Cebirsel ifadeler ve özdeşlikler konu anlatımı birçok öğrencinin anlamakta güçlük çektiği bir konudur. 8. sınıfın önemli konularından birisi olan cebirsel ifadeler 3. ünite içerisinde 2. konu olarak öğrencilere verilir. Cebirsel ifadeler ve özdeşlikler soru çözümü ise sınıf düzeyine göre farklılık gösterir. Her sınıfta bu konuyu öğrenciler daha da ağırlaştırılmış bir şekilde görürler. Cebirsel ifadeler konu anlatımı ve soru çözümü (6, 7, 8. Sınıf) hakkında merak edilenleri yazımızdan okuyabilirsiniz.
Cebirsel ifadeler ve özdeşlikler konusu her öğrencinin zorlandığı konular arasında yer alır. Bu konu anlaşılması güç matematik konularından biridir. Ancak bu dersin sevenlerinin de fazla olduğu söylenebilir. Cebirsel ifadeler ve özdeşliklerin konu anlatımları dersi kavramak adına büyük bir öneme sahiptir. Aynı zamanda bu konu anlatımları yanında cebirsel ifadeleri çapranlara ayırma ve cebir karoları çarpanlara ayırma konu anlatımı da öğrencilerin önem vermesi gerekenler arasında yer alır.
Cebirsel ifade en az bir tane bilinmeyeni olan ve bir işlem içeren ifadeler olarak tanımlanabilir. Bu ifadeler sayıları temsil eden harfler bulunur. Bunlar da bilinmeyen ya da değişken olarak isimlendirilirler.
Bir cebirsel ifade içerisinde bir sayı ya da birden fazla değişken çarpılmış ise bu çarpıma terim denir. Terimlerde ise çarpım durumunda olan sayılar katsayı olarak isimlendirilir. Eğer içerisinde değişken bir sayı bulunmuyor ise buna da sabit terim adı verilir.
Cebirsel ifadeler kullanılarak bir çarpma işlemi yapılacak ise çarpanlardan birinde bulunan her terim diğer çarpanlardaki her terim ile ayrı ayrı çarpılmak durumundadır. Elde edilen sonuçlarda benzer terimler bulunuyor ise bunların arasında da toplama ve çıkarma yapılır ve işlem sadeleşir.
İki terim toplamının karesi: (a + b)² = a² + 2ab + b²=(a-b)²+4ab
İki terim farkının karesi: (a - b)² = a² - 2ab + b²=(a+b)²-4ab
Üç terim toplamının karesi: (a +b + c)² = a² + b² + c² + 2.(ab + ac + bc)
İki terim toplamının küpü: (a + b)³ = a³ + 3a²b + 3ab² + b³
İki terim farkının küpü: (a - b)³ = a³ - 3a²b + 3ab² - b³
İki kare farkı özdeşliği: a² – b² = (a + b).(a – b)
İki kare toplamı: a2 + b2 = (a − b)2 + 2ab
a2 + b2 = (a + b)2 − 2ab
İki terimin toplamının karesi özdeşliği: (a + b)² =a2 + 2ab + b2
Tam kare özdeşliği: (a+b)² , (a-b)²
İki küp toplamı: a³ + b³ = (a + b).(a² – ab + b²)=(a+b)³-3ab.(a+b)
İki küp farkı: a³ - b³ = (a - b).(a² + ab + b²) = (a-b)³+3ab(a-b)
x² + y² + z² = (x + y + z)² – 2 (xy + xz + yz)
7.Sınıf Cebirsel İfadelerde Toplama ve Çıkarma İşlemi Konu Anlatımı konu anlatımı,gerekli olan ön bilgileri hatırlatarak örnek ve çözümlerle konunun anlaşılmasını hedeflemiştir.
Konu İçeriğinde Aşağıdaki başlıklar yer almaktadır.
İçinde en az bir harf bulunan ifadelere cebirsel ifade denir. |
Örnek: 3.a +2 bir cebirsel ifadedir.
Değişken: Cebirsel ifadedeki harfe değişken denilir. Yukarıdaki örnekte değişken a harfidir. |
NOT: Harf ile sayı yanyana verilmişse çarpma kabul edilir. Örnek: 5x ifadesi 5.x demektir. |
Terim: Cebirsel ifadede + ve ile birbirinden ayrılan ifadelere terim denir. Örnek: 3x + 2 ifadesinde seafoodplus.info:3x seafoodplus.info:+2 bu ifade iki terimli cebirsel ifadedir. |
Sabit Terim: Harf bulundurmayan terime sabit terim denilir. Yukarıdaki örnekte sabit terim +2 dir. |
Katsayı: Cebirsel ifadede terimlerde çarpım durumundaki sayıya katsayı denilir. Örnek: -2a+3b-5 ifadesinde Katsayılar = -2 , +3 , -5 tir. |
Örnek: 3x+y-5 ifadesinde
a. Değişkenler x ve y dir.
b. Terim sayısı 3’ tür.
c. Sabit terimi -5 tir.
d. Katsayılar toplamı = (+3)+(+1)+(-5) = -1 dir.
seafoodplus.info = 3x
seafoodplus.info = +y
seafoodplus.info = -5
Benzer Terim: Harf ve harfin üssü aynı olan terimlere benzer terim denilir. |
Örnek: 3x ile 2x benzer terimlidir.
Örnek: 3x ile 2y benzer terimli değildir.
Örnek: 3x2 ile 2x benzer terimli değildir.
Ancak benzer terimlilerle toplama ve çıkarma işlemi yapılabilir. |
Örnek: (3x-2) + (x) işleminin sonucunu cebir karoları ile modelleyerek bulunuz
Çözüm: |
Örnek: (2x + 5)+(3 3x) işleminin sonucunu bulunuz. Çözüm: Benzer terimliler toplanır sonucun değişkeni olarak yazılır,sabit terimler toplanır sonuca yazılır. 2x-3x+5+3=-x+8 |
Örnek: (2x + 5) (3x 2) işleminin sonucunu bulunuz. Çözüm: (2x + 5) (3x 2) = (2x + 5) + (-3x + 2) =2x 3x + 5 + 2 =-x + 7
|
7.Sınıf Cebirsel İfadeler ilgili daha çok test çözmek için>>
7.Sınıf Cebirsel İfadeler ile ilgili Test indirmek için>>
7.Sınıf Cebirsel İfadeler ile ilgili daha çok dökümana ulaşmak için>>
isdem32
Bir harfin veya değişkenin belirli bir pozitif tam kuvvetinin bir rasyonel sayı katı olan terimlerinin çarpımı, toplamı veya farkı cebirsel ifadedir.
gibi ifadeler cebirsel ifadelerdir. Cebirsel ifadelerde toplama ya da çıkarma işareti ile ayrılmış ifadelere terim denir.
Örnek
+ 3x – 6, 3x + 5 cebirsel ifadelerinin kaç terimli olduklarını inceleyelim. Bu ifadelerden,
+ 3x – 6 cebirsel ifadesinin
3x, –6 olmak üzere üç terimi vardır.
3x + 5 cebirsel ifadesinin
3x, 5 olmak üzere iki terimi vardır.
Örnek Soru
Aşağıda verilen cebirsel ifadelerden hangisi üç terimli bir cebirsel ifadedir?
Cevap
Aşağıdaki cebir karoları ile oluşturulan şekillerin
alanlarını gösteren cebirsel ifadeleri
inceleyelim:
Alan =
Önek Soru
Yukarıda verilen cebirsel ifadelerden yararlanarak
oluşturulan aşağıdaki tablolardan
hangisi doğrudur?
Çözüm
Örnek Soru
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan
şeklin alanını belirten cebirsel ifadenin
terimlerinin katsayılar toplamı aşağıdakilerden
hangisidir?
Çözüm
Benzer Terimler
Değişkeni ve bu değişkeninin kuvveti eşit
olan, aynı veya farklı katsayılara sahip olan
cebirsel ifadelere benzer terimler denir.
Örnek
Örnek
Örnek Soru
cebirsel ifadelerinden benzer terimler aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Cevap
Örnek Soru
Yukarıda verilen cebirsel ifadelerden hangileri benzer terimlerdir?
7x ve 9x cebirsel ifadelerinin değişkenleri ve değişkenlerin kuvvetleri eşit olduğundan benzer terimlerdir.
Yanıt D
Örnek Soru
Aşağıda verilen papatyalardan hangisinin yapraklarında yazılı olan cebirsel ifadeler benzer terimlerden oluşmuştur?
Cevap
Değişkeni ve bu değişkenlerin kuvvetleri aynı olan cebirsel ifadeler benzer terimlerdir.
–x, 2x, –3x, 7x benzer terimlerdir. Fakat 3y cebirsel ifadesinin değişkeni farklıdır.
benzer terimlerdir. Fakat 9x cebirsel ifadesinin kuvveti farklıdır. 5x, x, 6x, –11x benzer terimlerdir. Fakat 4 sabit terimdir. y, 11y, –3y, –7y, 7y benzer terimlerdir.
Yanıt D
Örnek Soru
Aşağıdakilerden hangisi, yukarıdaki cebirsel
ifadenin benzer terimlerinden de-
ğildir?
Çözüm
ile 2y terimlerini değişkenlerinin kuvvetlerifarklı olduğundan benzer terim değildirler.
Yanıt B
Örnek Soru
Yukarıdaki dallandırılmış bilgi ağacında
verilen bilgiler doğru (D) ya da yanlış (Y)
olarak değerlendirilerek verilen yollar takip
edilirse kaç numaralı çıkışa ulaşılır?
Çözüm
Cebirsel ifadelerle toplama ve çıkarma yapı
lırken, benzer terimlerin kat sayıları kendi
aralarında toplanır veya çıkarılır.
Örnek
cebirsel ifadesinde toplama ve çıkarma işlemlerini yapalım.
Örnek
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan şeklin
alanını bulalım.
fieklin alan› = x2 + x2 + x + x + x + 1
A = (1 + 1)x2 + (1 + 1 + 1)x + 1
A = 22 + 3x + 1'dir.
Örnek Soru
Yukarıda verilen cebir karoları ile oluşturulan şeklin alanını veren cebirsel ifadeyi ve cebirsel ifadenin kaç terimli olduğu aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?
Cevap
Örnek Soru
Cevap
Örnek Soru
Yukarıdaki cebirsel ifadenin en sade biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Yukarıdaki cebirsel ifadenin en sade biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Yukarıdaki cebirsel ifadenin en sade biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Yukarıdaki cebirsel ifadenin en sade biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Yukarıdaki cebirsel ifadenin en sade biçimi aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Öğretmenin sorduğu soruya aşağıdaki öğrencilerden hangisi doğru cevap vermiştir?
Cevap
Cebirsel ifadeler, sayısal ifadelerin bir gösterimi olduğu için cebirsel ifadelerle çarpma işlemi yapılırken çarpma işleminin toplama ve çıkarma işlemi üzerine dağılma özelliği kullanılabilir.
Yukarıda verilen cebir karoları ile oluşturulan şeklin çarpma işleminin toplama işlemi üzerine dağılma özelliği ile bulalım.
Örnek Soru
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan şeklin alanını veren cebirsel ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan şeklin alanını veren cebirsel ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Cevap
Örnek Soru
Cevap
Örnek Soru
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan şeklin alanını veren cebirsel ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan şeklin alanını veren cebirsel ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Örnek Soru
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan şeklin alanını veren cebirsel ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Örnek Soru
Kenar uzunlukları a cm olan karesel bölge şeklindeki bir kâğıt parçası kenarlarından şekildeki gibi kesiliyor.
Oluşan karesel bölgenin alanı aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilir?
Cevap
Örnek Soru
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan şeklin alanını veren cebirsel ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
Yukarıda cebir karoları ile oluşturulan şeklin alanını veren cebirsel ifade aşağıdakilerden hangisidir?
Cevap
7. Sınıf Matematik Konu Anlatımı ve Online Konu Testine Geri Dön
Hem parantez içine alma özelliği hem de dağılma özelliğini kullanmak suretiyle cebirsel ifadeler üzerinden işlem gerçekleştirmemiz mümkün. Tabii bunu gerçekleştirirken toplama ve çıkarma işlemleri arasında ortak paranteze alma konusunu da ele almamız gerekiyor. Şimdi bunlar üzerinden nasıl işlem yapılacak beraber inceleyelim.
Cebirsel İfadeler ve Cebirsel ifadelerin çarpımı
Birinci dereceden ve ikinci dereceden denklem ile beraber cebirsel ifadeler eşliğinde, dağılma özelliği ve ortak parantez özelliği eşliğinde işlem sağlayabiliriz. Şimdi bunun nasıl yapılacağını beraber inceleyelim ve anlamaya çalışalım.
Örnek: x ve x² + 3x işlemini ele alalım ve birbirleri ile çarpalım.
(x)(x² + 3x) =
İşlemi bu şekilde gösterebiliriz. Özellikle tek sayı olan ilk sayısını başında bir negatif olmadığı için, parantez kullanmadan da göstermemiz mümkün. Fakat eğer x sayısının önünde bir - işareti olsaydı o zaman mutlaka parantezi kullanmamız gerekirdi.
x(x² + 3x) =
x.x² + x.3x =
x³ + 3x²
Gördüğümüz gibi bu şekilde işlemi tamamlayabilir ve kolayca sonucu bulabiliriz. Burada Öncelikle tek olan x sayısını sırasıyla parantez içerisindeki x² ve 3x sayısı ile çarptık. Daha sonra ortaya çıkan sonuçlara yine kendi içerisinde çarparak yukarıdaki sonucu bulduk.
Örnek: x + 1 ve x + 2 sayılarını ele alalım ve çarpalım.
Her bir işlem içerisinde 2 tane terim olduğu için bunları öncelikle parantez içerisinde almamız gerekiyor.
(x + 1)(x + 2) =
Şimdi bu işlemde neler yapacağız maddeler halinde yazalım ve sırasıyla uygulayalım.
- Öncelikle ilk parantezin ilk terimini 2 parantezdeki tüm terimler ile çarpalım.
- Ardından ilk parantezin ikinci terimini yine ikinci parantezdeki tüm terimler ile çarpalım.
- Daha sonra bulmuş olduğunuz çarpım sonuçlarını hepsini toplamamız gerekiyor.
Şimdi yukarıda verdiğimiz maddeler halindeki işlemleri sırası ile ele alalım ve uygulamaya başlayalım.
(x + 1)(x + 2) =
x(x + 2) + 1(x + 2) =
x² + 2x + x + 2 =
x² + 3x + 2
Bu şekilde sırasıyla önce x sayısını x + 2 ile çarptık, daha sonra 1 sayısının x + 2 ile çarptık. Diğer bir deyişle burada bir ortak çarpan parantezi ele aldık ve işlemi sırası ile gerçekleştirdik.
Not: İşlemleri yaparken pozitif ya da negatif işaretleri olup olmadığına çok dikkat etmemiz gerekir. Çünkü daha önce de öğrendiğimiz gibi çarpma işleminde işaretler farklı şekillerde ele alınır.
Örnek: (x - 1) ile (x + 1) sayılarını ele alalım ve çarpma işlemi gerçekleştirelim.
Yukarıdaki işlemde yaptığımız gibi yine parantez ile yan yana çarpma şekilde yazarak ayrı ayrı çarpacağız.
(x - 1)(x + 1) =
x(x + 1) - 1(x + 1) =
x² + x - x - 1 =
x² - 1
Burada yapmış olduğumuz işleme çok dikkat etmeliyiz. Çünkü söz konusu işlemin içerisinde - işareti olduğu zaman işlem hatası yapmamamız gerekiyor. O yüzden ikinci işlem olan ve başında eksi olan kısım çok dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Burada - 1 ile beraber + x sayısı çarpılıyor. Böyle bir durumda - ile + işleminin çarpımı yine eksi oluyordu. Bu sebepten dolayı parantez içerisindeki işlemi de bana göre gerçekleştirdik.
Şimdi Yukarıdaki örnekleri ele alabilir ve kavramlar ile beraber dikkatli bir şekilde inceleyebilirsiniz. Daha sonra başka örnekler yapabilir ve cebirsel ifadeler çarpma işlemlerini rahatlıkla gerçekleştirebilirsiniz. Parantez içini alıp almama durumu ile beraber negatif ve pozitif işaretleri dikkat ederek sonucu bulabilirsiniz.