Capnodis Cariosa
Fidan dip kurdu
Capnodis cariosa
Tanımı ve Yaşayışı:
Erginleri siyah veya bronz renkte hafif parıltılı pronotum özelliklerine göre gri veya beyaz noktalı kabarık desenlidir. Kın kanatları üzerinde beyaz çukurcuklar bulunup, üst kanatlar bir iğnenin kolayca batırılamayacağı kadar serttir. Sıcak güneşli havalarda gürültü ile düz hat üzerinde dönemeçlerde kavis çizer. Erginlerine kök boğazında rastlanır. Yakalandığı anda bacaklarını vücut altına çekerek ölü taklidi yapar, kendini toprağa atarak hareketsiz olarak gizlenir Erginleri mm boyundadır. Larva boyu; türe, gelişme dönemine ve beslenme durumuna göre değişir. Genellikle sarımtırak renkte 13 segmentli ve yassıdır. Baş protoraksı derince sokulmuş, protoraks yassı ve diğer segmentlerden geniştir. Genç larva çok tüylü olup gömlek değiştirdikçe tüyleri kaybolur. Pupaları oval ve muntazamdır. Yumurtaları 1mm. boyunda ve oval şekillidir. Ergin dişi yumurtalarını tek tek ya da 5 veya 10 gruplar şeklinde kök boğazına yakın çatlaklara, kabuk ararlarına, aşı gözlerine, kök boğazı civarındaki toprağa koyar. Yeni bırakılan yumurtalar yumuşak ve sarı renkli olup hava ile temas ettikçe süt beyazı renkte olur. Köklerde beslenerek olgunlaşan Capnodis larvaları kök boğazında pupa olur. Bu pupalardan iki ayrı dönem içinde ergin çıkışı görülür. 1. dönem ergin çıkışı temmuz ağustos aylarında 2. ergin çıkışı ekim-kasım aylarında olur. Kışı ağaç kabuklarında, toprak altında hareketsiz olarak geçiren erginler baharda aşı gözü ve sürgünlerle oburca beslenip, sıcaklık 26 C üstüne çıktığında çiftleşerek yumurta bırakır. 1. dönemde çıkan erginler yumurtalarını eylül ekim aylarında 2. dönemde çıkanlar ise haziran temmuz aylarında fidanlarda aşı yerlerine, yaşlı ağaçlarda kök boğazına bırakırlar. En çok yumurta temmuz ayında bırakılır. Kültür ortamında bir dişinin ’den fazla yumurta bıraktığı görülmüştür. Yumurtalar 28 C ‘de 12 gün sonra açılır. Çıkan larvalar 2 mm. boyunda ve çok tüylüdür. Bu tüyler yardımıyla toprak içinde hızla hareket ederek köke girerler. Çok nemli toprakta larvanın toprakta hareket etmesi ve köke girmesi daha güçtür. Köke giren larva kök kabuğunun altında kambiyum tabakası ile beslenip büyürler. Larva süresi kış ve yaz dönemine rastlamasına göre 4,5 ay ile 11 ay arasındadır. Kök boğazında pupa olur. Pupa dönemi 1 ay kadardır. İki yılda 1 döl verirler.
Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
Ağaç altlarında erginlerin kolaylıkla saklanabileceği yüksek boylu ot, çalı vs. bulundurulmamalıdır. Sabahın erken saatlerinde ve akşamüzeri gövde ve kök boğazında kolayca toplanılabilecek erginler yok edilmelidir. Dibine dökülmüş ve sap dibi yenik yapraklar bulunan fidanlar hızla sarsılarak yere düşürülen erginler öldürülmelidir. Su ve gübrelemeye dikkat edilerek ağaçlar kuvvetli bulundurulmalıdır. Kabuklu bit problemi yoksa ağaçların gövdesine kireç badanası yapmak yumurta konmasını güçleştireceğinden faydalıdır. Kabuklu bit badanası varsa kireç badanası yapılmamalıdır.
Kimyasal Mücadele:
Türlerin zararı yersel olduğundan mücadeleye karar vermek için Capnodis zararı görülmüş olmalıdır. Bu nedenle; ağaçlarda mayıs ayının ilk haftasından başlayarak ergin çıkışı gözlemlenmelidir. Ağaç altlarında sap dibinden yenmiş taze yaprakların bulunması, aşı gözlerinin veya taze sürgünlerin kemirilmiş olması zararlının varlığını gösterir. Böyle ağaçlarda ergin görüldüğünde veya bu ağaçların kök boğazları açılıp incelendiğinde Capnodis larvalarına ya da zararına rastlanırsa mücadelesine karar verilir. İlaçlama sırt pülverizatörü ile yapılır.
Bitki Koruma Ürünleri
Yazar:ERTAN YANIK
Danışman: DOÇ.DR. ABUZER YÜCEL
Yer Bilgisi: Harran Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
Konu:Ziraat = Agriculture
Dizin:Antep fıstığı = Pistachio ; Popülasyon = Population ; Popülasyon gelişimi = Population development ; Zararlı böcekler = Insect pests
Yüksek Lisans
Türkçe
78 s.