Cengiz Inşaat In Sahibi Kim
1990'lardan günümüze Mehmet Cengiz portresi". Medyascope. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
Organize suç örgütü lideri Sedat Peker'in iddialarının ardından Mehmet Cengiz hakkında sorular aratılmaya başlandı. Peki Mehmet Cengiz kimdir, ne iş yapıyor, nereli?
\nPeker, eski başbakanlardan Mesut Yılmaz döneminde tutuklandığını ve Yılmaz'a ait kumarhane görüntülerinin karşılığında tahliye olduğunu iddia etti. Peker, akrabası olduğunu iddia ettiği, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu'nun\"5'li çete\" diye adlandırdığı iş insanları arasında bulunan Cengiz Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Cengiz'in aracı olduğunu iddia etti.
\nMehmet Cengiz kimdir?
\nCengiz, Rize'nin Kalkandere ilçesinde 1961 yılında dünyaya geldi. Ekrem Cengiz ve Asım Cengiz adında kardeşi vardır. Çaykur Rizesporun Onursal Başkanıdır.
\n1980 yılında Cengiz İnşaat olarak faaliyetlerine başlayan şirketinin, günümüzde inşaatın yanı sıra madencilik, enerji, turizm, makine, havacılık ve sigorta sektörlerinde faaliyet gösteriyor. Şirketin Türkiye’nin yanı sıra Azerbaycan, Bulgaristan, Kırgızistan, Irak, Hırvatistan, Özbekistan, Romanya gibi ülkelerde de altyapı, madencilik ve enerji sektörlerinde girişimleri bulunuyor. Şirketin internet sitesinde yer alan bilgilere göre holding, Türkiye’de 7 sektörde, 35 iştirakle ve yaklaşık 30 bin çalışanıyla faaliyet gösterdiği biliniyor.
\n1980'de altyapı, taahhüt işleriyle başladığı kariyerini 1990'larda turizm yatırımlarıyla devam ettirdiği bilinen Cengiz, 1995 yılında Le Jardin Resort Hotel, Sungate Port Royal Resort Hotel işletmelerini açtı. Cengiz Holding ile inşaat, turizm, madencilik, enerji, sigorta ve havacılık sektörlerinde faaliyetlerini sürdürüyor.
\nDünya Bankası 2020 raporuna göre dünyada en fazla kamu ihalesi alan 3. şirket
\n2020 Dünya Bankası’nın raporuna göre, dünyada kamudan en fazla ihale alan 3. şirket 42.1 milyar dolar ile Cengiz İnşaat oldu. Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) iktidarı döneminde dünyada en çok devlet ihalesi alan şirketlerden biri hâline gelen şirket, yap-işlet-devret modeli dahilinde aldığı hazine garantileri, proje inşaatlarında çalışan işçilerin çalışma koşulları, projelerin ekolojiye verdiği zararlar gibi konularla tartışma konusu oldu.
\nMehmet Cengiz'in 2014 yılı başlarında yayınlanan ses kayıtlarında iddia edilen sözlerle tepki çekmişti.
\n2004 yılında da Eti Bakır A.Ş.'yi bünyesine katan Cengiz, 2005'te de Eti Alüminyum'u da dahil etti. Limak ve Kolin ortaklığı ile Akdeniz, Uludağ ve Çamlıbel elektrik dağıtım şirketinin de sahibi olduğu öğrenilen Cengiz, bunların yanı sıra Kanyon ve MaPa ile birlikte 3. Havalimanı ihalesini de kazandı.
\nİstanbul Havalimanı projesine, Mapa Holding, Limak Holding, Kolin Holding ve Kalyon Holding ile kurduğu ortak girişim grubuyla dahil oldu. 2013’teki ihaleyi 22,152 milyar euroluk teklifle kazanan grupta Cengiz Holding’in ortaklık payı yüzde 25 oldu.
\nHavalimanıyla ilgili hazırlanan çevre etki değerlendirmesi (ÇED) raporuyla, projenin çoğunluğunun mevcut ormanın üzerine inşa edilecek olması, inşaat bölgesinde kurutulacak göl alanlarının sulak alan özelliklerini yitirecek olmaları gibi sebeplerle ekolojik sisteme zarar vereceği gündeme geldi.
\nProjenin inşaat sürecinde de çalışma koşullarının yetersizliği ve işçi ölümlerine dair tartışmalar gündeme geldi. Dönemin Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Cahit Turhan, 30 kişinin iş kazaları ve 25 kişinin doğal nedenlerle hayatını kaybettiğini açıkladı.
\nKuzey Marmara Otoyolu projesi dört bölüme ayrılarak ve dört farklı ihaleye açılarak inşa edildi. Yap-işlet-devret modeli projelerinden olan Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nü de kapsayan Odayeri-Kurtköy kesimini 20 Nisan 2012’deki ihale ile IC İçtaş-Astaldi Ortak Girişim Grubu, 88 kilometre uzunluğundaki Kınalı-Odayeri kesimini 4 Mayıs 2016 tarihindeki ihale ile Kolin-Kalyon Ortak Girişim Grubu, 169 kilometre uzunluğundaki Kurtköy-Akyazı kesimini 4 Mayıs 2016 tarihindeki ihale ile Limak-Cengiz İnşaat Ortak Girişim Grubu, 45 kilometre uzunluğundaki Başakşehir-Nakkaş kesimini ise 30 Haziran 2020 tarihinde açılan ihale ile REC-Rönesans İnşaat Ortak Girişim Grubu kazandığı öğrenildi.
\nElektrik dağıtım sektöründe de girişimi bulunan şirket, 2012’de açılan ihale sonucunda 1 milyar 960 milyon dolara Cengiz-Kolin-Limak ortaklığına satılan Boğaziçi Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (BEDAŞ) için 2011’de de bir yapılmış ihale ve kurum 2 milyar 990 milyon dolar karşılığında satıldığı iddia edildi, ancak ödeme olmayınca ihale iptal edilmişti.
\nŞirketin son yıllarda devlet kurumlarından aldığı diğer kamu ihaleleri şunlar:
\nİstanbul Taksim-4.Levent Metrosu: 2 milyar TL
\nİyidere Lojistik Limanı: 1 milyar 719 milyon TL
\nLimak, Çanakkale, Yalova, Balıkesir, Bursa Uludağ Elektrik Dağıtımı: 1 milyar 457 milyon TL
\nAntalya, Burdur, Isparta Akdeniz Elektrik Dağıtım: 1 milyar 10 milyon TL
\nAnkara-İstanbul Hızlı Tren 2. Etap: 1 milyar TL
\nTrabzon-Aşkale Yolu Zigana İkmal İnşaatı: 953 Milyon 203 bin TL 11
\nTrabzon Atasu Barajı: 874 milyon TL
\nŞile Ağva Yolu: 527 milyon 40 bin TL
\nArtvin Yusufeli Barajı: 486 milyon 80 bin TL
\nTrabzon Aşkale Yolu: 484 milyon 50 bin TL
\nSeydişehir Eti Aluminyum/Oymapınar HES: 417 milyon 85 bin TL
\nSivas, Tokat, Yozgat Çamlıbel Elektrik Dağıtım: 400 milyon 70 bin TL
\nOrdu-Giresun Havalimanı: 300 milyon TL
\nBingöl Genç Yolu: 72 milyon 80 bin TL
\nİstanbul Maltepe Dolgu: 65 milyon TL
\nMaçka-Karahava yolu: 596 milyon 978 bin TL
\nAnkara-İstanbul hızlı tren T26 tüneli: 456 milyon 506 bin TL
\nGayrettepe-İstanbul Metrosu: 4 milyar 845 milyon TL
\nGebze-Halkalı Banliyo Hattı: 8.3 milyon TL
\nAnkara-Sivas Demiryolu Projesi: 13 milyar TL
\nBandırma-Bursa-Ayazma Demiryolu : 9 milyar 449 milyon TL
\nYerköy-Yozgat-Sivas Demiryolu: 263 milyon TL
\nYusufeli Barajı ve HES: 486.8 milyon TL
\nUrfa Ilısu Barajı ve HES: 4 milyar 851 milyon TL
\nZigana Tüneli: 446 milyon 297 bin TL
\nOvit Tüneli: 1.5 milyar TL
\nIlgaz Tüneli: 572 milyon TL
\nEreğli Limanı: 40 milyon TL
\nHüseyin Avni Paşa Korusu: 31.7 milyon TL
\nAtasu Barajı ve HES : 400 milyon TL
\nGümüşhane Çevreyolu
\nÇamlıca Tüneli
\nGözeler Regülatörü
\nAşağı Kaleköy Barajı ve HES
\nBeyhan Barajı ve HES
\nKöprü Barajı ve HES
\nBeyhan 2 Barajı ve HES 12
\nAnkara-İstanbul Hızlı Tren Hattı
\nAnkara-İzmir hızlı tren Eşme-Salihli kesimi
\nAyder Ilıcası Yolu
\nAlanya Yat Limanı
\nHopa Liman
\nCengiz Holding sahibi Mehmet Cengiz kimdir? Mehmet Cengiz nereli, kaç yaşında? Cengiz Holding ne işler yapıyor?
MEHMET CENGİZ KİMDİR?
Cengiz, Rize'nin Kalkandere ilçesinde 1961 yılında dünyaya geldi. Ekrem Cengiz ve Asım Cengiz adında kardeşi vardır. Çaykur Rizesporun Onursal Başkanıdır.
1980 yılında kardeşi Ekrem Cengiz ile birlikte Cengiz İnşaat'ı kuran Mehmet Cengiz; otoyol, köprü, tünel, enerji, maden, turizm ve baraj, liman, metro, demiryolu, havalimanı, boru hatları ve telekomünikasyon işleri ile turizm tesisleri ve konut yapımında faaliyetlerini sürdürmektedir. 1980'de altyapı, taahhüt işleriyle başladığı kariyerini 1990'larda turizm yatırımlarıyla devam ettirdi.1995 yılında Le Jardin Resort Hotel, Sungate Port Royal Resort Hotel işletmelerini açtı. Cengiz Holding ile inşaat, turizm, madencilik, enerji, sigorta ve havacılık sektörlerinde faaliyetlerini sürdürüyor.
2004 yılında da Eti Bakır A.Ş.'yi bünyesine kattı. 2005'te de Eti Alüminyum'u da dahil etti. Mehmet Cengiz, Limak ve Kolin ortaklığı ile Akdeniz, Uludağ ve Çamlıbel elektrik dağıtım şirketinin de sahibidir. Limak ve Kolin'in yanı sıra Kanyon ve MaPa ile birlikte 3. Havalimanı ihalesini de kazandı.
Hem yurtiçi hem de yurtdışında, inşaat, enerji, turizm, madencilik, liman ve havalimanı işletmeciliği gibi farklı sektörlerde faaliyetleri bulunan Cengiz-MAPA-Limak-Kolin-Kalyon Ortak Girişim Grubu'nun, havalimanı inşaatı tecrübeleri arasında sekiz havalimanı bulunuyor.
Mehmet Cengiz ile eşi Fatma Cengiz, 2019 yılında boşanma davası açmışlardı.
Cengiz Holding 1980 yılında inşaat amacıyla Mehmet Cengiz tarafından kurulmuş bir şirketler grubudur. Günümüzde inşaat sektörüne ek olarak enerji, maden, turizm, altyapı, havalimanı, ve sigorta sektörlerinde de hizmet vermektedir.
Holding bünyesinde yer alan Cengiz İnşaat A.Ş, Engineering News Record Dergisi’nin 2013 yılı sıralamasına göre dünyanın en büyük 127. firmasıdır.
19 Temmuz 2013 tarihinde TMSF'nin ihaleye çıkarttığı Akşam Gazetesi, Skyturk, Alem FM ve Alem Dergi'sini pek çok ihalede beraber hareket eden Cengiz Holding, Limak Holding ve Kolin İnşaat eşit olarak satın aldı.
Bugün 12 şirketten oluşan Cengiz Holding inşaat, turizm, madencilik, enerji, sigorta ve havacılık alanlarında faaliyetlerine aktif olarak devam ettirmektedir.
Türkiye'nin ilk yedi yıldızlı otelini yapmışlardır.
2004 tarihinde EtiBakır A.Ş.'yi, 2005 tarihinde ise Eti Alüminyum'u satın aldı.
Mehmet Cengiz aynı zamanda Limak ve Kolin'in ortağı olup Akdeniz, Uludağ ve Çamlıbel Elektrik Dağıtım Şirketlerinin sahibi konumundadır.
Kanyon ve MaPa ile Limak ve Kolin ile birlikte üçüncü havalimanı ihalesini kazanmışlardır.
Sektörel faaliyetleri
İnşaat
Enerji
- Cengiz Enerji (2000- )
- Cengiz Elektrik Toptan Satış
- Samgaz Doğalgaz
- SelçukGaz Doğalgaz
- Boğaziçi Elektrik Dağıtım
- Meram Elektrik Dağıtım
- Çamlıbel Elektrik Dağıtım
- Akdeniz Elektrik Dağıtım
- Kalehan Enerji
- Cenal Elektrik
Maden
- Eti Bakır Küre Tesisleri (2004- )
- Eti Bakır Samsun Tesisleri (2004- )
- Eti Alüminyum Tesisleri (2005- )
- Murgul Bakır Tesisleri (2006- )
- Halıköy Antimuan Tesisleri (2007- )
- Eti Bakır Mazıdağı Tesisleri (2013- )
- Şirvan madenköy bakır tesisleri (2017- )
Turizm
Havacılık
- Cengiz Havacılık (2006- )
Sigorta
- Cengizler Sigorta Aracılık Hizmetleri (1998- )
İşletme
- Ankara Hızlı Tren Garı işletmesi (2016- )
- İstanbul Yeni Havalimanı işletmesi
Medya
- Akşam Gazetesi (Kolin ve Limak Holding ortaklığıyla)
- Skytürk 360 (Kolin ve Limak Holding ortaklığıyla)
Cengiz Holding hakkındaki iddialar
Girdiği ve aldığı ihaleler ile sık sık gündeme gelen Cengiz Holding, en son Sedat Peker'in Türkiye siyasetini karıştıran videolu ifşaatlarında isminin geçmesiyle tekrar gündeme geldi.
İşte o iddialar ve suçlamalardan bazıları:
Cengiz İnşaat’ın Sahili Doldurarak 5 Yıldızlı Otel Yaptığı İddiası
Bir Facebook kullanıcısının 18 Ağustos 2020 tarihinde paylaştığı gönderide Rize sahilinde Cengiz İnşaat’ın sahili doldurarak ve arazi bedeli ödemeyerek 5 yıldızlı otel yaptığı ve devletin bu otel için Cengiz İnşaat’a 49 milyon 630 bin TL teşvik verdiği iddia edildi. Gönderi 2,2 milyon görüntülenme ve 5 bini aşkın paylaşım aldı.
Paylaşımdaki metin şu şekilde:
“Burası Rize sahili.; Cengiz İnşaat, sahili doldurarak, 5 yıldızlı bir otel yaptı. Yani arazi bedeli vermedi. Devlet, Mehmet Cengiz'e bu otel için 49 milyon 630 bin TL teşvik verdi. Arazi tapusuzsa, parayı da biz ödüyorsak, otel niye Mehmet Cengiz'in?”
Görsel Rize Sahilinde Cengiz İnşaat Tarafından Yapılan Otele Mi Ait?
18 Ekim 2018 yılında Rize İl Özel İdaresi’nin Facebook sayfasında ilgili fotoğrafın da kullanıldığı paylaşımda, görseldeki otel inşaatının Cengiz İnşaat tarafından yapıldığı bilgisine ulaşmak mümkün.
Rize’nin İkizdere ilçesi İşkencedere Vadisi’nde açılmak istenen taş ocağına karşı köylülerin direnişi sürüyor.
Köylüler her gün sabahın köründen akşamın karanlığına kadar, jandarmanın barikatlarına karşın, ocağı açan dozerlerin jandarma korumasında çalışmasını ‘Göz altında tutmaya’ çalışarak, ağaçlara bayrak asarak, olmadı ağaçlara çıkarak seslerini tüm ülkeye duyurmaya çalışıyorlar.
Mehmet Cengiz’in vergi borcu silinmesi
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda MHP’li Mehmet Günal’ın “Cengiz’in parasını açıkla, takdir edelim” sözleri üzerine, Bakan Ağbal, iddianın ispat edilmesini istedi. Bunun üzerine CHP İstanbul Milletvekili Mahmut Tanal 24 Aralık 2010 tarih ve 21 Eylül 2010 tarihli belgeyi göstererek bakandan halka doğru bilgi vermesini talep etti.
‘Belge devlet kayıtlarında mevcut’
Tanal’ın sözlerine yanıt veren Ağbal, “Bu belge devletin kayıtlarında mevcut, her türlü denetime tabi tutulmuş resmi bir belgedir. Hukuka aykırı bir işlem yapılmamıştır” diyerek Cengiz’in vergi borcunun silinmesi olayını doğruladı.
Tanal’ın olayın Cengiz ve bakanlık arasındaki uzlaşma sonucu gerçekleştiğini iddia etmesi üzerine Ağbal, “Maliye bakanlığında, uzlaşmada hiç kimsenin haksız bir yere 1 kuruş vergisi indirilmez, indirilmesi de mümkün değil” diyerek bu iddiayı da kabul etmiş oldu.
Ne olmuştu?
Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesindeki Merkezi Uzlaşma Komisyonu, Cengiz İnşaat’ın 2005-2009 yıllarına ait 424.4 milyon TL’lik vergi cezasını sıfırlamıştı.
Cengiz Holding, geçmişte vergi borcundan silinen 524 milyon lirayla ilgili tartışmanın, vergi incelemesi yapan denetçinin hatasından kaynaklandığını iddia etti.Mehmet Cengiz’in uçak aldığı yönündeki iddialar
Cengiz Holding’in patronu Mehmet Cengiz’in uçak aldığı yönündeki iddialar birçok haber sitesinde ve gazetede yer aldı. İddiaya göre, Fransız Dassault şirketi, iş jeti projesi olan 6X’i dünyaya tanıtmış, ardından da bu uçağın ilk siparişini Türkiye’den Mehmet Cengiz vermişti.
Bunun üzerine Odatv iddiaları Mehmet Cengiz’e sordu.
Mehmet Cengiz bu haberlerin yalan olduğunu söyledi. 7 yıl önce söz konusu şirkete uçak almak için başvuru yaptığını ve uçağını aldığını belirten Mehmet Cengiz, ancak uçağın testlerde başarısız olduğu için iade ettiğini belirtti.
Cengiz, “Eğer bugün böyle bir uçağım varsa, böyle bir sipariş verdimse, bunu ispatlayana bu uçağı hibe etmeye hazırım. Birileri benimle uğraşıyor, lütfen doğru haberler yapın” dedi.
Odatv 7 yıl önce gerçeği yazmış ve Mehmet Cengiz'in aldığı uçağı gündeme getirmişti. Cengiz bugün Odatv'ye yaptığı "7 yıl önce aldım" şeklindeki açıklamasıyla da, Odatv'nin haberini tekrar teyit etti.
Özelleştirilen Eti Bakır 'ın Küre ve Samsun'daki işletmelerini (2004), Konya'daki Eti Alüminyum İşletmesini (2005), ETİ Bakır’ın Murgul işletmesini (2006), Hasköy tesislerini (2007), Mazıdağı’ndaki fosfat tesislerini (2011) aldı; 2007’de Samgaz (Samsun) ve Selçukgaz adlı doğalgaz dağıtım şirketlerini kurdu.[4]