusu alabilirsiniz. Aracnz servise götürmeden önce oto servis fiyat listesine de göz atabilirsiniz.
Kızdırma Bujisi Arızası Nasıl Anlaşılır? (Glow plug fail - Kızdırma bujisi arızası)
Dizel araçlarda özellikle sabahları motor soğukken zor çalışıyorsa, hiç çalışmıyorsa ya da sarsıntılı-vuruntulu çalışıp motor ısınınca normale dönüyorsa, ilk çalıştırmada beyaz duman atıyorsa kızdırma bujilerinin bir ya da bir kaçında arıza vardır. Bazı araçlarda yolda giderken kızdırma bujisi ikaz lambasının yanması ve güç düşüklüğü yaşanması, turbo arızası anlamına gelir. Bazı araçlarda yine sürüş sırasında bu ikaz lambası bir sensör arızası anlamına gelmektedir.
Kızdırma Bujisi Neden Bozulur? Arıza Sebepleri Nelerdir? (Ön Isıtma Bujileri Hatası - Glow plug fail)
Arıza kontrol sıralaması şu şekilde olmalıdır:
Kontak açıkken, bir multimetre (avometre) veya seri lambayla;
*Sigortayı kontrol et,
*röleye 12 volt elektrik geliyor mu kontrol et,
*röleyi kontrol et,
*kızdırma bujilerine 12 volt elektrik akımı geliyor mu kontrol et,
*kızdırma bujilerini kontrol et.
Bir dizel motorun çalışması için mazotun püskürtülüyor olması, pistonların yeterince sıkıştırma (kompresyon) yapıyor olması şarttır. Bu şartlar ışığında motorun çalışmama arızası değerlendirilmelidir. İlgili OBD arıza kodları: P P P
Kızdırma bujilerine elektrik akımı beslemesi yapan röle bozulursa, kızdırma bujilerine akım gitmez ve motor soğukken çalışmaz ya da çok zor çalışır. Rölenin arızası kontrol edilmelidir.
Yine aynı şekilde, kızdırma bujilerine akım gönderen röle arızalanıp kapalı kalırsa, yani sürekli akım gönderirse, bu durumda kızdırma bujileri sürekli çalıştığından yanacak ve bozulacaktır. Bu durumda hem röle hem tüm kızdırma bujileri değiştirilmelidir.
Ön ısıtıcı (Kızdırma bujisi) Röle ve Sigorta Arızası: Kızdırma bujileri tesisatında bir kısa devre meydana gelmiş olabilir. Bazı araçlarda sigorta (metal çubuk tip sigorta), röle kutusunda bulunur, bu sigorta kontrol edilmelidir, sigortanın yanmamış, kopmamış, gevşememiş, korozyon yapmamış olması gerekir. Yanmış -kopmuşsa değiştirilir, gevşemişse sıkılır, korozyon yapmışsa temizlenir.
Sigorta farklı yerdeyse, sigorta kutusundan sigorta atmış mı diye kontrol edilmelidir. Sigorta atmışsa sistem çalışmaz, bu durumda önce tesisat kontrol edilmeli ve sigortanın neden attığı ortaya çıkartılmalı ve varsa tesisattaki sorun giderilmelidir, daha sonra aynı amper değerindeki yeni sigorta takılmalıdır.
Diğer kızdırma bujisi arıza kontrolüyse, kontak anahtarı açıldığında, her bir kızdırma bujisi için bağlantı uçlarından voltmetreyle voltaj ölçümü yapmaktır. Voltaj gelmiyorsa, röle bozuktur. Voltaj geliyorsa kızdırma bujisi arızalıdır.
Kızdırma Bujisi Direnç Ölçümü: Kızdırma bujisinin arıza kontrolünü yapmak için motordan sökülmesi gerekir, sökmeden önce çevresine hava tutulup temizlenmelidir, çünkü kızdırma bujileri direkt yanma odasına baktığından, silindir içerisine pislik girmesi tehlikelidir.
Bir multimetreyle (direnç ölçüm skalasına ayarlı) direnç değerinin ölçülmesi ve katalog değerlerle karşılaştırılması gerekir. Çok yüksek direnç veya kopukluk arıza göstergesidir. Genelde sağlam kızdırma bujilerinin direnci 2 ohmdan az olur. Daha yüksek direnç değeri okunursa arızalı demektir, değiştirilmesi gerekir. Multimetrede sabit 1 değeri okunuyorsa da o kızdırma bujisi arızalı demektir, değiştirilmesi gerekir.
Daha basit yöntemse, kızdırma bujisinin sökülüp bir aküyle akım verilerek ısınıp-kızarması kontrol edilebilir, çok yavaş ilerleyen ve/veya eşit şekilde ilerlemeyen kızarma, arıza belirtisidir.
Kızdırma Bujisi Kopukluk Kontrolü: Bir multimetreyle kopukluk kontrolü yapılabilir, direnç skalasında (sesli uyarı da olur) uçlara tutulduğunda değer okunmalı veya multimetre ötmelidir. Sonsuz değer okunuyor veya ötmüyorsa o kızdırma bujisi bozuktur. Değiştirilmesi gerekir.
Kızdırma bujileri sağlam olmasına rağmen, yanma odasına bakan uçları kurum-karbon tabakasıyla kaplanmışsa, çalışmasına rağmen ısı transferi yeterince olmaz ve yanma odası yeterince ısınmayabilir, bu durumda yine motor zor çalışır. Söküp kurumları temizlemek gerekir.
Yaz aylarında bir ya da iki kızdırma bujisinin arızalı olması, motorun çalışmasında çok etkili olmayabilir fakat kış aylarında motor çalışmayacaktır. Böylece arıza kendini belli eder.
Kızdırma bujileri paralel ve seri bağlantılı tipte bağlanabilir;
*Seri bağlı kızdırma bujilerinde tek bir kızdırma bujisi bozulursa, diğer tüm bujilere de akım gitmez ve çalışmazlar.
*Paralel bağlı sistemdeyse, bir ya da iki kızdırma bujisi bozulsa bile, diğerleri çalışmaya devam edecektir.
Kızdırma Bujisi Bozulursa Ne Olur?
Araç, motor soğukken ilk çalıştırmada çalışmaz, zor ya da sarsıntılı çalışır. Uzun süre marş yapılarak zor çalışır, bazen hiç çalışmaz. Bu uzun marşlı çalıştırmalar, aküyü bitirebilir, marş motorunu aşırı zorlar ve marş motoru arızasına sebep olabilir.Arızalı deforme olmuş kızdırma bujileri:
Buji, içten yanmalı motorlarda yakıt-hava karışımını ateşleyen makina parçasıdır ve değişik tip motorlarda kullanılmak üzere farklı boyut ve özelliklerde bujiler üretilir. Peki, buji değişmezse olur? Buji arızası nasıl anlaşılır? Tüm bu soruların cevaplarını öğrenmek için içeriğimizi okuyabilirsin.
Bujilerdeki tırnak aralığının ideal konumda olması gerekir. Aksi durumda yakıt – hava karışımı iyi ateşlenmeyeceği için yanma odasındaki patlama zayıflar ve aracın motor gücü azalır. Dolayısıyla yeni bir buji alırken fabrika verilerindeki tırnak aralığında olan bujilerin tercih edilmesi gerekir.
Bujileri söküp kontrol ederken üzerinde yağ birikintileri olduğunu fark edersen, motordaki yanma odasına fazla yağın girdiğini ve elektrotları yağladığını bilmelisin. Bu durumda buji yağla kaplandığından kıvılcım normal düzeyin çok altında meydana gelecek ve bunun sonucunda da yakıt tüketimi artarken motor performansı azalacaktır. Bunun motoru iyi bir bakımdan geçirilmesi çok önemlidir.
Bujinin izolatör ucu, elektrotları ve gövdesinde kurumun oluşması, motordaki karbüratör ve enjeksiyon ayarının bozuk olduğunu gösterir. Bu durumlarda motorda ateşleme kesikliği olacağı için motor soğuk havalarda zor çalışmaya başlar. Bu nedenle hava filtresinin mutlaka kontrol edilmesi, karbüratör ve enjeksiyon ayarının yapılması gerekir.
Buji elektrotlarının kaynaması ve üzerinde yabancı maddelerin toplanmış olması, zamansız ateşleme sonucunda aşırı yükleme olduğunu gösterir. Motor ateşleme ve yakıt ayarının kontrol edilmesi ve yeni bujinin takılması önemlidir.
Buji çatlaması, bujilerde çok sık görünmeyen bir arıza olsa da bujinin düşürülmesi sonucunda elektrotunda mekanik hasar meydana gelebilir. Böyle bir durumda ateşleme eksik olacağı için kıvılcım başka yerlere sıçrar. Dolayısıyla da arızalı bujinin değiştirilmesi gerekir.
Aracının bujisindeki arıza, aracın performansını doğrudan etkileyen bir unsurdur. Peki, buji arızası nasıl anlaşılır?
Ateşleme bujisi aracın hareket edebilmesi için etkili ekipmanlardan biri olduğu için bujilerin stabil çalışabilmesi adına belirli aralıklar temizlenmesi gerekir. Buji temizliği düzenli olarak yapılmadığı arıza meydana gelebileceği için bu durum aracın performansını da etkileyecektir.
Bujilerdeki en basit bir arıza bile, yakıt sarfiyatını artırırken motorun performansının da azalmasına neden olur. Buji bozulduğunda basınçlı hava değişimi ateşlenemeyeceği için araç çalışamaz veya çalışsa bile verimsiz çalışır. Gereğinden fazla yakıt tükettiği için aracın diğer ekipmanlarına da zarar verebilir. Bu nedenle motor testi yapılırken, kullanılmış bir araç satın aldığında, motorda ateşleme kaçağı olduğunda ve motorun performansında azalma fark ettiğinde mutlaka bujileri değiştirmelisin.
Araçlarda sıkışmış hava yakıt karışımını ateşleyen bujilerin, maksimum 10 bin kilometre bakımında temizlenmesi ve kullanım şartlarına göre 15 bin – 30 bin kilometre arası değiştirilmesi gerekmektedir. Çünkü kötü yakıt ve motor sistemi ayarları bujilerin ömrünü kötü etkileyen unsurlar arasındadır. Genellikle araçların yaptığı teklemeler; artış gösteren yakıt sarfiyatı ve geç hızlanma bujiden kaynaklanan sorunlar olabildiğinden belirli aralıklarla buji değişimi yapmak önemlidir. Mutlaka aracının orijinal buji markasını kullanman gerekir.
İçten yanmalı olan motorlarda pek çok sert parça bulunur ve bu sert parçalar senkronize bir biçimde çalışarak buji tarafından ateşlenen motorun hareket enerjisi ile oluşturulmasını sağlar. Motordaki metal ve sert parçaların birbirine sürtünmesini engelleyebilmek amacıyla ise motor yağı kullanılır ancak contaların gevşek takılması ve gevşemesi ile arıza meydana gelebilir. Motor yağı ile çalışan ekipmanın performansı düşeceği için araçta aşırı yakıt tüketimi oluşabilir. Motor yağının düzgün bir seviye de tutulması da bu açılardan önemlidir. Motor yağ kaçağı nasıl anlaşılır yazımızdan detayları öğrenebilirsin.
seafoodplus.info üzerinden kasko sigortası yaptırarak aksatmadan buji temizliği ve değişimi gibi aracının bakım işlemlerini yaptırabilir, güvenle yolculuk edebilirsin. seafoodplus.info web sitesini kullanarak araç sigorta sorgulama yapabilir, en uygun kasko sigortası listesine kolayca ulaşabilirsin. Dilersen 24 00 numaralı Sigorta Destek Hattımızdan sigorta uzmanlarımıza 7/24 ulaşabilir, sigorta kapsamı ve teminatları konusunda detaylı bilgi alabilirsin. "Kasko Yaptırmak Mantıklı mı?" başlıklı yazımızı okuyarak kasko sigortası ile ilgili daha detaylı bilgi edinebilirsin.